SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Âm nhạc lại lớp Lá 4 trường Mầm non Cư Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm

 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư Pang 
 theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
 I. Phần mở đầu .
 1. Lí do chọn đề tài:
 Âm nhạc là nhu cầu của cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với 
con người. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì âm nhạc là một loại hình nghệ thuật hết 
sức gần gũi và nó phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú 
ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế 
giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm, ... Đối với 
trẻ, âm nhạc là thế giới kì diệu đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi 
còn nằm trong nôi. Trẻ mầm non dễ cảm xúc, ngây thơ, trong sáng, nên tiếp xúc với 
âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu. Thế giới âm nhạc muôn màu không ngừng chuyển 
động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự 
hiểu biết. 
 Ngoài ra âm nhạc còn được coi là một trong những phương tiện hữu hiệu nhất góp 
phần giáo dục thẩm mỹ cho trẻ. Mục đích của giáo dục thẩm mỹ là trong khi tiếp xúc với 
các dạng hoạt động âm nhạc khác nhau như ca hát, nghe nhạc, nghe hát, vận động theo 
nhạc, trò chơi âm nhạc là nhằm phát triển ở trẻ khả năng lĩnh hội, cảm thụ và hiểu cái đẹp, 
yêu thích cái đẹp, thích tạo ra cái đẹp. Và giáo dục âm nhạc là một quá trình phức tạp, 
gồm nhiều giai đoạn và liên tục trong suốt quá trình đào tạo con người. Giáo dục âm nhạc 
ở trường mầm non là một mắt xích đầu tiên và quan trọng nhất vì những ấn tượng về cái 
hay cái đẹp của âm nhạc mà trẻ tiếp nhận được ở độ tuổi đầu tiên của cuộc đời này không 
chỉ khơi dậy ở trẻ những cảm xúc chân thực đầu tiên với âm nhạc mà còn sẽ được giữ mãi 
trong tâm hồn trẻ suốt cả cuộc đời. Âm nhạc có sức lay động tâm hồn mạnh mẽ, không có 
gì có thể đánh thức tình cảm con người bằng âm nhạc. Có thể nói giáo dục âm nhạc là một 
trong những con đường hoàn thiện đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể lực cho trẻ. Giáo viên 
mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định tổ nhóm vào bài hay chuyển tiếp các phần trong 
giờ học hay chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo hứng thú, thư giãn gây 
sự chú ý cho trẻ.
 Nhận thức được vai trò của giáo dục âm nhạc đối với trẻ, trường chúng tôi cũng 
đã rất quan tâm tới việc giáo dục âm nhạc cho trẻ, qua thực hiện chuyên đề về âm nhạc 
hàng năm cho giáo viên dự - rút kinh nghiệm. Tuy nhiên, kết quả đạt được trên trẻ 
chưa cao; trẻ chưa mạnh dạn hát, múa, tham gia văn nghệ vào các ngày lễ, chưa thể 
hiện rõ cảm xúc khi nghe nhạc, khả năng hát chưa đúng giai điệu, chưa chính xác lời, 
vận động còn rời rạc, cùng với sự thay đổi phương pháp dạy học của các bậc học trong 
cả nước, thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, nhằm gây 
hứng thú cho trẻ không gò bó áp đặt trẻ vào hoạt động nhưng lại đạt hiệu quả cao là 
một giáo viên mầm non trực tiếp chăm sóc và giáo dục trẻ, với mong muốn truyền đạt 
thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết khả năng vốn có của mình nói 
chung và khả năng cảm thụ âm nhạc nói riêng. Chính vì lí do đó mà tôi mạnh dạn chọn 
đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp lá 4 trường 
mầm non Cư Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm”
Trần Thị Thúy Phương - Trường mầm non Cư Pang Trang 1 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư Pang 
 theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
 c. Phương pháp thống kê toán học:
 Để theo dõi được mức độ phát triển tất cả trẻ trong lớp giáo viên cần có sự ghi 
chép số liệu cụ thể trình bày só liệu và tính toán để thuận tiện cho việc theo dõi sự phát 
triển của trẻ. 
 II. Phần nội dung.
 1. Cơ sở lý luận: 
 Âm nhạc là bộ môn nghệ thuật dùng âm thanh để diễn tả tâm tư, tình cảm hạnh 
phúc, khát khao tình yêu và cuộc sống của con người. Âm nhạc có khả năng biểu hiện 
những khía cạnh khác nhau của cuộc sống, có thể tạo cho con người những cảm xúc 
mãnh liệt, những sắc thái tình cảm tinh tế nhiều màu sắc hay từ một tâm trạng này 
sang một tâm trạng khác.Và giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng 
giáo dục thẩm mỹ, tạo ra đời sống văn hóa lành mạnh, góp phần phát triển trí tuệ và 
thể chất cho trẻ.
 Dựa theo chương trình giáo dục trẻ mầm non trẻ 5-6 tuổi thì kỹ năng hoạt động 
âm nhạc của trẻ 5-6 tuổi là khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc cùng với 
những kinh nghiệm được tích lũy từ trước như hát đúng giai điệu bài hát , lời ca , diễn 
cảm phù hợp với sắc thái, tình cảm của bài hát qua giọng hát, nét mặt, điệu bộ, cử 
chỉ.Và đối với trẻ mầm non 5-6 tuổi thì hoạt động âm nhạc không phải hình thức 
dạy hát nữa mà là hình thức vỗ tay theo nhịp, các loại tiết tấu , múa vận động nhịp 
nhàng phù hợp với sắc thái, nhịp điệu bài hát, bản nhạc. Trẻ có thể chuyển đổi điệu bộ 
theo âm điệu, biết kết hợp khăng khít giữa thời gian với âm nhạc, vận động phù hợp 
toàn thân với một trình tự tương đối phức tạp trong các điệu múa hay tái hiện một số 
tiết tấu khó. Có nhu cầu hoạt động âm nhạc, biết thể hiện cảm xúc khi hát múa. Trẻ có 
ấn tượng sâu sắc khi nghe nhạc qua đài, xem băng đĩa, biết so sánh một vài thể loại âm 
nhạc về âm thanh, tính chất, lời ca.
 Nhiều công trình nghiên cứu phát triển của trẻ đã xác định rằng, tiến hành việc 
giáo dục âm nhạc ở tuổi mẫu giáo sẽ thu được kết quả tốt. Dựa vào Module 5: Đặc 
điểm phát triển âm nhạc của trẻ mầm non 5-6 tuổi đây là giai đoạn chuẩn bị cho trẻ 
vào trường Tiểu học, trẻ biết tập trung nghe nhạc, trẻ có khả năng cảm nhận bài hát, 
các vận động cơ bản đã hoàn thiện hơn, đặc biệt khả năng vận động của các cơ lớn. 
Trẻ biết phối hợp động tác tay chân, thân hình, biết múa cùng các bạn trẻ có khả năng 
tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc, cảm giác tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của 
trẻ cũng được tich lũy nhiều hơn. Trẻ có thể phân biệt được độ cao thấp của âm thanh, 
độ to nhỏ (mạnh hay yếu) âm sắc của một số nhạc cụ, giọng hát. Trẻ có thể vận động 
theo nhạc một cách nhịp nhàng, uyển chuyển, có thể di chuyển ở các đội hình khác 
nhau Bỏ qua giai đoạn này là một thiệt thòi lớn cho các cháu trong các lứa tuổi sau.
 Theo chương trình thực hành lấy trẻ làm trung tâm của Nhà xuất bản giáo dục: 
Âm nhạc giúp trẻ có thể được sáng tạo sử dụng trí tưởng tượng, cảm giác của trẻ và 
bày tỏ cảm giác cảm xúc qua âm nhạc. Âm nhạc đã đem lại cho trẻ một thế giới âm 
thanh nhiều màu sắc, gợi cho trẻ sự thú vị, hấp dẫn và sự hài hòa tinh tế, tạo điều kiện 
cho trẻ thể hiện chính bản thân mình.
Trần Thị Thúy Phương - Trường mầm non Cư Pang Trang 3 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư Pang 
 theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
 Một số cha mẹ học sinh quan tâm đến con em mình, luôn có sự phối hợp với 
 giáo viên trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ, thường xuyên ủng hộ nguyên vật liệu 
 để làm đồ dùng, đồ chơi cho các cháu.
 Hạn chế: 
 Là một giáo viên trẻ, kinh nghiệm giảng dạy chưa lâu, trang thiết bị đồ dùng 
 đồ chơi tuy đã được trang bị nhưng vẫn chưa đáp ứng cho một số hoạt động, đặc 
 biệt là hoạt động làm quen âm nhạc.
 Trẻ lớp lá đa số là con em dân tộc thiểu số, phần lớn các cháu lần đầu tiên đến 
 trường nên việc tiếp xúc với ngôn ngữ tiếng Việt còn gặp nhiều khó khăn, đa số trẻ 
 còn sử dụng ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ trong giao tiếp khi đến trường.
 Một số cha mẹ học sinh chưa nhận thức đúng được tầm quan trọng của việc 
 cho con em đến trường Mầm non theo đúng độ tuổi. Kiến thức về chăm sóc cũng 
 như kỹ năng nuôi dạy con của phụ huynh còn hạn chế. 
 Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, chưa tự tin vào bản thân do nhu cầu tiếp 
 xúc với mọi người chưa nhiều cha mẹ đi làm rẫy làm gạch vào tối trẻ đi theo nên 
 nghỉ nhiều và đi học thì hay ngủ gật tiếp thu bài chưa tốt gây ảnh hưởng rất nhiều 
 quá trình giảng dạy của cô và trẻ.
 Nguyên nhân khách quan:
 Ưu điểm: Trường có khuôn viên rộng rãi do ĐăkMan xây dựng, không gian 
 thoáng mát, môi trường học tập trong và ngoài lớp vui chơi của trẻ sạch sẽ, an toàn, 
 ngoài ra lớp còn được sự quan tâm chặt chẽ của ban lãnh đạo nhà trường. Tập thể 
 giáo viên luôn nhiệt tình trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, công tác tuyên 
 truyền tốt tới các bậc cha mẹ học sinh biết được tầm quan trọng của việc đưa trẻ 
 đến trường đúng độ tuổi. 
 Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động cũng như hứng thú với những đồ dùng, 
 đồ chơi và sử dụng những đồ dùng, đồ chơi âm nhạc một cách tích cực, có hiệu 
 quả; trẻ thích được thể hiện mình qua các hoạt động làm quen âm nhạc. 
 Hạn chế: Các cháu học sinh con em đồng bào dân tộc thiểu số do bố mẹ đi 
 làm rẫy, làm gạch đời sống kinh tế của một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm 
 đến việc học của con em làm giảm sút tình trạng học tập của trẻ hằng ngày trên lớp.
 Đời sống kinh tế của một số phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn nên sự quan 
 tâm, chăm sóc và giáo dục trẻ chưa cao.
 Một số cha mẹ học sinh chưa nhận thức đúng được tầm quan trọng của việc 
 cho con em đến trường Mầm non theo đúng độ tuổi. Kiến thức về chăm sóc cũng 
 như kỹ năng nuôi dạy con của phụ huynh còn hạn chế. 
 Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, chưa tự tin vào bản thân do nhu cầu tiếp 
 xúc với mọi người chưa nhiều cha mẹ đi làm rẫy làm gạch vào tối trẻ đi theo nên 
Trần Thị Thúy Phương - Trường mầm non Cư Pang Trang 5 Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư Pang 
 theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
 Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt trẻ khác nhau về thể chất tình cảm trí tuệ, 
hoàn cảnh gia đình. Vì vậy đặc điểm tâm sinh lí cũng khác nhau. Do đó việc lựa chọn 
bài hát để dạy cho trẻ cũng khác nhau, kể cả trò chơi âm nhạc cũng vậy. Với trẻ mẫu 
giáo 5-6 tuổi, trẻ hát một cách tình cảm không phải gắng sức, âm thanh mềm mại, nhẹ 
nhàng ở âm vực Rề – Đô, biết giữ hơi trước lúc bắt đầu hát hoặc giữa các đoạn nhạc. 
Hát lời hát rõ ràng, bắt đầu và kết thúc bài hát đúng lúc, bắt vào giai điệu một cách 
chính xác. Hát to dần, nhỏ dần với các tốc độ khác nhau một cách tự tin khi có nhạc 
đệm hoặc không có nhạc đệm cùng với người lớn. Hát đơn ca những bài hát quen 
thuộc. Chính vì vậy giáo viên cần hiểu biết về hướng lựa chọn bài hát có chất lượng 
nghệ thuật, phù hợp với tuổi đi sâu vào thế giới của trẻ, điều này giúp trẻ hứng thú hơn 
khi tham gia hoạt động âm nhạc và đạt kết quả tốt hơn.
 Về lời ca: chọn các bài hát có nội dung giáo dục phù hợp với chủ đề trong năm 
học, các bài hát nhẹ nhàng tình cảm, vui nhộn, dễ nhớ dễ thuộc  
 Ví dụ: Như bài hát “Qủa” – với giai điệu vui tươi nhộn nhịp, ngôn ngữ dễ hiểu 
và có nội dung giáo dục cao phù hợp chủ đề nói về đặc điểm các loại quả đồng thời 
cũng phù hợp với chủ đề “Thế giới thực vật –Tết và mùa xuân”
 Về giai điệu: Các bài hát có giai điệu vui tươi, trong sáng, nhẹ nhàng thu hút 
trẻ. Chọn những bài hát có giai điệu phù hợp với chủ đề nội dung bài hát cần truyền tải 
cho trẻ.
 Ví dụ: Bài hát “Chú voi con ở Bản Đôn” phù hợp với chủ đề: “Những con vật 
sống trong rừng” về giai điệu vui tươi hồn nhiên giúp trẻ hiểu đặc điểmchú voi con ở 
Bản Đôn 
 Về nội dung bài hát: Chọn những bài hát phù hợp với chủ đề trẻ đang học có 
tính nhân văn cao giáo dục trẻ biết yêu thương ông bà cha mẹ .
 Ví dụ :bài hát “Cháu yêu cô chú công nhân” phù hợp với chủ đề: “Những nghề 
bé biết” về giai điệu vui tươi hồn nhiên nội dung thì sâu sắc nhắc trẻ công việc hằng 
của cô chú công nhân yêu thương quý trọng công việc của mọi người trong cuộc sống 
giáo dục trẻ sâu sắc về nhân văn qua hoạt động âm nhạc 
 Việc lựa chọn bài hát phù hợp cho trẻ rất quan trọng, nó giúp trẻ cảm nhận 
được âm nhạc tốt hơn, hứng thú hơn và mang đến kết quả cao hơn.
 Biện pháp 2: Tạo môi trường âm nhạc trong và ngoài lớp để kích thích trẻ tích 
cực tham gia hoạt động âm nhạc.
 Do đặc điểm của lứa tuổi mầm non là chủ yếu tư duy trực quan, cho nên để tổ 
chức được các hoạt động âm nhạc thành công thì việc sắp xếp, tạo môi trường hấp dẫn 
sẽ lôi cuốn trẻ, tạo cho trẻ hứng thú muốn tham gia hoạt động là rất cần thiết.
Trần Thị Thúy Phương - Trường mầm non Cư Pang Trang 7