SKKN Một số kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe, đảm bảo an toàn và phòng chống dịch bệnh về đường hô hấp cho trẻ tại trường mầm non

 MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ.......................................................................................................1
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .....................................................................................1
1: Tình hình dịch bệnh về đường hô hấp hiện nay...............................................1
1.1.Khái niệm dịch bệnh về đường hô hấp..............................................................1
1.2. Một số dịch bệnh nguy hiểm về đường hô hấp. ...............................................2
1.3.Dịch bệnh và công tác phòng chống dịch bệnh Corona tại Việt Nam.............2
2.Thực trạng vấn đề. ...............................................................................................3
2.1.Thuận lợi: ...........................................................................................................3
2.2. Khó khăn: ..........................................................................................................3
3. Các biện pháp tiến hành .....................................................................................4
3.1: Biện pháp 1: Bổ xung kiến thức về dịch bệnh cho trẻ. .................................4
3.1.1: Bổ xung kiến thức về dịch bệnh qua các tác phẩm văn học. .......................4
3.1.2 Đưa kiến thức về dịch bệnh vào các giờ học âm nhạc :................................4
3.1.3: Dạy trẻ các kiến thức về dịch bệnh trên các giờ hoạt động khác ................5
3.1.4: Giáo dục trẻ hạn chế tiếp xúc đông người khi có dịch bệnh .......................5
3.2: Biện pháp 2: Dạy trẻ một số biện pháp phòng bệnh .......................................5
3.2.1: Thường xuyên cho trẻ rửa tay bằng xà phòng sau mỗi giờ hoạt động, sử 
dụng dung dịch sát khuẩn khi cần thiết..................................................................5
3.2.2: Hướng dẫn trẻ cách đeo khẩu trang. ............................................................6
3.3: Biện pháp 3: Vệ sinh trường - lớp học định kỳ và thường xuyên................7
3.4: Biện pháp 4: Cung cấp kiến thức cho trẻ về các loại thực phẩm tăng sức 
đề kháng ...................................................................................................................8
3.5: Biện pháp 5: Tuyên truyền đến phụ huynh về các dịch bệnh đường hô 
hấp.............................................................................................................................9
3.6 : Biện pháp 6: Trao đổi với đồng nghiệp các kiến thức sơ cứu, cấp cứu khi 
có trẻ mắc bệnh......................................................................................................10
4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm......................................................................10
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................11 *Dịch bệnh về đường hô hấp là những bệnh về hô hấp có mức độ lây lan 
nhanh trong cộng đồng. Nếu không kiểm soát được sẽ dẫn đến khả năng bùng phát 
thành đại dịch và gây nên những ảnh hưởng lớn đến cá nhân và cộng đồng.
1.2. Một số dịch bệnh nguy hiểm về đường hô hấp.
 Dịch MERS: Năm 2012, một loại virus mới bắt nguồn từ lạc đà xuất hiện ở 
Trung Đông và từng bước trở thành đại dịch toàn cầu. Cúm H1N1: Năm 2009, dịch 
cúm H1N xuất hiện và gây chấn động toàn thế giới. Dịch SARS: Hội chứng viêm 
đường hô hấp cấp (SARS) do virus coronavirus gây ra. Trường hợp đầu tiên nhiễm 
bệnh năm 2002 là người Trung Quốc. Dịch cúm Tây Ban Nha: Dịch cúm Tây Ban 
Nha năm 1918-1919 là đại dịch toàn cầu lớn nhất với 500 triệu người, tức, một phần 
ba dân số thế giới vào thời điểm đó, nhiễm bệnh. 
 Dịch viêm phổi lạ Corona (covid 19) gọi tắt là nCoV: Tính đến thời điểm 
tháng 2/2020, dịch bệnh Covid 19 đang trở thành mối nguy hại trên toàn thế giới, 
được WHO tuyên bố là đại dịch toàn cầu.
 Coronavirus là một loại virus đường hô hấp mới, gây bệnh viêm đường hô 
hấp cấp ở người và cho thấy có sự lây lan từ người sang người. Các triệu chứng của 
bệnh nhân mắc nCoV từ nhẹ đến nặng bao gồm: sốt, ho và khó thở. Các triệu chứng 
này có thể xuất hiện từ 02 đến 14 ngày sau khi tiếp xúc nguồn bệnh. 
 Hình 2: Số ca nhiễm Covid tại Trung Quốc
 Hình 3: Số ca nhiễm Covid tại các nước trên thế giới
 Tính đến 15 giờ 00 phút chiều ngày 2/3/2020, tổng số ca tử vong trên toàn cầu 
vì dịch viêm đường hô hấp cấp (COVID-19) do virus Corona chủng mới gây ra là 
3.050. Tổng số ca nhiễm là 89.080. Trong đó, số ca nhiễm tại Trung Quốc và Hàn 
Quốc lần lượt là 80.026 và 4.212.Ngày 1/3, dịch viêm đường hô hấp cấp (Covid-19) 
do chủng mới của virus corona (SARS-CoV-2) gây ra tiếp tục lan rộng tại châu Âu.
1.3.Dịch bệnh và công tác phòng chống dịch bệnh Corona tại Việt 
Nam.
 Tại Việt Nam, dù công tác phòng dịch luôn được thực hiện hết sức nghiêm 
túc, nhưng đến nay, đã có gần 30 người mắc bệnh. Trong đó có 16 người đã được 
chữa khỏi hoàn toàn, số người còn lại đang trong thời gian điều trị. Trước thực trạng 
dịch bệnh đang diễn ra hết sức phức tap, Nhà nước đã đưa ra những chiến lược cụ 
thể để phòng chống dịch với tuyên bố: “ chống dịch như chống giặc”
 Trong các trường học, việc phòng chống dịch bệnh luôn được thực hiện 
nghiêm túc theo sự chỉ đạo của nhà nước cũng như phòng giáo dục quận. Đặc biệt 
trong thời gian diễn ra dịch bệnh, với đặc điểm khí hậu Việt Nam nóng ẩm và thay 
đổi thất thường, thì hệ hô hấp cuả trẻ càng trở nên khó thích ứng hơn với khí hậu, 
 2/11 3. Các biện pháp tiến hành
3.1: Biện pháp 1: Bổ xung kiến thức về dịch bệnh cho trẻ.
 Trẻ mầm non có khả năng nhận thức chưa cao về các vấn đề liên quan đến y học. 
Do vậy, để bổ sung kiến thức về dịch bệnh cho trẻ, giúp trẻ nắm bắt tốt hơn thì giáo 
viên không nên giảng giải lý thuyết cho trẻ 1 cách cứng nhắc. Thay vào đó có thể 
đan xem vào các tiết học, các hoạt động ngoài giờ Sử dụng các hình thức sinh 
động như thông qua các bài hát, câu chuyện, trò chơi, các hoạt động sáng tạo để 
giúp trẻ có thể dễ dàng hiểu được. 
3.1.1: Bổ xung kiến thức về dịch bệnh qua các tác phẩm văn học.
* Sáng tác truyện liên quan đến dịch bệnh Covid 19.
Câu chuyện : Virut Corona ( Tác giả : Cô giáo Phạm Thị Duyên) 
( Phụ lục 2.1 truyện: Virut Corona )
 => Với câu chuyện này , giáo viên có thể đưa thông tin đến trẻ vè tên bệnh, 
dịch bệnh, cách lây lan và cách phòng tránh. Tùy vào yêu cầu mà giáo viên đặt ra 
cho trẻ, giáo viên có thể linh hoạt đưa thêm các chi tiết khác nhau cho câu chuyện.
 Ngoài ra giáo viên có thể sáng tác thơ để trẻ dễ nhớ và dễ thuộc hơn. Các bài 
thơ thường có vần điệu và ngắn gọn nên trẻ có thể đọc và ghi nhớ một cách dễ dàng 
hơn.
Ví dụ: Bài thơ: Bệnh hô hấp.( Sáng tác: Cô giáo Phạm Thị Duyên) Phụ lục mục 2.2
3.1.2 Đưa kiến thức về dịch bệnh vào các giờ học âm nhạc :
 Trong thời điểm diễn ra dịch bệnh, các bài hát liên quan đến việc phòng chống 
dịch bệnh cũng được chia sẻ và công bố rộng rãi để người dân có thêm thông tin về 
dịch bệnh. Do sức ảnh hưởng của công nghiệp giải trí cũng tạo làn sóng mạnh đến 
cộng đồng. Ví dụ một số ca khúc đang thịnh hàng như Vũ điệu rửa tay, ca khúc Ghen 
CoVy do ca sỹ Erik trình bày
 Với trẻ mầm non, các con cũng rất yêu thích âm nhạc, các bài hát sẽ giúp trẻ 
dễ nhớ, dễ thuộc hơn. Những ca khúc với nhạc điệu vui tươi tạo được hứng thú cho 
trẻ, trẻ sẽ yêu thích và ghi nhớ nhanh hơn. Các bài hát có thể được suy tầm hay chính 
giáo viên trong lớp có thể sáng tác các bài hát cho trẻ, viết lời mới hoặc dựa theo các 
ca khúc quen thuộc với trẻ.
Ví dụ: Bài hát: Corona virut (dựa theo nhạc bài hát Lý cây xanh dân ca nam bộ)
(ST: Cô giáo Phạm Duyên) Phụ lục 2.3
 Dịch bệnh lây qua đường hô hấp dễ lây lan khi tiếp xúc với mọi người, bởi 
vậy, khi dịch bệnh xảy ra, hạn chế tiếp xúc với người khác và tránh những nơi đông 
người là biện pháp tốt nhất để tránh lây lan trong cộng đồng.
 Hình 4 : Trẻ nắm bắt thông tin về các dịch bệnh thông quan truyền thông và mạng XH
 4/11 đường tiêu hóa, nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính như SARS, Cúm A (H5N1, H1N1), 
Covid 19 
 Ngoài ra trong trường hợp không thể rửa tay trực tiếp bằng xà phòng với vòi nước 
xả, giáo viên cần hướng dẫn trẻ rửa tay bằng nước sát khuẩn. Đặc biệt trong những 
thời điểm dịch bệnh đang bùng phát, việc sử dụng dung dịch sát khuẩn khi trẻ ra vào 
lớp là vô cùng cần thiết.
 • Quy trình rửa tay đúng cách
– Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước. Lấy xà phòng và chà hai lòng bàn tay vào 
nhau.
– Bước 2: Chà lòng bàn tay này lên mu và kẽ ngoài các ngón tay của bàn tay kia và 
ngược lại.
– Bước 3: Chà hai lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các kẽ trong ngón tay.
– Bước 4: Chà mặt ngoài các ngón tay của bàn tay này vào lòng bàn tay kia.
– Bước 5: Dùng bàn tay này xoay ngón cái của bàn tay kia và ngược lại (làm sạch 
ngón tay cái).
– Bước 6: Xoay các đầu ngón tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại. Rửa sạch 
tay dưới vòi nước chảy đến cổ tay và lau khô tay.
Chú ý: Rửa tay bằng nước và xà phòng khi bàn tay có vết bẩn. Thời gian mỗi lần 
rửa tay tối thiểu 30 giây. Các bước 2, 3, 4, 5 làm đi làm lại tối thiểu 5 lần.
 Hình 5: Quy trình rửa tay thường quy
 • Cách sử dụng dung dịch sát khuẩn
 Cho 1 lượng vừa đủ dung dịch sát khuẩn vào lòng bàn tay, xoa đều sao cho dung 
dịch sát khuẩn đều khắp lòng bàn tay và các ngón tay, các kẽ ngón tay. 
 Hình 6: rửa tay với xà phòng dưới vòi nước
 Hình 7: rửa tay với dung dịch sát khuẩn
 Hàng ngày, tại lớp học của tôi, tôi vẫn thường xuyên cho trẻ rửa tay sau các 
giờ hoạt động trên lớp, trước các bữa ăn của trẻ. Giáo dục trẻ rửa tay thường xuyên 
sau khi đi vệ sinh hay khi tay trẻ dính bẩn. Điều này đã tạo nên thói quen vệ sinh tốt 
cho trẻ, giúp trẻ tự có ý thức vệ sinh cá nhân.
3.2.2: Hướng dẫn trẻ cách đeo khẩu trang.
 Khi có dịch bệnh về đường hô hấp, thì con đường lây lan chính là lây qua 
đường không khí khi không may hít phải. Do vậy việc đeo khẩu trang là yếu tố quan 
trọng hàng đầu để tránh cho vi rút xâm nhập vào cơ thể. 
 Để phòng bệnh về đường hô hấp, giáo viên cần hướng dẫn trẻ cách đeo khẩu 
trang đúng cách, đặc biệt cách đeo và sử dụng khẩu trang y tế khi có dịch bệnh.
 6/11 - Vệ sinh các khu trồng cây, hoa, trồng rau trong khuôn viên trường, không để cây 
cối mọc thành bụi rậm tạo điều kiện cho virut, vi khuẩn sinh sôi và phát triển.
 Hình 11: Vệ sinh bếp ăn
 Hình 12: Vệ sinh hành lang trường học
 Hình 13: Tổng vệ sinh toàn trường
 Hình 14: Vệ sinh cầu thang và các góc chơi tại khuân viên trường.
- Lớp học thường xuyên được vệ sinh sạch sẽ, lau chùi sàn nhà, nhà vệ sinh sạch sẽ, 
ban công hành lang phải quét dọn hàng ngày. 
- Rửa, vệ sinh lau chùi giá đồ chơi, đồ chơi hàng ngày của trẻ. Rửa bằng dung dịch 
sát khuẩn theo định kỳ.
- Loại bỏ bụi bẩn trong lớp, trong đồ dùng của trẻ, tránh các loại đồ dùng, đồ chơi 
được tạo từ bụi nhỏ như cát, bột
- Tạo môi trường lớp học thông thoáng, thoáng mát để loại bỏ các virut, vi khuẩn 
trong không khí.
- Không trồng các loại cây, hoa có bụi phấn gây kích ứng với hệ hô hấp của trẻ.
 Hình 15: Vệ sinh đồ dùng, đồ chơi tại lớp
 Hình 16: Tổng vệ sinh lớp học theo định kỳ.
3.4: Biện pháp 4: Cung cấp kiến thức cho trẻ về các loại thực phẩm 
tăng sức đề kháng 
 Trước tình hình các bệnh về đường hô hấp ngày một nhiều và nguy hiểm hơn, 
thì hệ miễn dịch của con người là yếu tố vô cùng quan trọng để tránh khỏi dịch bệnh. 
Bổ sung các loại thực phẩm nhằm tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch cho trẻ cũng 
như cho các cán bộ giáo viên nhân viên trong trường là hết sức cần thiết. Tăng sức 
đề kháng từ bên trong cơ thể là tạo cho cơ thể 1 loại vũ khí tối tân để chiến đấu với 
virut gây bệnh.
-Một số các loại thực phẩm có thể bổ sung trong bữa ăn của trẻ để tăng sức đề kháng 
cho trẻ
*Hành – thực phẩm tăng sức đề kháng cho bé: Hành có chứa allicin – một chất kháng 
sinh cực mạnh có khả năng chống viêm, diệt khuẩn, ngừa vi rút hiệu quả. 
*Gừng – cần bổ sung thường xuyên cho trẻ: Gừng không chỉ là gia vị phổ biến trong 
nhiều món ăn mà còn có tác dụng chữa nhiều bệnh như chữa ho, giải cảm, chữa viêm 
họng, loại dịch nhầy ra khỏi phải. 
* Tỏi – tăng sức đề kháng cho trẻ: Tỏi chứa allicin có tác dụng tăng sức đề kháng, 
hỗ trợ bạch cầu hoạt động tốt hơn để chống lại các vi rút, vi khuẩn. 
* Trái cây họ cam, quýt tốt cho trẻ: Trái cây họ cam, quýt chứa hàm lượng vitamin 
C dồi dào có tác dụng tăng cường sức đề kháng, tăng khả năng miễn dịch, chống 
oxy hóa, chống viêm hiệu quả. 
* Bổ sung món súp gà trong thực đơn bữa phụ của trẻ: Súp gà không chỉ là món ăn 
giàu dưỡng chất mà còn có khả năng làm loãng dịch nhầy trong phổi, trong mũi. 
 8/11