SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang

 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 
 I. Phần mở đầu:
 1. Lý do chọn đề tài.
 Trong trường mầm non, hoạt động tạo hình được xếp trong chương trình hoạt 
động học tập của trẻ. Chức năng cơ bản của hoạt động tạo hình là phản ảnh hiện 
thực bằng hình tượng, nhằm phát triển ở trẻ khả năng cảm thụ, cảm xúc thẩm mĩ, 
hình thành tình yêu cái đẹp trong thiên nhiên, với cuộc sống và nghệ thuậtTrẻ 
biết yêu quí cái đẹp sẽ biết làm theo cái đẹp và cao hơn là biết sáng tạo ra cái đẹp. 
Vì vậy mà hoạt động tạo hình đã hình thành cho trẻ mầm mống sáng tạo và trí 
tưởng tượng phong phú khi tham gia các hoạt động tạo hình như: vẽ, nặn, cắt dán, 
xé dán, trẻ sẽ tái tạo lại bằng hình tượng các đồ vật, hiện tượng quen thuộc mà 
trước đó trẻ tri giác được. Như vậy hoạt động tạo hình phát triển khả năng cảm 
xúc, cảm thụ cái đẹp thông qua những gì mà trẻ nhìn thấy ở xung quanh: bông hoa, 
ngôi nhà sàn đơn giảntừ những hình ảnh ấy khi vẽ trẻ sẽ biết phối hợp giữa mắt 
nhìn, tay cầm bút và trong đầu trẻ dự định sẽ vẽ như thế nào, tuy bố cục bức tranh, 
các họa tiết còn đơn giản, song chúng đã góp phần phát triển trí tưởng tượng sáng 
tạo của trẻ. Nhờ những thể loại như: vẽ, nặn, chắp ghép, xé dánkhông những trẻ 
được tiếp xúc với thế giới xung quanh mà còn giúp trẻ cảm nhận được cái đẹp 
xung quanh cuộc sống, và thể hiện cảm xúc ấy trong tác phẩm tạo hình của mình, 
tuy những tác phẩm nghệ thuật của trẻ còn non nớt ngây thơ, nhưng trong những 
điều ngây thơ đó là cả quá trình tìm kiếm, khám phá và thử nghiệm. Chính vì vậy 
hoạt động tạo hình sẽ là cơ sở, là nền tảng ban đầu cho khả năng phát triển trí 
tưởng tượng, sáng tạo của trẻ mầm non.
 Với đặc điểm tâm lý của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi hiếu động, thích tìm tòi khám 
phá, thích bắt chước người lớn nhưng lại chóng nhớ, mau quên, khả năng tập 
trung chú ý và ghi nhớ có chủ định còn hạn chế. Vì vậy để đạt được hiệu quả khi 
cho trẻ tham gia vào hoạt động làm quen tạo hình thì trẻ phải được chuẩn bị tâm 
thế thoải mái, tự nhiên, môi trường hấp dẫn với nhiều tình huống thu hút trẻ.
 Không những thế, để giúp trẻ 5-6 tuổi làm quen với môn học tạo hình viên 
cần tích cực tổ chức cho trẻ được hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi, cần tận dụng thời 
gian và tạo điều kiện cho trẻ được nhận biết, nghe, hiểu, vẽ, tô màu, và phát triễn 
trí trưởng tượng sáng tạo, được tham gia những hoạt động khám phá, trải nghiệm 
về tạo hình. Bản thân giáo viên cũng phải phát âm chuẩn, nói đúng từ, đúng câu, 
rõ ý để trẻ học tập.
 Trong thực tế ở trường, lớp tôi hiện nay các giờ làm quen với môn học taọ 
hình thường khô cứng, nhàm chán, chưa gây được sự mới lạ, lôi cuốn trẻ do đó 
chưa thu hút, kích thích được tính sáng tạo, chưa phát huy được tính độc lập, chủ 
động, sự tích cực của trẻ. Xuất phát từ thực tế này để giúp trẻ hứng thú tích cực 
tham gia và đạt hiệu quả trong hoạt động tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp giúp 
trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại Trường Mầm non Hoa Pơ Lang” 
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
 - Mục tiêu của đề tài:
 Người thực hiện: Cao Thị Hạnh- Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 1 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 
 Hoạt động tạo hình ở trường mầm non gồm có: Vẽ, nặn, xé dán, cắt dán, gấp 
giấy, làm đồ chơi, đồ dùng dạy học nhằm cung cấp những kiến thức cơ bản giúp 
giáo viên mầm non có khả năng hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình và biết làm một 
số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho học tập, vui chơi của trẻ. Thông qua đó nhằm 
phát triển ở trẻ khả năng quan sát, ghi nhớ, tưởng tượng, sáng tạo, cung cấp cho trẻ 
những kỹ năng đơn giản, giúp trẻ thể hiện xúc cảm, tình cảm của mình về nét đẹp 
của thế giới xung quanh qua các hình thức tạo hình
 Trong trường mầm non, hoạt động tạo hình được xếp trong chương trình 
học tập của trẻ. 
 Vì vậy càng phải đòi hỏi giáo viên mầm non tìm ra biện pháp lôi cuốn gây 
hứng thú, thu hút trẻ vào tiết học một cách nhẹ nhàng thoải mái. Sử dụng đồ dùng 
trực quan linh hoạt sáng tạo, đồ dùng phong phú sẽ thuận lợi trong việc lôi cuốn 
thu hút trẻ vào giờ học để mang lại hiệu quả cao trong công tác giảng dạy của 
mình. Chính vì vậy để mục tiêu hoạt động tạo hình đạt kết quả cao người giáo 
viên cần áp dụng những biện pháp tổ chức hoạt đông tạo hình cho trẻ đạt kết quả 
cao, người giáo viên cần áp dụng các biện pháp tổ chức linh hoạt, lấy trẻ làm 
trung tâm, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của trẻ.
 Căn cứ thông tư số 17/2009TT - BGĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của bộ 
trưởng bộ giáo dục đào đào ban hàng chương trình giáo dục mầm non, quy định 
chương trình giáo dục, mẫu giáo 3 - 6 tuổi phát triển hài hòa về các mặt thể chất 
nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, kỷ năng xã hội và thẫm mĩ chuẩn bị cho trẻ 
vào học ở Trường tiểu học.
 Môn hoạt động tạo hình đã được các nhà khoa học nghiên cứu cụ thể căn cứ 
các quy định sau: 
 Căn cứ vào thông tư 36/2011/TT-BGĐT ban hành bồi dưỡng thường xuyên 
giáo viên mầm non.
 Căn cứ nhiệm vụ trọng tâm trong năm học 2016 – 2017 của Trường Mầm 
non Hoa Pơ Lang. Bản thân tôi xây dựng kế hoạch hoạt động tạo hình phù hợp với 
đối tượng trẻ 5-6 tuổi, lớp lá phân hiệu buôn krông Trường Mầm non Hoa Pơ 
Lang.
 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
 * Khảo sát đầu năm
 Tình hình chung của lớp
 + Tổng số 28. Nam 12, Nữ 16, Dân tộc 27
 + Giáo viên: (2 giáo viên đạt chuẩn)
 Kết quả khảo sát thực trạng về mức độ tưởng tượng sáng tạo của trẻ MN 5-6 
tuổi trong hoạt động tạo hình đầu năm trường mầm non Hoa Pơ Lang
 + Kết quả khảo sát 
 Người thực hiện: Cao Thị Hạnh- Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 3 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 
 100% phụ huynh ở lớp thành phần lao động, trình độ học vấn thấp là dân tộc 
thiểu số nên việc trò chuyện cùng trẻ về thế giới xung quanh trẻ còn hạn chế, đa 
phần là cô giáo cung cấp cho trẻ kiến thức.
 Xuất phát từ thực trạng như vậy, bản thân tôi đã cố gắng tìm tòi, nghiên cứu 
và ứng dụng nhiều biện pháp để đưa chất lượng của giờ học tạo hình tại trường 
được nâng cao. Sau đây là một số giải pháp mà tôi đã thực hiện.
 3. Nội dung và hình thức của giải pháp
 a. Mục tiêu của giải pháp 
 Việc tổ chức tốt hoạt động tạo hình, giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo, 
giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt. vì vậy mục tiêu của những giải, pháp biện 
tôi đưa ra nhằm giúp cho giáo viên nắm vững hơn về hoạt động tạo hình và tổ 
chức tốt hoạt động tạo hình, giúp trẻ được phát triển toàn diện khả năng tối thiểu 
sau này.
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp 
 Để giúp trẻ tích cực hứng thú trong thực hiện nội dung giúp trẻ học tốt môn 
học tạo hình tôi đã thực hiện một số giải pháp, cụ thể:
 Giải pháp 1: Tạo môi trường học phong phú, hấp dẫn, gần gủi với trẻ.
 Để gây hứng thú cho trẻ làm quen với tạo hình, giáo viên cần phải có sự thay 
đổi cách tổ chức các hoạt động trong môi trường học thật phong phú, độc đáo, hấp 
dẫn và sáng tạo. Trang trí lớp theo nội dung chủ đề, theo nội dung kiến thức cần 
cho trẻ nhận thức. Môi trường lớp chủ yếu được trang trí bằng sản phẩm của trẻ và 
sản phẩm do cô và trẻ tự tạo và linh hoạt thay đổi để kích thích khả năng quan sát, 
sự tò mò, ham hiểu biết và để trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động khám phá 
trải nghiệm, được tắm mình trong môi trường tạo hình
 * Môi trường ngoài lớp học
 Với quan điểm giúp trẻ sáng tạo trong việc học mọi lúc, mọi nơi và để tạo ấn 
tượng cho trẻ ngay từ khi bước chân vào lớp, ở mảng tường ngoài cửa lớp trẻ có 
thể nhận ra ngay những hình ảnh quen thuộc của mình và của các bạn trong lớp. 
Và trẻ cũng bắt gặp những hình ảnh của chủ đề, những hình ảnh này do chính trẻ 
vẽ, xé, cắt dán từ tạp chí, họa báoĐây cũng là mảng tường để bố mẹ trẻ thấy 
được hiện bé đang hoạt động ở chủ đề nào để mỗi ngày khi đưa trẻ đến lớp hay 
đón trẻ ra về, phụ huynh có thể phối kết hợp với giáo viên trò chuyện với trẻ về 
hình ảnh, về từ giúp trẻ phát triển tư duy củng cố, rèn trẻ cách quan sát. Những 
hình ảnh, câu, từ này được cô thường xuyên thay đổi để kích thích sự hứng thú 
của trẻ.
 Ví dụ: Đối với chủ đề thế giới thực vật, cô cho trẻ về nhà tìm tranh ảnh, 
báo cắt các loại hoa rau, củ, quả có trong đó và cùng cô dán lên khung ảnh bằng 
giấy cô đã chuẩn bị, nhằm rèn luyện cho trẻ tính kiên trì chủ động linh hoạt trong 
việc học của trẻ.
 Người thực hiện: Cao Thị Hạnh- Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 5 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 
cấp cho trẻ hiểu biết, rèn luyện các kỹ năng nhằm phục vụ cho tiết học bắt buộc 
với cả lớp. Chương trình dạy học trong các tiết học với nhóm được giáo viên lựa 
chọn tùy theo điều kiện của lớp, tùy theo hứng thú của trẻ.
 Loại tiết học mang tính chủ đạo: Là tiết học bắt buộc với cả lớp. Nó đóng vai 
trò chủ lực mà ở đó người ta bồi dưỡng, rèn luyện cho trẻ một cách có hệ thống 
theo một chương trình nhất định.
 Trên tiết học của bộ môn các hoạt động khác hoạt động tạo hình không đóng 
vai trò chủ đạo, các nhiệm vụ tạo hình không phải là nhiệm vụ chính, nhưng ở đó 
người ta có thể kết hợp giải quyết các nhiệm vụ phát triển. Khả năng hoạt động tạo 
hình của trẻ có thể đưa vào đó các yếu tố của hoạt động tạo hình.
 Các tiết học tạo hình trong trường mầm non được phân theo các loại hình của 
hoạt động tạo hình: vẽ, nặn, xé dánNgoài ra còn mốt số tiết học mang tính ứng 
dụng như: xếp hình, gấp giấp
 Dạy trẻ tự xé hoặc sắp xếp những chiếc lá như chúng ta đã biết sản phẩm của 
hoạt động tạo hình là một dạng sản phẩm đặc biệt. Trong sản phẩm nó chứa đựng 
tâm hồn, cảm hứng của người tạo ra nó, nó còn là ngôn ngữ riêng để biểu đạt tình 
cảm của người sáng tạo ra.
 Tôi thấy rằng phương tiện giúp trẻ đạt được mục đích đó là sự sáng tạo nghệ 
thuật ở trẻ. Tôi đã tận dụng các học liệu có sẵn để dạy trẻ làm đồ chơi.
 VD: Dạy trẻ làm đồ chơi bằng các loại lá cây.
 Trong giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ nhặt các loại lá ở sân trường, cô 
chuẩn bị 1 ít lá xanh các loại để vào giờ hoạt động tạo hình hoặc hoạt động góc 
hướng cho trẻ làm.
 VD: Tiết vẽ đề tài (vẽ người thân trong gia đình)
 Tôi từng bước cung cấp các biểu tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách huy 
động các giác quan các quá trình tâm lý khác nhau đồng thời cho trẻ tự khám phá 
so sánh, tổng hợp những đặc điểm chung dưới sự điều chỉnh của cô giáo. Trẻ vẽ 
người có đầy đủ: Đầu, mình, tay, chân và các bộ phận khác cô luôn gợi ý cho trẻ 
trong khi trẻ thể hiện tác phẩm của mình.
 VD: Chủ đề bản thân cho trẻ làm nhà tạo mẫu làm ra các trang phục ngộ 
nghĩnh bằng lá cây thành bộ sưu tập thời trang giành cho trẻ.
 Chủ đề phương tiện giao thông: dạy trẻ làm những chiếc tàu, thuyền buồm
 VD: Qua bài vẽ Đàn gà chủ đề thế giới động vật:
 Tôi nhắc trẻ về nhà quan sát đàn gà trong gia đình, qua giờ tìm hiểu môi 
trường xung quanh trẻ quan sát thực tế về đàn gà. Khi vẽ trẻ biết kết hợp các kỹ 
năng như vậy kết quả quan sát và ghi nhớ đã tạo cho trẻ vẽ được sản phẩm đẹp.
 Để tạo ra không khí sôi nổi cho tiết học cô cho trẻ hát và vận động bài “Con 
gà trống” hoặc cô dùng một câu đố hay một câu truyện có nội dung về con gà để 
gây hứng thú, sự tập trung của trẻ về con gà, sau đó cho trẻ quan sát các bộ phận 
 Người thực hiện: Cao Thị Hạnh- Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 7 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn học tạo hình tại Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 
 Bởi vì trên thực tế nếu cô vẽ mẫu cho trẻ sẽ làm tê liệt những cảm xúc đã có 
trước đó của trẻ. Tôi luôn gợi ý bằng các câu hỏi, tạo điều kiện cho trẻ phát triển 
khả năng suy nghĩ, tìm cách thực hiện tôi luôn khuyến khích động viên trẻ giúp trẻ 
tìm tòi chủ động sáng tạo trong khi thực hiện đề tài của mình.
 VD: trong khi cho trẻ quan sát vườn cây ăn quả cô cùng trẻ trao đổi về hình 
dáng cấu tạo của cây, cây bóng mát, cây ăn quả, thân cây, lá cây trẻ được quan sát.
 Tri giác hình ảnh cụ thể cô rèn cho trẻ phát huy trí tưởng tượng sáng tạo khả 
năng cảm thụ tác phẩm nghệ thuật.
 VD: Trẻ vẽ vườn cây có nhiều màu sắc, có cây to, cây nhỏ, cây cao, cây 
thấp, cô gợi ý cho trẻ thấy hôm nay thời tiết như thế nào? từ đó trẻ chú ý quan sát 
hiện tượng thời tiết sau đó trẻ sáng tạo vẽ thêm ông mặt trời đang tỏa ảnh nắng, có 
thêm các bạn nhỏ đang nhổ cỏ tưới cây.
 Trẻ biết kết hợp các nét vẽ cơ bản các hình khối để biết những cái phức tạp 
thành cái đơn giản, từ trạng thái tĩnh sang trạng thái động làm cho sản phẩm thêm 
sinh động.
 VD: Khi vẽ ngôi nhà trẻ biết kết hợp thân nhà là hình chữ nhật, mái nhà là 
hình tam giác, cửa sổ là hình vuông. Khi nặn các con vật trẻ biết các bộ phận của 
chúng thành các khối đơn giản: như đầu gà là hình tròn nhỏ, mình gà là hình tròn 
to, sau đó ghép thêm các chi tiết nhỏ như “Mắt, mỏ, chân”
 Dạy trẻ xé Ông mặt trời có mắt mũi, miệng, đang mỉm cười, trẻ đã tạo ra sản 
phẩm có luật xa gần, sáng tối, trẻ biết chắp vá các mảnh giấy vụn thành bông hoa, 
con cá, trong những ngày lễ tết đã vẽ được bức tranh đẹp về người thân, trẻ tự lấy 
lá cây làm trâu, lá dừa làm đồng hồ, trẻ biết lấy que ghép lại thành các bức tranh ô 
tô, ngôi nhà.
 Vào cuối tuần ngày nghỉ hoặc ngày lễ tết cô cho trẻ vẽ tranh về người thân.
 VD: Sắp đến ngày tết cho trẻ vẽ một bức tranh về ngày tết, đem về tặng bà. 
Khi phụ huynh đến lớp đưa đón trẻ giáo viên cần trao đổi về phương pháp dạy bộ 
môn tạo hình tại nhà, động viên khuyến khích trẻ yêu thích say mê với hoạt động 
tạo hình.
 * Hoạt động tạo hình thông qua các môn học khác
 Trong hoạt động này giáo viên nên chọn phương pháp tích hợp nhẹ nhàng 
không gò ép mà lại hiêu quả. Song quá trình vận dụng tích hợp, đòi hỏi phải có sự 
linh hoạt sáng tạo nội dung phải phù hợp logic,tránh quá trình trẻ đang hoạt động 
trở nên rời rạc, chắp vá.
 - Môn làm quen với toán tôi tận dụng vở bé làm quen với biểu tượng toán 
để rèn kỷ năng tạo hình
 VD: Cho trẻ tranh trí hình vuông và hình chữ nhật trong vỡ bé làm quen 
với biểu tượng toán.
 - Môn làm quen với môi trường xung quanh: Cho trẻ vẽ các con vật, các 
loại quả, người than trong gia đình hay một số phương tiện giao thông
 Người thực hiện: Cao Thị Hạnh- Trường Mầm non Hoa Pơ Lang 9