SKKN Một số giải pháp chỉ đạo và tổ chức GD kĩ năng ứng phó với thiên tai, dịch bệnh, xây dựng trường học an toàn tại trường THPT trong giai đoạn hiện nay

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
 -----------------------------------
 Tên đề tài: 
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO VÀ TỔ CHỨC GIÁO DỤC KĨ 
 NĂNG ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI, DỊCH BỆNH, XÂY DỰNG 
TRƯỜNG HỌC AN TOÀN TẠI TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3 
 TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
 Lĩnh vực: Quản lí
 Năm học: 2021- 2022
 0 MỤC LỤC
 NỘI DUNG Trang
 PHẦN I – ĐẶT VẤN ĐỀ 3
1. Lý do chọn đề tài 3
2. Tính mới và đóng góp của đề tài 4
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 4
4. Phạm vi nghiên cứu 4
5. Thời gian nghiên cứu 5
6. Phương pháp nghiên cứu 5
 PHẦN II – NỘI DUNG 5
A.CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ CHỈ ĐẠO VÀ TỔ CHỨC 5
GIÁO DỤC KĨ NĂNG ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI VÀ DỊCH BỆNH, XÂY 
DỰNG TRƯỜNG HỌC AN TOÀN
1. Tổng quan những vấn đề nghiên cứu liên quan đến đề tài 5
2. Cơ sở lí luận về sự cần thiết tổ chức các hoạt động hình thành và nâng cao 6
kĩ năng ứng phó với thiên tai và dịch bệnh,xây dựng trường học an toàn
3. Thực trạng công tác tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng ứng phó với 9
thiên tai và dịch bệnh cho học sinh THPT Yên Thành 3
B. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO VÀ TỔ CHỨC GIÁO DỤC KĨ NĂNG ỨNG 14
PHÓ VỚI THIÊN TAI VÀ DỊCH BỆNH XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC AN 
TOÀN TẠI TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3
1. Giải pháp chỉ đạo, quản lí của nhà trường 14
2. Hình thức chủ yếu để chỉ đạo tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng ứng 17
phó với thiên tai, dịch bệnh xây dựng trường học an toàn cho học sinh 
THPT Yên Thành 3
C. MỘT SỐ KẾT QUẢ CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO VÀ TỔ CHỨC GIÁO DỤC KĨ 40
NĂNG ỨNG PHÓ VỚI THIÊN TAI VÀ DỊCH BỆNH XÂY DỰNG TRƯỜNG 
HỌC AN TOÀN TẠI TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3.
1.Kết quả chỉ đạo 40
2. Kết quả cụ thể 40
3. Hiệu quả của đề tài 42
 PHẦN III – KẾT LUẬN 45
1. Kết luận 45
2. Ý nghĩa của đề tài. 45
3. Một số đề xuất 46
Tư liệu tham khảo, phụ lục 48
 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN
 Nội dung Viết tắt
Trung học phổ thông, Biến đổi khí hậu THPT, BĐKH
Ban giám hiệu, Giáo viên, học sinh BGH, GV, HS
 2 thiết và thực sự hữu ích để góp phần xây dựng trường học an toàn trong giai đoạn 
hiện nay.
 Do vậy từ kinh nghiệm thực tế chỉ đạo và tổ chức hoạt động giáo dục về ứng 
phó với thiên tai dịch bệnh góp phần xây dựng trường học an toàn cho học sinh tại 
đơn vị công tác, chúng tôi đã mạnh dạn quyết định chọn xây dựng sáng kiến kinh 
nghiệm với đề tài: “ Một số giải pháp chỉ đạo và tổ chức giáo dục kĩ năng ứng 
phó với thiên tai, dịch bệnh, xây dựng trường học an toàn tại trường THPT 
Yên Thành 3 trong giai đoạn hiện nay”
 Đây là lĩnh vực nghiên cứu mới mà các đề tài khoa học khác trước đây chưa 
thực hiện, với tâm nguyện góp phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao hiệu quả 
công tác chỉ đạo, giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên tai và dịch bệnh, xây dựng 
trường học an toàn, góp phần đưa hoạt động dạy học diễn ra bình thường, an toàn 
và đảm bảo chất lượng giáo dục toàn diện trong bối cảnh hiện nay.
2. Tính mới và đóng góp của đề tài.
- Sáng kiến đã đề xuất các giải pháp chỉ đạo và tổ chức hoạt động giáo dục nhằm 
góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên tai và dịch bệnh 
,xây dựng trường học an toàn.
3. Mục đích, nhiệm vụ của đề tài.
*Mục đích: Nâng cao hiệu quả của công tác chỉ đạo và dạy học ứng phó với với 
thiên tai và dịch bệnh cho giáo viên, học sinh.
 Hình thành các kĩ năng ứng phó với thiên tai và thích ứng với dịch bệnh cần thiết 
cho học sinh cho giáo viên và học sinh trong giai đoạn hiện nay.
* Nhiệm vụ:
- Nghiên cứu một số vấn đề lí luận về vấn đề chỉ đạo dạy học ứng phó thiên tai và 
dịch bệnh, xây dựng trường học an toàn.
- Đánh giá thực trạng về vấn đề chỉ đạo dạy học ứng phó thiên tai và dịch bệnh, xây 
dựng trường học an toàn.
- Đề xuất các giải pháp về vấn đề chỉ đạo dạy học ứng phó thiên tai và dịch bệnh, 
xây dựng trường học an toàn.
4. Phạm vi nghiên cứu.
- Đề tài đã tổ chức thực nghiệm ở trường THPT Yên Thành 3 đơn vị công tác và 
một số trường THPT trên địa bàn huyện Yên Thành.
- Đề tài có khả năng ứng dụng rộng rãi và phù hợp ở nhiều trường THPT trên địa 
bàn tỉnh Nghệ An.
 4 2. Cơ sở lí luận về sự cần thiết tổ chức các hoạt động hình thành và nâng cao 
kĩ năng ứng phó với thiên tai và dịch bệnh,xây dựng trường học an toàn 
 2.1. Thiên tai
 - Thiên tai
 Theo luật phòng chống thiên tai thì: thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất 
thường có thể gây thiệt hại về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và các 
hoạt động kinh tế - xã hội
- Các loại hình thiên tai ở Việt Nam.
Theo luật phòng chống thiên tai, nước ta có 19 loại hình thiên tai đó là:
+ Thiên tai có nguồn gốc từ thủy quyển: bão, áp thấp nhiệt đới, lốc xoáy, lũ quét, 
ngập lụt, nước dâng, sóng thần, xâm nhập mặn, hạn hán, mưa lớn, rét đậm, rét hại, 
sương muối và một số loại thiên tai khác.
+ Các loại thiên tai có nguồn gốc địa quyển như: Sạt lở đất (do mưa lũ hoặc dòng 
chảy), động đất 
+ Có 02 loại thiên tai được bổ sung tại quyết định số 44- 2014 TTG là: gió mạnh 
trên biển và sương mù
- Rủi ro thiên tai
 Rủi ro thiên tai là thiệt hại mà thiên tai có thể gây ra về người, tài sản, môi 
trường, điều kiện sống và hoạt động kinh tế - xã hội.
- Các cấp độ rủi ro thiên tai.
 Là sự phân định mức độ thiệt hại do thiên tai có thể gây ra về người, tài sản, môi 
trường, điều kiện sống và hoạt động kinh tế xã hội. Quy định chi tiết về cấp độ rủi 
ro thiên tai được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định số 44/2014/QĐ-
TTg ngày 15 tháng 8 năm 2014 như sau.
 Cấp độ Màu phân biệt cấp độ Mức độ rủi ro
 1 Cấp 1
 2 Cấp 2
 3 Cấp 3
 4 Cấp 4
 5 Thảm họa
 6 sinh viên không được tới trường trong một thời gian rất dài. Trên 7 vạn sinh viên 
không thể ra trường đúng hạn, ảnh hưởng tới việc cung cấp nguồn nhân lực. Việc 
học tập trực tuyến trong điều kiện hạ tầng không đồng bộ, hạn chế, bất cập giữa các 
địa phương, nhà trường... gây ra nhiều hệ lụy và ảnh hưởng tiêu cực cho các nhà 
trường, gia đình.
+Thực tế này khiến số đông học sinh, mệt mỏi, thày cô áp lực, phụ huynh bức xúc, 
xã hội lo lắng... 
+ Hiện nay dịch bệnh đang dần được kiểm soát hiệu quả, những vẫn còn nhiều 
nguy cơ tiếp diễn, ngành giáo dục vẫn còn những khó khăn, đứng trước nhiều thách 
thức .
- Thích ứng của giáo dục trước dịch bệnh
 Để ứng phó với đại dịch, những giải pháp phù hợp với bối cảnh thực tế cũng 
như với xu thế phát triển của thời đại chuyển đổi số.
+Giải pháp thứ nhất là thức hình thức dạy - học trực tuyến và các kết quả của quá 
trình dạy - học trực tuyến là hình thức, kết quả của đào tạo chính thống, có sự ổn 
định, chất lượng, lâu dài.
+Giải pháp thứ hai là bảo đảm mọi điều kiện để việc học tập của người học được 
diễn ra thuận lợi, an toàn. 
 Một là, mọi hoạt động dạy - học đều phải đảm bảo nghiêm túc các quy tắc 
phòng dịch; đảm bảo 100% cán bộ, giáo viên, sinh viên được tiêm vaccine đầy đủ. 
Việc bảo đảm an toàn cho đội ngũ giảng dạy và người học là yếu tố tiên quyết để 
“bình thường hóa” hoạt động học tập.
 Tăng cường nhận thức và kỹ năng cho cả hai nhóm đối tượng là giáo viên và 
phụ huynh.. Vì vậy không chỉ người học cần thích nghi mà cả đội ngũ giáo viên và 
phụ huynh cũng cần rèn luyện các kỹ năng buộc phải có trong bối cảnh dịch bệnh 
Covid-19 còn diễn biến phức tạp.
 Ba là, tăng cường hạ tầng, bảo đảm thiết bị phần cứng và phần mềm đáp ứng 
việc chuyển đổi số trong thời kỳ dịch bệnh. Yếu tố mấu chốt để việc chuyển đổi số 
trong giáo dục có thể diễn ra một cách rộng rãi và hiệu quả là có đầy đủ các phương 
tiện, công cụ dạy và học. 
+Giải pháp thứ ba là tăng cường và phối hợp đa dạng các hình thức giáo dục. Việc 
dạy học trong giai đoạn dịch bệnh đã và đang được triển khai trực tuyến qua mạng 
Internet hoặc qua sóng truyền hình. Tuy nhiên cần mở rộng hơn nữa các hình thức 
dạy học để phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện của những người học khác nhau như: 
có các chương trình dạy học qua radio; chuyển phát tài liệu học tập đến tận nhà.
 8 Nhận thức của một bộ phận nhân dân, phụ huynh chưa cao; chưa nhiệt tình, và 
chưa tạo nhiều điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động giáo dục ngoại khóa 
nói chung và giáo dục kĩ năng ứng phó với thien tai, dịch bệnh nói riêng.
 3.2. Kết quả khảo sát thực trạng về công tác tổ chức các hoạt động trải 
nghiệm cho học sinh THPT Yên Thành 3
 3.2.1. Kết quả điều tra từ giáo viên
 Khi thực hiện khảo sát giáo viên tại đơn vị công tác chúng tôi đã phát 67 phiếu 
khảo sát (mẫu phiếu tại phụ lục), để GV trả lời, sau đó tôi tổng hợp và xử lí, kết quả 
như sau:
 Bảng 1.2. Kết quả điều tra thực trạng về công tác tổ chức giáo dục kĩ năng 
ứng phó với thiên tai,dịch bệnh cho học sinh THPT Yên Thành 3.
 Số Tỉ lệ lựa 
TT Nội dung Câu hỏi Mức độ lượng chọn 
 (%)
1 Những hình thức tổ chức giáo Tích hợp lồng ghép 19/67 28.36
 dục kĩ năng ứng phó với thiên 
 Sinh hoạt lớp 3/67 4.48
 tai và dịch bệnh cho học sinh 
 mà đồng chí đã thực hiện Hoạt động trải nghiệm 7/67 10.45
 Hình thức khác 14/67 20.90
2 Sự cần thiết của tổ chức hoạt Rất cần thiết 22/67 32.84
 động giáo dục kĩ năng ứng Cần thiết 21/67 31.34
 phó với thiên tai và dịch bệnh Không cần thiết 10/67 14.93
 cho HS Không quan tâm 13/67 19.40
3 Mục đích tổ chức hoạt động Hình thành kiến thức 11/67 16.42
 giáo dục kĩ năng ứng phó với Luyện tập kĩ năng 19/67 28.36
 thiên tai và dịch bệnh cho HS Hình thành kĩ năng 37/67 55.22
 sống
4 Những khó khăn khi tổ chức Kỹ năng tổ chức 18/67 26.87
 hoạt động giáo dục kĩ năng Thời gian 26/67 38.81
 ứng phó với thiên tai và dịch Kinh phí, cơ sở vật 23/67 34.33
 bệnh cho HS chất
 (Nguồn: Kết quả xử lí phiếu điều tra giáo viên)
 3.2.2. Kết quả điều tra từ học sinh
 Khi thực hiện khảo sát HS chúng tôi đã phát phiếu khảo sát cho 1200 học sinh 
(mẫu phiếu tại phụ lục), để HS trả lời, sau đó tôi đã tổng hợp và xử lí, kết quả như 
sau:
 10 thiết”. Các GV đều cho rằng việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm góp phần cung 
cấp kiến thức, luyện tập kĩ năng và hình thành kĩ năng sống cho học sinh.
 - Tuy vậy, về mức độ tổ chức đa số GV còn tích hợp lồng ghép do những hạn 
chế về thời gian và cơ sở vật chất tại các trường học.
 + Nhận thức của học sinh:
 - Về thái độ của học sinh khi được hỏi về mong muốn được tổ chức hoạt động 
các hoạt động giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần xây 
dựng trường học an toàn: có 90.7% HS rất hứng thú và rất mong muốn được học 
tập ở hình thức này, điều này cho thấy việc tổ chức các hoạt động hoạt động các 
hoạt động giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần xây dựng 
trường học an toàn rất được học sinh ủng hộ.
 - Về vai trò hoạt động các hoạt động giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên 
tai,dịch bệnh góp phần xây dựng trường học an toàn có tới 84.3% học sinh khẳng 
định là rất quan trọng. Tuy rằng các em nhận thức được bên cạnh học trên lớp thì 
trải nghiệm là rất quan trọng song các em chưa dành nhiều thời gian để tự tìm hiểu 
các kĩ năng này: có tới 14.5% học sinh thỉnh thoảng tìm hiểu và 83.4% học sinh 
chưa bao giờ tự tìm hiểu. Do vậy tổ chức các hoạt động các hoạt động giáo dục kĩ 
năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần xây dựng trường học an toàn với 
những hoạt động đa dạng, hấp dẫn sẽ góp phần thúc đẩy HS tự tìm hiểu và rèn 
luyện các kĩ năng sống cần thiết và góp phần phát triển các năng lực cho HS.
 - Về mức độ nắm kiến thức, kĩ năng các hoạt động các hoạt động giáo dục kĩ 
năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần xây dựng trường học an toàn của 
học sinh: có 82.2 % HS chưa nắm được. Điều đó cho hoạt động các hoạt động giáo 
dục kĩ năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần xây dựng trường học an toàn 
chưa thực sự đem lại hiệu quả.
 Như vậy thông qua kết quả điều tra thực trạng việc tổ chức hoạt động các 
hoạt động giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần xây dựng 
trường học an toàn cho HS chúng tôi nhận thấy thực trạng việc tổ chức các hoạt 
động các hoạt động giáo dục kĩ năng ứng phó với thiên tai,dịch bệnh góp phần 
xây dựng trường học an toàn trong các năm trước ở Trường THPT Yên Thành 3 và 
các trường khác như sau: Phần lớn các nhà trường ít tổ chức các hoạt động trải 
nghiệm cho HS. Vậy tại sao lại có thực trạng này thì sau đây là một số lý do có thể 
lý giải:
 - Một là: Chưa nắm vững ý nghĩa hoạt động các hoạt động giáo dục kĩ năng 
ứng phó với thiên tai, dịch bệnh góp phần xây dựng trường học an toàn: Nhiều nhà 
trường với bộ phận giáo viên hiểu đây là hoạt động và chưa quan tâm thực hiện.
 12