SKKN Kinh nghiệm quản lý, sắp xếp khoa học thiết bị, đồ dùng dạy học hiệu quả tại trường Tiểu học A Thị Trấn Văn Điển

 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận
 Chúng ta đã và đang bước đi trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa 
để đưa Việt Nam từ một nước nông nghiệp nghèo nàn lạc hậu trở thành một nước 
công nghiệp hiện đại. Trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Phát triển 
giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng 
đầu; đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư cho phát triển”. Giáo dục và đào tạo 
muốn phát triển tốt thì đòi hỏi phải phát triển cơ sở vật chất nói chung và thiết bị 
dạy học nói riêng cả về chất và lượng.
 Để quá trình dạy học có chất lượng và hiệu quả cao, từ xa xưa con người đã 
tìm ra và sử dụng nhiều phương pháp khác nhau cho mục đích này. Theo đó, cơ 
sở vật chất và thiết bị giáo dục phục vụ cho phương pháp dạy học cũng ra đời và 
phát triển.
 Mục tiêu và nội dung dạy học trong nhà trường phụ thuộc vào mục tiêu kinh 
tế xã hội vĩ mô, còn cơ sở vật chất và thiết bị giáo dục một mặt phụ thuộc vào mục 
tiêu kinh tế xã hội, mặt khác còn chịu nhiều ảnh hưởng của khoa học công nghệ 
đương thời. Ngày nay, khi khoa học và công nghệ trong xã hội tiến bộ vượt bậc 
thì sự tiến bộ đó cũng được phản ánh vào hệ thống cơ sở vật chất và thiết bị giáo 
dục của nhà trường.
 Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đóng vai trò hỗ trợ tích cực cho quá trình 
dạy học. Bởi vì, có thiết bị dạy học tốt thì chúng ta mới có thể tổ chức được quá 
trình dạy học khoa học, huy động được tối đa số người học tham gia thực sự vào 
quá trình này. Họ phải tự khai thác và tiếp nhận tri thức dưới sự hướng dẫn của 
người dạy một cách tích cực. Vì vậy, thiết bị dạy học phải đủ và phù hợp mới triển 
khai được các phương pháp dạy học một cách hiệu quả, cơ sở vật chất và thiết bị 
dạy học là bộ phận quan trọng của nội dung và phương pháp giảng dạy. Chúng có 
thể vừa là phương tiện để nhận thức, vừa là đối tượng chứa nội dung cần nhận 
thức.
2. Cơ sở thực tiễn
 Sự nghiệp giáo dục có vị trí quan trọng trong chiến lược xây dựng con người, 
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Với mục tiêu giáo dục của tiểu 
học là giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn 
và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản khác để học 
sinh tiếp tục học lên trung học cơ sở. Câu hỏi đặt ra là: Mỗi người trong chúng ta 
phải làm gì? Làm thế nào để các hoạt động của nhà trường có chất lượng, để “sản 
phẩm” của mình có nền móng thật vững chắc? Chính vì vậy, để nâng cao chất 
lượng giáo dục cấp tiểu học nói chung và trong nhà trường nói 3. Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu
 - Thời gian nghiên cứu: năm học 2021 - 2022
 - Đối tượng nghiên cứu: kết quả học tập của học sinh trước và sau khi sử 
 dụng thiết bị dạy học.
 - Phạm vi nghiên cứu: học sinh lớp 5B, 5E trường Tiểu học A Thị Trấn Văn 
 Điển. tầm đa dạng các loại tranh ảnh, đồng thời tự làm một số đồ dùng phục vụ cho chính 
tiết giảng dạy và học tập của bản thân và tổ khối.
 Trên tinh thần giảng dạy và học tập trong bối cảnh dịch bệnh, giáo viên và 
học sinh vẫn luôn luôn tích cực sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học vào nhiệm vụ 
của mình. Học sinh được tiếp thu tri thức, được thực hành với máy tính, với điện 
thoại, đặc biêt với bộ đồ dùng thực hành đã khiến các em vui hơn, hứng thú hơn 
trong mỗi buổi học.
 Tiết học thực hành lắp ghép mô hình kĩ thuật lớp 5B 1.2. Khó khăn:
 Nhiều thiết bị dạy học được cấp phát qua nhiều năm sử dụng nên hư hỏng, 
mất mát chi tiết. Một số thiết bị dạy học không còn sử dụng được. Một số trang 
thiết bị dạy học chưa đảm bảo về chất lượng, độ chính xác chưa cao đã ảnh hưởng 
đến hiệu quả của một số bài thực hành. Ví dụ:
 - Cân đĩa Robecvan - Toán lớp 3 không còn chính xác.
 - Mô hình bánh xe nước dễ vỡ, gãy.
 - Bộ Lắp ghép mô hình kỹ thuật thiếu nhiều ốc, vít,...; lẫy tấm mặt cabin dễ 
 bị gãy.
 Chưa có đầy đủ các phòng học chức năng để học sinh học tập, thực hành và 
phát triển năng khiếu nghệ thuật.
 Sử dụng thiết bị dạy học đòi hỏi giáo viên cần phải đầu tư nhiều thời gian 
nghiên cứu bài, phải kết hợp khéo léo trong giờ dạy và phân bố thời gian hợp lý. 
Chính vì vậy, một số giáo viên ngại sử dụng đồ dùng dạy học.
2. Các giải pháp, biện pháp tổ chức quản lý, bảo quản và sử dụng thiết bị, 
đồ dùng dạy học.
2.1. Tổ chức hoạt động và quản lý phòng thiết bị, đồ dùng dạy học
 Phòng thiết bị, đồ dùng dạy học được trang bị đầy đủ tủ, giá để bảo quản 
tranh ảnh, thiết bị, đồ dùng dạy học. Hệ thống ánh sáng, hệ thống cửa đảm bảo 
thông thoáng. Phòng có bảng nội qui qui định và yêu cầu giáo viên, học sinh thực 
hiện tốt qui định phòng Đồ dùng. Phòng có đầy đủ phương tiện thiết bị phòng 
chống cháy nổ, mối mọt.
 Đầu năm học, bàn giao chìa khóa tủ, thiết bị, đồ dùng dạy học của giáo viên 
và học sinh tới từng lớp để thuận tiện cho công tác giảng dạy và học tập. Thường 
xuyên kiểm tra thiết bị, đồ dùng dạy học để tại tủ lớp và có trách nhiệm nhắc nhở 
giáo viên bảo quản thiết bị, đồ dùng dạy học.
 Với mỗi lần mượn - trả thiết bị, đồ dùng dạy học, nhân viên quản lý thiết bị, 
đồ dùng dạy học yêu cầu giáo viên phải ký mượn và ký trả vào sổ Sổ đăng ký và 
sử dụng đồ dùng dạy học.
 Cập nhật Sổ nhập thiết bị, đồ dùng dạy học kịp thời, số liệu chính xác.
 Sắp xếp, trưng bày tranh ảnh, thiết bị, đồ dùng dạy học đảm bảo tính khoa 
học.
 Các thiết bị là tranh ảnh, bản đồ, biểu bảng được treo vào giá, treo theo từng 
môn học cụ thể của từng khối lớp. dùng dạy học các tủ, giá, kệ để tranh ảnh, thiết bị dạy học. Ngoài những bộ đồ 
dùng dạy học, trang thiết bị cấp phát, trang bị cho giáo viên sử dụng ngay từ đầu 
năm học, còn có những bộ thiết bị, đồ dùng dạy học dự trữ dùng để làm mẫu, 
trưng bày và sử dụng khi cần.
 Phòng Đồ dùng dạy học
* Phòng Đồ dùng dạy học phải đảm bảo an toàn và có tính thẩm mỹ
 Phòng Đồ dùng dạy học, phòng học Thông minh phải là nơi an toàn về điện 
và chống cháy, đảm bảo loại trừ nguy cơ chập điện, cháy nổ. An toàn còn phải 
đảm bảo yếu tố an ninh, khi ra khỏi phòng phải kiểm tra, tắt điện, dập cầu dao và 
khóa cửa cẩn thận. 2.3. Trách nhiệm của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh khi sử 
dụng đồ dùng, thiết bị dạy học
❖ Trách nhiệm của cán bộ quản lý phụ trách công tác thiết bị
 Để việc sử dụng phòng học chức năng, sử dụng đồ dùng dạy học đạt hiệu 
quả cao, cán bộ quản lý phụ trách công tác thiết bị sắp xếp thời khóa biểu hợp lý, 
thường xuyên kiểm tra việc sử dụng đồ dùng dạy học và việc sử dụng phòng học 
Thông minh trong công tác giảng dạy của giáo viên; dự giờ, thăm lớp để kiểm tra 
đánh giá khả năng tiếp thu và kỹ năng thực hành của học sinh.
❖ Đối với giáo viên và học sinh
 Thực hiện đúng nội quy phòng Đồ dùng dạy học. Khi sử dụng đồ dùng, thiết 
bị dạy học, giáo viên phải kí vào sổ theo dõi, kiểm tra hiện trạng đồ dùng dạy học 
khi nhận và trước khi trả lại. Giáo viên hướng dẫn cho học sinh có ý thức giữ gìn 
tài sản của nhà trường.
❖ Đối với nhân viên phụ trách phòng Đồ dùng, thiết bị dạy học
 Cần nhận thức đúng về hiệu quả và tầm quan trọng của thiết bị, đồ dùng dạy 
học trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Phối hợp tốt với giáo viên chuẩn bị 
thiết bị, đồ dùng dạy học có sẵn và hỗ trợ tự làm đồ dùng dạy học.
 Nhân viên thiết bị phụ trách công tác thiết bị, đồ dùng dạy học chịu trách 
nhiệm trước nhà trường về việc quản lý tài sản, tham mưu mua sắm và sửa chữa 
nhỏ các thiết bị dạy học. Thường xuyên vệ sinh, sắp xếp tranh ảnh, trang thiết bị 
hợp lý, gọn gàng, ngăn nắp, đảm bảo tính khoa học thuận tiện cho việc sử dụng. 
Kiểm tra đồ dùng dạy học đã cấp phát cho giáo viên nhằm đảm bảo ý thức giữ gìn 
đồ dùng, thiết bị dạy học của mỗi cá nhân. Hàng tháng, tổng kết số lượt mượn đồ 
dùng, thiết bị dạy học của giáo viên.
3. Kết quả đạt được
3.1. Đối với giáo viên
 Qua quá trình tổ chức quản lý và sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học, tôi nhận 
thấy giáo viên luôn khai thác và sử dụng hiệu quả thiết bị, đồ dùng dạy học trong 
các hoạt động giáo dục. Giáo viên có tinh thần trách nhiệm, có ý thức giữ gìn và 
nhắc nhở học sinh bảo quản tốt thiết bị, đồ dùng dạy học.
3.2. Đối với học sinh
 Các tiết học có sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học giúp học sinh hình thành 
năng lực tìm tòi, khám phá kiến thức thông qua quan sát, vận dụng vào thực tế 
cuộc sống; phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh và việc tiếp thu kiến thức 
trở nên nhẹ nhàng, tự nhiên hơn, không gò ép, nhàm chán.
 Quá trình học tập và thực hành với những thiết bị, đồ dùng dạy học giúp 
cho tâm thế của người học thay đổi, học tập không còn là công việc “khổ sai” PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
 Công tác quản lý thiết bị dạy học có khó khăn nhưng việc sử dụng thiết bị 
trong công tác giảng dạy và học tập mới thật sự là quan trọng. Chất lượng sử dụng 
thiết bị, đồ dùng dạy học có vai trò quyết định đến hoạt động dạy học.
 Đứng trước nhu cầu thực tế của tình hình xã hội hiện nay thì thực trạng công 
tác quản lý thiết bị dạy học của trường chúng tôi vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ, 
kịp thời với yêu cầu. Bản thân tôi đã tự xác định cho mình phải luôn học hỏi kinh 
nghiệm của những đồng nghiệp đi trước, tích cực tự học, tự rèn luyện để nâng cao 
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, góp phần đem lại hiệu quả cao nhất trong công 
tác quản lý và sử dụng thiết bị đồ dùng dạy học.
2. Những ý kiến khuyến nghị
 - Đầu tư kinh phí xây dựng cơ sở vật chất nhà trường.
 - Cấp bổ sung các thiết bị giáo dục đảm bảo chất lượng, độ bền mà nhà
 trường không có khả năng trang bị để thay thế cho các thiết bị hư hỏng.
 - Có chính sách quan tâm hơn tới các đối tượng học sinh, tạo điều kiện nâng 
 cao chất lượng, hiệu quả giáo dục
 Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi về việc quản lý, sắp xếp khoa 
học thiết bị, đồ dùng dạy học hiệu quả trong trường Tiểu học. Tôi rất mong nhận 
được sự góp ý tận tình của cấp trên và các bạn đồng nghiệp.
 Tôi xin chân thành cảm ơn!
 Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm của
 mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
 Thanh Trì, ngày 12 tháng 4 năm 2022
 Người viết sáng kiến
 Nguyễn Thị Bích Lệ