SKKN Giải pháp nâng cao kỹ năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác thi hành án treo theo Luật thi hành án hình sự 2019

 VIỆN KSND TỈNH BÌNH ĐỊNH
 VIỆN KSND HUYỆN PHÙ MỸ
 GIẢI PHÁP CÔNG TÁC
 GIẢI PHÁP NÂNG CAO KỸ NĂNG KIỂM SÁT VIỆC TUÂN 
 THEO PHÁP LUẬT TRONG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN 
 TREO THEO LUẬT THI HÀNH ÁN HÌNH SỰ NĂM 2019
Người thực hiện: LÊ THANH BÌNH
 Đơn vị: Viện kiểm sát nhân dân huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
 Phù Mỹ, tháng 10 năm 2019
 1 Xác nhận của lãnh đạo đơn vị Phù Mỹ, ngày 26 tháng 10 năm 2019
 Người làm đơn
 Lê Thanh Bình
 3 sách, pháp luật của Nhà nước, trở thành người công dân tốt, có ích cho xã hội.
 2- Nhiệm vụ: Viện kiểm sát nhân dân kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ 
quan, người có thẩm quyền có liên quan trong công tác thi hành án treo.
 IV- Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
 - Án treo là biện pháp khi người phạm tội có đủ điều kiện mà xét thấy không 
cần phải cách ly người phạm tội ra khỏi xã hội thì tòa án cho người kết án phạt tù 
hưởng án treo, ấn định thời gian thử thách từ 1 năm đến 5 năm. Khi tòa án cho hưởng 
án treo thì tòa án có thể áp dụng hình phạt bổ sung nếu tội danh có quy định về hình 
phạt bổ sung, đó là biện pháp thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước 
ta trong pháp luật hình sự.
 - Án treo tạo điều kiện cho người phạm tội một cơ hội để họ nhận thức được 
hành vi của bản thân, không bị cách ly họ khỏi đời sống xã hội, họ có cơ hội được tiếp 
tục lao động và làm việc, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. 
 Song, thi hành án treo là trách nhiệm của chính quyền địa phương nên dễ kéo 
theo việc lạm quyền trong việc áp dụng các biện pháp khi thi hành án, dẫn đến việc 
đánh giá tính chất mức độ nghiêm trọng của hành vi không đúng với thực tiễn. Do đó, 
Viện kiểm sát có trách nhiệm kiểm sát việc tuân theo pháp luật nhằm bảo đảm cho 
pháp luật thi hành án treo được tuân thủ thống nhất.
. - Thi hành án treo là việc cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của Luật 
thi hành án hình sự giám sát, giáo dục người bị kết án phạt tù được hưởng án treo 
trong thời gian thử thách.
 PHẦN NỘI DUNG
 I- CƠ SỞ LÝ LUẬN 
 Trong thời gian qua, công tác thi hành án hình sự về án treo, luôn được cấp ủy, 
chính quyền quan tâm. Kể từ khi Luật thi hành án hình sự năm 2010 có hiệu lực các 
Cơ quan được giao nhiệm vụ thi hành án treo đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, 
góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục, cải tạo người chấp hành án trở thành công dân 
có ích cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được trong công tác 
này vẫn còn những tồn tại, hạn chế như: Việc quản lý, giám sát, giáo dục đối với 
người chấp hành án treo còn lỏng lẻo; người chấp hành án đã chấp hành xong thời 
gian ghi trong bản án nhưng công tác chuyển giao cho Cơ quan thi hành án hình sự 
Công an cấp huyện để cấp giấy chứng nhận chấp hành xong bản án chưa kịp thời; 
chưa nắm rõ quy trình, thủ tục quản lý người chấp hành án; chưa kịp thời xử lý những 
vi phạm xảy ra dẫn đến công tác quản lý, giáo dục người chấp hành án treo đạt hiệu 
quả chưa cao. Nguyên nhân do một số UBND cấp xã chưa quan tâm đúng mức, một 
số cán bộ trực tiếp làm công tác thi hành án treo chưa làm hết trách nhiệm, chưa nắm 
vững các quy định của pháp luật có liên quan.
 Nhằm triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Thi hành án hình 
sự, khắc phục những tồn tại, hạn chế xảy ra trong thời gian qua; đồng thời để phù hợp 
với quy định của các bộ luật, luật khác, Luật thi hành án hình sự năm 2019 (Luật 
 5 hội ở địa phương trong công tác thi hành án treo, nhất là trong việc giám sát, cảm hóa, 
giáo dục, giúp đỡ những người chấp hành án treo tại cộng đồng dân cư; UBND cấp xã 
chưa thực sự quan tâm, chỉ đạo thực hiện công tác thi hành án treo, chỉ đạo và giao 
nhiệm vụ cho các ngành có liên quan phối hợp với lực lượng Công an xã làm tốt công 
tác giám sát, giáo dục, động viên giúp đỡ người chấp hành án treo tại UBND cấp xã.
 Mặt khác, nhận thức về án treo của người dân và một số cán bộ trực tiếp làm 
công tác thi hành án treo còn hạn chế. Thực tế cho thấy người được hưởng án treo là 
những đối tượng chưa cần thiết phải cách ly ra khỏi đời sống xã hội mà để họ được 
học tập, cải tạo, giáo dục tại địa phương, để họ có thời gian sửa chữa lỗi lầm trở thành 
người có ích cho xã hội nhưng lại có tâm lý chung là không phải đi chấp hành hình 
phạt tù, được làm việc, lao động tự do ở nhà, nên không ít người coi án treo không 
phải bị kết án dẫn đến coi thường pháp luật, không thực hiện nghĩa vụ chấp hành án 
dẫn đến hiệu quả không cao, không có tác dụng cải tạo đối với người phạm tội. Có bị 
án tiếp tục phạm tội mới nhưng một số cán bộ trực tiếp giám sát, giáo dục chưa giải 
thích cụ thể, không yêu cầu người chấp hành án chấp hành nghĩa vụ theo quy định, 
chưa nắm vững quy định của pháp luật có liên quan, dẫn đến còn lúng túng trong việc 
xác định thời hạn chấp hành án, trong việc lập, bổ sung hồ sơ thi hành án.
 Qua kiểm sát trực tiếp nhận thấy, một số cán bộ chưa nắm chắc quy định về 
cách xác định thời điểm, thời gian chấp hành án treo như chưa xác định thi hành thời 
hạn phạt tù hay thời gian thử thách, thời điểm chấp hành án tính từ lúc nào....
 Theo quy định của pháp luật “Án treo” là biện pháp “miễn chấp hành hình phạt 
tù có điều kiện”. Điều kiện mà pháp luật quy định đó chính là “thời gian thử thách”. 
Thời hạn chấp hành án tính từ ngày tòa tuyên án cho đến khi kết thúc thời gian thử 
thách và được hướng dẫn cụ thể tại NQ số 01/2013 ngày 06/11/2013 của HĐTP Tòa 
án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành Điều 60 BLHS năm 1999 về án treo. 
 MỘT SỐ VI PHẠM PHỔ BIẾN TRONG THỜI GIAN QUA
 Một số vi phạm phổ biến:
 - Vi phạm trong việc mở sổ sách theo dõi, thụ lý: Không thực hiện việc khóa 
sổ, chưa ghi đầy đủ các cột mục trong sổ, sai ngày tháng chấp hành án, cập nhật thiếu 
bị án. Hồ sơ không lập thống kê, sắp xếp thiếu khoa học.
 - Vi phạm Điều 62, 73 Luật THA HS năm 2010 về thi hành quyết định thi hành 
án treo: Một số hồ sơ sau khi các bị án đã chấp hành xong thời gian thử thách nhưng 
UBND cấp xã chậm chuyển hồ sơ lên Cơ quan THAHS Công an huyện để xem xét 
cấp giấy chứng nhận chấp hành xong thời gian thử thách cho bị án. 
 - Vi phạm Điều 63, 74 Luật THAHS năm 2010 về nhiệm vụ của UBND cấp xã 
về việc giám sát, giáo dục người được hưởng án treo: Một số UBND cấp xã không 
yêu cầu bị án chấp hành nghĩa vụ thi hành án; chưa phối hợp với gia đình người chấp 
hành án trong việc giám sát, giáo dục.
 - Vi phạm Điều 64, 75 Luật THAHS năm 2010 về nghĩa vụ của người được 
hưởng án treo: Bỏ địa phương đi không báo cáo, UBND cấp xã, người giám sát, gia 
đình không biết đi đâu, làm gì gây khó khăn cho việc giám sát, giáo dục.
 7 PHÁP LUẬT TRONG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN TREO THEO LUẬT THAHS 
NĂM 2019
 I- Sơ đồ thi hành án treo
 Bản án, quyết định 
 của Tòa án cấp sơ 
 thẩm
 Người Cơ quan thi Viện UBND cấp Sở Tư pháp 
 được hành án kiểm xã được nơi Tòa án 
 hưởng án Công an sát giao giám đã ra quyết 
 treo (Người huyện nơi cùng sát, giáo định thi hành 
 đại diện đối UBND cấp cấp dục người án có trụ sở.
 với người xã được được 
 dưới 18 giao giám hưởng án 
 tuổi) sát, giáo treo
 dục người 
 thi hành án 
 treo
 UBND cấp xã nơi 
 người được hưởng 
 án treo cư trú
 Trại 
 giam 
 (vi 
 phạm Công Người thi Người được phân công Các tổ 
 nghĩa an hành án treo giám sát, giáo dục chức, đoàn 
 vụ 2 cấp người thi hành án treo thể tại địa 
 lần) xã phương
 Tòa án nơi Cơ quan THA HS Công an huyện 
 bị án thi lưu trữ và cấp giấy chứng nhận 
 hành án chấp hành xong thời gian thử thách
 9 nắm chắc số bị án đang thi hành án treo tại UBND cấp xã. Sau khi tiếp nhận bản án, 
quyết định thi hành án treo của Tòa án cấp sơ thẩm phải vào sổ thụ lý, ghi đầy đủ 
thông tin đối với bị án như số bản án, quyết định, mức hình phạt, thời gian thử thách, 
ngày tuyên án, ngày chấp hành xong thời gian thử thách. Nếu phát hiện bản án, quyết 
định trái pháp luật thì kịp thời báo cáo lãnh đạo Viện để báo cáo cơ quan, người có 
thẩm quyền xem xét lại bản án, quyết định trái pháp luật đó. Đặc biệt lưu ý là kiểm sát 
trong thời gian thi hành án treo nếu bị cáo có vi phạm nghĩa vụ thi hành án từ 2 lần trở 
lên thì kiến nghị UBND cấp xã thực hiện theo quy định tại khoản 5 Điều 65 BLHS 
năm 2015, Điều 93 Luật THAHS năm 2019 bảo đảm cho pháp luật được tuân thủ 
thống nhất. Đồng thời, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên cũng lưu ý kiểm sát việc đề nghị 
miễn, giảm thời gian thử thách đối với bị án có đủ điều kiện nhằm động viên, khuyến 
khích họ thi hành án tốt hơn.
 Xác định cơ quan và người có thẩm quyền thi hành án treo
 Thi hành án treo là việc cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của Luật 
THAHS năm 2019 giám sát, giáo dục người bị kết án phạt tù được hưởng án treo 
trong thời gian thử thách tại UBND cấp xã. Như vậy, cơ quan thi hành án treo là Tòa 
án, Cơ quan THAHS công an cấp huyện, UBND cấp xã (Công an cấp xã giúp UBND 
cấp xã). Người có thẩm quyền thi hành án treo là Chủ tịch UBND cấp xã và người 
được phân công trực tiếp giám sát, giáo dục người thi hành án treo trong thời gian thử 
thách.
 2- Kiểm sát cơ quan có thẩm quyền trong thi hành án treo
 Kiểm sát Cơ quan THAHS công an cấp huyện
 Kiểm sát viên, Kiểm tra viên kiểm sát Cơ quan THAHS công an cấp huyện về 
thi hành án treo cần kiểm sát các nội dung sau:
 - Hướng dẫn nghiệp vụ công tác THAHS theo thẩm quyền đối với UBND cấp 
xã; chỉ đạo, kiểm tra Công an cấp xã trong việc giúp UBND cấp xã thực hiện nhiệm 
vụ THAHS theo quy định của Luật THAHS.
 - Tiếp nhận bản án, quyết định của Tòa án, quyết định thi hành án, các tài liệu 
có liên quan, lập hồ sơ và tổ chức thi hành án đối với người chấp hành án treo. 
 - Đề nghị Tòa án có thẩm quyền xem xét, quyết định rút ngắn thời gian thử 
thách đối với người được hưởng án treo. 
 - Cấp giấy chứng nhận chấp hành xong hình phạt theo thẩm quyền.
 - Giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án hình sự theo quy định của Luật 
THAHS và Luật Tố cáo.
 Kiểm sát Tòa án cùng cấp trong thi hành án treo
 Kiểm sát viên, Kiểm tra viên khi kiểm sát thi hành án treo cần kiểm sát đối với 
Tòa án những nội dung sau:
 - Ra quyết định thi hành án treo. 
 - Giải quyết hồ sơ đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với người được 
hưởng án treo
 - Gửi quyết định thi hành án, tài liệu có liên quan cho cơ quan, tổ chức, cá nhân 
theo quy định của Luật THAHS.
 11