SKKN Một số giải pháp nâng cao giờ sinh hoạt chủ nhiệm lớp học trực tuyến nhằm phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh THPT Tân Kỳ 3

 H5H5H5H5H5H5H5H5H5H5H5H5H5H5H5
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO GIỜ SINH HOẠT CHỦ NHIỆM LỚP 
 HỌC TRỰC TUYẾN NHẰM PHÁT TRIỂN PHÀM CHẤT, NĂNG LỰC 
 CHO HỌC SINH THPT TÂN KỲ 3
 LĨNH VỰC: CHỦ NHIỆM MỤC LỤC
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ..............................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu..............................................................................................3
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu...........................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................4
5. Thời gian thực hiện: ...............................................................................................4
6. Tính mới của đề tài.................................................................................................4
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .......................................................................5
1. Cơ sở lí luận:...........................................................................................................5
2. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................................6
3 .Thực trạng: ..............................................................................................................7
4. Một số giải pháp nâng cao giờ sinh hoạt chủ nhiệm lớp học trực tuyến nhằm
phát triển phẩm chất, năng lực học sinh THPT ở trường THPT Tân Kỳ 3 .................8
5. Thực nghiệm sư phạm..........................................................................................29
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................37
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH............................................................................38
PHẦN PHỤ LỤC ......................................................................................................39 học sinh tiếp tục phát triển những phẩm chất, năng lực cần thiết đối với người lao 
động, ý thức và nhân cách công dân; khả năng tự học và ý thức học tập suốt đời; khả 
năng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích, điều kiện và hoàn cảnh 
của bản thân để tiếp tục học lên, học nghề hoặc tham gia vào cuộc sống lao động; 
khả năng thích ứng với những đổi thay trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng 
công nghiệp mới”. Chương trình giáo dục phổ thông mới đưa ra yêu cầu cần đạt về 
5 phẩm chất và 10 năng lực của học sinh phổ thông. Theo đó, chương trình giáo dục 
phổ thông hình thành và phát triển cho học sinh 5 phẩm chất chủ yếu là yêu nước, 
nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. Chương trình cũng hình thành và phát 
triển cho học sinh những năng lực cốt lõi gồm những năng lực chung và năng lực 
chuyên biệt. Những năng lực chung, được tất cả các môn học và hoạt động giáo dục 
góp phần hình thành, phát triển: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp 
tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. Những năng lực chuyên biệt, được hình 
thành, phát triển chủ yếu thông qua một số môn học và hoạt động giáo dục nhất định: 
năng lực ngôn ngữ, tính toán, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, công nghệ, tin học, thẩm 
mỹ, thể chất. Bên cạnh việc hình thành, phát triển các năng lực cốt lõi, chương trình 
GDPT còn góp phần phát hiện, bồi dưỡng năng lực đặc biệt (năng khiếu) của học 
sinh.
 Và để góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục đó, giáo viên chủ nhiệm đóng vai 
trò quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm lớp thông qua các tiết sinh hoạt chủ nhiệm trực 
tuyến sẽ định hướng và hình thành ở học sinh những giá trị sống, kỹ năng sống cần 
thiết. Có thể nói giáo viên chủ nhiệm giống như chiếc cầu nối vững chắc để gắn kết 
học sinh trong nhiều mối quan hệ gia đình, nhà trường và xã hội. Song, nhìn chung 
các tiết sinh hoạt lớp học trực tuyến của giáo viên chủ nhiệm còn gặp nhiều khó khăn 
trong quá trình tương tác để phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh. Chất lượng, 
hiệu quả giờ sinh chủ nhiệm lớp học trực tuyến chưa cao. Giáo viên chủ nhiệm chủ 
yếu nhận xét về tình hình học tập của lớp. Học sinh không thích giờ sinh hoạt lớp bởi 
nhiều lí do, như: học sinh không được cùng nhau tổ chức, tham gia vào giờ sinh hoạt 
lớp; nội dung giờ sinh hoạt lớp khô cứng, lặp đi lặp lại, không thực sự gắn với nhu 
cầu của học sinh. Các em không thực sự cảm nhận được vấn đề trong chủ đề là vấn 
đề của chính bản thân phải giải quyết mà là vấn đề của thầy cô; hình thức tổ chức giờ 
sinh hoạt lớp đơn điệu, nhàm chán, không hứng thú. Mặt khác, giáo viên chủ nhiệm 
đôi khi quá nghiêm khắc, không gần gũi, thân thiện, không đặt mình vào vị trí của 
học sinh để hiểu các em.
 Để thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới trong thời đại công nghệ 4.0, 
trong tình hình diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 và khắc phục những khó 
khăn khi học trực tuyến, tiết sinh hoạt lớp trực tuyến của giáo viên chủ nhiệm là một 
hình thức sinh hoạt đóng vai trò quan trọng. Tổ chức hiệu quả giờ sinh hoạt lớp là 
điều kiện để giáo viên kịp thời giúp học sinh thực hiện nội quy, quy định, điều chỉnh 
ý thức, thái độ, tình cảm trong rèn luyện đạo đức, trong quá trình học + Trò chuyện, trao đổi với các GVBM, HS, hội cha mẹ học sinh(CMHS), bạn 
bè và hàng xóm của HS.
 - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:
 + Tham khảo những bản báo cáo , tổng kết năm của nhà trường.
 + Tham khảo kinh nghiệm của các trường bạn.
 + Tham khảo những kinh nghiệm của các giáo viên chủ nhiệm lớp khác trong 
trường mình.
 - Phương pháp thử nghiệm:
 + Thử áp dụng các giải pháp vào công tác giáo dục phát triển phẩm chất ,năng 
lực học sinh ở lớp 10A2,11A7 trường THPT Tân Kỳ 3 trong năm học 20212022.
 5. Thời gian thực hiện:
 - Bắt đầu từ: 09/2021
 - Kết thúc: 03/2022
 6. Tính mới của đề tài
 - Đề xuất các giải pháp thực hiện giờ sinh hoạt chủ nhiệm trực tuyến đạt hiệu 
quả cao trong bối cảnh đại dịch và trong thời đại 4.0 nhằm phát triển phẩm chất, năng 
lực cho học sinh.
 - Ứng dụng và phát huy vai trò của công nghệ thông tin trong công tác chủ 
nhiệm lớp.
 - Nâng cao ý thức tự giác rèn luyện, phát triển phẩm chất, năng lực bản thân 
đồng thời trau dồi khả năng thích ứng với mọi hoàn cảnh của học sinh THPT. sinh; Thực hiện các hoạt động giáo dục theo kế hoạch đã xây dựng; phối hợp chặt 
chẽ với gia đình học sinh, với các giáo viên bộ môn, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ 
Chí Minh, các tổ chức xã hội có liên quan trong việc hỗ trợ, giám sát việc học tập, 
rèn luyện, hướng nghiệp của học sinh lớp mình chủ nhiệm và góp phần huy động các 
nguồn lực trong cộng đồng phát triển nhà trường . Trong quá trình giáo dục đạo đức 
cho học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp là người quản lí lớp học, điều hành, giám sát, 
kiểm tra, đưa ra các kế hoạch của một tập thể, cố vấn đắc lực cho học sinh trong lớp; 
giữ vai trò chủ đạo trong việc phối hợp với các lực lượng giáo dục. Từ đó góp phần 
rất lớn trong việc giáo dục tư tưởng, đạo đức cho học sinh, hình thành ở học sinh 
những phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội, thời đại.
 2. Cơ sở thực tiễn
 Sau gần 10 năm thực hiện đổi mới căn bản và toàn diện, nền giáo dục nước ta 
đang ngày càng có nhiều chuyển biến tích cực và có nhiều thành tựu đáng khích lệ. 
Tuy nhiên, thực tiễn đã cho chúng ta thấy nền giáo dục nước ta còn nhiều vấn đề cần 
phải bàn bạc và xem xét kỹ. Khi đánh giá những mặt hạn chế của Giáo dục và Đào 
tạo sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng khóa XII, 
quyết nghị của Đại hội XIII đã khẳng định: “...Giáo dục và đào tạo, khoa học và công 
nghệ chưa trở thành động lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Lĩnh vực 
văn hóa, xã hội chưa có nhiều đột phá, hiệu quả chưa cao...”
 Trên địa bàn tỉnh Nghệ An, nhìn chung trong những năm gần đây, ngoài việc 
nền giáo dục tỉnh nhà có nhiều chuyển biến tích cực, phát triển về quy mô, chất lượng 
như Báo cáo tổng kết năm học 2020 - 2021 và phương hướng nhiệm vụ năm học 
2021 - 2022 của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã nêu bật thành tích: “ Tiếp tục 
duy trì, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, với vị trí tốp đầu toàn quốc về kết 
quả học sinh giỏi quốc gia, khu vực, quốc tế ...”, thì giáo dục Nghệ An vẫn còn nhiều 
hạn chế ” như tình trạng bạo lực học đường ngày càng gia tăng về số vụ, tính chất, 
mức độ . Mặt khác, có một bộ phận học sinh có biểu hiện sống không có lí tưởng, sa 
đà vào các tệ nạn xã hội như cờ bạc, hút chích ma túy, xâm hại tình dục, nghiện lướt 
web, facebook, zalo, nghiện Game... có xu hướng ngày càng phức tạp và trở thành 
những vấn đề nhức nhối được cả xã hội quan tâm. Chất lượng “đầu ra” chưa đáp ứng 
đủ năng lực, phẩm chất để tìm ngành nghề, vị trí công việc phù hợp thời cuộc
 Trong thực tế, tiết sinh hoạt lớp trong trường phổ thông từ trước đến nay theo 
hình thức trực tiếp hay trực tuyến thường là tiết để giáo viên chủ nhiệm điều hành 
các hoạt động của lớp vào cuối tuần. Giáo viên chủ nhiệm như một vị quan tòa đầy 
quyền lực. Tiết sinh hoạt cuối tuần là thời gian chủ yếu để giáo viên hỏi tội, luận tội 
và xét xử học sinh, vì thế thường rất căng thẳng, nặng nề. Tâm lí học sinh, đặc biệt 
là những học sinh vi phạm nội quy của lớp thường lo lắng, sợ hãi. Giáo viên chủ 
nhiệm căng thẳng vì học sinh vi phạm, vì thành tích của lớp “tụt hạng”. Cả giáo viên 
và học sinh đều cảm thấy mệt mỏi, áp lực. Cùng với những tiết Sự bùng nổ CNTT, nhất là văn hóa phẩm đồi trụy, game online ảnh hưởng của 
các trò chơi, phim ảnh mang tính bạo lực, làm cho nạn bạo lực học đường gia tăng. 
HS dễ bị cám dỗ với những hào quang chớp nhoáng mà nó mang lại.
 về phía GVCN: Mặc dù tiết sinh hoạt lớp có vai trò quan trọng trong quá trình 
giáo dục học sinh ở trường THPT, nhưng thực tiễn cho thấy nhiều giáo viên chưa 
thực sự quan tâm, chú trọng xây dựng nội dung, lựa chọn phương pháp và hình thức 
tổ chức các tiết sinh hoạt tập thể có ý nghĩa và hấp dẫn đối với các em,nhất là các tiết 
sinh hoạt trực tuyến còn mang tính chất “đại khái”, qua chuyện. Về nội dung trong 
các tiết sinh hoạt còn nghèo nàn, đơn điệu, thường tập trung vào việc nhận xét, đánh 
giá các hoạt động trong tuần, nêu phương hướng hoạt động tuần tới, chưa tạo được 
môi trường vui chơi, giải trí thoải mái cho các em, chưa tạo điều kiện để các em có 
cơ hội được mở rộng, củng cố kiến thức và rèn luyện các kĩ năng sống cần thiết. Nội 
dung giờ sinh hoạt lớp còn có sự lặp đi lặp lại, không thực sự gắn với nhu cầu của 
HS. Các em không thực sự cảm nhận được vấn đề trong chủ đề là vấn đề của chính 
mình phải giải quyết mà là vấn đề của thầy/cô.
 Về phương pháp mà giáo viên chủ nhiệm sử dụng chưa phát huy được vai trò 
tự giác, tự chịu trách nhiệm của từng học sinh. Về hình thức tổ chức, giáo viên chủ 
nhiệm chủ yếu tập trung sử dụng hình thức báo cáo, thảo luận, ít khi sử dụng các hình 
thức giao lưu, tọa đàm, hội thi... Các em không được cùng nhau tổ chức, tham gia 
vào giờ sinh hoạt lớp gây sự nhàm chán, không hứng thú với HS
 Vì thế, hầu hết các tiết sinh hoạt lớp chưa hấp dẫn, chưa lôi cuốn được đông đảo 
học sinh tham gia tích cực, chưa thực sự giúp các em phát huy hết khả năng,năng 
khiếu của mình và ít có cơ hội để khẳng định bản thân .
 4. Một số giải pháp nâng cao giờ sinh hoạt chủ nhiệm lớp học trực tuyến 
nhằm phát triển phẩm chất, năng lực học sinh THPT ở trường THPT Tân Kỳ 3
 Để đạt được mục tiêu giáo dục học sinh phù hợp với bối cảnh thực tế, chúng tôi 
đề xuất các giải pháp sau:
 4.1. Định vị môi trường, đối tượng giáo dục
 Sự hình thành và phát triển nhân cách con người là vấn đề cơ bản và cốt lõi của 
lí luận và thực tiễn giáo dục. Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê nin, con người 
là tổng hòa của các mối quan hệ xã hội: “ Song bản chất con người không phải là cái 
trừu tượng vốn có của một cá nhân riêng biệt. Trong tính hiện thực của nó, bản chất 
con người là tồng hòa các mối quan hệ xã hội”. (C.Mác - Luận cương về Phơ Bách 
(1845) - Tuyển tập, tập II, NXB Sự thật, H., 1971, tr.492). Con người sinh ra và lớn 
lên luôn được tiếp xúc với môi trương xung quanh, các yếu tố môi trường xã hội 
xung quanh là yếu tố tác động hình thành những hiểu biết ban đầu, dần xây dựng nên 
thế giới quan và nhân cách của một con người. Nói như vậy để hiểu rằng, yếu tố đầu 
tiên và rất quan trọng dẫn đến hình thành và phát triển nhân