SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” tại trường MN xã Hộ Đáp

 Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên đề 
 “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”
 PHẦN I
 PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Bộ Giáo dục đã triển khai chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ 
làm trung tâm” giai đoạn 2016 – 2020. Chuyên đề đã đươc Sở GD&ĐT Bắc 
Giang, phòng GD&ĐT Lục Ngạn chỉ đạo cụ thể hóa đến các trường mầm non, đã 
mang lại hiệu quả cao trong các cơ sở giáo dục. Chính vì vậy mà giai đoạn 2021 
– 2025 chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” lại tiếp tục 
được duy trì và phát triển lên một tầm cao mới. Có thể nói, với bậc học mầm non 
đây là một chuyên đề được thực hiện trong một thời gian dài nhất, mang lại những 
hiệu quả tốt nhất, nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát triển toàn 
diện nhất cho trẻ trong giai đoạn hiện nay.
 Trường mầm non Hộ Đáp huyện Lục Ngạn tỉnh Bắc Giang nhiều năm trở 
lại đây đã có những sự đổi thay vượt bậc: Cơ sở vật chất, phòng lớp học khang 
trang, môi trường sư phạm xanh – sạch – đẹp. Đội ngũ cán bộ giáo viên nhân viên 
đoàn kết, nhiệt tình, trách nhiệm cao với công việc được giao. Chất lượng chăm 
sóc giáo dục trẻ được trú trọng, năm sau cao hơn năm trước. Từ một đơn vị có 
nhiều khó khăn, hạn chế, nhà trường đã vươn lên thành một đơn vị lá cờ đầu trong 
ngành học mầm non của huyện Lục Ngạn, nhiều năm liền nhà trường đạt tập thể 
lao động tiên tiến, tiên tiến xuất sắc, bằng khen của chủ tịch UBND Tỉnh Bắc 
Giang. Năm học 2020 – 2021 vừa qua nhà trường vinh dự được nhận cờ thi đua 
xuất sắc của UBND tỉnh Bắc Giang. 
 Năm học 2021 – 2022 nhà trường đã được phòng GD&ĐT Lục Ngạn xây 
dựng và chỉ đạo là mô hình thực hiện điểm toàn diện chuyên đề “Xây dựng trường 
mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. 
 Nhận thức được tầm quan trọng của nhà trường trước nhiệm vụ được giao, 
tôi luôn băn khoăn, trăn trở tìm giải pháp tối ưu để phù hợp với tình hình thực tế 
của địa phương và nhà trường nhằm phát huy tính chủ động sáng tạo của đội ngũ 
giáo viên và huy động mọi lực lượng, các tổ chức xã hội chung tay xây dựng 
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm một cách có hiệu quả. Đồng thời học hỏi, 
chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè đồng nghiệp về thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo 
dục trẻ và xây dựng nhà trường mầm non theo quan điểm xây dựng trường mầm 
non lấy trẻ làm trung tâm. Từ những lý do trên tôi chọn đê tài “Một số biện pháp 
nâng cao chất lượng chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm 
trung tâm” làm đề tài nghiên cứu trong năm học 2021 – 2022. - Khách thể và đối tượng nghiên cứu
 - Nhiệm vụ nghiên cứu
 - Phạm vi nghiên cứu
 - Phương pháp nghiên cứu
 Phần II. Nội dung
 Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
 Chương 2: Thực trạng vấn đề nghiên cứu
 Chương 3: Đề xuất một số biện pháp thực hiện.
 Phần III. Kết luận và kiến nghị
 1. Kết luận
 2. Kiến nghị
 PHẦN II
 NỘI DUNG
 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
 I. Cơ sở lý luận
 1. Cơ sở khoa học
 Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm có thể hiểu là xây dựng 
một môi trường giáo dục tổng thể, trong đó phải tạo cơ hôi cho trẻ được hoạt 
động một cách có hiệu quả. Nhu cầu phát triển tự nhiên, thể hiện cái tôi của mỗi 
trẻ là tất yếu, trong đó có sự tham gia tác động của các điều kiện về vật chất về 
xã hội ảnh hưởng đến quá trình phát triển của mỗi trẻ và sự tác động trở lại đối 
với các yếu tổ ảnh hưởng đó tạo nên sự thành công hay thất bại đối với mỗi đứa 
trẻ. “Theo các nhà nghiên cứu thì mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác 
nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. 
Do đó mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng 
đều có thể thành công. Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là chúng 
ta tạo ra môi trường và các mối quan hệ với trẻ để nâng cao khả năng sẵn sàng đi 
học của trẻ, trẻ có cơ hội tiếp cận với sự vật xung quanh và thể hiện cái tôi của 
mình một cách rõ nét và hiệu quả”
 Trong giáo dục trẻ, chúng ta vẫn thường nhắc đến những phương 
châm như: “lấy trẻ làm trung tâm”, “tất cả vì học sinh thân yêu”, “hãy dành tất 
cả những gì tốt nhất cho trẻ”. Vì vậy, chúng ta dành cho trẻ rất nhiều thứ như 
đồ chơi, sách vở, máy vi tính...Chúng ta cũng đòi hỏi trẻ phải học thật nhiều. phụ trách để có biện pháp tác động phù hợp.Việc sắp xếp trang trí phòng, lớp 
cũng như môi trường bên ngoài lớp chưa đáp ứng được yêu cầu của chuyên đề.
 Khả năng triển khai và khai thác các điều kiện về cơ sở vật chất vào việc 
tổ
chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm còn chưa được chú trọng. Giáo viên tổ 
chức các hoạt động học còn mang nặng tính chất học, tổ chức giờ học cứng nhắc, 
và việc học diễn ra theo yêu cầu và tổ chức hoạt động tập thể của cả lớp chưa chú 
ý đến sự khác biệt của trẻ và khả năng của từng trẻ.
 Các cháu học sinh đa số là con em dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa nên 
còn nhút nhát thiếu chủ động, sáng tạo trong việc tham gia các hoạt động
 CHƯƠNG II
 THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
 1. Khảo sát: Thời điểm tháng 9/2021 
 1.1. Kết quả khảo sát thực tế giáo viên 
 Số 
 lượng 
 GV Mức độ đạt được
 TT Tiêu chí
 được 
 Tỷ Tỷ Tỷ Tỷ 
 khảo Tốt K TB CĐ
 sát lệ lệ lệ lệ
 Đổi mới hoạt động 
 1 CSGD trẻ theo quan 28 5 18 8 29 9 32 6 21
 điểm LTLTT
 Sáng tạo trong việc 
 2 thiết lập MTGD 28 6 21 7 25 8 29 7 25
 LTLTT
 Tổ chức hướng dẫn 
 trẻ khai thác và sử 
 3 28 8 29 9 32 6 21 5 18
 dụng môi trường có 
 hiệu quả
 Tạo cơ hội cho trẻ 
 4 bộc lộ hết khả năng 28 10 36 6 21 6 21 6 21
 của mình 
 * Trang thiết bị dạy học: Đảm bảo đủ cho các lớp ở mức tối thiểu.
 2. Đánh giá 
 Qua phần khảo sát trên, tôi nhận thấy việc nâng cao chất lượng chuyên đề 
"Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm" cần phải có nhiều biện pháp 
tích cực và sự nỗ lực nhiều hơn nữa, phải đầu tư toàn diện về cơ sở vật chất, trang 
thiết bị dạy học, môi trường sư phạm xanh sạch đẹp và đặc biệt là đội ngũ giáo 
viên mầm non có đầy đủ phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, kỹ năng sư 
phạm nhằm đáp ứng yêu cầu các tiêu chí của chuyên đề cũng như yêu cầu của đất 
nước trong thời kỳ đổi mới.
 CHƯƠNG III
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
 1. Xây dựng và triển khai kế hoạch theo giai đoạn, hằng năm phù hợp 
với điều kiện thực tế của địa phương và nhà trường.
 Nhà trường xây dựng kế hoạch phải bám sát vào các văn bản chỉ đạo của 
cấp trên và phù hợp với tình hình thực tế của thuận lợi khó khăn của nhà trường. 
Xác định rõ mục đích yêu cầu của việc nâng cao chất lượng chuyên đề. Từ đó 
đưa ra các nội dung, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. Với kế hoạch theo giai đoạn 
phải xây dựng rõ mỗi năm học thực hiện nội dung gì, kế hoạch hằng năm cụ thể hóa 
từ kế hoạch giai đoạn
 Việc triển khai và thực hiện kế hoạch phải thường xuyên, kiểm tra giám sát 
những nhiệm vụ đã giao và đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm kịp thời. 
 Lập kế hoạch đúng, phù hợp để giúp nhà trường đi đúng mục tiêu, nội dung 
theo chương trình giáo dục mà còn giúp nhà trường biết cách lựa chọn phương 
pháp chỉ đạo phù hợp với trình độ nhận thức của mỗi giáo viên. 2.2. Bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt 
chuyên môn.
 Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn trong nhà trường có nội dung xây
dựng trường mầm non lấy trẻ làm là nội dung thảo luận trọng tâm. Trong quá 
trình tổ chức hội họp về chuyên môn nội dung xây dựng trường mầm non lấy trẻ 
làm trung tâm được chúng tôi đưa ra thảo luận sôi nổi, giáo viên nói lên 
những trăn trở, những khó khăn, hay kể cả những thành công bước đầu khi thực 
hiện để chia sẻ cùng với tập thể và từ đó chúng tôi cùng nhau phát huy những kết 
quả tốt và cùng nhau tháo gỡ những khó khăn khi thực hiện truyền đạt kiến thức 
kinh nghiệm cho nhau để có những thành công.
 Đối với những tiết dạy khó sẽ chia nhóm ra thảo luận, thiết kế thành 1 bài 
dạy hoàn chỉnh sau đó từng nhóm sẽ lên trình bày để các nhóm khác đóng góp 
nội dung nào chưa được để điều chỉnh. Sau khi thiết kế xong tiết dạy sẽ cử một 
giáo viên ra dạy để tất cả giáo viên dự rút kinh nghiệm, thảo luận hoạt động nào 
chưa được để điều chỉnh cho phù hợp hơn. Đây là cách giáo viên học hỏi và củng 
cố thêm hiểu biết của mình về các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm 
non để cùng nhau thực hiện một cách tốt nhất có thể. Động viên giáo viên nêu lên 
ý tưởng thực hiện và cách thực hiện đảm bảo đúng mục tiêu của chuyên đề yêu 
cầu, do lấy tinh thần động viên, trao đổi và chia sẻ là chủ yếu nên tập thể cán bộ 
giáo viên rất cởi mở nêu lên những suy nghĩ, những hiểu biết và dự định cũng 
như cách làm để tập thể cùng học hỏi và thực hiện, ngoài ra còn được đồng nghiệp 
rút kinh nghiệm cho nhau để làm một cách có hiệu quả nhất.
 2.3 Chỉ đạo giáo viên tổ chức hoạt động học theo phương châm 
"học bằng chơi, chơi mà học"
 Từ quan điểm lấy trẻ lấy trẻ làm trung tâm tôi chỉ đạo giáo viên mạnh dạn 
tổ chức các hoạt động học của trẻ bằng cách chơi vì chơi đáp ứng được mọi 
nhu cầu của trẻ như là nhu cầu vận động, nhu cầu giao tiếp, tình cảm, nhận 
thức, ngôn ngữ, khám phá và sáng tạo, chơi giúp trẻ hiểu được những điều trẻ 
trải nghiệm thể hiện được bản thân, xây dựng mối quan hệ với người khác, chơi 
giúp trẻ học được rất hiều nội dung như vận động, tình cảm xã hội, ngôn ngữ 
giao tiếp thế giới tự nhiên và xã hội khoa học nghệ thuật trong cùng một thời 
điểm. Chơi hỗ trợ việc học tích hợp và chơi còn cung cấp con đường học 
khác nhau cho trẻ và chơi có thể giúp trẻ thay đổi những gì trẻ biết và trẻ có thể 
làm được, học được và chơi giúp trẻ làm được những điều mà trẻ không thể 
làm được trong cuộc sống thực và chơi giúp trẻ hưởng niềm vui thoát khỏi những 
áp lực trẻ học tập ở trên lớp.
 2.4. Bồi dưỡng kỹ năng làm, sử dụng và bảo quản đồ dùng đồ chơi 
trang thiết bị dạy học. được Tốt Tỷ K Tỷ TB Tỷ CĐ Tỷ 
 khảo lệ lệ lệ lệ
 TT Tiêu chí sát
 Đổi mới hoạt 
 động CSGD trẻ 
 1 28 12 42.8 11 39.2 5 13.1 
 theo quan điểm 
 LTLTT
 Sáng tạo trong 
 2 việc thiết lập 28 14 50 10 35.7 4 14.2 
 MTGD LTLTT
 Tổ chức hướng 
 dẫn trẻ khai thác 
 3 và sử dụng môi 28 22 78.5 6 21.4 
 trường có hiệu 
 quả
 Tạo cơ hội cho 
 4 trẻ bộc lộ hết khả 28 24 85.7 4 14.2 
 năng của mình
 Ứng dụng CNTT 
 5 vào hoạt động 28 12 42.8 10 35.5 6 21.4 
 học.
 3. Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường trong, ngoài lớp học xanh - 
sạch - đẹp theo hướng mở.
 Từ trước đến nay giáo viên khi thực hiện trang trí phòng lớp chỉ chú ý sao 
cho đẹp mắt, gọn gàng là được chứ không chú trọng đến việc để trẻ thao tác, thực 
hành được trên các hình ảnh trang trí. Nhưng với môi trường giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm thì tất cả những hình ảnh, đồ dùng mà giáo viên trang trí đều phải theo 
hướng mở tức là trẻ phải được thực hành, thao tác trên đó. Vì vậy giáo viên 
cần nắm rõ và tuân thủ các nguyên tắc khi thiết kế, sắp xếp trang trí phòng, lớp.
 Tôi đã chỉ đạo các lớp tạo môi trường giáo dục bên trong lớp có sự lôi cuốn, 
thu hút trẻ, tạo nên một môi trường trong lớp học với những màu sắc sinh động, 
hấp dẫn, có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống 
thực hàng ngày của trẻ.
 Bên cạnh đó, tôi còn chỉ đạo giáo viên- nhân viên nhà trường cùng nhau 
xây dựng môi trường ngoài lớp học bằng cách cải tạo các mảng tường phía trước