SKKN Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng bồi dưỡng giáo viên THPT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo hiện nay

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT
 LƯỢNG BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN TRUNG HỌC
 PHỔ THÔNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI
 GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HIỆN NAY
 LĨNH VỰC: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
 NĂM 2022 MỤC LỤC
TT Nội dung Trang
A PHẦN MỞ ĐẦU 1
1 Lý do chọn đề tài 1
2 Mục đích nghiên cứu 1
3 Nhiệm vụ nghiên cứu 2
4 Phương pháp nghiên cứu 2
5 Đóng góp của đề tài 2
6 Bố cục của sáng kiến kinh nghiệm 2
B PHẦN NỘI DUNG 3
 3
1 Cơ sở lý luận lý luận về quản lý nâng cao chất lượng bồi dưỡng đội 
 ngũ giáo viên trong trường trung học phổ thông
1.1 Một số khái niệm về quản lý, bồi dưỡng 3
 4
1.2
 Vị trí, vai trò của cán bộ quản lý, giáo viên trong trường phổ thông
 6
1.3 Quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về bồi dưỡng đội ngũ giáo viên 
 đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đổi mới hiện nay
 8
1.4 Quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông trong 
 bối cảnh đổi mới giáo dục
 10
2 Thực trạng về quản lý đổi mới nâng cao chất lượng bồi dưỡng đội 
 ngũ giáo viên trong trường trung học phổ thông những năm qua
 10
2.1 Thực trạng quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông 
 trên địa bàn huyện thời gian qua
 14
2.2 Thực trạng quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên tại đơn vị trong 
 nhứng năm qua
 16
2.3 Sự cần thiết về đổi mới hoạt động bồi dưỡng giáo viên trong giai 
 đoạn hiện nay
 Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng bồi dưỡng giáo viên 19
3 trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo 
 hiện nay
 19
3.1 Nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm cho cán bộ quản lý, giáo 
 viên về công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng
 21
3.2 Chỉ đạo, tổ chức xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch theo khung 
 năng lực
 23
3.3 Phát triển năng lực đội ngũ giáo viên trung học phổ thông đáp ứng 
 yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay
3.4 Đa dạng hóa phương pháp, hình thức và nội dung bồi dưỡng 25 A. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Giáo dục Việt Nam đang trong bối cảnh thế giới có nhiều thay đổi nhanh 
chóng và phức tạp, các cách mạng khoa học công nghệ lần thứ ba và lần thứ tư nối 
tiếp nhau ra đời, đại dịch covid-19 đã và đang diển ra phức tạp trên hầu hết tất cả 
các ước trên thế giới, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế về giáo dục trở thành xu 
thế tất yếu, đây cũng chính là cơ hội để giáo dục nước ta vươn đến đạt chuẩn của 
khu vực và thế giới. Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành 
Trung ương Đảng (khóa XI), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, 
XIII, Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình giáo dục 
phổ thông, Kết luận số 51-KL/TW ngày 30/5/2019 của Ban Bí thư về tiếp tục thực 
hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện 
giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện 
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; một trong 
những giải pháp thực hiện Nghị quyết số 29- NQ/TW đã xác định “Phát triển đội 
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo”, vì 
thế việc bồi dưỡng nâng cao chất lượng giáo viên, cán bộ quản lý trường trung học 
phổ thông (THPT) đóng vai trò quan trọng, một trong những nhân tố quyết định 
cho sự phát triển của mỗi nhà trường.
 Chuẩn nghề nghiệp giáo viên và Chuẩn Hiệu trưởng là thước đo làm căn cứ 
để các cơ sở giáo dục phổ thông tự đánh giá phẩm chất, năng lực; xây dựng chương 
trình và thực hiện kế hoạch rèn luyện phẩm chất, bồi dưỡng nâng cao năng lực 
chuyên môn, nghiệp vụ, lãnh đạo, quản trị nhà trường đáp ứng yêu cầu đổi mới 
giáo dục. Vì thế, việc nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo được coi là nhiệm vụ 
tiên quyết trong các trường trung học phổ thông hiện nay. Việc bồi dưỡng giáo 
viên hiện nay ở các trường trung học phổ thông tuy đã được các cấp quản lý chú 
trọng nhưng hiệu quả vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới cũng như yêu cầu 
thực tiễn về chất lượng giáo dục của xã hội.
 Để thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu 
cầu của giáo dục phổ thông mới, vấn đề cốt lõi cần qua tâm là chất lượng đội ngũ 
giáo viên. Xuất phát nhận thức được từ vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên, cán bộ 
quản lý đối với chất lượng giáo dục và đáp ứng thực hiện mục tiêu, nội dung, 
chương trình đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay thì công tác đào tạo, bồi 
dưỡng giáo viên đảm bảo thực hiện nội dung chương trình giáo dục là rất quan 
trọng và cần thiết. Đây chính là lí do mà tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp quản 
lý nâng cao chất lượng bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông đáp ứng yêu 
cầu đổi mới giáo dục và đào tạo hiện nay”.
 2. Mục đích nghiên cứu
 Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác bồi dưỡng giáo viên để 
đề xuất một số biện pháp quản lý nâng cao chất lượng bồi dưỡng giáo viên trung 
học phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo hiện nay. B. PHẦN NỘI DUNG
 1. Cơ sở lý luận về quản lý nâng cao chất lượng bồi dưỡng đội ngũ giáo 
viên trong trường trung học phổ thông
 1.1. Một số khái niệm về quản lý, bồi dưỡng
 1.1.1. Quản lý
 Có nhiều qua điểm khác nhau về quản lý, có thể nêu lên môt số quan điểm 
sau:
 - Quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt 
được mục tiêu đề ra trong một môi trường luôn luôn biến động.
 - Quản lý là các hoạt động được thực hiện nhằm bảo đảm sự hoàn thành công 
việc qua những nỗ lực của những người khác; quản lý là công tác phối hợp có hiệu 
quả các hoạt động của những người cộng sự cùng chung một tổ chức.
 - Quản lý là một quá trình nhằm đạt đến các mục tiêu bằng việc phối hợp 
hữu hiệu các nguồn lực của tổ chức.
 - Quản lý còn là việc thực hiện những hoạt động trong mỗi tổ chức một cách 
có ý thức và liên tục.
 Mặc dù có sự khác nhau về diễn đạt nhưng các quan niệm trên đều thống nhất 
choằng quản lý phải bao gồm 2 yếu tố: 1) Phải có chủ thể quản lý và đối tượng 
quản lý. Chủ thể quản lý là tác nhân tạo ra tác động quản lý, bao gồm một hoặc 
nhiều người. Còn đối tượng quản lý tiếp nhận sự tác động đó, là một tổ chức, một 
tập thể con người. 2) Phải có một mục tiêu đặt ra cho cả chủ thể và đối tượng quản 
lý. Mục tiêu này là căn cứ để chủ thể tạo ra các tác động, sự tác động của chủ thể 
quản lý lên đối tượng quản lý được thực hiện trong một môi trường luôn luôn biến 
động.
 1.1.2. Quản lý giáo dục
 Quản lý giáo dục được hiểu là hệ thống những hoạt động tự giác (có ý thức, 
có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ thể quản lý đến tập 
thể giáo viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội trong và 
ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của 
nhà trường.
 1.1.3. Quản lý nhà trường
 Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối của Đảng trong phạm vi trách 
nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến 
tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và 
từng học sinh. Quản lý nhà trường là một bộ phận của quản lý giáo dục, quản lý 
nhà trường là một hệ thống những tác động sư phạm khoa học và có tính định 
hướng của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh và các lực lượng xã hội 
trong và ngoài nhà trường nhằm làm cho nhà trường vận hành theo đúng đường 
lối và nguyên lý giáo dục của Đảng trong thực tiễn Việt Nam. - Huy động và quản lý tài chính, cơ sở vật chất, thiết bị trường học. Để đảm 
đương được vai trò này, cán bộ quản lý nhà trường cần có phẩm chất và năng lực 
về quản lý kinh tế và năng lực kỹ thuật (am hiểu về quản lý tài chính và quản lý cơ 
sở vật chất, kỹ thuật, công nghệ, ...) phục vụ cho các hoạt động giáo dục và dạy 
học ở nhà trường.
 - Tác nhân thiết lập và phát huy tác dụng của môi trường giáo dục (mối quan 
hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội; nói rộng hơn là thực hiện hiệu quả chính 
sách xã hội hóa giáo dục). Để đảm đương được vai trò đó, cán bộ quản lý nhà 
trường cần phải có phẩm chất, năng lực chuyên môn và kĩ năng giao tiếp để vận 
động cộng đồng, xã hội tham gia xây dựng và quản lý nhà trường.
 - Nhân tố thiết lập, vận hành hệ thống thông tin và truyền thông giáo dục 
trong nhà trường.Để đảm đương được vai trò này, cán bộ quản lý nhà trường phải 
có phẩm chất và năng lực chuyên môn về kỹ thuật quản lý và khai thác mạng 
Internet phục vụ cho mọi hoạt động của nhà trường.
 1.2.2. Vị trí, vai trò của giáo viên trong trường phổ thông
 Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước, Đảng, Nhà nước ta coi trọng 
đội ngũ giáo viên là lực lưỡng nòng cốt của sự nghiệp giáo dục. Hội nghị Trung 
ương II khóa VIII, Đảng ta đã chỉ rõ: “Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng 
giáo dục và được xã hội tôn vinh”; Luật giáo dục cũng đã nêu rõ “Nhà giáo giữ 
vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục” [17]; “Nhà giáo giữ 
vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục, có vị thế quan trọng 
trong xã hội, được xã hội tôn vinh ”, nhà giáo có nhiệm vụ học tập, rèn luyện để 
nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ [18, 19]. 
Giáo viên không chỉ đóng vai trò truyền đạt tri thức khoa học mà còn phát triển 
những cảm xúc, thái độ, hành vi cho các thế hệ học sinh, những chủ nhân tương 
lai của đất nước.
 Ngày nay, cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật và công nghệ đã và đang phát 
triển như vũ bão đem lại sự biến đổi nhanh chóng trong đời sống kinh tế - xã hội, 
sự phát triển của giáo dục là động lực to lớn góp phần thúc đẩy sự phát triển nền 
kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, thực tế đã chỉ ra rằng, dù công nghệ, máy 
móc có thể thay thế con người ở những công việc phổ thông mang tính lặp lại và 
trả lời cho chúng ta những câu hỏi chính xác, nhưng những phân tích và khả năng 
cảm nhận (tâm lí, tình cảm và cảm xúc) thì không thể thay được. Bởi vậy, dù bất 
cứ thay đổi nào của khoa học và công nghệ thì giáo viên vẫn là trung tâm trong 
thời đại số và không có gì thay thế được vai trò của giáo viên. Kiến thức và năng 
lực của người thầy, phẩm chất và nhiệt huyết của người thầy sẽ luôn là yếu tố quyết 
định. Sự tương tác và tình cảm giữa thầy và trò là những giá trị không thể đo lường 
được trong dạy học và giáo dục. Giáo viên vẫn là người đóng vai trò quan trọng 
trong việc truyền thụ tri thức khoa học, tư duy phản biện, lòng trắc ẩn, các quan 
điểm đa dạng khác nhau để giúp các thế hệ sau đối diện với những thay đổi mới. chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục, đào tạo; cọi trọng quản lý chất 
lượng. Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo 
dục và đào tạo; đổi mới chính sách, cơ chế tài chính, huy động và sử dụng hiệu 
quả mọi nguồn lực đầu tư để phát triển giáo dục và đào tạo. Phấn đấu đến năm 
2030, nề giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực [3].
 Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định những nhiệm vụ chủ yếu 
của giáo dục và đào tạo nước nhà trong những năm tới: Đẩy mạnh phát triển nguồn 
nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng 
công nghiệp lần thứ tư. Đào tạo con người theo hướng có đạo đức, kỷ luật, kỷ 
cương, ý thức trách nhiệm công dân, xã hội; có kỹ năng sống, năng lực làm việc, 
ngoại ngữ, công nghệ thông tin, công nghệ số, tư duy sáng tạo và hội nhập quốc tế 
(công dân toàn cầu) [4].
 Trong Chiến lược phát triển phát triển giáo dục (PTGD) về giáo dục phổ 
thông giai đoạn 2011-2020, mục tiêu chiến lược của giáo dục được đặt ra là “xây 
dựng nề kinh tế tri thức, đảm bảo công bằng xã hội trong xã hội và cơ hội học tập 
suốt đời cho mỗi người dân, từng bước hình thành xã hội học tập” [22]. Văn kiện 
trên cũng đã nêu rõ 8 giải pháp để đạt được mục tiêu chiến lược, trong đó giải pháp 
1 “đổi mới quản lý giáo dục” được xem là giải pháp đột phá và giải pháp 2 “phát 
triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý (CBQL) được xem là giải pháp then chốt 
và là điều kiện đảm bảo thực hiện thắng lợi mục tiêu của giáo dục phổ thông trong 
thời kỳ mới.
 Mục tiêu giáo dục của Chương trình giáo dục phổ thông (CTGDPT) 2018 đặt 
ra những yêu cầu mới về năng lực sư phạm và nghiệp vụ đối với giáo viên, nhân 
viên, CBQL. Do vậy, để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQL, ngoài 
việc bồi dưỡng thường xuyên về phẩm chất, năng lực để đáp ứng Chuẩn giáo viên, 
Chuẩn Hiệu trưởng và các quy định hiện hành, đội ngũ nhà giáo và CBQL cần 
được bồi dưỡng những năng lực cần thiết để thực hiện chương trình giáo dục phổ 
thông 2018 [7, 13]. Việc ban hành quy định về “Chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ 
sở giáo dục phổ thông” [8] và quy định về “Chuẩn Hiệu trưởng” [9] cho thấy tầm 
quan trọng và vai trò của giáo viên, CBQL trong quá trình đổi mới căn bản, toàn 
diện giáo dục Việt Nam, góp phần đưa giáo dục Việt Nam tiến gần đến chuẩn khu 
vực và quốc tế.
 Nghị quyết 03-NQ/TU ngày 19/11/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về 
Nghệ An nêu rõ “Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo, cán bộ 
quản lý giáo dục cả về quy mô, chất lượng và cơ cấu. Nâng cao bản lĩnh chính trí, 
phẩm chất đạo đức, trình độ lý luận, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ nhà giáo 
và cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào 
tạo”, mục tiêu đến năm 2025 có 100% giáo viên phổ thông đạt chuẩn trình độ đào 
tạo, trong đó 25% giáo viên trung học đạt trên chuẩn, 30% giáo viên ngoại ngữ, 
tin học đạt chứng chỉ quốc tế; đến năm 2030 có 40% giáo viên trung học đạt trên 
chuẩn trình độ dào tạo, 40% giáo viên ngoại ngữ, tin học đạt