SKKN Một số biện pháp giáo dục học sinh Trung tâm GDNN-GDTX Yên Lạc trong giờ sinh hoạt chủ nhiệm bằng phương pháp dạy học tích cực

 Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2019 - 2020
 MỤC LỤC
1. LỜI GIỚI THIỆU................................................................................................1
2. TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM..................................................................3
3. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN.......................................................................................3
4. CHỦ ĐẦU TƯ TẠO RA SÁNG KIẾN..............................................................3
5. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN ................................................................3
6. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG THỬ
 ...................................................................................................................................4
7. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN...........................................................4
PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................................6
1. Mục đích nghiên cứu...........................................................................................6
2. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................6
3. Nhiệm vụ nghiên cứu...........................................................................................6
4. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................6
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................8
6. Giả thuyết khoa học.............................................................................................8
7. Điểm mới của đề tài.............................................................................................8
PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................10
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ............................................10
1. Cơ sở lý luận của vấn đề ...................................................................................10
2. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................................12
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG GIỜ SINH HOẠT LỚP CHỦ NHIỆM TẠI 
TRUNG TÂM GDNN – GDTX YÊN LẠC .........................................................15
1. Tác dụng của giờ sinh hoạt chủ nhiệm tại Trung tâm GDNN – GDTX Yên 
Lạc...........................................................................................................................15 Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2019 - 2020
 BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
 1. LỜI GIỚI THIỆU
 Trong những năm qua, nền giáo dục nước nhà có những chuyển biến rõ rệt, 
đang trong giai đoạn đổi mới căn bản toàn diện đòi hỏi mỗi thầy cô giáo cũng phải 
chuyển mình, tự nhận thức, trau dồi và đổi mới để đáp ứng được yêu cầu phát huy 
tính tích cực, sáng tạo của học sinh. Như chúng ta đã biết, chất lượng và hiệu quả 
giáo dục học sinh không chỉ phụ thuộc vào kết quả học tập các bộ môn văn hóa mà 
còn phụ thuộc vào rất nhiều các hoạt động giáo dục khác như rèn luyện đạo đức, 
hoạt động ngoài giờ lên lớp, giáo dục kĩ năng sống...Bên cạnh công tác chuyên 
môn là giảng dạy thì người giáo viên cũng cần trau dồi cho mình thêm nhiều kiến 
thức về các nhiệm vụ khác trong đó có công tác chủ nhiệm. 
 Nói về vai trò của GVCN chúng ta đều nhận thấy tầm quan trọng của họ. Họ 
vừa là nhà quản lý, vừa là nhà tâm lý. Công tác chủ nhiệm có vai trò hết sức quan 
trọng trong việc giáo dục đạo đức kĩ năng sống, nâng cao tri thức cho các em học 
sinh. Trong qui định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, công tác chủ nhiệm được tính 4 
tiết trên tuần. Trong đó có một tiết chính khóa, đó là giờ sinh hoạt lớp. Như vậy 
sinh hoạt là một môn học bắt buộc. Tuy nhiên đây là một môn học có nhiều điểm 
khác biệt với những môn học văn hóa khác.Vì sinh hoạt lớp là dạng hoạt động giáo 
dục tập thể, là một hình thức tổ chức tự quản cho học sinh và là một trong những 
biện pháp cơ bản góp phần xây dựng tập thể học sinh đoàn kết. Chính thông qua 
các giờ sinh hoạt lớp, các em học sinh có thể bày tỏ, chia sẻ tâm tư, tình cảm và tự 
đánh giá, nhận xét nhau thẳng thắn, tích cực. Các học sinh trong lớp được liên kết 
lại với nhau, giáo viên gắn bó với học sinh trong một cộng đồng thu nhỏ để giải 
quyết những vấn đề của cuộc sống thực hàng ngày ở nhà trường, lớp học. Học sinh 
được mở rộng các mối liên hệ, tăng cường sự hiểu biết, giúp đỡ lẫn nhau, khắc 
phục xu hướng hẹp hòi, cục bộ, bè phái trong đời sống tập thể. Đây cũng là dịp để 
học sinh làm quen với nhiều loại hình hoạt động khác nhau, giúp các em phát triển 
các kĩ năng cơ bản và cần thiết cho bản thân. Các em phải được vừa học vừa chơi, 
được thể hiện khả năng của mình... Nếu như các bộ môn văn hóa đều có chương 
trình, sách giáo khoa, sách giáo viên, chuẩn kiến thức kĩ năng, tài liệu tham khảo..., 
thì bộ môn sinh hoạt lại không có một tài liệu hướng dẫn cụ thể nào. Vài năm gần 
đây, việc thiết kế giáo án sinh hoạt lớp đã được triển khai đến các nhà trường, các 
thầy cô giáo làm công tác chủ nhiệm. Như vậy, nội dung và cách thức cơ bản để 
tiến hành giờ sinh hoạt lớp đã được thống nhất trong các nhà trường. Tuy nhiên 
việc thực hiện ở mỗi nơi, mỗi giáo viên..., vẫn có sự khác biệt. Vì nhiều lí do khác 
 1 Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2019 - 2020
 2. TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HỌC SINH TRUNG TÂM GDNN – 
GDTX YÊN LẠC TRONG GIỜ SINH HOẠT CHỦ NHIỆM BẰNG PHƯƠNG 
PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC
 3. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Huyền
 - Địa chỉ: 153 Hùng Vương – Tích Sơn – Vĩnh Yên – Vĩnh Phúc
 - Số điện thoại: 0912821255
 - Email: nguyenhuyen598@gmail.com
 4. CHỦ ĐẦU TƯ TẠO RA SÁNG KIẾN
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Huyền
 - Địa chỉ: 153 Hùng Vương – Tích Sơn – Vĩnh Yên – Vĩnh Phúc
 - Số điện thoại: 0912821255
 - Email: nguyenhuyen598@gmail.com 
 5. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
 Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn về thực trạng các giờ sinh hoạt 
chủ nhiệm tại Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc, tác giả đi sâu nghiên cứu:
 - Thực trạng các giờ sinh hoạt chủ nhiệm truyền thống tại Trung tâm GDNN 
– GDTX Yên Lạc được khảo sát, tổng kết và đánh giá.
 - Tìm hiểu, phân tích nguyên nhân khiến học sinh trung tâm GDNN – 
GDTX Yên Lạc không thích giờ sinh hoạt lớp bằng các tiết học văn hóa.
 - Đưa ra các biện pháp khắc phục nhằm tạo hứng thú cho học sinh Trung 
tâm GDNN – GDTX Yên Lạc trong giờ sinh hoạt chủ nhiệm bằng phương pháp 
giáo dục tích cực.
 6. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG 
THỬ 
 Tổ chức giờ sinh hoạt lớp vừa đảm bảo theo yêu cầu của một tiết dạy thông 
thường, vừa mang đặc thù riêng, trong đó người thầy giáo không hoàn toàn chủ 
động trong quá trình tổ chức mà phải thật sự linh hoạt, sáng tạo, phụ thuộc vào nội 
dung cụ thể của lớp, của ban cán bộ lớp và của từng học sinh. Giáo viên chỉ là 
 3 Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2019 - 2020
 PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Mục đích nghiên cứu
 Mục đích nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu thực trạng giờ sinh hoạt chủ 
nhiệm tại Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc từ đó đưa ra các giải pháp nhằm 
dục học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc trong giờ sinh hoạt chủ nhiệm 
bằng phương pháp dạy học tích cực. Nhằm tạo hứng thú cho học sinh sau một tuần 
học văn hóa, để mỗi ngày các em đến trường là một ngày thực sự vui.
 2. Mục tiêu nghiên cứu
 - Đề tài đánh giá, phân tích thực trạng các giờ sinh hoạt chủ nhiệm tại Trung 
tâm GDNN – GDTX Yên Lạc.
 - Tìm hiểu các nguyên nhân khiến học sinh không có sự hứng thú mỗi khi 
đến giờ sinh hoạt chủ nhiệm.
 - Bàn luận, đề xuất các giải pháp khắc phục nhằm tạo hứng thú với học sinh 
trong giờ sinh hoạt chủ nhiệm bằng những phương pháp dạy học tích cực.
 3. Nhiệm vụ nghiên cứu
 Để đạt được mục đích nêu trên, tác giả có nhiệm vụ trả lời các câu hỏi có 
tính chất khoa học sau:
 - Nguyên nhân khiến các em học sinh không có sự hứng thú mỗi khi đến giờ 
sinh hoạt bằng những tiết học văn hóa là gì? Giờ sinh hoạt chủ nhiệm đóng vai trò 
như thế nào trong việc giáo dục học sinh tại Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc.
 - Cần phải làm gì để mỗi khi đến giờ sinh hoạt chủ nhiệm học sinh lại hứng 
thú, yêu thích?
 4. Phương pháp nghiên cứu
 4. 1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
 Phương pháp nghiên cứu lý thuyết là phương pháp thu thập thông tin thông 
qua đọc sách báo, tài liệu nhằm mục đích tìm chọn những khái niệm và tư tưởng cơ 
bản là cơ sở lý luận của đề tài, hình thành giả thuyết khoa học, dự đoán những 
thuộc tính của đối tượng nghiên cứu, xây dựng những mô hình lý thuyết hay thực 
nghiệm ban đầu.
 5 Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2019 - 2020
 Tôi tiến hành những cuộc phỏng vấn với các em học sinh Trung tâm GDNN 
– GDTX Yên Lạc về suy nghĩ của các em mỗi khi đến tiết sinh hoạt chủ nhiệm , 
đồng thời tìm ra giải pháp tốt nhất tạo sự hứng thú đối với các em.
 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
 5.1. Đối tượng nghiên cứu
 - Học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc
 5.2. Phạm vi nghiên cứu
 - Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc
 6. Giả thuyết khoa học
 - Phải chăng các em học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc đang chú 
trọng quá nhiều vào các giờ học văn hóa mà quên đi tầm quan trọng của giờ sinh 
hoạt chủ nhiệm?
 - Nếu các em học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc vẫn tiếp tục có 
thái độ không vui, không hào hứng mỗi khi đến giờ sinh hoạt chủ nhiệm thì sẽ ảnh 
hưởng ra sao kết quả xếp loại nề nếp của lớp?
 - Làm thế nào để mỗi khi đến giờ sinh hoạt chủ nhiệm (1 tuần chỉ có 1 tiết) 
nhưng lại là một tiết học thực sự lý thú, thu hút được học sinh cùng tham gia, cùng 
tương tác. Và thực sự có hiệu quả trong việc giáo dục toàn diện cho học sinh?
 7. Điểm mới của đề tài
 Trên cơ sở nghiên cứu lí thuyết và thực tiễn tại Trung tâm GDNN – GDTX 
Yên Lạc về các giờ sinh hoạt chủ nhiệm, tác giả đi sâu nghiên cứu:
 - Thực trạng giờ sinh hoạt chủ nhiệm truyền thống tại Trung tâm GDNN – 
GDTX Yên Lạc được khảo sát, tổng kết và đánh giá.
 - Tìm hiểu, phân tích nguyên nhân khiến học sinh trung tâm GDNN – 
GDTX Yên Lạc chưa có sự hứng thú mỗi khi đến tiết sinh hoạt chủ nhiệm (mặc dù 
một tuần chỉ có 1 tiết sinh hoạt chủ nhiệm).
 - Đưa ra các biện pháp nhằm tạo sự hứng thú, đồng thời giáo dục học sinh 
thông qua những giờ sinh hoạt chủ nhiệm.
 7 Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2019 - 2020
cô giáo làm công tác chủ nhiệm. Như vậy, nội dung và cách thức cơ bản để tiến 
hành giờ sinh hoạt lớp đã được thống nhất trong các nhà trường. Tuy nhiên việc 
thực hiện ở mỗi nơi, mỗi giáo viên..., vẫn có sự khác biệt. Vì nhiều lí do khác 
nhau, lâu nay trong các nhà trường thường chỉ chú trọng đến các giờ dạy văn hóa 
mà chưa quan tâm đúng mức đến việc quản lí, tổ chức, dạy và học tiết sinh 
hoạt. Phần lớn các em học sinh cũng không có nhận thức đúng đắn về vai trò của 
giờ học này. Chính vì thế thái độ học tập của các em chưa tích cực, đặc biệt không 
mấy hứng thú.
 Thông thường thì một giờ SHL được diễn ra một cách đều đều với trình 
tự như sau :
 - Giáo viên hoặc ban cán sự lớpTổng kết đánh giá hoạt động trong tuần;
 - Xây dựng kế hoạch tuần tiếp theo
 - Giáo viên chủ nhiệm nhận xét đánh giá.
 * Ưu điểm : đảm bảo tương đối đầy đủ những nội dung theo quy định đồng 
thời giúp cho GV và HS đỡ vất vả, đỡ phải bỏ công sức, tâm huyết, nhưng khi đối 
chiếu với lý luận dạy-học, với mục tiêu và nguyên lý giáo dục , những tiết SHL ấy 
đã bộc lộ những nhược điểm cơ bản như sau :
 - Chưa tích cực hóa một cách hiệu quả những hoạt động của chủ thể học 
sinh.
 - Chưa tạo được cho HS hoàn cảnh giao tiếp thuận lợi trong không khí hào 
hứng của lớp học và thái độ dễ hợp tác của những người cùng tham gia 
 - Chưa tạo cho HS nhu cầu muốn hoạt động, muốn được bộc lộ 
 - Chưa thể hiện được vai trò quan trọng của giáo viên trong việc hướng dẫn, 
tổ chức tiết sinh hoạt 
 - Chưa nâng cao được hiệu quả giáo dục từ tiết sinh hoạt.
 2. Cơ sở thực tiễn 
 Khi sinh hoạt lớp trở thành “món khó nuốt”. Đều đặn hàng tuần, các tiết sinh 
hoạt lớp diễn ra trong những cái ngáp dài; những “tiết mục” tuyên dương, phê bình 
nhạt nhẽo. Bắt đầu từ toàn cảnh tiết sinh hoạt... “Tất nhiên là chúng tớ bao giờ chả 
đoán được nội dung của tiết sinh hoạt! Cô giáo chủ nhiệm với cả mấy nhân cán bộ 
lớp sẽ đều đều tổng kết lại tất cả - bằng cách diễn tả một version khác dài dòng hơn 
về những gì trong sổ Nam tào (sổ ghi đầu bài) trong tuần trước rồi blah blah phê 
 9