SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường Mầm non Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk

 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài:
 “Trẻ em hôm nay - thế giới ngày mai” là khẩu hiệu mà mỗi chúng ta ai cũng 
biết. Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của mỗi dân tộc, việc 
bảo vệ và chăm sóc giáo dục trẻ là trách nhiệm của nhà nước, của toàn xã hội và của 
mỗi gia đình. Trẻ em như tờ giấy trắng mà cha mẹ các con rất kỳ vọng vào sự tô vẽ 
của thầy cô. Bậc học mầm non là bậc học đầu tiên của trẻ, có thể nói việc hình 
thành, rèn luyện ở trẻ những nhân cách ban đầu để trẻ trở thành công dân tý hon 
hoàn thiện như: Cơ thể khỏe mạnh, thông minh nhanh nhẹn, ngoan ngoãn lễ phép, 
những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống.... đó chính là trách nhiệm của giáo viên 
mầm non. " Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”, đó chính là mong muốn của tất 
cả học sinh khi tới trường và cũng là mong muốn của những người giáo viên giành 
cho học sinh thân yêu của mình. Với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề, dựa vào 
tâm lý của phụ huynh, tâm lý của trẻ lứa tuổi mình phụ trách tôi luôn nhận thấy một 
thực tế: Môi trường đẹp sẽ làm ta yêu trường lớp hơn, lớp con mình đẹp cũng thấy 
con yêu lớp hơn, xung quanh mình đẹp mình cũng thấy vui hơn.... 
 Trong chương trình giáo dục mầm non, môn hoạt động tạo hình luôn hấp dẫn 
đối với trẻ lứa tuổi mầm non, giúp trẻ phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con 
người một cách đa dạng phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non hoạt 
động tạo hình trẻ được thử sức mình trong việc thể hiện và sáng tạo thế giới riêng 
theo tư duy của mình.
 Hoạt động tạo hình phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng 
tạo, khả năng phối hợp giữa mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản ( vẽ, nặn, 
cắt, xé dán ). Chính vì thế, là một giáo viên mầm non tôi luôn muốn được mở rộng, 
trau dồi kiến thức của bản thân, đồng thời góp phần nhỏ bé của mình vào việc nâng 
cao chất lượng giáo dục trẻ, hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. 
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 1 - Trường MN Bình Minh Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
 4. Giới hạn của đề tài.
 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường mầm 
non Bình Minh, buôn Tuôr A, xã Đray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk.
 5. Phương pháp nghiên cứu.
 a. Nghiên cứu lý luận: 
 Nghiên cứu lí luận: Sưu tầm tài liệu, hướng dẫn thực hiện chương trình trẻ 4 -5 
tuổi, sách hướng dẫn vẽ, gấp, làm đồ chơi của nhà xuất bản mỹ thuật... Phát huy 
tính tích cực chủ động và sáng của trẻ, để tìm ra một số biện pháp đổi mới phương 
pháp giảng dạy trẻ 4-5 tuổi học tốt môn tạo hình. 
 b. Nghiên cứu thực tiễn: 
 Phương pháp điều tra
 Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động 
 Phương pháp quan sát sư phạm
 Phương pháp thực nghiệm sư phạm
 c. Phương pháp thống kê toán học.
 II. PHẦN NỘI DUNG
 1. Cơ sở lý luận.
 Hoạt động “Tạo hình” đóng một vai trò quan trọng trong chương trình giáo dục 
trẻ ở trường mầm non. Nó là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ, trẻ 
thích ngắm nhìn những đồ vật, những bức tranh có màu sắc đẹp, những hình thù ngộ 
nghĩnh và đa dạng, trẻ luôn có những xúc cảm với những sự vật hiện tượng xung 
quanh, nó mang lại cảm xúc và ấn tượng mạnh mẽ đối với trẻ, thôi thúc trẻ muốn 
khám phá và sáng tạo ra cái đẹp. 
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 3 - Trường MN Bình Minh Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
chuyên đề hoạt động tạo hình cũng như chuyên đề của các môn học khác do Phòng 
GD&ĐT huyện tổ chức. 
 - Cơ sở vật chất lớp học tương đối đầy đủ. Đồ dùng đồ chơi sạch sẽ bảo đảm 
an toàn cho trẻ.
 - Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề 
mến trẻ. 
 - Được sự giúp đỡ nhiệt tình của các đồng nghiệp trong trường, nhất là những 
đồng nghiệp có kinh nghiệm giảng dạy lâu năm trong nghề.
 - Được sự tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh học sinh khi gửi con em mình 
đến trường, lớp.
 2.2. Hạn chế: 
 Số trẻ trong lớp 94,1% là con em dân tộc thiểu số, nề nếp học tập cũng như 
kiến thức của trẻ còn hạn chế, sử dụng tiếng mẹ đẻ là chủ yếu, vốn từ tiếng Việt còn 
nghèo nàn nên gặp nhiều khó khăn trong việc tổ chức trong hoạt động tạo hình .
 Phụ huynh học sinh phần lớn là lao động nghèo, chưa có ý thức cao trong việc 
đưa con em mình đến trường lớp học. Nên giáo viên gặp khó khăn trong việc hoạt 
động các cháu học tập.
 Nhiều bài vẽ và nặn của trẻ chưa đạt yêu cầu, chưa hấp dẫn, chưa có sự sáng 
tạo, chưa biết thể hiện bố cục tranh, khả năng xé dán còn nhiều hạn chế, trẻ chưa biết 
nhận xét sản phẩm tạo hình.
 *Khảo sát đầu năm:
 Tình hình của lớp: Tổng số trẻ trong lớp : 34 , dân tộc: 32, nữ dân tộc: 16
 Ngay từ đầu năm học, tôi tiến hành khảo sát phân loại kỹ năng tạo hình của trẻ 
thể hiện qua số liệu sau: 
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 5 - Trường MN Bình Minh Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
 - Do trẻ bây giờ hay được gia đình phục vụ nên nhiều trẻ còn chưa mạnh dạn, 
tự giác tham gia vào các hoạt động, trẻ chưa có nề nếp thói quen, kỹ năng sinh hoạt 
tập thể. Trẻ hay thích tự ý làm những điều mình muốn, chưa tập trung chú ý lắng 
nghe và thực hiện những hướng dẫn yêu cầu của cô, chưa biết kết hợp cùng các bạn 
hoạt động theo nhóm. 
 - Vì số lượng cháu đông, trẻ lại hiếu động nên nhiều giáo viên còn gặp khó 
khăn trong việc rèn trẻ kỹ năng tự khám phá, cảm nhận cái đẹp. Bình thường giáo 
viên hay tổ chức hướng dẫn trẻ theo tập thể hoặc theo nhóm lớn, những trẻ chậm 
chạp chưa có kỹ năng tạo hình, chưa thể tự mình tạo ra được sản phẩm hoàn chỉnh, 
trẻ chưa biết trân trọng những sản phẩm đẹp và trẻ cũng chưa có mong muốn tự tạo 
ra những sản phẩm đẹp chưa được chú ý nhiều. Khi tiếp xúc với những sản phẩm tạo 
hình trẻ chưa tập trung tư duy, chưa biết cách cảm nhận, đánh giá ý nghĩa của sản 
phẩm mà trẻ chỉ cảm nhận vẻ đẹp bằng cách nhìn trực quan về mầu sắc, chưa chú ý 
đến đường nét, bố cục, ý nghĩa của hình ảnh. 
 - Khi khả năng thể hiện cảm xúc của mình vào những sản phẩm tạo hình còn bị 
hạn chế : Trẻ chưa có kỹ năng cơ bản để vẽ các hình ảnh trẻ muốn, chưa biết lựa 
chọn mầu sắc cho phù hợp, chưa có kỹ năng xé, dán, sắp xếp, lưa chọn vật liệu để 
làm tranh, để làm đồ dùng đồ chơi .... Trẻ chóng chán khi tham gia các hoạt động vì 
chưa tự mình tạo ra được một sản phẩm đẹp như ý.... Điều này cũng làm cho trẻ 
chưa mạnh dạn tự tin tham gia vào các hoạt động tạo hình. 
 - Một lý do nữa cũng tương đối phổ biến là việc trẻ em ngày nay được cưng 
chiều, mọi thứ đều có sẵn khi trẻ muốn khiến trẻ ít nhiều bị thụ động thiếu đi sự tự 
lập sáng tạo của bản thân. Trẻ nghĩ mọi thứ có được rất dễ dàng. Trẻ chưa có mong 
muốn được cùng cô tạo nên môi trường đẹp xung quanh mình. 
 - Đa số trẻ còn nhút nhát, rụt rè chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động ở 
trường, lớp. Trẻ hạn chế về tiếng Việt, nói năng chưa lưu loát
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 7 - Trường MN Bình Minh Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
hoạt động, ngày càng yêu thích thể hiện sự sáng tạo của mình thông qua hoạt động 
tạo hình
 Để việc gây hứng thú cho trẻ 4-5 tuổi qua hoạt động tạo hình đạt được kết quả 
cao nhất chúng ta cần phối hợp sử dụng một số biện pháp sau :
 * Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tự bồi dưỡng để nâng cao chuyên môn 
nghiệp vụ
 Để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ tôi nhận thấy việc đầu tiên mình cần phải 
làm là xây dựng cho mình một kế hoạch tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ ngay 
từ đầu năm học. Xác định được những ưu điểm và hạn chế của bản thân để tìm ra 
những biện pháp phát huy được ưu điểm và khắc phục những tồn tại yếu kém của 
bản thân từ đó dần dần sẽ nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ.
 Tích cực sưu tâm tầm các loại sách hướng dẫn, tham khảo thông tin trên mạng 
các nội dung liên quan đến chuyên đề tạo hình để nghiên cứu nhằm nắm chắc hơn về 
nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non. 
Đồng thời học hỏi cách làm đồ dùng, cách tạo môi trường làm giàu xúc cảm tạo hình 
cho trẻ.
 Thiết kế bài giảng, lấy ý kiến tham gia của Ban giám hiệu, của tổ chuyên môn.
 Mời ban giám hiệu, tổ trưởng tổ chuyên môn dự các hoạt động chung theo bài 
giảng đã thiết kế để chỉnh sửa cho hoàn thiện.
 Thường xuyên học hỏi, dự giờ đồng nghiệp, đúc kết kinh nghiệm để dạy tốt 
môn tạo hình cho trẻ.
 Tích cực tham gia tự học bồi dưỡng thường xuyên
 Từ những việc làm nói trên tôi đã tích lũy được cách thức tổ chức các hoạt 
động tạo hình cho trẻ đạt hiệu quả.
 * Biện pháp 2 : Tạo môi trường phong phú, hấp dẫn, gần gũi với trẻ.
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 9 - Trường MN Bình Minh Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
khuyến khích phụ huynh tích cực cho trẻ tìm hiểu về thế giới xung quanh để tích lũy 
kinh nghiêm, vốn sống cho trẻ, vận động phụ huynh ủng hộ nguyên liệu giấy...tăng 
học liệu rèn kỹ năng vẽ tạo hình cho trẻ.
 Để gây hứng thú cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình, giáo viên cần phải có 
sự thay đổi cách tổ chức các hoạt động trong môi trường học thật phong phú, đọc 
đáo, hấp dẫn và sáng tạo. Trang trí lớp theo nội dung chủ đề, theo nội dung kiến thức 
cần cho trẻ nhận thức. Môi trường lớp học chủ yếu được trang trí bằng sản phẩm của 
trẻ và sản phẩm do cô và trẻ tự tạo và linh hoạt thay đổi để kích thích khả năng quan 
sát, sự tò mò, ham hiểu biết và để trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động khám phá 
trải nghiệm, được tắm mình trong môi trường tạo hình.
 Ví dụ trong lớp học: Chủ đề: “ Phương tiện giao thông”. Ở góc tạo hình, giáo 
viên vẽ một số phương tiện giao thông đẹp như ô tô, xe máy, máy bay, thuyền. 
bày ở giá trưng bày sản phẩm hay treo tranh vẽ hoặc xé dán về các phương tiện giao 
thông để cung cấp kiến thức cho trẻ, khi trẻ vào góc chơi hay giờ đón trả trẻ tôi thu 
hút gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó và đặt câu hỏi ( đây là phương tiện gì? Và 
thuộc nhóm phương tiện giao thông đường gì? Cô vẽ phương tiện này như thế 
nào?....). Từ đó kích thích lòng ham muốn say mê học tạo hình của trẻ. 
 Ví dụ ngoài lớp học: Tôi dành một mảng tường dùng treo những bức tranh vẽ 
của trẻ có thể tự so sánh bài của ai đẹp hơn, ai chưa đẹp, nếu bài của trẻ chưa đẹp thì 
lần sau trẻ phải cố gắng hơn. Với giờ “hoạt động ngoài trời” tôi tạo môi trường cho 
trẻ bằng cách cho trẻ dùng phấn vẽ trên sân một số con vật như gà, thỏ, mèo. hoặc 
xếp những hột hạt thành cái nhà, các con vật hay cho trẻ nhặt lá cây rụng trên sân 
trường để làm một số phương tiện giao thông. thỏa sức cho trẻ sáng tạo và thể 
hiện các sản phẩm tạo hình
 *Biện pháp 3: Đồ dùng dạy học đẹp đa dạng, phong phú
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 11 - Trường MN Bình 
Minh Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại trường MN Bình Minh, 
 buôn Tuôr A, xã Dray sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk
 Ví dụ: Trong tiết nặn một số động vật trẻ có thể sử dụng các loại đậu để làm 
mắt cho các con vật, hay tiết xé dán thuyền trên biển ngoài nguyên vật liệu chính là 
giấy màu cô có thể cho trẻ sử dụng thêm sách báo cũ, lá cây để xé dán các loại 
thuyền với nhiều hình dáng và màu sắc khác nhau.
 Nhưng khi cho trẻ kết hợp nhiều vật liệu trong một sản phẩm tạo hình cô cũng 
cần lưu ý khi lựa chọn các vật liệu ấy để đảm bảo tính an toàn cho trẻ không sắc 
nhọn, rẻ tiền, dễ kiếmNgoài ra để tiết kiệm kinh phí cũng như tạo cho trẻ tự tìm 
kiếm nguyên vật liệu tôi luôn động viên trẻ kiếm vật liệu sẵn có và dễ tìm có sẵn tại 
gia đình trẻ nơi trẻ sinh sống.
 Ví dụ: Ngày mai học tạo hình “ Xé dán thuyền trên biển” thì hôm nay cô dặn 
trẻ nhặt một ít lá cây, giấy báo, bông, để mai chuẩn bị cho hoạt động xé dán.
 * Biện pháp 4: Thay đổi hình thức vào bài gây hứng thú cho trẻ:
 Thu hút được sự chú ý của trẻ vừa dễ lại vừa khó vì trẻ rất hào hứng trước 
những điều mới lạ, nhưng dễ chán với những gì quen thuộc. Vì vậy, tôi luôn suy 
nghĩ thay đổi hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng cách dùng những 
câu nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi, đồ dùng trực quan... tạo 
tình huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học. Qua đó, ngay từ đầu giáo 
viên đã lôi cuốn trẻ chú ý, không khí giờ học trở nên hào hứng, không gò bó mà vẫn 
đạt kết quả cao.
 Ví dụ 1: Chủ đề “ Nước hiện tượng thiên nhiên” Đề tài: Vẽ mưa
 Tôi trang trí lớp học theo một không gian tự nhiên có gắn với hiện tượng tự 
nhiên, có cá, cây, hoa, lá trẻ rất bất ngờ khi cô giáo bấm máy tạo ra sấm, chớpsau 
đó gợi ý cho trẻ trả lời khi có sấm, chớp thì xuất hiện gì ? Mưa từ đâu, mưa như thế 
nào? Hạt mưa có dạng hình gì ? Con phải vẽ như thế nào ?...bố cục bức tranh ra sao? 
Khi vẽ cầm bút bằng tay nào ? Mưa vẽ bằng bút màu gì? Mây tô màu gì ?....Tiếp 
 Người thực hiện: H’ Mít Êban - 13 - Trường MN Bình 
Minh