SKKN Nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm đối với lớp đầu cấp tại trường THCS Lương Thế Vinh - Huyện Krông Ana - Tỉnh Đăk Lăk

 MỤC LỤC
 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ..............................................................ii
 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU ........................................................................2
 1. Lý do chọn đề tài.............................................................................2
 2. Mục đích nghiên cứu.......................................................................2
 3. Đối tượng nghiên cứu .....................................................................2
 4. Kế hoạch nghiên cứu.......................................................................2
 5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................2
 Phần thứ hai: NỘI DUNG SÁNG KIẾN ................................................2
 2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề ..............................................................2
 2.2. Thực trạng vấn đề ........................................................................2
 2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm đã sử dụng để giải quyết vấn đề ......2
 2.3.1. Một số cách thức tổ chức dạy học hiệu quả môn Âm nhạc 7
...................................................................................................................2
 2.3.2. Sử dụng phương tiện dạy học như một yếu tố gây xúc cảm 
trong quá trình dạy học..............................................................................2
 2.3.3. Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trường để học 
sinh được xem, được nghe, được thể hiện và bình luận............................2
 2.3.4. Phối hợp với gia đình học sinh và xã hội..............................2
 2.4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm..................................................2
 2.4.1. Đối với giáo viên...................................................................2
 2.4.2. Đối với học sinh....................................................................2
 Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.................................................2
 1. Kết luận...........................................................................................2
 2. Kiến nghị.........................................................................................2
 2.1. Đối với nhà trường...................................................................2
 2.2. Đối với giáo viên......................................................................2
 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................2
 PHỤ LỤC................................................................................................2 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Từ cổ chí kim Âm nhạc luôn là món ăn tinh thần không thể thiếu được 
của mỗi người. Hoạt động Âm nhạc đã trở thành một nhu cầu, một quyền lợi 
và một nhiệm vụ của mọi người trong xã hội. Giáo dục Âm nhạc trong nhà 
trường có mục đích thực hiện quyền công bằng của trẻ em mọi dân tộc, mọi 
vùng miền là được học Âm nhạc và trực tiếp tham gia vào các hoạt động Âm 
nhạc.Ở nước ta, cùng với Mỹ thuật, Âm nhạc là môn học nghệ thuật đã được 
đưa vào trường phổ thông từ những năm 90 của thế kỷ trước, nhưng mới chỉ 
tập trung ở một số trung tâm lớn như: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí 
Minh,Gần 10 năm trở lại đây, môn Âm nhạc đã được phổ cập trong toàn 
quốc, đã có vị trí như các môn học khác của chương trình giáo dục bậc Trung 
học cơ sở.
 Thế nhưng, một số ít trường trên địa bàn huyện vẫn chưa đề cao môn 
Âm nhạc, chưa có sự đầu tư nhiều cho môn học này. Một số giáo viên chưa 
có sự đầu tư nhiều trong quá trình giảng dạy, còn thực hiện các tiết dạy theo 
lối mòn, rập khuôn, thiếu đi sự sáng tạo. Học sinh chưa thật sự hứng thú học 
tập với môn Âm nhạc, tỉ lệ học sinh chưa đạt kết quả theo yêu cầu còn cao...
 Mặc khác,là giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc trong nhiều năm qua 
tôi nhận thấy đại đa số học sinh nói chung, học sinh lớp 7 trường THCS 
Lương Thế Vinh nói riêng,tâm lý lứa tuổi có nhiều chuyển biến, các em nhạy 
cảm, hiếu động, yêu thích ca hát. Nếu giáo viên gây được hứng thú trong bài 
dạy sẽ tạo cho học sinh sự phấn chấn, hào hứng để tiếp thu bài học một cách 
có hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn còn một số em rất lơ là, thụ động, không chú ý, 
không tham gia hoặc tham gia thờ ơ các hoạt động, kỹ năng đọc nhạc lý kém, 
kỹ năng ca hát chưa đạt. Ngoài ra tâm lý xem môn Âm nhạc là môn học phụ, 
chưa có sự cố gắng nhiều trong quá trình học tập môn học này, số lượng học 
sinh bỏ giờ trốn tiết trong các tiết học Âm nhạc thường hay cao hơn các môn 
học khác. Do đó ảnh hưởng lớn đến chất lượng học tập của bộ môn vào cuối 
kì, cuối năm.
 Xuất phát từ thực tiển trên, tôi đã tiến hành nghiên cứu, tìm hiểu, thực 
hiện và đúc rút những kinh nghiệm từ công tác giảng dạy của bản thân tại đơn 
vịđể thực hiện đề tài “Một số kinh nghiệm dạy học nhằm nâng cao chất 
lượng môn Âm nhạc lớp 7 ở trường THCS Lương Thế Vinh, thị trấn Buôn 
Trấp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk”.
 Vì thời gian có hạn nên bản thân tôi giới hạn đề tài trong năm 2017-
2018 và học kỳ I năm học 2018-2019, áp dụng đối với 137 học sinh lớp 7 tại 
trường THCS Lương Thế Vinh, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana tỉnh 
Đăk Lăk. Phần thứ hai: NỘI DUNG SÁNG KIẾN
 2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề
 Đại văn hào M.Gorki đã nhận xét: “Âm nhạc tác động một cách kì diệu 
đến tận đáy lòng. Nó khám phá cái phẩm chất cao quí nhất ở con người”. Lời 
ca trong các tác phẩm âm nhạc giàu hình ảnh, phong phú và mang đậm chất 
trữ tình. Chính vì vậy nó đã giúp ta phát hiện và cảm nhận vẻ đẹp trong thiên 
nhiên, sự ngộ nghĩnh đáng yêu của các con vật quen thuộc, về tình cảm gia 
đình, bạn bè, tình yêu quê hương đất nước... hình thành cách ứng xử thân 
thiện giữa con người với con người. Hay nói cách khác là giáo dục đạo đức 
làm người. Những bài dân ca, đồng dao phong phú về âm điệu, tiết tấu, 
phương thức diễn xướng, phong tục tập quán sẽ cho chúng ta hiểu biết về bản 
sắc âm nhạc dân tộc Việt Nam, bồi dưỡng lòng tự hào về văn hoá dân tộc. 
Do đó âm nhạc là phương tiện giáo dục giao tiếp, hành vi ứng xử, tạo điều 
kiện hình thành những phẩm chất đạo đức của học sinh. 
 Trong phần mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu quan trọng và nhiệm vụ 
trọng tâm trong 5 năm 2016 – 2020, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã đưa 
ra một trong những nhiệm vụ trọng tam đó là “Đổi mới căn bản, toàn diện 
giáo dục, đào tạo; phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất 
lượng cao”.
 Giáo viên tổ chức, hướng dẫn hoạt động học tập cần tạo ra môi trường 
học tập thân thiện và những tình huống có vấn đề nhằm khuyến khích người 
học tích cực tham gia các hoạt động học tập. Chính người thầy giáo phải khơi 
gợi, khuyến khích học sinh tự khẳng định năng lực và nguyện vọng của bản 
thân, đồng thời rèn cho các em thói quen và khả năng tự học, phát huy tiềm 
năng và vận dụng hiệu quả những kiến thức, kỹ năng đã tích lũy. Từ đây tạo 
tiền đề để phát triển con người toàn diện trong bối cảnh phát triển của cách 
mạng công nghiệp 4.0, hướng tới một nền giáo dục Việt Nam hiện đại và hội 
nhập quốc tế.
 (TS NGUYỄN TRỌNG HOÀN, Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, 
Bộ Giáo dục và Đào tạo).
 Trong năm học 2018 – 2019 Phòng GD&ĐT đã ban hành nhiệm vụ 
trọng tâm cấp THCS, trong đó chú trọng nội dung đổi mới phương pháp giáo 
dục, phát huy năng lực tự học của học sinh. Tăng cường rèn luyện năng khiếu, 
sở trường, khả năng sáng tạo của học sinh thông qua các môn học. Đặc biệt là 
đối với các môn phát triển về năng khiếu học sinh như: Thể dục; Âm nhạc; 
Mĩ thuật. Không có lợi ích gì 20 11.6
 Câu 3: Đến tiết học Âm nhạc các em cảm thấy như thế nào?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
Rất vui. 30 17.3
Bình thường. 87 50.3
Rất lo lắng. 56 32.4
 Câu 4: Trong giờ học Âm nhạc, các em thích học phần nào nhất?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
Hát. 90 52.0
Nhạc lý, tập đọc nhạc. 38 22.0
Âm nhạc thường thức. 45 26.0
 Câu 5: Ngoài giờ học chính thức, các em có thích giáo viên Âm nhạc tổ 
chức những buổi ngoại khóa hay không?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
Rất thích. 105 60.7
Thích. 55 31.8
Không thích. 13 7.5
 Câu 6: Nếu bỏ môn Âm nhạc khỏi chương trình dạy các em cảm thấy 
như thế nào?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
Rất mừng. 34 19.7
Bình thường. 129 74.6
Rất buồn. 10 5.8
 Câu 7: Các em có ghi đầy đủ nội dung của môn Âm nhạc vào vở hay 
không?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
Có ghi đầy đủ. 80 46.2
Ghi nhưng không đầy đủ. 58 33.5
Không ghi. 35 20.2
 Câu 8: Giáo viên Âm nhạc có thường xuyên kiểm tra bài cũ các em hay 
không?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
Kiểm tra thường xuyên 60 34.7
Đôi lúc có kiểm tra 113 65.3
Không bao giờ kiểm tra 0 0.0
 Câu 9: Các em muốn 1 tuần học mấy tiết Âm nhạc?
 Ý kiến học sinh Số lượng Tỷ lệ (%)
1 tiết. 67 38.7 mà bản thân tôi đã áp dụng tại đơn vị để nâng cao hơn nữa hiệu quả trong dạy 
học bộ môn Âm nhạc hiện nay.
 2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm đã sử dụng để giải quyết vấn đề
 2.3.1. Một số cách thức tổ chức dạy học hiệu quả môn Âm nhạc 7
 * Đối với dạy hát
 Trước đây, khi dạy phân môn hát giáo viên thường chỉ chú trọng đến 
việc rèn luyện cho học sinh thuộc lời, hát đúng nhạc mà chưa chú trọng đến 
việc luyện giọng, phát triển giọng hoặc thể hiện cảm xúc, diễn cảm của các 
em qua bài hát.Thông thường các em hát mà như đang đọc thuộc lòng bài hát. 
Chính vì vậy chưa thể hiện được cảm xúc, tình cảm mà nhạc sĩ gửi gắm trong 
bài hát, chưa tạo được sự đam mê, yêu thích môn Âm nhạc cho kể cả người 
học và người nghe.
 Vậy để đạt hiệu quả cao nhất trong các tiết học phân môn hát đối với 
học sinh khối 7 cần quan tâm thực hiện tốt những vấn đề sau:
 - Trước tiên giáo viên cần hình thành các kỹ năng cần thiết để hát diễn 
cảm cho học sinh như: Luyện thanh, cách mở và đóng khẩu hình, lấy hơi, nhã 
chữ,...
 - Phát triển giọng hát: tạo điều kiện cho học sinh thực hành thường 
xuyên trong giờ học. Để học sinh dễ so sánh, phát hiện chất giọng của nhau 
nên tổ chức hát xen kẽ giữa bạn hát đúng/hát sai; hát hay/hát chưa hay để kịp 
thời chỉnh sửa giọng.
 - Hình thành cách hát tự nhiên: tạo điều kiện cho các em thể hiện trước 
đám đông, tập thể các bài hát, vừa hát vừa biểu diễn.
 - Củng cố và phát triển âm vực giọng học sinh, hướng dẫn học sinh hát 
từ tông (tone) thấp đến tông cao, phát huy khả năng ca hát của học sinh.
 * Đối với dạy nhạc lý- tập đọc nhạc (TĐN)
 Lâu nay khi dạy về nhạc lý giáo viên thường định nghĩa, giảng giải, ít 
xuất phát từ thực tiễn âm nhạc qua các ví dụ sinh động để rút ra nhận xét, kết 
luận. 
 Về tập đọc nhạc các giáo viên chịu ảnh hưởng sâu sắc phương pháp dạy 
cho học sinh chuyên nghiệp Âm nhạc, gây nên tâm lý căng thẳng nặng nề 
không cần thiết, làm cho học sinh sợ tập đọc nhạc. Những tiết dạy như vậy 
thường kém hiệu quả, học sinh không hứng thú học. Mặt khác, dạy nhạc lý 
nhưng đôi khi giáo viên lại không hoặc ít sử dụng nhạc cụ. Vì vậy để tạo cho 
các em sự hứng thú trong học tập cách dạy tập đọc cao độ tôi thực hiện như 
sau: