SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Làm quen văn học theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại Lớp Lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng

 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Làm quen văn học theo hướng Giáo dục lấy trẻ làm trung 
 tâm tại lớp lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng
 PHẦN THỨ NHẤT : MỞ ĐẦU
 1. Đặt vấn đề 
 Lý do lí luận:
 Đất nước Việt Nam ta đang dần chuyển sang thời kì thực hiện công nghiệp 
hóa hiện đại hóa đất nước và hội nhập Quốc tế. Và để làm được điều đó vấn đề 
năng cao dân trí, đào tạo nhân tài và bồi dưỡng nhân tài đất nước là vấn đề được 
xã hội quan tâm hàng đầu. Đó là bước ngoặt là nhiệm vụ của Ngành Giáo dục, 
dù ở thời đại nào Giáo dục cũng được đặt lên hàng đầu và chiếm một vị trí rất 
quan trọng trong xã hội. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống 
giáo dục quốc dân, giáo dục mầm non thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc 
và giáo dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến năm tuổi. Mục tiêu của giáo dục mầm non 
là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ, hình 
thành những yếu tố đầu tiên nhân cách con người mới của trẻ.
 Không những thế, theo ý kiến các chuyên gia tại module mầm non thì các 
nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo 
dục trẻ đó là lấy trẻ làm trung tâm là ứng dụng các phương pháp dạy học tích 
cực nhằm thúc đẩy sự phát triển, tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và 
giải quyết vấn đề của trẻ”. 
 Đến trường lớp Mầm non và trong chương trình Giáo dục mầm non, trẻ 
 không chỉ được chăm sóc một cách khoa học, mà trẻ con được học hỏi và làm 
 quen nhiều lĩnh vực với các môn học khác nhau, dù lĩnh vực hay môn học nào 
 cũng đều thú vị và chiếm vị trí quan trọng nhất định cho sự phát triển của trẻ 
 nhưng trước tiên nếu muốn tiếp thu và thực hiện tốt lĩnh vực khác thì ngôn ngữ 
 nói của trẻ phãi rõ ràng , cụ thể và mạch lạc bằng nhiều hình thức thông qua các 
 môn học và các hoạt động; giáo dục mầm non đã góp phần xây dựng và giáo 
 dục con người mới ở lứa tuổi ngay từ khi còn thơ ấu. Mà trong đó làm quen với 
 văn học là một môn học chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, nó không chỉ giúp 
 trẻ phát triển về mặt thẩm mĩ mà còn kích thích trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ. 
 Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học sẽ giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, trẻ 
 được hóa thân vào những nhân vật ngộ nghĩnh, ly kỳ trong những câu chuyện cổ 
 tích, hay trẻ được thể hiện cảm xúc của bản thân khi đọc những bài thơ, ca dao, 
 đồng dao qua hoạt động làm quen văn học ở lớp, không những vậy trong quá 
 trình cô giáo kể chuyện, đọc thơ qua lời kể, ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ của cô đã 
 một phần giúp trẻ phân biệt được cái tốt, cái xấu, cái thiện, cái ác, từ đó giúp 
 hình thành và phát triển tình cảm trong con người trẻ, trẻ biết yêu “cái đẹp”, bảo 
 vệ “cái đẹp”, hướng về “cái đẹp” trong cuộc sống hàng ngày và đó cũng là cánh 
 cửa mở ra chân trời mới, chân trời nhận thức cho trẻ. Trẻ được cảm nhận, đồng 
 điệu với niềm vui, nỗi buồn của những nhân vật trong truyện, cảm nhận được vẻ 
 đẹp thiên nhiên qua các tác phẩm thơ, ca dao, tục ngữ Nó còn góp phần tích 
 1 Người thực hiện: Đỗ Thị Thùy Trang Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Làm quen văn học theo hướng Giáo dục lấy trẻ làm trung 
 tâm tại lớp lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng
thực trạng trên và nâng cao chất lượng giáo dục làm quen văn học cho trẻ 5 
tuổi? Việc thay đổi thực trạng này sẽ tác động như thể nào đến chất lượng phát 
triển nhận thức và trí tuệ của trẻ hay không?
 Để có được tiết làm quen văn học cuốn hút trẻ vào tiết học giáo viên phải 
có những đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động vì đồ dùng đồ chơi là một phần 
quan trọng không thể thiếu trong các tiết văn học. Giáo viên cần chú ý về giọng 
đọc thơ, kể chuyện sao cho diễn cảm, phù hợp với từng nhân vật trong nội dung 
câu chuyện. Cùng với sự thay đổi phương pháp dạy học của các bậc học mầm 
non là dạy học tích cực và xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm 
nhằm gây hứng thú, thu hút trẻ để trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng, không 
gò bó, không áp đặt nhưng lại đạt hiệu quả cao trong quá trình nhận biết của 
trẻ. Nhận thấy được tính cần thiết của việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong 
các hoạt động ở trường mầm non nói chung và hoạt động làm quen tác phẩm 
văn học nói riêng. Tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 
tuổi học tốt môn làm quen Văn học theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm 
tại lớp lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng”
 Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp sư phạm giúp học tốt môn Làm 
quen văn học theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
 Phạm vi nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn 
Làm quen văn học theo hướng Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường Mầm 
non Hoa Hồng.
 - Đối tượng khảo sát: Trẻ 5-6 tuổi lớp lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng.
 -Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2018 đến tháng 03 năm 2019
 Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là 
một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên 
hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ 
hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ 
mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của 
trẻ.”
 Đây là bài học mang nhiều lợi ích cho bản thân tôi cũng như đồng 
nghiệp giáo viên trong trường Mầm non Hoa Hồng khi tổ chức hoạt động môn 
làm quen văn học cho trẻ theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Với mong 
muốn được đóng góp một số kinh nghiệm nhỏ của mình trong quá trình chăm 
sóc và giáo dục trẻ nhằm nâng cao chất lương giáo dục nên tôi đã mạnh dạn 
chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn làm quen văn 
học theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại lớp Lá 3 trường Mầm 
non Hoa Hồng”. 
 3 Người thực hiện: Đỗ Thị Thùy Trang Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Làm quen văn học theo hướng Giáo dục lấy trẻ làm trung 
 tâm tại lớp lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng
thức tổ chức hoạt động, nhằm lôi cuốn sự tham gia tích cực của trẻ nhằm nâng 
cao chất lượng giáo dục tại trường lớp mầm non qua môn làm quen Văn học.
 - Dạy trẻ phát âm chính xác ngôn ngữ tiếng Việt; luyện cho trẻ kĩ năng 
nghe, hiểu, đọc thơ hay kể lại câu truyện, các sự việc, trong cuộc sống và trong 
sinh hoạt hằng ngày của trẻ một cách linh hoạt.
 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 I. Cơ sở lí luận của vấn đề
 Trong lý luận dạy và học có những quan niệm khác nhau về vai trò của 
nhà giáo dục và vai trò của học sinh, nhưng quy tụ lại có hai hướng: Hoạt động 
lấy giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy học sinh làm trung tâm, những 
năm gần đây các tài liệu giáo dục và dạy học ở nước ngoài và trong nước 
thường nói tới việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung 
tâm sang dạy học lấy học trẻ làm trung tâm, đây là một xu hướng tất yếu của 
nền giáo dục mà chúng ta nên áp dụng và đổi mới.
 Vậy trong công tác giảng dạy học người giáo viên luôn quan tâm trước 
hết đến việc hoàn thành trách nhiệm của mình là truyền thụ tới trẻ cho hết nội 
dung quy định trong chương trình, cố gắng làm cho mọi học sinh hiểu và nhớ 
những lời cô dạy. Cũng từ đó hình thành kiểu học thụ động, thiên về ghi nhớ, ít 
chịu suy nghĩ. Để khắc phục tình trạng đó, cần phát huy tính tích cực chủ động 
học tập của trẻ, quan tâm đến nhu cầu khả năng của mỗi cá nhân trẻ trong tập 
thể lớp. Các phương pháp “Dạy học tích cực”, “Lấy người học làm trung tâm” 
đã đưa lại hiệu quả cao.Tiếp tục thực hiện Kế hoạch số 56/KH-BGDĐT ngày 
25/01/2017 của Bộ GDĐT về việc triển khai chuyên đề “Xây dựng trường mầm 
non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016 – 2020, Bộ GDĐT tổ chức hội thảo 
sơ kết 02 năm triển khai thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy 
trẻ làm trung tâm”. Tổ chức cuộc thi “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm trong các cơ sở giáo dục mầm non”.
 Tiếp tục thực hiện Quyết định số 1008/QĐ-TTG ngày 2/6/2016 của Thủ 
tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường tiếng Việt cho trẻ mầm non” 
 Thực hiện có hiệu quả Chương trình Giáo dục mầm non mới, chú trọng 
vào việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong công tác giáo dục nhằm nâng cao 
chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về đổi mới 
phương pháp giáo dục; “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” 
củng cố, phát triển số lượng và chất lượng ở trường mầm non.
 Hoạt động làm quen văn học giúp cho trẻ hình thành và phát triển ngôn 
ngữ là phương tiện hình thành đạo đức cho trẻ biết yêu ghét rõ ràng. Làm quen 
văn học còn hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương 
 5 Người thực hiện: Đỗ Thị Thùy Trang Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Làm quen văn học theo hướng Giáo dục lấy trẻ làm trung 
 tâm tại lớp lá 3 trường Mầm non Hoa Hồng
 Kết quả khảo sát cuối năm học 2018-2019 được thống kê cụ thể như sau: 
 Năm học 2018-2019. Với tổng số học sinh 5-6 tuổi là 25 cháu; trong đó nữ 
12; dân tộc 20; nữ dân tộc 10. Khi chưa áp dụng sáng kiến
 Đạt Chưa đạt
 Nội dung Số trẻ đạt Tỉ lệ % Số trẻ chưa Tỉ lệ %
 đạt
 Trẻ nói rõ ràng, 
 8/25 32 17/25 68
 mạch lạc
 Trẻ đọc thơ, kể 
 7/25 28 18/25 72
 chuyện diễn cảm
 Trẻ biết kể truyện 
 6/25 24 19/25 76
 sáng tạo.
 Trẻ diễn đạt ý tốt 6/25 24 19/25 76
 Thực tế trong giảng dạy cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non hiện nay 
còn nhiều vấn đề cần khắc phục như: Sự am hiểu tính cách độ tuổi từng trẻ, cách 
xây dựng kế hoạch, lựa chọn chỉ số, lối dẫn dắt lôi cuốn trẻ, đa số còn dạy trẻ 
theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít 
được thực hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít, chưa đầy đủ để 
trẻ hoạt động.
 Việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học hiện nay chưa mang lại kết 
quả như mong muốn, những biện pháp đã sử dụng trước đây như dạy trẻ làm 
quen văn học thông qua các hoạt động, tích hợp lồng ghépchưa đạt hiệu quả 
cao. 94,6% trẻ đều là con em nông dân dân tộc Êđê nên ít được sự quan tâm, 
chăm sóc, bồi dưỡng của bố mẹ, trẻ còn nhút nhát, khả năng nhận thức còn kém 
công tác phối kết hợp của giáo viên với phụ huynh trong việc cho trẻ làm quen 
với văn học còn có nhiều hạn chế. Cơ sở vật chất không đảm bảo, chưa đáp ứng 
được yêu cầu của ngành, đồ dùng đồ chơi chưa đảm bảo chưa đầy đủ, đồ dùng 
phục vụ môn văn học còn hạn chế nên việc học tập của các cháu chưa đảm bảo. 
Khi làm đồ dùng đồ chơi, giáo viên hạn chế về năng khiếu thẩm mỹ. Trong lớp 
còn một số trẻ học yếu nên việc nhận thức còn hạn chế. Đa số giáo viên nắm 
vững nội dung, phương pháp và chương trình dạy song việc vận dụng các 
phương pháp, thủ pháp vào trong các tiết học để các tiết học đạt hiệu quả còn 
chưa cao, nhiều giáo viên đã chú ý làm thế nào để nâng cao chất lượng của giờ 
học nhưng do một số yếu tố chủ quan và khách quan nên kết quả dạy tiết học 
còn ở nhiều mức độ khác nhau, có cô giáo có khả năng về vẽ tranh nhưng khả 
năng về ngôn ngữ và năng khiếu sư phạm lại còn hạn chế
 7 Người thực hiện: Đỗ Thị Thùy Trang