SKKN Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho học sinh Khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn

 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
 I. PHẦN MỞ ĐẦU:
 1. Lí do chọn đề tài:
 Nhiều nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước đã chứng minh rằng: Có sức 
khỏe tốt sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ phát triển được tốt hơn và ngược lại. Và thể dục thể 
thao (TDTT) không những đóng vai trò quan trọng trong việc bồi dưỡng nâng cao sức 
khỏe cho con người mà còn là một trong những phương tiện nhằm hoàn thiện tri thức, 
nhân cách đạo đức, các phẩm chất quan trọng của con người. Nó là một lĩnh vực hoạt 
động không thể thiếu trong đời sống xã hội. Sự cường tráng về thể chất luôn là nhu 
cầu của bản thân con người, đồng thời là vốn quý để tạo ra tài sản trí tuệ và vật chất 
cho xã hội. Bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành người phát triển toàn diện, có sức khỏe dồi 
dào, cường tráng về thể chất, có dũng khí kiên cường để kế tục sự nghiệp cách mạng 
của Đảng là mục tiêu quan trọng để chúng ta khẳng định vị thế của mình trên trường 
quốc tế. Chăm lo con người về thể chất là trách nhiệm của toàn xã hội nói chung và 
giáo dục thể chất trong học đường nói riêng. Để có được sức khoẻ tốt đòi hỏi mọi 
người phải không ngừng tập luyện TDTT và nhà trường phổ thông là cái nôi để học 
sinh rèn luyện, nhằm góp phần vào việc nâng cao tầm vóc con người Việt Nam ngang 
bằng với các nước trong khu vực và trên thế giới. 
 Hiện nay việc tập luyện và thi đấu TDTT đã trở thành truyền thống hàng 
năm, thu hút đông đảo học sinh tham gia. Trong đó điền kinh là một trong 
những môn được nhiều người ưa thích tập luyện bởi nó là một môn rất gần gũi 
với hoạt động hằng ngày của con người như chạy, nhảy, ném, đẩy,...Mặt khác, 
nó là một môn cơ bản, dễ học, dễ tập luyện, cơ sở vật chất phục vụ cho tập luyện 
không phức tạp. Tập luyện điền kinh không chỉ có tác dụng nâng cao sức khỏe 
mà còn là phương tiện để phát triển tất cả các tố chất thể lực giúp con người phát 
triển toàn diện. Điền kinh bao gồm nhiều môn thi đấu , trong đó nhảy cao là một 
trong những nội dung tập luyện và thi đấu phổ biến, rộng rãi. Nhảy cao nói 
chung và nhảy cao kiểu bước qua nói riêng là một trong những môn học cơ bản 
trong chương trình đào tạo ở trường THCS, phương tiện tập luyện đơn giản 
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 1 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
léo, cơ thể phát triển cân đối,.Không chỉ vậy, nó còn có tác dụng rèn luyện 
tinh thần dũng cảm, khắc phục khó khăn, vượt qua những chướng ngại vật. Phục 
vụ tốt yêu cầu của cuộc sống hằng ngày, lao động, sản xuất và chiến đấu.
 Với đề tài này tôi xác định 2 nhiệm vụ chủ yếu:
 Một là: Lựa chọn hệ thống các bài tập phù hợp nhằm nâng cao thành tích 
nhảy cao cho học sinh khối 8,9 trường THCS Dur Kmăn.
 Hai là: Ứng dụng hệ thống các bài tập đã được lựa chọn vào việc nâng cao 
thành tích nhảy cao cho học sinh khối 8,9 trường THCS Dur Kmăn .
 3. Đối tượng nghiên cứu:
 Hệ thống các bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua 
cho học sinh khối 8,9 trường THCS DurKmăn. Hệ thống bài tập này được chia 
thành các nhóm khác nhau: nhóm bài tập phát triển sức mạnh của chân giậm và 
nhóm bài tập bổ trợ, hoàn thiện kĩ thuật.
 Phương pháp để thực hiện hệ thống các bài tập nhằm đạt hiệu quả, chất 
lượng dạy học bộ môn giáo dục thể chất.
 4. Giới hạn của đề tài:
 Đề tài này được thực hiện trong phạm vi học sinh khối 8,9 trường THCS 
Dur Kmăn năm học 2016 – 2017 và 2017 – 2018. 
 Giới hạn trong bộ môn thể dục.
 5. Phương pháp nghiên cứu:
 Để giải quyết được nhiệm vụ của đề tài trong quá trình nghiên cứu 
tôi tiến hành áp dụng các nhóm phương pháp sau đây:
 a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận:
 Phương pháp phân tích và tổng hợp các tài liệu: Tôi đã tìm tài liệu 
có liên quan đến vấn đề nghiên cứu như: Giáo trình điền kinh, sách sinh lí 
TDTT, lí luận,.
 b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
 Phương pháp điều tra;
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 3 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
 b. Đặc điểm tâm - sinh lí lứa tuổi của học sinh THCS:
 Quá trình phát triển về tâm lý – sinh lí của học sinh có tính giai đoạn. 
Nắm vững được đặc điểm này thì chúng ta có thể đưa ra các phương pháp tập 
luyện, lựa chọn các bài tập phù hợp để nâng cao thành tích của các em.
 Đặc điểm về tâm lí: Ở lứa tuổi này tâm lí của các em chịu ảnh hưởng 
mạnh mẽ của cả 2 nhân tố bên trong và bên ngoài:
 Nhân tố bên trong như sự khát vọng, ham muốn hiểu biết, khám phá thế 
giới trong đó có sự thử sức với các hoạt động TDTT. Vì vậy TDTT đã có sức 
cuốn hút mạnh mẽ đối với các em. Ở tuổi này các em có khả năng phân tích tổng 
hợp, quá trình hưng phấn chiếm ưu thế, nên các em tiếp thu cái mới rất nhanh, 
song lại chóng quên và bị môi trường bên ngoài tác động.
 Nhân tố bên ngoài gồm các yếu tố từ ngoại cảnh tác động đến tâm lí của 
các em: Đặc thù của thể thao là nó có tính cạnh tranh quyết liệt cụ thể là trong 
thi đấu tạo cho các em khát vọng chiến thắng, chinh phục mục tiêu. Từ đó giúp 
các em tự tin hơn đối với bản thân và ngày càng hăng say tập luyện.
 Đặc điểm về sinh lí: Ở tuổi này cơ thể của các em đang tiếp tục phát triển 
mạnh và tiến dần đến hoàn thiện. Chức năng sinh lí phát triển mạnh, khả năng 
hoạt động nâng cao, cụ thể:
 Hệ xương đang trong thời kì phát triển, tuy nhiên thành phần hữu cơ trong 
xương giảm dần và thành phần vô cơ trong xương tăng dần làm cho xương cứng 
và chịu tải tốt hơn.
 Hệ cơ: Sự phát triển hệ cơ ở nam và nữ đều có xu hướng phát triển hoàn 
thiện các nhóm cơ nhỏ, tăng thiết diện các nhóm cơ lớn làm cho sức mạnh tăng 
lên rõ rệt. Tuy nhiên độ linh hoạt của dây chằng và khớp giảm nên cần chú ý tập 
các bài tập mềm dẻo để tránh làm giảm biên độ động tác.
 Hệ hô hấp và hệ tuần hoàn phát triển tốt.
 Hệ thần kinh: Chức năng của các trung khu như: thị giác, thính giác, xúc 
giác, cảm giác, trung khu vận động,.tương đối hoàn thiện. Các em có thể hình 
thành tư duy trừu tượng và tư duy lôgic, quá trình hưng phấn cao hơn nên dễ 
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 5 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
suốt thời gian dài. Một số học sinh có năng lực rất tích cực tập luyện nên thành 
tích tăng đáng kể.
 Mặc dù có khuôn viên rộng rãi nhưng trường THCS Dur Kmăn lại nằm 
trong vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Đa số học sinh là đồng bào dân 
tộc thiểu số, điều kiện kinh tế gia đình còn nhiều khó khăn ít nhiều ảnh hưởng 
đến việc học tập của các em. Hơn nữa trường lại cách xa trung tâm huyện nên 
việc các em tiếp xúc thường xuyên với thể thao là rất khó.
 Sân tập luyện TDTT tuy rộng rãi nhưng chưa được quy hoạch một cách 
bài bản, bố trí chưa được cân đối, chưa phù hợp; Chưa có hệ thống nhà tập nên 
vào mùa mưa học sinh không thể tập luyện. Thiết bị, dụng cụ tập luyện mặc dù 
được bổ sung hằng năm song vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ cho công tác tập 
luyện của giáo viên và học sinh. Ý thức bảo quản thiết bị, dụng cụ của học sinh 
chưa cao dẫn đến mất mát, hư hỏng nhiều.
 Công tác tập luyện, bồi dưỡng cho học sinh chưa được chú trọng, chưa 
thực sự bài bản, thường xuyên. Hệ thống bài tập chưa được đa dạng, phong phú. 
Một số giáo viên chưa thực sự quan tâm, nhiệt tình trong công tác bồi dưỡng, 
tập luyện cho học sinh.
 Mặc dù đã có thành tích trong các hội thi xong mặt bằng chung của học 
sinh chưa cao, thành tích chưa ổn định. Một số học sinh có thói quen tập luyện 
theo hướng đối phó, thấy mệt là không chịu tập nên chưa phát huy hết khả năng 
của bản thân.
 Vì vậy giáo viên phải tạo được sân chơi, tạo được sự hứng thú, kích thích 
cho các em tham gia tập luyện TDTT ngay trong tiết học cũng như chơi thể thao 
thường xuyên ở địa phương nhằm nâng cao thành tích của học sinh.
 3.Nội dung và hình thức của giải pháp:
 a. Mục tiêu của giải pháp:
 Nhằm lựa chọn và kiểm tra xem hệ thống các bài tập đó có phù hợp với 
học sinh hay không, và khi ứng dụng thì thành tích của môn nhảy cao có được 
nâng cao hay không.
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 7 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
 Để thực hiện được mục đích lựa chọn hệ thống bài tập cho đối tượng 
nghiên cứu, chúng tôi tiến hành phỏng vấn 10 giáo viên dạy thể dục trên địa bàn 
huyện bằng phiếu:
 Bảng 1: Phiếu tham khảo ý kiến giáo viên
 STT Bài tập Đồng ý Không đồng ý
 1 Chạy tăng tốc 30m
 2 Chạy đà 3 bước – giậm nhảy đá lăng
 3 Tập toàn bộ kĩ thuật nhảy cao kiểu bước 
 qua
 4 Chạy đà chính diện – giậm nhảy chân 
 lăng duỗi thẳng qua xà ( độ cao tăng dần)
 5 Bật cát
 6 Bật cóc
 7 Nhảy dây 1 chân (nhảy bằng chân giậm)
 Từ kết quả phỏng vấn thu được, chúng tôi lựa chọn các bài tập với số ý 
kiến tán đồng từ 92,8% trở lên. Theo đó, số bài tập được lựa chọn bao gồm 7 bài 
tập ứng dụng vào mục đích nâng cao thành tích nhảy cao cho đối tượng nghiên 
cứu.
 Bảng 2: Hệ thống bài tập được lựa chọn
 STT Bài tập Kết quả phỏng vấn
 Số phiếu đồng ý %
 1 Chạy tăng tốc 30m 8 80
 2 Chạy đà 3 bước – giậm nhảy đá lăng 10 100
 3 Tập toàn bộ kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua 10 100
 4 Chạy đà chính diện – giậm nhảy chân lăng duỗi 8 80
 thẳng qua xà ( độ cao tăng dần)
 5 Bật cát 9 90
 6 Bật cóc 10 100
 7 Nhảy dây 1 chân (nhảy bằng chân giậm) 10 100
Các bài tập này được thực hiện theo 2 nhóm:
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 9 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
trong 3 giai đoạn ứng với học kỳ I, học kỳ II trong chương trình giảng dạy năm 
học 2016 – 2017 (lớp 8) và năm học 2017 – 2018 (giai đoạn 3: lớp 9) tại trường 
THCS Dur Kmăn:
 Giai đoạn I: Học kỳ I, năm học 2016 – 2017 từ tháng 9 đến tháng 
12/2016. Thời gian tập luyện được lồng ghép vào tiết dạy trên lớp 2 tiết/1 tuần 
(theo thời khóa biểu của trường). Trong giai đoạn này chủ yếu tôi tiến hành cho 
học sinh tập các động tác bổ trợ kĩ thuật và tập nhóm bài tập phát triển sức mạnh 
của chân giậm. Để tránh ảnh hưởng đến các nội dung còn lại của tiết học theo 
phân phối chương trình tôi bố trí tập luyện như sau:
 Nhóm bài tập bổ trợ kĩ thuật, hoàn thiện kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua 
như chạy tăng tốc 30m, chạy đà 3 bước – giậm nhảy đá lăng được đưa vào phần
khởi động.
 Hình dẫn chứng cho việc tập bài tập: chạy tăng tốc 30m
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 11 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
 Hình dẫn chứng cho việc tập bài tập: Bật cóc
 Hình dẫn chứng cho việc tập bài tập: Nhảy dây bằng 1 chân (chân giận)
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 13 Lựa chọn và ứng dụng một số bài tập nhằm nâng cao thành tích nhảy cao kiểu bước qua cho 
 học sinh khối 8, 9 trường THCS Dur Kmăn
 Hình dẫn chứng cho việc tập kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua 
 Tổng số giáo án dạy nội dung nhảy cao ở giai đoạn 2 (từ tháng 01/2017 
đến tháng 5/2017) là 34 giáo án, được lồng ghép vào tiết dạy trên lớp. Thời gian 
tập khoảng 18 đến 20 phút.
 Giai đoạn III: Từ tháng 09/ 2017 đến tháng 03/ 2018 (lớp 9), trong giai 
đoạn này thì kĩ thuật nhảy cao của học sinh đã được hoàn thiện nên tôi tập trung 
vào việc tập nhóm bài tập phát triển sức mạnh của chân giậm nhằm tăng sức bật 
nâng cao thành tích nhảy cao cho học sinh. Tổng số giáo án dạy nội dung nhảy
Giáo viên: Lê Thị Hồng Hạnh 15