SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường Mầm non Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học

 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học
 MỤC LỤC
I. PHẦN MỞ ĐẦU...2
1. Lý do chọn đề tài...........2
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.......3
3. Đối tượng nghiên cứu3
4. Giới hạn của đề tài.....3
5. Phương pháp nghiên cứu...3
II. PHẦN NỘI DUNG ....4
1. Cơ sở lý luận..4
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.......4
3. Nội dung và hình thức của giải pháp.....7
a. Mục tiêu của biện pháp..7
b. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp..7
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:....18
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học: 18
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.....22
1. Kết luận:..22
2. Kiến nghị.....23
- Tài liệu tham khảo.24
 1 Người thực hiện: Trịnh Thị Hằng Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
 - Mục tiêu: 
 Nhằm giúp trẻ tự tin, thoải mái phát triển khả năng quan sát, ghi nhớ, chú 
ý, phân tích, ttổng hợp. Trẻ được khám phá các sự vật hiện tượng xung quanh có 
tác dụng giáo dục và phát triển các mặt: Ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ, thể 
chất, tình cảm-xã hộiQua đó giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc và 
chính xác, không mang tính trừu tượng và khô khan.
 - Nhiệm vụ của đề tài: 
 Nghiên cứu nhằm tìm ra một số biện pháp, giải pháp, từ đó giúp trẻ học 
tốt môn khám phá khoa học và giúp giáo viên có những định hướng phù hợp 
trong công tác chăm sóc cho trẻ mầm non ở độ tuổi 5- 6 tuổi sau khi vận dụng 
đề tài sẽ góp phần giúp trẻ học tốt môn Khám phá khoa học.
 3. Đối tượng nghiên cứu:
 - Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số học tốt môn 
khám phá khoa học 
 4. Giới hạn của đề tài
 - Trẻ 5 - 6 tuổi lớp lá 1 trường Mầm non Hoa Hồng, xã Băng Adrênh, 
huyện Krông Ana, tỉnh Đăk lăk
 - Thời gian nghiên cứu từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 3 năm 2018
 5. Phương pháp nghiên cứu: 
 - Phương pháp quan sát các hoạt động của trẻ.
 - Phương pháp điều tra thực tế.
 - Phương pháp nghiên cứu tài liệu. 
 - Phương pháp thực hành, trải nghiệm
 - Phương pháp kiểm tra đánh giá các hoạt động của trẻ.
 II. PHẦN NỘI DUNG
 1. Cơ sở lý luận
 Trẻ mầm non vốn thích khám phá, ham hiểu biết thích tìm tói các sự vật 
hiện tượng xung quanh. Hoạt động khám phá khoa học thõa mãn nhu cầu phát 
triển đó của trẻ, qua hoạt động khám phá, trẻ có khả năng quan sát, so sánh, phân 
loại, từ đó trẻ phát hiện và giải quyết vấn đề đơn giản theo nhiều cách khác nhau, 
trẻ có một số hiểu biết ban đầu về con người, sự vật hiện tượng xung quanh. Việc 
gây hứng thú cho trẻ hoạt động khám phá khoa học là hết sức cần thiết và quan 
trọng, quyết định đến cả quá trình trẻ tiếp thu bài tốt hay không. Thực tế hiện nay 
việc gây hứng thú cho trẻ trong các hoạt động khám phá khoa học ở trường mầm 
non còn hạn chế về hình thức, phương pháp và nội dung vào bài. Vì vậy khi vào 
bài trẻ không hứng thú tham gia hoạt động do vậy hoạt động chưa đạt kết quả 
 3 Người thực hiện: Trịnh Thị Hằng Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học
 Lớp lá 1 thuộc phân hiệu buôn K62, lớp có tương đối đầy đủ cơ sở vật 
chất, trang thiết bị đồ dùng dạy học phục vụ cho việc dạy và học và các hoạt 
động khác.
 Được nhà trường quan tâm phân công hai cô đều là giáo viên trẻ, cả hai 
cô đều có phẩm chất nghề nghiệp, có trình độ chuyên môn tiếp thu nhanh với 
những đổi mới trong chương trình giáo dục mầm non mới.
 - Khó khăn: 
 Dân cư sống không tập chung, 100% là đồng bào dân tộc thiểu số, việc 
bất đồng ngôn ngữ giữa cô và trẻ, do vậy làm ảnh hưởng đến việc chăm sóc 
giáo dục trẻ. Địa hình phức tạp việc đi đến lớp học của trẻ mầm non còn gặp 
nhiều khó khăn. Mặt bằng kinh tế của người dân còn thấp, chủ yếu làm ruộng, 
làm nương. Một số phụ huynh thực sự chưa quan tâm đến việc học tập của con 
em mình, ngay từ nhỏ không cho trẻ đến lớp sớm để trẻ phát âm Tiếng Việt rõ 
ràng hơn. Trang thiết bị và một số dụng cụ khoa học của trường còn hạn chế 
như (kính lúp, máy ảnh)
 - Nguyên nhân chủ quan:
 Khi thực hiện đề tài để trẻ tiếp thu và tham gia khám phá một cách tích 
cực thì đòi hỏi giáo viên phải luôn tìm tòi học hỏi nâng cao kiến thức vì vậy mà 
giáo viên có thêm nhiều biện pháp giúp cho trẻ học tốt hơn.
 Giáo viên có trình độ chuyên môn, được đào tạo qua trường lớp, nắm 
vững phương pháp, có thêm nhiều kinh nghiệm hơn.
 Trẻ mạnh dạn, tự tin và tự mình khám phá ra kết quả.
 Để tổ chức tốt cho trẻ giáo viên phải biết cả tiếng Êđê để có thế hiểu 
được trẻ muốn gì cần gì vì vậy còn gặp khó khăn trong việc cho trẻ tiếp xúc với 
tiếng việt.
 Cơ sở vật chất của trường đảm bảo đầy đủ, có tivi đầu đĩa phục vụ cho 
việc giảng dạy.
 80% trẻ là người dân tộc thiểu số nên việc nói tiếng việt chưa thành thạo
 * Nguyên nhân khách quan:
 Giáo viên nắm được phương pháp, có nhiều kinh nghiệm hơn tuy nhiên sự 
sáng tạo và linh hoạt trong quá trình tổ chức chưa cao vì vậy mà chất lượng và 
sự sáng tạo trong các hoạt động chưa hiệu quả vì thế chưa lôi cuốn và thu hút 
được trẻ.
 Giáo viên tổ chức hoạt động còn cứng chưa có nhiều biện pháp mới lạ 
nên chưa thu hút được trẻ, trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn và tự tin tham gia 
hoạt động.
 Giáo viên chưa thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với tiếng Việt (Trong các 
hoạt động mọi lúc mọi nơi) mà đa phần trẻ được tiếp xúc với Tiếng Việt thông 
qua các môn học có các từ khó để phát triển ngôn ngữ tiếng Việt cho trẻ.
 5 Người thực hiện: Trịnh Thị Hằng Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học
ăn rau nhiều sẽ cung cấp Vitamin cho cơ thể và giúp cho da dẻ hồng hào. Tuy 
công dụng khác nhau nhưng quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng tương 
đối giống nhau.
 - Môi trường trong lớp:
 Ngoài những đồ dùng đồ chơi nhà trường cấp thì bản thân tôi tự tìm tòi 
những đồ dùng đồ chơi và tranh ảnh sinh động và phù hợp với chủ đề phục vụ 
cho hoạt động dạy học. Để có những đồ dùng đồ chơi tự tạo đẹp mắt và sáng tạo 
thân thiện và hấp dẫn tôi tận dụng những nguyên vật liệu thiên nhiên như các 
loại lá, cánh hoa, củ, quả, hạt cát, vỏ trứng, vỏ hến, vỏ ốcđể sử dụng làm sản 
phẩm tạo hình hay làm một số đồ chơi phù hợp với chủ đề. Tôi tổ chức cho trẻ 
thành các nhóm để tạo ra sản phẩm từ đó hỏi trẻ đã tạo được gì, trẻ hứng thú kể 
và có những biểu tượng về đối tượng được khám phá.
 Với những đồ dùng đồ chơi nhà trường đầu tư và bản thân tự làm đã sử 
dụng khai thác rất hiệu quả vào trong các tiết dạy và hoạt động khác trong ngày 
điều đó cho thấy trẻ rất hứng thú học.
 * Biện pháp 2: Thường xuyên trau dồi sự hiểu biết của trẻ, kích thích 
tính tò mò của trẻ.
 Việc đưa trẻ vào với môi trường xung quanh hay nói rõ hơn là trẻ khám 
phá khoa học, điều đầu tiên mà tôi quan tâm là lượng kiến thức của trẻ có thực 
sự phù hợp và lĩnh hội các chủ điểm hay không. Hơn nữa, nếu trẻ đã có lượng 
kiến thức nhất định rồi thì việc khám phá sẽ dễ dàng hơn và có ý nghĩa, hiệu 
quả hơn rất nhiều bên cạnh đó phát triển được tư duy cho trẻ. 
 Ví dụ: Khi đàm thoại về các mùa trong năm, cô kể cho trẻ nghe về mùa 
xuân và mùa hè. Sau đó cô hỏi trẻ còn mùa nào trong năm mà cô chưa kể để 
phát triển thêm tư duy, trí nhớ của trẻ và trẻ sẽ dùng lời nói để kể lại những gì 
mà trẻ biết.
 Khi chúng ta làm một việc gì, tìm hiểu hay khám phá một điều gì trong 
mỗi chúng ta đều phải có một ít hiểu biết nhất định về điều đó để có thể đặt ra 
câu hỏi “Tại sao”,...và tìm cách giải quyết chúng. Trẻ nhỏ cũng vậy, trẻ cũng có 
cách nghĩ riêng của trẻ có điều khả năng thu thập thông tin của trẻ còn hạn chế 
và khả năng phân tích tổng hợp của trẻ hầu như chưa chính xác vì vậy trẻ gặp 
khó khăn trong bất cứ vấn đề nào trẻ muốn tìm hiểu. 
 Dựa vào những điều trên nên tôi chọn biện pháp thường xuyên trau dồi 
sự hiểu biết của trẻ, kích thích tính tò mò của trẻ là vấn đề mấu chốt trong đề tài 
này. Trẻ đến lớp được cô giáo truyền đạt kiến thức ở mọi lúc mọi nơi, bản thân 
tôi khi lên lớp luôn cố gắng thu thập những điều mới lạ đối với trẻ từ đó tạo cho 
trẻ có sự quan tâm và muốn tìm hiểu,
 Ví dụ: Với hoạt động khám phá về con Cua sau khi trẻ đã tìm hiểu được 
đặc điểm của con cua có hai càng và tám chân, tôi đặt câu hỏi gợi mở: Các con 
có biết con cua đi như thế nào không? để trẻ trả lời. Như vậy không những trẻ 
biết được đặc điểm của con cua mà còn biết môi trường sống của chúng, cách 
 7 Người thực hiện: Trịnh Thị Hằng Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học
trẻ rất vui sướng. Bởi vậy trong tiết dạy bản thân tôi vừa cho trẻ khám phá vừa 
phân tích cho trẻ thấy được những đồ vật, con vật những sự vật xung quanh từ 
dễ đến khó, sau một lần trẻ trả lời được tôi kịp thời khen trẻ để trẻ phát huy 
nhiều hơn nữa trong việc khá phá về môn học đó. 
 Môi trường hoạt động cho trẻ cũng rất quan trọng, trẻ được vận động 
trong điều kiện rộng rãi, thoải mái, làm tăng sự hoạt động của các cơ quan trong 
cơ thể, tăng sự trao đổi chất, rèn luyện sự thích nghi với tác động của các yếu tố 
tự nhiên, tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Giúp trẻ mở rộng thêm tầm hiểu 
biết về sự vật hiện tượng xung quanh, làm giàu xúc cảm thẩm mỹ, trẻ được mở 
rộng diện tiếp xúc, được trực tiếp quan sát tiếp xúc các sự vật hiện tượng sống 
động trước mắt làm phong phú vốn biểu tượng và giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp 
của môi trường xung quanh. Tạo điều kiện để trẻ vận dụng những hiểu biết, kiến 
thức, kỹ năng đã học và hoàn cảnh thực tiễn. Vì vậy việc lựa chọn môi trường 
sao cho phù hợp với trẻ là rất quan trọng.
 Tôi luôn tìm chọn những địa điểm thực sự gần gũi và gây hứng thú với trẻ 
dựa trên thực tế mà trường mình có: Bóng mát của các cây trong trường, bồn hoa 
Trên cơ sở đó tôi biến những điều không có thành có bằng cách khi cho trẻ ra 
dạo chơi tôi bí mật giấu một đồ vật mà tôi muốn trẻ tìm hiểu rồi tạo tình huống 
cho trẻ thấy. Khi đó trẻ sẽ tò mò và cùng xúm quanh tôi lại tìm hiểu đặt câu hỏi, 
như vậy tự nhiên tôi đã có một môi trường học tập thật sự gây hứng thú cho các 
cháu, và các cháu lại được gần gủi với cô rất là thân thiện.
 Ví dụ: Cho trẻ quan sát bồn hoa của lớp, cô cho trẻ quan sát và tự nói lên 
những hiểu biết của mình như: Đó là hoa gì? Hoa có đặc điểm gì? Lợi ích của 
hoa Qua đó, cho trẻ nói lên những suy nghĩ của mình về môi trường đó và từ đó 
rút ra kết luận.
 Hình ảnh trẻ quan sát bồn hoa
 9 Người thực hiện: Trịnh Thị Hằng Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Hoa Hồng học tốt môn khám phá khoa học
từng môn, từng lĩnh vực khác nhau. Chính vì thế, việc tổ chức cho trẻ học cần 
phải được thực hiện tích hợp trong một tổng thể chung. Thông qua những hoạt 
động tích hợp đó trẻ sẽ hiểu kiến thức và kỹ năng liên quan đến nhau như thế 
nào. Hoạt động học của lĩnh vực này sẽ được lồng ghép hoặc chuyển sang hoạt 
động học của lĩnh vực khác một cách tự nhiên giúp trẻ không bị nhàm chán.
 Ví dụ: Trong hoạt động tìm hiểu cây hoa hồng, giáo viên giúp trẻ nhận 
biết đặc điểm cánh hoa bằng việc cho trẻ sờ cánh hoa để cảm nhận cánh hoa mịn 
và nhẵn, các mép lá có răng cưa, cho trẻ ngửi hoa để biết mùi thơm của hoa 
hồng. Từ việc được quan sát kỹ, có đầy đủ các đặc điểm của đối tượng trẻ so 
sánh rất tốt và phân loại rất nhanh.
 Việc tổ chức các môn học lồng vào các môn học khác là một phần quan 
trọng trong quá trình học của trẻ, là sự gần gũi để trẻ học, để thúc đẩy trẻ khám 
phá, tìm tòi, khám phá. Học qua chơi sẽ giúp trẻ nhận thức đúng đắn và đưa ra 
quyết định lựa chọn, thực hành, duy trì và bày tỏ cảm xúc. Chơi có tổ chức sẽ 
giúp phát triển và mở rộng sức sáng tạo, các kỹ năng nghe và nói, các kỹ năng 
xã hội và tính cách, khả năng sử dụng ngôn ngữ đa dạng liên quan đến nhiều lĩnh 
vực như âm nhạc, làm quen chữ cái, tạo hình, toán bản thân tôi chính là người 
tạo điều kiện để trẻ chơi như là một phần của quá trình học của mình. 
 * Biện pháp 6: Tạo điều kiện cho trẻ trải nghiệm, suy luận, phán đoán 
và đưa ra kết luận. 
 Cho trẻ xem một số thí nghiệm thông qua các chủ đề như sau: 
 Hình ảnh thí nghiệm
 11 Người thực hiện: Trịnh Thị Hằng