SKKN Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh, nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực

 PHÒNG GD &ĐT THẠNH PHÚ
 TRƯỜNG THCS THỚI THẠNH
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
 XÂY DỰNG VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN MÔ 
 HÌNH GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG, RÈN LUYỆN 
 KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH, NÂNG CAO 
 HIỆU QUẢ XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC THÂN 
 THIỆN HỌC SINH TÍCH CỰC.
 Đề tài thuộc lĩnh vực : QUẢN LÝ NHÀ TRƯỜNG
 Họ và tên người thực hiện: HUỲNH TRỌNG HIẾU
 Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
 Sinh hoạt tổ chuyên môn : Toán - Công nghệ
 Thới Thạnh,tháng 03/2013 Đề tài : Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống 
cho học sinh,nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực . 
sống, rèn luyện kỹ năng sống. Giáo dục giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống càng 
trở nên cấp thiết đối với thế hệ trẻ, bởi vì các em là những chủ nhân tương lai của 
đất nước. Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, 
giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu 
sắc về xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích độngVì vậy, việc 
giáo dục giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống cho thế hệ trẻ là rất cần thiết.
 Kỹ năng sống cơ bản của học sinh bao gồm kỹ năng ứng xử hợp lí với các 
tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm ; 
kỹ năng rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe; kỹ năng phòng, chống tai 
nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác; kỹ năng ứng xử văn 
hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội; suy nghĩ và 
hành động tích cực; học tập tích cực
 Để giúp học sinh rèn luyện được những kỹ năng đó, đòi hỏi phải tiến hành 
đồng bộ nhiều hoạt động, từ việc trang bị lí thuyết về các giá trị sống, kỹ năng 
sống cho đến thực hành rèn luyện kỹ năng sống. Trong đó, các hoạt động trải 
nghiệm mang ý nghĩa hết sức quan trọng. Đối với các hoạt động giáo dục của giáo 
viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm lớp, tổng phụ trách, lãnh đạo trườngCần phải 
tiến hành những công việc hết sức tích cực, đa dạng về hình thức, phải cụ thể, thiết 
thực, kiên trì, năng động và sáng tạo trên cở sở phát huy vai trò chủ động của học 
sinh, khích lệ và động viên học sinh kịp thời. 
 Với ý nghĩa đó trong thời điểm hiện tại là một thời điểm thich hợp, để tôi 
chọn đề tài “Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn 
luyện kỹ năng sống cho học sinh” ở trường THCS Thới Thạnh .Nhằm mục đích 
chính là nâng cao hiệu quả của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện 
học sinh tích cực” và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ năm học.
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:
 - Trong nhà trường THCS Thới Thạnh: Bao gồm học sinh các khối lớp, giáo 
viên Tổng phụ trách đội, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, nhân viên trong 
trường, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền Phong, 15 
học sinh cốt cán.
Người thực hiện: Huỳnh Trọng Hiếu 2 Đề tài : Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống 
cho học sinh,nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực . 
 - Vai trò của cha mẹ học sinh, các tổ chức xã hội, chính quyền đoàn thể, thể 
hiện đậm nét, có tác động mạnh mẽ đến hiệu quả của các hoạt động giáo dục, rèn 
luyện kỹ năng sống cho học sinh.
 - Từng bước làm thay đổi quá trình giáo dục thành quá trình tự giáo dục rèn 
luyện của học sinh.
 - Tận dụng các thành tựu mới nhất của khoa học giáo dục và kinh nghiệm tiên 
tiến trong hoạt động này.
 - Xây dựng tập thể GV đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm,nhiệt tình, có kỹ 
năng phối hợp công tác tốt, yêu mến trẻ, cùng nhau hỗ trợ trong hoạt động giáo 
dục.
 - Dần hình thành lực lượng nồng cốt có năng lực trong học sinh của trường 
làm nhiệm vụ tư vấn rèn luyện kỹ năng sống cho các học sinh khác.
Người thực hiện: Huỳnh Trọng Hiếu 4 Đề tài : Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống 
cho học sinh,nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực . 
 - Tổ chức tổng kết rút kinh nghiệm tìm ra những tác dụng thực tiển.
3. Tổ chức xây dựng kế hoạch và triển khai tổ chức thực hiện mô hình cụ thể 
như sau:
 3.1.Tổ chức tập huấn cho cán bộ giáo viên trong nhà trường về: 
 + Vai trò, tầm quan trọng của việc giáo dục giá trị sống, rèn kỹ năng sống 
cho học sinh. 
 + Các kỹ năng sống cần thiết đối với học sinh THCS. 
 + Phương pháp rèn kỹ năng sống. Đặc biệt lồng ghép với các bộ môn: Giáo 
dục công dân, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý. 
 + Các bài tập tình huống về kỹ năng sống và cách giải quyết. 
 + Kỹ năng tổ chức các trò chơi, tổ chức câu lạc bộ 
 + Tổ chức rèn luyện kỹ năng sống, giáo dục giá trị sống mẫu trong tháng 9 
và 10/2012 sau đó mỗi tháng thực hiện một lần trong tiết sinh hoạt dưới cờ. 
 3.2.Tiến hành tập huấn kỹ năng sống, kỹ năng truyền thông cho 15 em 
học sinh cốt cán. 
 3.3.Tổ chức qua các hoạt động cụ thể: (HĐNGLL-Hoạt động ngoại khóa) 
 * Tổ chức truyền thông cho học sinh nhà trường :
 + Vào các buổi chào cờ đầu tuần, các buổi sinh hoạt lớp.
 +Trong năm học này( 2012-2013 ) bản thân tôi còn xây dựng kế hoạch bổ 
sung tổ chức lồng ghép rèn luyện kỹ năng sống để giáo dục giá trị sống phổ quát 
của nhân loại mỗi tháng một lần.
 + Tiếp tục lồng ghép vào các ngày lễ lớn, các cuộc thi. 
 - Người thực hiện: Chủ yếu là PHT,TPT.GVCN và 15 học sinh cốt cán đã 
được tập huấn. 
 - Nội dung truyền thông: Các kỹ năng sống theo từng chủ đề.
 - Giáo dục đạo đức và giá trị đạo đức trong cuộc sống qua các câu ca dao, 
thành ngữ, tục ngữ.
 + Hình thức truyền thông: Diễn thuyết, thi tìm hiểu, sân khấu hoá, tiểu phẩm, 
thông qua trò chơi. 
Người thực hiện: Huỳnh Trọng Hiếu 6 Đề tài : Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống 
cho học sinh,nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực . 
 2.2. Trong các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt 
dưới cờ: 
 - Qua nghiên cứu phân tích, đánh giá thì việc lồng ghép giáo dục rèn luyện 
kỹ năng sống cho học sinh có thực hiện tuy nhiên chưa đúng mức, chưa được xem 
trọng và hiệu quả đem lại chưa được như mong muốn.
 2.3. Việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động văn nghệ, thể dục 
thể thao, các cuộc thi:
 - Nhà trường có phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền Phong tổ chức các hoạt 
động ngoại khóa theo kế hoạch của ngành và Hội đồng đội huyện, tuy nhiên việc 
tổ chức các hoạt động này còn ít trong đó việc xác định mục tiêu giáo dục giá trị 
sống, rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh chưa được chú trọng đúng mức và đầy 
đủ.
 2.4. Nhận xét đánh giá thực trạng: 
 - Học sinh trong trường về tinh thần và thái độ học tập chưa cao, còn nhiều 
học sinh lười học, trốn học bỏ tiết đi chơi game online, các em rất dễ bị kích động 
dẫn đến gây gỗ đánh nhau.
 - Một số em bị những thanh niên lêu lỏng lôi kéo vào những tệ nạn như tụ 
tập nhậu nhẹt, bỏ nhà đi hoang, đặc biệt là học sinh nữ học lớp 9 đang chuẩn bị thi 
tuyển sinh vào lớp 10.
 - Đa số học sinh chưa có nhận thức đúng về ý thức tự giác, tích cực trong học 
tập,chưa có ước mơ hoài bão, định hướng nghề nghiệp trong tương lai còn rất mơ 
hồ, kỹ năng diển đạt trình bài trước đám đông còn rất kém, số đông học sinh ứng 
xử với nhau chưa thật sự có văn hóa.
 Nói chung học sinh trong trường chưa đạt được những giá trị sống, kỹ năng 
cơ bản cần thiết mà một học sinh bậc trung học cơ sở cần phải có.
 III. Một số biện pháp đã tiến hành để giáo dục giá trị sống và rèn luyện kỹ 
năng sống cho học sinh ở trường:
 - Tổ chức đánh giá về việc “Xây dựng trường học thân thiện-học sinh 
tích cực”.
Người thực hiện: Huỳnh Trọng Hiếu 8 Đề tài : Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống 
cho học sinh,nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực . 
Bến tre trong hè 2012.
 - Tiến hành tập huấn kỹ năng sống, kỹ năng truyền thông cho 15 em học 
sinh cốt cán. 
 Tổ chức tập huấn, phát hành tài liệu, xem phim về các mô hình giáo dục rèn 
luyện kỹ năng sống.
 Bằng phương pháp thảo luận những tình huống thực tiễn, kết hợp với phương 
pháp vấn đáp, hình ảnh trực quan để trang bị kiến thức kỹ năng cho 15 học sinh 
này.
 Đây là những hạt nhân nòng cốt của phong trào để “Trẻ em truyền thông cho 
trẻ em” sẽ mang lại hiệu quả cao hơn, thiết thực hơn. 
 - Tổ chức qua các hoạt động cụ thể: (Hoạt động ngoài giờ lên lớp - Hoạt 
động ngoại khóa) 
 * Tổ chức truyền thông cho học sinh nhà trường :
 + Vào các buổi chào cờ đầu tuần, các buổi sinh hoạt lớp.
 + Lồng ghép vào dịp tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn, các cuộc thi. 
 - Người thực hiện: Chủ yếu là PHT,TPT,giáo viên chủ nhiệm lớp và 15 học 
sinh cốt cán đã được tập huấn. 
 - Nội dung truyền thông: Các giá trị sống, kỹ năng sống theo từng chủ đề:
 + Giáo dục đạo đức và giá trị đạo đức trong cuộc sống qua các câu ca dao, 
thành ngữ, tục ngữ.
 + Phòng chống nghiện Game onlin,ma túy, HIV/AIDS và tệ nạn xã hội.
 + Cuộc sống và những mong muốn của chúng ta. 
 + Các vấn đề của cuộc sống và cách giải quyết vấn đề. 
 + Kỹ năng giao tiếp để an toàn, kỹ năng ứng xử văn hoá. 
 + Tuổi dậy thì; nam và nữ. 
 + Kỹ năng nhận biết và sống với chính mình, sống với mọi người. 
 + Các hình thức xâm hại trẻ em. 
 + Phòng tránh đuối nước. 
 + Kỹ năng hợp tác và làm việc theo nhóm. 
 + Kỹ năng đánh giá và tự đánh giá. 
Người thực hiện: Huỳnh Trọng Hiếu 10 Đề tài : Xây dựng và tổ chức thực hiện mô hình giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống 
cho học sinh,nâng cao hiệu quả xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực . 
 - Tháng 3 giáo dục “ Giá trị Khoan dung ”, thầy Đẳng và lớp chủ nhiệm 
9/3 thực hiện.
 - Tiến hành khảo sát ở học sinh khối 8 về nhận thức và hành vi sau 6 tháng 
tổ chức rèn luyện và giáo dục cá giá trị sống nêu trên.
 - Tiếp tục tổ chức tiếp để giáo dục các giá trị khác như : Giá trị Khiêm tốn, 
giá trị Hòa bình, giá trị Giản dị, giá trị Hạnh phúc, giá trị Yêu thương trong các 
tháng còn lại của năm học.
IV. Hiệu quả đạt được sau khi cải tiến hoạt động:
 + Tinh thần và thái độ học tập có nâng lên, qua các tiết học lý thuyết, luyện 
tập, thí nghiệm thực hành học sinh tự tin hơn, năng động hơn,mạnh dạn phát biểu ý 
kiến hơn.Thể hiện qua việc đánh giá và hội ý rút kinh nghiệm sau các tiết dạy của 
giáo viên bộ môn và điểm thi đua hàng tuần của các lớp được nâng lên từng bước 
một cách rõ rệt .
 + Tiết SHDC, SHL, HĐNGLL, tiết trống các em tổ chức điều hành tự quản 
rất tốt.
* Minh chứng :
 - 100% số tiết dạy của giáo viên, yêu cầu đánh giá ở mục 9 về học sinh học 
tập tích cực đều đạt 2 điểm. 
 - Điểm thi đua hàng tuần HK I năm 2010-2011 trung bình là 185 điểm 
 - Học kỳ I năm 2011-2012 tăng lên trung bình là 265 điểm.
 - Học kỳ I năm 2012-2013 tăng lên trung bình là 315 điểm.
 + Những em học sinh biết cách giải quyết mâu thuẫn và các xung đột phát 
sinh trong và ngoài nhà trường làm cho tình trạng các em gây gổ với nhau giảm 
đáng kể. Đặc biệt là nạn đánh nhau, bạo hành trong nhà trường trong năm học này 
không có xảy ra.
 + Khả năng diễn đạt trước đám đông của một bộ phận học sinh trước đây rất 
nhút nhát ,rụt rè khi phát biểu trong lớp, trong tiết sinh hoạt dưới cờ nay tự tin hơn 
,dạn dĩ hơn ,đã dám phát biểu nhận xét một cách khá đầy đủ, lưu loát suy nghĩ của 
mình khi được yêu cầu phát biểu ý kiến.
Người thực hiện: Huỳnh Trọng Hiếu 12