SKKN Một số kinh nghiệm xây dựng trường học hạnh phúc thông qua thiết kế môi trường hoạt động cho trẻ tại trường mầm non

 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 1. Lý do chọn đề tài
 “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” đây là một tiêu chí quan trọng mà 
bất kỳ trường học nào cũng mong muốn đạt được. Để “Mỗi ngày đến trường là 
một ngày vui” thì trường học đó phải là trường học hạnh phúc. Vậy “ Trường 
học hạnh phúc” là gì?
 Trường học hạnh phúc là nơi mang lại môi trường phát triển toàn diện, 
kích thích hứng thú học tập – vui chơi của trẻ, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng 
cho phụ huynh. Đồng thời xây dựng được đội ngũ giáo viên nhiệt huyết, yêu 
nghề, yêu trẻ cũng như tối ưu hóa công tác quản lý nhà trường.
 Nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng trường học hạnh phúc 
với sự phát triển và thành công của trẻ, trước thực trạng của nhà trường, tôi luôn 
băn khoăn trăn trở để tìm ra giải pháp nhằm phát huy tính chủ động sáng tạo của 
đội ngũ giáo viên chung tay xây dựng trường học hạnh phúc một cách có hiệu 
quả. Đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè, đồng nghiệp trong thực hiện 
nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ để ngày một tốt hơn.Xuất phát 
từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “Một số kinh nghiệm xây dựng trường học 
hạnh phúc thông qua thiết kế môi trường hoạt động cho trẻ tại trường mầm 
non”. 
 2. Mục đích nghiên cứu
 Tôi nghiên cứu chọn đề tài này nhân tìm hiểu và xây dưng một ngôi 
trường hạnh phúc tại trường mầm non.
 3. Đối tượng nghiên cứu
 Thực trạng về việc thiết kế môi trường hoạt động cho trẻ trong và ngoài 
lớp lớp học tại trường mầm non.
 4. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
 - Phạm vi nghiên cứu: Tìm hiểu thực trạng về việc thiết kế môi trường 
hoạt động cho trẻ tại trường mầm non.
 - Kế hoạch nghiên cứu: Năm học 2020 – 2021. Thời gian bắt đầu từ tháng 
9/2020 đến hết tháng 3/2021.
 5. Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp nghiên cứu, phương pháp quan sát, phương pháp đánh giá, 
phương pháp giám sát, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp..
 1/10 phúnên chưa gây được nhiều hứng thú khi trẻ tham gia hoạt động, chưa phát huy 
tính sang tạo của trẻ.
 Sau một thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về thực trang trên, tôi đã tìm và áp 
dụng một số kinh nghiêm nhằm đổi mới môi trường cảnh quan sư phạm của nhà 
trường tốt hơn.
 3. Một số kinh nghiệm đã tiến hành
 3.1. Chỉ đạo tổ chuyên môn tiên phong nghiên cứu, tìm hiểu kiến thức 
về hạnh phúc và cách thức tiếp cận
 Để xây dựng được ngôi trường thật sự hạnh phúc thì chúng ta phải hiểu 
hạnh phúc là gì? Hạnh phúc bắt đầu từ đâu? Tôi thực hiên như sau:
 - Cung cấp tài liệu liên quan đến hạnh phúc và về trường lớp mầm non 
hạnh phúc do phòng giáo dục cấp, sưu tầm, tài liệu bồi dưỡng chuyên môn.
 - Tôi chỉ đạo tổ chuyên môn tiên phong nghiên cứu, tìm hiểu kiến thức về hạnh 
phúc và cách tiếp cận các buổi hội thảo tại trường về quan điểm hạnh phúc của mỗi 
người. Tại buổi hội thào này mọi người cùng nhau chia sẻ quan điểm hạnh phúc của 
mình, chia sẻ cách tìm kiếm hạnh phúc của riêng mình trong gia đình, tìm thấy hạnh 
phúc trong nghề khi nào và như thế nào? Trên con đường tìm kiếm hạnh phúc có gặp 
những thuận lợi và khó khăn gì? Từ đó biết được những nhu cầu gì của họ đã được 
thỏa mãn và những nhu cầu gì họ cần ban giám hiệu hỗ trợ để cảm thấy thoải mái và 
hạnh phúc trong công việc và trong cuộc sống. Từ đó chất lượng công việc của họ đạt 
được kết quả tốt hơn, hứng thú trong công việc hơn, hăng say vì nghề hơn.
 3.2. Thiết kế môi trường cảnh quan sư phạm toàn trường
 Xây dựng cảnh quan sư phạm là mối quan tâm hàng đầu trong các trường 
học, công đồng và xã hội. Xây dụng cảnh quan sư phạm tạo môi trường “Sáng – 
xanh – sạh – đẹp” chính là cụ thể hóa ý tưởng: “Trường ra trường, lớp ra lớp” 
của cố thủ tường Phạm Văn Đồng. Vì vậy làm tốt công tác này sẽ nâng cao chất 
lượng giáo dụctoàn diện, tạo môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, sẽ làm cho 
trẻ cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Việc học tập của trẻ sẽ 
hứng thú hơn, dạy học của giáo viên sẽ hiệu quả hơn. Chính vì vậy, việc thiết kế 
môi trường cảnh quan sư phạm toàn trường là một trong những công việc mà tôi 
bắt tay vào làm nay từ đầu năm học. Sau đây là cá nội dung mà tôi đã tiến hành:
 3.2.1. Duy trì và thay đổi sáng tạo mô hình chăm sóc và bảo vệ thiên 
nhiên trong học đường khu vực miền Bắc năm học 2018 
 Saukhi đã tìm hiểu, tham khảo tài liệu sách báo về việc tạo cảnh quan 
thiên nhiên phù hợp với môi trường sư phạm và sự góp ý, chỉ đạo của cấp trên 
về việc xây dựng môi trường, tôi thay đổi, cải tiến mô hình này bằng cách quy 
hoạch gọn theo khu tạo điểm nhấn, sáng tạo hơn về cảnh quan sư phạm. Tôi 
 3/10 Trò chơi dân gian không chỉ đơn thuần là trò chơi cho trẻ mà nó còn chứa 
đựng văn hoá dân tộc Việt Nam độc đáo. Trò chơi dân gian không những nâng 
cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển khả tư duy, sáng tạo, khéo léo 
mà còn giúp em hiểu tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nướcTrò chơi 
dân gian trẻ em có ý nghĩa luyện kỹ năng. Nó góp phần phát triển toàn diện cho 
trẻ về các mặt: Đức - trí - lao - thể - mỹ.
 Ở góc chơi này, tôi yêu cầu tổ chuyên môn phải xác định rõ mục đích, kỹ 
năng, luật chơi, cách chơi, đồ dùng đồ chơi, nguyên liệu của từng trò chơi cụ thể 
hợp. Từ đó, đưa từng trò chơi vào phù hợpvới các lứa tuổi khác nhau mới phát 
huy được khả tư duy, sáng tạo, khéo léo của trẻ
 Mỗi khi chơi những trò chơi dân gian, trẻ rất chăm chú, thích thú khi được 
tham gia chơi tại góc dân gian. Qua những trò chơi đời thường, giản dị đó, 
không những giúp trẻ phát triển khả tư duy, sáng tạo, khéo léo mà trẻ cũng sẽ 
học hỏi được để có thái độ đúng đắn trong các mối quan hệ giữa con người với 
con người, giữa con người và thiên nhiên
 3.2.2.3.Xây dưng, thiết kế khu chợ quê
 Với mục đích duy trì và phát triển giá trị văn hoá dân tộc, khu chợ quê 
được tái hiện ngay tại sân trường một không gian mộc mạc mà thân thương đây 
là nơi cho trẻ hoạt động trải nghiệm sáng tạo về với nét đẹp văn hóa của người 
Việt, được truyền từ đời này qua đời khác. 
 Với khu chợ quê, tôi chỉ đạo tổ chuyên môn đưa các sản phẩm của các nghề 
truyền thống của dân tộc, đặc biệt là của địa phương cho trẻ trải nghiệm thực hành, 
trưng bày, bán ở khu chợ quê phù hợp theo chủ đề, sự kiện của từng tuần, từng 
tháng.
 Khi chơi ở khu chợ quê, trẻ được cô giáo giải thích ý nghĩa về từng nghề, 
từng sản phẩm trong các gian hàng. Cô dạy trẻ, cho trẻ trải nghiêm làm và đóng 
làm người bán hàng trong một không gian chợ quê mộc mạc, yên bình. Tác 
dụng giáo dục ở đây không chỉ mang ý nghĩa giải trí mà còn là một trải nghiệm 
thực tế có tác dụng rèn luyện kĩ năng sống, rèn sự mạnh dạn tự tin trong giao 
tiếp, giáo dục trẻ hướng về cội nguồn, biết yêu thương và trân trọng những giọt 
mồ hôi của người lao động, 
 3.2.2.4. Xây dưng, thiết kế khu vui chơi trải nghiệm
 Hoạt động vui chơi, trải nghiệm được sử dụng như là một hình thức, một 
phương pháp, quan điểm giáo dục ở nhiều nước trên thế giới. Các nhà giáo dục 
dựa vào trải nghiệm như là cách phát triển kinh nghiệm của mỗi cá nhân.
 Vi vậy, khi thiết kế khu vui chơi trải ngiệm cho trẻ, tôi luôn băn khoăn, lưu ý 
trả lời các câu hỏi: môi trường học tập và các nguyên vật liệu chúng ta cung cấp có 
 5/10 toàn diện cả về thể chất, tinh thần, tình cảm và nhiều kĩ năng xã hội. Hoạt động 
trải nghiệm giúp cho việc học trở nên thú vị hơn với trẻ và việc dạy trở nên thú 
vị hơn với người dạy.
 3.2.2.5. Thiết kế, xây dựng khu “CLUB FITNESS & YOGA”
 Hiện nay, nhiều gia đình người Việt chú trọng cho con học tập, giáo dục 
tri thức trong những môi trường toàn diện. Tuy nhiên việc rèn luyện thể chất cho 
trẻ mầm non nhiều khi lại bị các bậc phụ huynh lãng quên, đặc biệt là đối với trẻ 
ở độ tuổi 3 – 6.
 Giáo dục thể chất cho trẻ mầm non mang nhiều ý nghĩa vì khi ấy trẻ đang 
ở những năm đầu đời của sự phát triển, những năm tháng định hình tính cách 
cũng như suy nghĩ sau này của trẻ. Nên việc tiếp cận nhiều với các môn thể dục 
thể thao giúp trẻ rèn luyện được nhiều đức tính tốt đẹp, đặc biệt là thói quen rèn 
luyện thể thao. Hơn thế nữa, việc tiếp xúc nhiều với các môn thể thao sẽ tạo điều 
kiện cho sự phát triển về thể lực của trẻ, là tiền đề để phát triển trí lực. Bởi có 
sức khoẻ tốt thì trẻ mới có thể học tập tốt được. Tôi thiết kế khu “CLUB FITNESS 
& YOGA” bởi vì:
 - Xây dựng môi trường khu “CLUB FITNESS & YOGA” cho trẻ mầm 
non gắn với việc lựa chọn trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ luyện tập.
 - Việc sử dụng các thiết bị, dụng cụ luyện tập có thể tạo ra các tình huống, 
phương án, phức tạp hóa điều kiện thực hiện các bài tập thể dục khác nhau, giúp 
trẻ có sự nhận thức rõ ràng về vận động, về phương pháp thực hiện với các đồ 
dùng, dụng cụ luyện tập.
 - Các dụng cụ luyện tập thể dục giúp nâng cao hứng thú thực hiện các 
nhiệm vụ vận động trong những điều kiện khác nhau, giúp thỏa mãn nhu cầu 
vận động, ảnh hưởng tốt đến sức khỏe, thể chất và tâm thần của trẻ, hình thành 
cho trẻ thói quen rèn luyện thân thể thường xuyên.
 - Các dụng cụ luyện tập thể dục kích thích sự lĩnh hội kĩ năng vận động 
nhanh, chính xác.
 Đây chính là một trong những đổi mới căn bản trong việc phát triển thể 
chất thể chất cho trẻ tại trường Mầm non Tràng An. Phụ huynh học sinh rất 
hứng thú và quan tâm nhiều hơn đến việc rèn luyện thể chất cho trẻ. Trẻ thích 
thú tham gia các buổi tập luyện cùng với sự hướng dẫn của cô giáo. Sức khỏe, 
sự nhanh nhẹn, độ bền, dẻo dai và khéo léo của trẻ ngày càng tốt hơn. 
 Sau khi thiết kế và xây dựng xong các góc và các khu vui chơi bên ngoài, 
cảnh quan sư phạm của nhà trường như được đánh bóng hơn, khoác trên mình 
chiếc áo đẹp hơn và ngày càng thu hút được sự quan tâm, tin tưởng của các bậc 
phụ huynh gửi con tại trường. 
 7/10 - Chỉ đạo giáo viên tích cực giao lưu tình cảm với trẻ qua các thông điệp 
yêu thương vào đầu giờ sáng và thực hiện xuyên suốt các hoạt động trong ngày 
tại lớp. 
 - Chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng thiết kế các trò chơi, hoạt động mới lạ 
theo các chủ đề. Xây dựng cụ thể, chi tiết trong kế hoạch giáo dục của tưng 
khối, từng lớp phù hợp với đặc điểm lưa tuổi của trẻ. Đồng thời đổi mới, sáng 
tạo hình thức tổ chức cá hoạt động để trẻ hứng thú tham gia, phát huy tính tò 
mò, ham hiểu biết và tư sáng tạo của trẻ.
 - Xây dựng kế hoạch cụ thể chi tiết về các hoạt động tập thể, ngày hội 
ngày lẽ cho trẻ thông qua các hoạt động giao lưu, trò chơiTạo sân chơi bổ ích, 
phát triển toàn diện về đức - trí - thể - mỹ cho trẻ.
 Việc xây dựng và bồi dưỡng môi trường bên trong qua các hoạt động, 
những giờ học, giờ chơi, những trải nghiêm bổ ích cho trẻ và đã thực sự mang 
lại hạnh phúc cho trẻ.
 4. Hiệu quả của sang kiến kinh nghiệm
 Sau gần một năm học, vừa thực hiện, vừa tổng hợp đánh giá kết quả để 
diều chỉnh và bổ sung kế hoạch thực hiện chuyên đề “Trường, lớp mầm non 
hạnh phúc”. Một số kinh nghiệm xây dựng trường học hạnh phúc thông qua thiết 
kế môi trường hoạt động cho trẻ tại trường mầm non Tràng an đã đạt được kết 
quả như mong đợi.
 - Cảnh quan sư phạm toàn trường đạt tiêu chí “Sáng – xanh- sạch – đẹp” 
và đã nhận được sự đánh giá cao của các cấp lãnh đạo và của phụ huynh học 
sinh.
 - Môi trường bên trong các lớp đạt tiêu chí theo quan điểm “Xây dựng 
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” và tiêu chí “Trường học hạnh phúc”. 
Trẻ có một môi trường an toàn về cả thể chất và trí lực. Trẻ được “chơi mà học – 
học mà chơi” một cách tự nhiên và thoải mái. 
 - Cán bộ giáo viên nhân được làm việc trong một môi trường sư phạm lý 
tưởng để phát huy hết khả năng của từng cá nhân, hăng say trong sự nghiệp trồng 
người.
 - Các bậc phụ huynh ngày càng tin tưởng nhà trường, gửi con em mình đến 
lớp đều đặn hơn, không còn tình trạng học sinh nghỉ học tùy tiện. Số lượng trẻ 
đến với trường mầm non Tràng An ngày càng phát triển hơn.
 9/10