SKKN Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại Lớp Lá 1 trường Mầm non Hoa Pơ Lang

 Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại 
lớp lá 1 trường mầm non Hoa Pơ Lang 
 MỤC LỤC
 Trang 
Phần thứ nhất : MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề.....2
1. lý do chọn đề tài..........2
2. Đối tượng nghiên cứu: ................3
3. Phạm vi nghiên cứu: ....................3
II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu 3
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận của vấn đề ...3
II. Thực trạng vấn đề:..5
III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: ...7
 IV. Tính mới của giải pháp: 18
V. Hiệu quả SKKN: .19
Phần thứ ba: Kết luận, kiến nghị
I. Kết luận:20
II. Kiến nghị: 21
 1
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại 
lớp lá 1 trường mầm non Hoa Pơ Lang 
 Tóm lại, giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái là một 
nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ, qua đó hình 
thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Từ những lý do trên, tôi đã chọn 
đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ 
cái tại lớp lá 1 trường Mầm non Hoa Pơ Lang”.
 2. Đối tượng nghiên cứu
 Nghiên cứu một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực hoạt động thông 
qua môn làm quen chữ cái tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang.
 3. Phạm vi nghiên cứu
 Nội dung nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông 
qua môn làm quen chữ cái.
 Đối tượng khảo sát: Học sinh 5- 6 tuổi lớp lá 1, phân hiệu buôn Dur 1, 
trường Mầm non Hoa Pơ Lang xã Dur Kmăl, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk.
 Thời gian: Từ tháng 12 năm 2017 và đến tháng 12 năm 2018.
 II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu: 
 - Giúp trẻ phát triển toàn diện theo năm lĩnh vực: thể chất, ngôn ngữ, nhận 
thức, tình cảm- xã hội và thẩm mĩ.
 - Làm cho giờ học sinh động, lôi cuốn, giúp trẻ hứng thú, tích cực tham gia 
hoạt động. Giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc hơn.
 - Giúp trẻ phát triển tốt ngôn ngữ.
 - Giúp trẻ phát triển tốt khả năng đọc, viết.
 - Những kỹ năng của trẻ cũng trở thành kỹ xảo khi trẻ tích cực hoạt động.
 - Thông qua việc tổ chức cho trẻ học tập với các đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn 
và phong phú, giúp trẻ tiếp thu tốt kiến thức.
 - Giáo viên có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, nâng cao trình 
độ chuyên môn nghiệp vụ.
 - Giúp cho các bậc phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của việc giúp 
trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại trường Mầm non.
 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 I. Cơ sở lý luận của vấn đề: 
 Trong bối cảnh đất nước tiếp tục thực hiện các phong trào thi đua, thực hiện 
các cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo”, 
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, cũng nhằm mục đích ấy, 
từng tiêu chí đã có tác động sâu sắc, toàn diện đến chất lượng giảng dạy của giáo 
viên. Việc dạy bộ môn “Làm quen chữ cái” cho trẻ 5-6 tuổi là một hoạt động 
 3
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại 
lớp lá 1 trường mầm non Hoa Pơ Lang 
 Trước khi thực hiện đề tài, trong quá trình giảng dạy nhà trường luôn tạo 
điều kiện giúp đỡ về một số trang thiết bị dạy hoạt động làm quen chữ cái như: ti 
vi thuận lợi cho việc dạy và học để trẻ được tiếp cận với việc học chữ cái thông 
qua các trò chơi trên máy. Trẻ ngoan ngoãn, vâng lời cô giáo.
 Tổng số học sinh của trẻ 5-6 tuổi lớp lá 1, phân hiệu buôn Dur 1, trường 
Mầm non Hoa Pơ Lang xã Dur Kmăl, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk trong năm 
học 2018 - 2019 là: 39 trẻ
 Trong đó: Nữ là 23 cháu
 Dân tộc là 26 cháu
 Nữ dân tộc là 14 cháu.
 Giáo viên chủ nhiệm: 2 giáo viên.
 Trình độ chuyên môn giáo viên: Đạt chuẩn. Trong đó, bản thân tôi có trình 
độ trên chuẩn.
 Khảo sát trẻ vào tháng 12/2017 (năm học 2017-2018): Đây là bước đầu tiên 
nhằm xác định tình trạng của trẻ để giáo viên nắm được kỹ năng nghe, nói, đọc 
viết của trẻ để từ đó có biện pháp thay đổi phù hợp.
TT Nội dung đánh giá Đạt Chưa đạt
 Tổng Tỷ lệ Tổng Tỷ lệ
 số (%) số (%)
1 Trẻ nhận biết và phát âm đúng 11/32 34,4 21/32 65,6
2 Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế 14/32 43,8 18/32 56,2
3 Trẻ tô, vẽ đúng chữ cái 12/32 37,5 20/32 62,5
4 Trẻ tích cực, hứng thú tham gia hoạt động 10/32 31,2 22/32 68,8
 làm quen chữ cái
5 Trẻ biết cách cầm sách, mở sách và “đọc” 14/32 43,8 18/39 56,2
 sách
 Qua bảng khảo sát trên, trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy trẻ biết 
tham gia các hoạt động theo hướng dẫn của cô, tuy nhiên trẻ còn thụ động chưa 
tích cực hoạt động, chưa hứng thú học và tham gia hoạt động nên kết quả học tập 
chưa cao.
 * Ưu điểm:
 Nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ một số trang thiết bị. 
 5
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại 
lớp lá 1 trường mầm non Hoa Pơ Lang 
phục vụ cho môn học. Diện tích lớp học chật hẹp, chưa đúng quy định tại Điều lệ 
trường Mầm non.
 Đa số phụ huynh học sinh làm nghề nông, trình độ học vấn còn thấp, một số 
phụ huynh không biết chữ, kinh tế còn nhiều khó khăn nên phụ huynh cũng không 
quan tâm đến việc giáo dục trẻ. 
 Chính vì những bất cập khi tổ chức các hoạt động làm quen chữ cái, tôi luôn 
băn khoăn suy nghĩ, tìm tòi, học hỏi để tìm ra những biện pháp giúp trẻ tích cực 
tham gia hoạt động làm quen chữ cái và tôi đã tìm ra một số giải pháp như sau.
 III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: 
 Để giúp trẻ tích cực, mạnh dạn, tự tin và hứng thú trong hoạt động làm quen 
chữ cái, tôi đã thực hiện một số giải pháp cụ thể:
 * Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giúp trẻ hoạt động tích cực thông qua 
môn làm quen chữ cái
 + Biện pháp 1: Xây dựng môi trường vật chất
 Trẻ mầm non được tiếp xúc với 29 chữ cái thông qua môn học làm quen chữ 
cái, thông qua việc học ở mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác, qua 
hoạt động chiều. Vì thế, giáo viên cần tạo môi trường thân thiện gần gũi với trẻ, tạo 
không khí vui tươi giúp cho trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ 
cái; giúp trẻ có được nhiều cảm xúc và rèn luyện những kĩ năng xã hội cho trẻ. 
Giáo viên luôn tạo điều kiện cho trẻ thường xuyên được giao tiếp với bạn bè, cô 
giáo và mọi người xung quanh, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với những 
người thân. Khuyến khích trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động cùng cô giáo và 
các bạn.
 Trường lớp đảm an toàn, gần gũi với trẻ. Trang trí lớp nhiều đồ dùng đồ 
chơi, vừa tầm với trẻ, sắp xếp lớp học gọn gàng và ngăn nắp, các góc chơi đảm bảo 
thẩm mĩ, thân thiện, phù hợp với chủ đề, giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động. 
Giáo viên luôn chú ý đến những hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ đối với trẻ, thân 
thiện, gần gũi với trẻ, chuẩn mực đạo đức đúng tác phong sư phạm để trẻ học tập 
và tạo không khí giờ học vui vẻ, tâm thế thoải mái cho trẻ học tập.
 Với trẻ mầm non thì những gì mới lạ đẹp mắt, hấp dẫn thì gây được sự chú ý 
của trẻ. Vì vậy xây dựng môi trường chữ cái trong lớp và ngoài trời là rất cần thiết 
để giúp trẻ tiếp thu tốt môn học. Ngay từ đầu năm học, giáo viên tạo một góc học 
tập nhỏ cho trẻ. Giáo viên chuẩn bị cho trẻ nhiều đồ dùng trực quan mới lạ, hấp dẫn 
về màu sắc, đa dạng về thể loại và luôn luôn thay đổi đồ dùng phù hợp với đặc 
điểm từng bài dạy, như vậy trẻ cảm thấy tò mò và chú ý hơn. Bao gồm sách, vở, 
bút, giấy báo, giấy màu, và các đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu sẵn có, gần gũi 
với trẻ như tre nứa, lá cây, vải vụn, ly nhựa, len, dây dù, que, dây thun, hột hạt, sơn 
màu làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho môn học sẽ tạo cho trẻ thêm phần hứng 
 7
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào Một số biện pháp giúp trẻ tích cực hoạt động thông qua môn làm quen chữ cái tại 
lớp lá 1 trường mầm non Hoa Pơ Lang 
 + Biện pháp 2: Xây dựng môi trường xã hội
 Trong quá trình dạy trẻ làm quen chữ cái thì ngôn ngữ, nét mặt, và cử chỉ, 
điệu bộ của giáo viên là loại hình “trực quan” sống động nhất, gần gũi nhất đối với 
trẻ. Khả năng truyền thụ kiến thức của giáo viên sẽ được bộc lộ qua ngôn ngữ, ánh 
mắt, nét mặt, điệu bộ... và qua đó, giáo viên sẽ là người lôi cuốn trẻ, thu hút sự chú 
ý của trẻ vào giờ học và giúp cho trẻ có được biểu tượng về chữ cái một cách sâu 
sắc nhất. Vì thế giáo viên cần có thái độ niềm nở, ân cần, lời nói dịu dàng, quan 
tâm đến cá nhân trẻ trong mọi hoạt động, từ đó giúp trẻ mạnh dạn, tự tin khi tham 
gia các hoạt động.
 * Giải pháp 2: Giúp trẻ hứng thú, tích cực trong hoạt động làm quen chữ cái 
thông qua giờ học làm quen chữ cái, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ 
học khác.
 + Biện pháp 1: Tạo cho trẻ hứng thú, tích cực trong việc hướng dẫn môn 
làm quen chữ cái thông qua hoạt động có chủ đích.
 Một giờ dạy môn làm quen chữ cái giáo viên xây dựng theo các cách khác 
nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động. Trước 
mỗi tiết dạy giáo viên phải xác định nội dung tiết dạy cung cấp kiến thức gì cho trẻ, 
cần chuẩn bị đồ dùng gì, dẫn dắt giới thiệu bài như thế nào cho lôi cuốn, hấp dẫn, 
thu hút trẻ tham gia vào hoạt động. Để tạo cho trẻ sự tò mò, thu hút trẻ tham gia 
vào hoạt động giáo viên dẫn dắt bằng cách tổ chức một trò chơi nhỏ, hoặc sử dụng 
bài hát, bài thơ, tình huống... 
 Ví dụ: Dạy tiết tập tô chữ cái e, ê. Giáo viên dẫn dắt tạo tình huống có bạn 
búp bê đến thăm lớp và tặng cho lớp một hộp quà, sau đó cho trẻ khám phá xem 
trong hộp quà có gì? (Chữ cái e, ê). Cô cho trẻ đọc lại chữ cái e, ê có trong hộp quà 
và dẫn dắt giới thiệu chữ e, ê hôm nay cô cho cả lớp tập tô. 
 Giáo viên lựa chọn các chữ cái dạy trong một năm học phải phù hợp với khả 
năng nhận thức và chủ đề trẻ học. Cần chọn các chữ cái dễ phát âm để dạy cho trẻ 
vào đầu năm học, những chữ cái khó phát âm hơn sẽ lựa chọn dạy vào cuối năm 
học sao cho phù hợp với trẻ. 
 Trong quá trình dạy trẻ phát âm chữ cái, giáo viên cho trẻ nghe và phát âm 
nhiều lần theo cô. Trong quá trình cho trẻ phát âm chữ cái giáo viên lắng nghe để 
phát hiện trẻ đọc sai, phát âm sai thì giáo viên động viên khuyến khích trẻ đọc lại, 
phát âm lại vài lần (giáo viên chú ý không chê bai khi trẻ đọc, phát âm sai), trong 
giờ học, giáo viên chú ý khen những trẻ đọc, phát âm đúng nhằm khuyến khích trẻ 
học tốt hơn, tích cực hơn trong học tập. Trong quá trình cho trẻ nhận biết và tập tô 
chữ cái giáo viên đặt các câu hỏi cần ngắn gọn, dễ hiểu, giúp trẻ diễn đạt được ý 
tưởng của mình. Các câu hỏi đi từ dễ đến khó theo hệ thống của bài. Không nên 
đưa ra những câu hỏi có sẵn câu trả lời nhưng cũng không nên hỏi những câu quá 
khó làm cho trẻ bế tắc dẫn đến mất hứng thú. Ví dụ có thể hỏi trẻ: 
 9
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào