SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi trường Mầm non Hương Mạc 1

 PHẦN 1: MỞ ĐẦU
 1.Mục đích của sáng kiến
 Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quốc 
dân. Giáo dục mầm non thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo 
dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến sáu tuổi. Mục tiêu của giáo dục mầm non là 
giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ, hình 
thành những yếu tố đầu tiên nhân cách của trẻ.
 Muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì trước hết phải nâng cao chất 
lượng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có 
phẩm chất đạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề 
mến trẻ gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những 
thông tin trên mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp 
lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ để nuôi 
dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo 
hướng lấy trẻ làm trung tâm.
 Bản thân tôi đã nghiên cứu rất nhiều về chương trình giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm, và được tham gia tập huấn chuyên đề đề cập đến phương pháp 
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Bản 
thân tôi đã nắm bắt và áp dụng ngay trong lớp học nơi đơn vị tôi công tác.
 Nhiệm vụ của đề tài:Tìm hiểu về đặc điểm nhận thức của trẻ mầm non. 
Trong thực tế vì sao chất lượng giáo dục mà trẻ lĩnh hội chưa cao? Tại sao 
chưa phát huy hết khả năng, tiềm thức của mỗi đứa trẻ. Trong thực tế trẻ còn 
học dưới hình thức cũ, trẻ học còn bị chi phối nhiều của giáo viên, trẻ chưa 
được phát huy đúng hướng lấy trẻ làm trung tâm, nghĩa là trẻ chưa thể hiện 
được hết khả năng, nhu cầu và hứng thú trong các hoạt động học. Phải xây 
dựng kế hoạch giảng dạy và lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động nhằm lấy 
trẻ làm trung tâm thì mới mang lại hiệu quả, sát với thực tế, phù hợp với tình 
hình nhận thức của trẻ trong lớp. 3
triển thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực 
tiếp với phương pháp dạy của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức các hoạt 
động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
 3. Đóng góp của sáng kiến 
 Đề tài được thực hiện với mục tiêu đặt ra là. Áp dụng một số biện pháp 
sư phạm giúp trẻ học tốt, thể hiện hết năng lực, nhu cầu và hứng thú theo định 
hướng giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm ”.
 Tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là một 
nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương trình giáo dục 
mầmnon một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện 
phù hợp với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Ở lứa tuổi 
mầm non, hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học bằng chơi ” thông 
qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức trong cuộc 
sống xung quanh trẻ nhờ có sự can thiệp, hỗ trợ của nhà giáo dục. 
 Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện 
tự nhiên, xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo 
dục, hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện mục tiêu, 
nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.
 Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm 
trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư 
duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham 
gia trải nghiệm khám phá, giải quyết được một số tình huống có vấn đề thì 
như vậy trẻ. 5
 Đa số trẻ của lớp tôi đều đã qua lớp bé nên trẻ rất ngoan, có nề nếp, 
nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt động của lứa tuổi.
 2. Khó khăn
 Bên cạnh những thuận lợi trên, tôi còn gặp một số khó khăn sau:
 Trẻ còn thụ động, ít có sự tự tin mạnh dạn và cũng ít có nhu cầu hứng 
thú được tham gia hoạt động giáo dục nên trẻ chưa phát huy được hết tính 
tích cực của mình khi tham gia vào hoạt động 
 Cơ sở vật chất đã được trang bị nhưng chưa thực sự đầy đủ nên ảnh 
hưởng đến việc tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
 Trẻ trong cùng độ tuổi nhưng khả năng tiếp thu không đồng đều.
 Kinh nghiệm nhận thức của trẻ còn nghèo, khả năng chú ý, ghi nhớ và 
khả năng diễn đạt của trẻ còn hạn chế.
 Trẻ chưa biết cách giải quyết tình huống có vấn đề, còn lóng ngóng, 
chưa tích cực sáng tạo, còn dựa vào sự can thiệp của giáo viên.
 Chất lượng giáo dục trẻ 5-6 tuổi tại lớp tôi được thể hiện qua các số 
liệu như sau:
 Tổng số trẻ: 21 trẻ; nữ: 12 trẻ; dân tộc: 0 trẻ; Khuyết tật: 0 trẻ.
Bảng khảo sát chất lượng của trẻ đầu tháng 8/2022 như sau:
 Đạt Chưa đạt
 STT Tiêu chí Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ %
 1 Trẻ hứng thú tham gia vào giờ học 10/21 47.6 11/21 52.4
 Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu 
 2 11/21 52.4 10/21 47.6
 cầu của tiết học
 Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng 
 3 vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào 12/21 57.1 9/21 42.9
 thực tế.
 Trẻ có kỹ năng sử dụng ngôn ngữ 
 4 11/21 52.4 10/21 47.6
 rõ ràng, mạch lạc 7
người dự đều rút ra được những kinh nghiệm về chuyên môn cho mình. Để 
giúp bản thân hiểu sâu sắc vấn đề đổi mới phương pháp và đối chiếu giữa 
kiến thức sách vở với thực tiễn tôi đã mạnh dạn xây dựng một số hoạt động 
và đăng ký dạy thao giảng để CBQL nhà trường và đồng nghiệp dự giờ, thông 
qua các tiết mẫu, tôi được nghe đồng nghiệp thảo luận, góp ý rút kinh nghiệm, 
được nghe các đồng chí CBQL phân tích cụ thể các tiết dạy đó là: tiết dạy đã 
đổi mới chưa? đổi mới ở chỗ nào? đã lấy trẻ làm trung tâm chưa, có gì khác 
so với cách dạy khác và tiết dạy đó thực sự mang lại hiệu quả chưa?... Từ đó 
rút ra được những kinh nghiệm cho bản thân trong việc đổi mới phương pháp 
giảng dạy và việc vận dụng lấy trẻ làm trung tâm vào quá trình giảng dạy.
 Tham gia các buổi chuyên đề, tìm hiểu và học bồi dưỡng thường xuyên 
đặc biệt là học module mầm non trực tuyến, đặc biệt là các chuyên đề “giáo 
dục lấy trẻ làm trung tâm”.
 Bản thân tôi cũng tham gia xây dựng các tiết dạy chuyên đề để rút ra 
kinh nghiệm. Tham gia thi giáo viên giỏi trường, thành phố nhằm nâng cao 
trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
 Tự học hỏi và thiết kế được các giáo án điện tử trong phần mềm power 
point
 Ví dụ: Tôi thiết kế ô cửa bí mật với các nhân vật, chữ cái hay con số 
chuyển động giúp trẻ nảy sinh sự tò mò thích khám phá và chú ý tốt, như các 
câu hỏi được hé mở qua các ô cửa bí mật.
 Tham khảo tài liệu sách báo, nói về chuyên đề để nâng cao trình độ 
chuyên môn nghiệp vụ.
 Sáng tạo trong thiết kế thiết bị đồ dùng dạy học thông dụng cho các hoạt 
động học.
 Đây là hoạt động không thể thiếu trong các phong trào của nhà trường, 
vừa đánh giá được trình độ chuyên môn, khả năng chuẩn bị, kỹ năng sư phạm 
trong sử dụng đồ dùng trực quan, sử lý tình huống, cách đặt câu hỏi đàm thoại, 
kết quả đạt được trên trẻ...Thông qua đó còn đánh giá xếp loại và rút kinh 9
 Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ tôi đã cho trẻ trải 
nghiệm hóa thân vào các nhân vật.
 Qua đó giáo viên sẽ là người tổng hợp mọi ý kiến của các nhóm và bổ 
sung ý kiến, đưa ra kết quả chung cho cả lớp hiểu vấn đề.
 Tổ chức tốt hoạt cho trẻ theo biện pháp và hình thức lấy trẻ làm trung 
tâm đã tạo ra được một không gian mở cho cô và trẻ. Tôi tạo cho trẻ một 
không gian hoạt động thoải mái để trẻ có thể khám phá, tìm tòi, trải nghiệm, 
phát huy hết khả năng sáng tạo của mình. 
 Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học tôi đã chia trẻ thành từng 
nhóm, mỗi nhóm có đội trưởng, nhằm cho các thành viên tự quan sát, khảo 
nghiệm thảo luận, rồi mời nhóm trưởng thuyết trình ý kiến của nhóm mình đưa 
ra. 
 Qua đó giáo viên sẽ là người tổng hợp mọi ý kiến của các nhóm và bổ 
sung ý kiến, đưa ra kết quả chung cho cả lớp hiểu vấn đề.
 Ví dụ: Khi hoạt động chơi ở các góc. Cô sẽ gợi ý cho những trẻ năng 
động, linh hoạt đóng vai trò chủ đạo, làm trưởng nhóm để có thể bao quát, 
xây dựng trong quá trình chơi của nhóm.
 Tổ chức tốt hoạt cho trẻ theo biện pháp và hình thức lấy trẻ làm trung 
tâm đã tạo ra được một không gian mở cho cô và trẻ.
 Nhìn chung ở lứa tuổi mầm non sự hình thành và phát triển nhân cách 
của trẻ diễn ra không phải qua các tiết học của môn khoa học riêng rẽ mà của 
người dạy hoạt động theo quan niệm lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động 
này giúp trẻ lĩnh hội, khám phá những hiểu biết mới về sự tự nhiên xã hội, 
khoa học, kỹ thuật, bồi dưỡng năng lực nhận thức, khả năng vận động để trẻ 
từng bước hòa nhập vào thế giới xung quanh nhờ đó sẽ giúp trẻ tiếp thu kiến 
thức ở các hoạt động tiếp theo
 3.Biện pháp 3: Lựa chọn nội dung và trò chơi phù hợp để rèn luyện 
tính tích cực hoạt động của trẻ. 11
 Qua trò chơi này cô giáo đã cho trẻ được học các hoạt động học như thể 
dục kỹ năng, toán... 
 4. Biện pháp 4: ứng dụng công nghệ thông tin, Sử dụng phần mềm 
power point trong tổ chức các hoạt động chung:
 Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ đòi hỏi người giáo viên 
phải tích cực tìm tòi, học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách thức tổ chức các 
hoạt động nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được tham gia vào các hoạt động, 
tiếp thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể 
lực và trí tuệ. Với những hình thức cho trẻ hoạt động như:
 * Sử dụng phần mềm cho trẻ tìm hiểu môi trường xung quanh.
 Môi trường xung quanh đối với trẻ vô cùng rộng lớn khó hiểu, trẻ lại tò 
mò hiếu động, luôn đặt ra vô vàn câu hỏi. Nó là cái gì ? Như thế nào ? Vì sao 
nó lại như vậy?... Chính vì thế cô giáo phải biết áp dụng phương pháp dạy 
học tích cực, dám đổi mới và lựa chọn ra những hình thức khác nhau trong 
mỗi một chủ đề tránh nhàm chán đối với trẻ khi có những chủ đề kéo dài ba 
đến bốn tuần mà cô chỉ với một hình thức hát hay đọc thơ thì không thể lôi 
cuốn thu hút trẻ trong quá trình hoạt động.
 Ví dụ: Cho trẻ “Quan sát một số con vật sống trong rừng ”. Nếu chỉ quan 
sát tranh thì tiết học sẽ trở nên đơn điệu, trẻ sẽ nhàm chán. Nhưng cô ứng 
dụng phần mềm, sáng tạo ra câu chuyện về các con vật, cô vừa kể truyện vừa 
cho trẻ quan sát các con vật đang di chuyển trong rừng, những con vật “ thật 
” thì trẻ sẽ rất thích thú, trẻ tập trung vào hoạt động tích cực hơn, giờ học đạt 
kết quả như mong muốn. Qua đó giáo dục trẻ biết tự chăm sóc, bảo vệ bản 
thân trước những con vật hung dữ, trước sự thay đổi thời tiết, biết yêu thương, 
chăm sóc cho cây cối, con vật nuôi.
 Những sự vật, hiện tượng xung quanh đều có ý nghĩa đối với trẻ. Để 
những cái đẹp đi vào tâm hồn trẻ một cách sâu sắc, điều quan trọng là cô giáo 
phải truyền thụ thế nào cho trẻ tiếp thu nhẹ nhàng, thoải mái để trẻ nhớ lâu. 
 * Sử dụng phần mềm hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình. 13
cách lựa chọn các nội dung trên mạng phù hợp với nội dung bài dạy, hình 
ảnh phải sinh động nhằm thu hút sự tập trung, chú ý của trẻ.
 Ví dụ: Với câu truyện “Thỏ con biết vâng lời ” cô vào trang web để 
tải về hình ảnh chú Thỏ ngộ nghĩnh, đáng yêu đang làm những công việc 
mà Thỏ mẹ giao cho, những cử chỉ như: Thỏ biết vòng tay xin lỗi mẹ, thái 
độ ngoan, lễ phép..., sẽ khắc sâu trong tâm trí trẻ lâu hơn, mục đích giáo 
dục sát với đời sống thực của trẻ hơn.
 5. Biện pháp 5: Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
 Trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thì môi trường học tập có ý nghĩa 
vụ cùng quan trọng đối với việc học tập và tiếp thu kiến thức của trẻ. Trẻ em 
vốn rất hiếu kỳ, chúng tò mò mong muốn được khám phá tất cả mọi vật xung 
quanh chúng. Những hình ảnh, những ấn tượng mà trẻ thu nhận được trong 
những năm tháng tuổi thơ sẽ hằn sâu trong trí nhớ suốt cả cuộc đời của trẻ. 
Những điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển sau này của trẻ. Chính 
vì vậy tôi luôn tâm niệm: Sẽ trang bị cho trẻ một thế giới tự nhiên, một môi 
trường học tập tốt nhất ở ngay tại khu vực lớp và trường của trẻ.
 Trước hết tôi làm đẹp môi trường lớp học từ cách bố trí, sắp xếp nội 
vụ trong lớp, trưng bày đồ dùng, đồ chơi sao cho hấp dẫn đẹp mắt mà vẫn gọn 
gàng ngăn nắp.
 Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện 
cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức 
hoạt động phong phú, đa dạng hơn .Giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, 
hoạt động với đồ vật và rèn luyện kỹ năng.
 Trong lớp tôi đã bố trí các góc như sau: Góc yên tĩnh xa góc hoạt động 
ồn ào
 Ví dụ: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách, góc xây 
dựng tránh lối đi lại, góc tạo hình gần nguồn nước, góc thiên nhiên ở ngoài 
hiên