SKKN Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao hiệu quả công tác dạy và học

 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 MỤC LỤC
A. Phần mở đầu ...............................................................................................................................2
 I. Lí do chọn đề tài:......................................................................................................................2
 II. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:................................................................................................3
 III. Đối tượng nghiên cứu:...........................................................................................................3
 IV. Phạm vi nghiên cứu:..............................................................................................................3
B. Nội dung......................................................................................................................................3
 I. Cơ sở lý luận: ...........................................................................................................................3
 II. Thực trạng:..............................................................................................................................4
 III. Những giải pháp, biện pháp quản lý chỉ đạo của hiệu trưởng nhằm phát huy tính tự chủ, 
 năng động, sáng tạo trong sinh hoạt của tổ chuyên môn.............................................................4
 IV. Kết quả đạt được, bài học kinh nghiệm: ...........................................................................13
 1. Kết quả đạt được: ..............................................................................................................13
 2. Bài học kinh nghiệm:.........................................................................................................14
C. Kết luận, kiến nghị:...................................................................................................................15
 I. Kết luận: .................................................................................................................................15
 II. Kiến nghị, đề xuất:................................................................................................................15
Tài liệu tham khảo: ........................................................................................................................17
 1 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 II. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
 Qua nhiều năm làm hiệu trưởng ở các trường trung học cơ sở, tiểu học và 
qua thực tiển lãnh đạo, quản lý công tác “Dạy và học”. Tôi mạnh dạn đưa ra những 
gỉai pháp: “Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt của tổ 
chuyên môn nhằm nâng cao hiệu quả công tác dạy và học”. Trong đó vị trí, vai trò 
của người tổ trưởng tổ chuyên môn được xác định là mắt xích, cầu nối quan trọng 
của nhà quản lý ( Hiệu trưởng).
 Để phát huy, tạo điều kiện cho các tổ trưởng, tổ chuyên môn hoạt động đạt 
được ý tưởng và mục đích đã đề ra, người tổ trưởng, tổ chuyên môn cần thực hiện 
các giải pháp chung đặt ra và phát huy sự sáng tạo của mọi thành viên trong tổ 
nhằm đưa sinh hoạt tổ đi tới mục đích, mục tiêu cần đạt.
 III. Đối tượng nghiên cứu:
 Tập thể giáo viên các tổ chuyên môn và học sinh trong các trường học và 
các nhà quản lý giáo dục
 IV. Phạm vi nghiên cứu:
 Việc tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn trong các trường học.
 B. Nội dung
 I. Cơ sở lý luận:
 Trước tiên cần có nhận thức đầy đủ về sinh hoạt của tổ chuyên môn theo 
điều lệ trường học đã quy định.
 Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành trường học, là một bộ phận như 
một cánh tay của hiệu trưởng để triển khai các hoạt động giáo dục, hoạt động dạy 
và học của nhà trường.
 Tổ trưởng là người đứng đầu trong một khối (hoặc hai khối chuyên môn) 
chịu sự quản lý của hiệu trưởng.
 Tổ trưởng chuyên môn tổ chức sinh hoạt tổ theo điều lệ trường học, và được 
hiệu trưởng giao thêm các quyền tự chủ trong quản lý chỉ đạo hoạt động của tổ 
như: quyền sắp xếp thời khóa biểu phù hợp với hoàn cảnh của từng giáo viên, phù 
hợp với đặc điểm của trường có nhiều điểm lẻ
 Tổ trưởng cùng giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch dạy học, chủ động 
các hoạt động như: Chuyên đề, bồi dưỡng giáo viên thông qua thao giảng dự giờ 
góp ý trao đổi, Tổ trưởng được phép sắp xếp cho giáo viên nghỉ đột xuất 1 buổi 
dạy sau đó báo cáo về Ban Giám Hiệu để đảm bảo không để lớp trống. Được ủy 
 3 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 Hiệu trưởng
 Người đứng đầu và là người lập kế hoạch 
 công tác Dạy & học của trường ( sau khi đã 
 có phản hồi góp ý của các tổ chuyên môn) 
 ↕
 Phó hi ệu trưởng
 Lập kế hoạch cụ thể theo kế hoạch Hiệu 
 trưởng. có phân công và biện pháp thực hiện 
 đối với các tôt chuyên môn
 ↕
 Các tổ trưởng chuyên môn lập kế hoạch 
 thực hiện của chuyên môn phân công cụ thể 
 nhiệm vụ công việc của các thành viên trong 
 tổ và ghi nhận kết quả hang tháng báo cáo 
 về cho chuyên môn và Hiệu trưởng 
 2. Thành lập và chọn các tổ trưởng tổ chuyên môn 
 Vào đầu năm học, hiệu trưởng căn cứ biên chế lớp để bố trí, phân công giáo 
viên chủ nhiệm lớp và giáo viên giảng dạy bộ môn. Thành lập tổ chuyên môn theo 
khối chuyên môn (hoặc 2 khối chuyên môn) theo quy định của điều lệ trường học.
 Tiến hành thăm dò tín ngiệm để ra quyết định cử tổ trưởng (tổ phó) chuyên 
môn, (tổ trưởng chuyên môn là giáo viên có kinh nghiệm, có uy tín và có đạo đức 
tốt, tổ trưởng phải là người đồng hành thân thiện cùng hiệu trưởng.
 3. Hiệu trưởng công bố quyết định và giao quyền tự chủ trong sinh hoạt tổ 
chuyên môn trước toàn thể cơ quan.
 4. Chỉ đạo và đồng nhất việc xây dựng kế hoạch, năm học, học kỳ, tháng, 
tuần (Mẫu kế hoạch được thống nhất từ chuyên môn nhà trường đến tổ chuyên 
môn).
 a. Chỉ đạo viêc xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn.
 Trước tiên tổ trưởng dự thảo kế hoạch thông qua tổ chuyên môn để góp ý 
đồng nhất và hoàn chỉnh. (Dựa theo nhiệm vụ năm học của ngành theo bậc học, 
lớp học và của trường).
 5 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 5. Sau khi triển khai kế hoạch của tổ. Tổ trưởng chuyên môn tổ chức sinh 
hoạt tổ để hướng dẫn các giáo viên làm kế hoạch cá nhân (Hoạt động dạy và học, 
chủ nhiệm lớp, lớp học tiên tiến, chất lượng học sinh) Theo kế hoạch của tổ 
chuyên môn và của trường để giáo viên lập kế hoạch hoạt động của cá nhân một 
cách thiết thực, phù hợp với đối tượng học sinh của lớp mình dạy.
 6. Tự chủ trong các buổi sinh hoạt chuyên môn:
 Hiệu trưởng hoặc phó Hiệu trưởng trực tiếp tham gia sinh hoạt vói một tổ 
chuyên môn nhưng với danh nghĩa là một thành viên của tổ, qua sinh hoạt để tiếp 
thu, lắng nghe ý kiến của giáo viên để phối hợp cùng tổ trưởng chỉ đạo hoạt động 
của tổ. Tổ trưởng chuyên môn chủ động triển khai các hoạt động một cách tự nhiên 
không gò ép để phát huy tính sáng tạo của các thành viên trong tổ.
 * Nội dung các buổi sinh hoạt của tổ chuyên môn có thể theo các hoạt 
động như sau:
 - Sinh hoạt tổ chuyên môn (Họp tổ chuyên môn) mỗi tháng 02 lần (Mỗi lần 
có thể từ 45- 150 phút).
 Trình tự một buổi sinh hoạt chuyên môn có thể vận dụng theo nội dung, 
trình tự như sau:
 + Đánh giá công tác thời gian đã qua (Kế hoach đã triển khai cuộc họp lúc 
trước đó) đánh giá kết quả đạt được và những tồn tại cần phải tiếp tục điều chỉnh 
để hoàn thành đúng tiến trình theo kế hoạch đã đề ra.
 + Triển khai công tác mới: Triển khai công tác mới sau khi đã có ý kiến chỉ 
đạo của lãnh đạo trường, tổ trưởng chuyên môn cần phân công nhiệm vụ cụ thể 
công việc cho các thành viên và gợi ý cho họ cách tổ chức thực hiện.
 + Thảo luận ý kiến đưa ra giải pháp thực hiện kế hoạch
 Các thành viên trong tổ có ý kiến đề xuất, các giải pháp, biện pháp thực hiện 
theo kế hoạch đã đề ra.
 Sau khi không còn ý kiến thì tổ trưởng tổng hợp, thống nhất chung trước khi 
mời lãnh đạo trường tham dự sinh hoạt có ý kiến (Lúc này ý kiến của Hiệu trưởng 
(Phó hiệu trưởng) là ý kiến lãnh đạo không còn là ý kiến của một thành viên của 
tổ). Quá trình này được thư kí cuộc họp ghi đầy đủ vào sổ nghị quyết và có những 
công việc quan trọng thì phải thông qua trước khi cuộc sinh hoạt kết thúc.
 * Tổ chức sinh hoạt chuyên đề cấp tổ có thể theo các bước sau:
 + Công tác chuẩn bị:
 7 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 Thiết nghĩ: Hiệu trưởng (Phó Hiệu trưởng) thực sự say mê đối với công tác 
phát huy tính tự chủ trong sinh hoạt của tổ chuyên môn (thực sự là thông qua sinh 
hoạt tổ chuyên môn để quản lý dạy và học của các nhà quản lý) thì chắc chắc sẽ 
đem lại rất nhiều giá trị, đặc biệt là việc nâng cao chất lượng học tập của học sinh 
cũng như năng lực chuyên môn, tay nghề của giáo viên.
 * Các tổ chuyên môn phát huy tính sáng tạo của tập thể giáo viên để làm 
đồ dùng dạy học:
 Qua các hội thi tự làm đồ dùng dạy học đều đạt giải cao. Trong kỳ thi làm đồ 
dùng cho trẻ khuyết tật do tỉnh tổ chức. Trường được Phòng GD& ĐT huyện 
Krông Ana cử làm 5 đồ dùng dạy học dự thi đã đạt 3 giải nhất, nhì, ba và đạt giải 
nhất toàn đoàn về làm đồ dùng dạy học.
 • Những hình ảnh trong lễ trao giải tại hội thi:
 9 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 Sở GD& ĐT tỉnh Đăk Lăk trao thưởng đạt giải nhất về thi làm ĐDDH cho trẻ 
 khuyết tật
 11 SKKN: Hiệu trưởng phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng 
 cao hiệu quả công tác dạy và học.
 - Tổ chuyên môn khối 4, 5 đang tổ chức chuyên đề đổi mới phương pháp 
dạy học
 IV. Kết quả đạt được, bài học kinh nghiệm:
 1. Kết quả đạt được:
 Sau 3 năm triển khai thực hiện bằng những hình thức khác nhau trong việc 
giao quyền tự chủ có nghĩa là giao thêm quyền điều hành đối với tổ trưởng chuyên 
môn ngoài các quyền mà điều lệ trường học đã quy định.
 Việc sinh hoạt tổ chuyên môn đã trở thành nề nếp và linh hoạt, có những 
buổi sinh hoạt tổ chỉ tranh thủ giờ ra chơi 20 phút để sinh hoạt nhưng có những 
buổi sinh hoạt tổ kéo dài gần cả buổi..
 Hiệu quả các buổi sinh hoạt cho thấy tính thân thiện - trách nhiệm – Dân chủ 
và phát huy khả năng sáng tạo của từng thành viên trong tổ là một thành công nhất, 
100% giáo viên các tổ đều có tinh thần thi đua sáng tạo và trách nhiệm cao với học 
sinh nhất là trường có gần 100% học sinh đều là dân tộc thiểu số.
 Kết quả thanh tra viên, thanh tra hoạt động sư phạm giáo viên thì có trên 2/3 
giáo viên được đề nghị xếp loại xuất sắc.
 Việc cải tiến phương pháp dạy học, dạy học lấy học sinh làm trung tâm đang 
từng bước vận dụng có hiệu quả khá tốt.
 13