SKKN Giải pháp giúp HS sử dụng điện thoại thông minh có hiệu quả qua công tác CN tại trường THPT Nguyễn Cảnh Chân

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
 TRƯỜNG THPT NGUYỄN CẢNH CHÂN
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÚP HỌC SINH SỬ DỤNG ĐIỆN THOẠI 
 THÔNG MINH HIỆU QUẢ THÔNG QUA CÔNG TÁC CHỦ 
 NHIỆM LỚP TẠI TRƯỜNG THPT NGUYỄN CẢNH CHÂN
 (Lĩnh vực: Chủ nhiệm)
 Người thực hiện: 1. Nguyễn Thị Vân Anh, sđt 0919472182
 2. Lê Hải Nam, sđt 0913195567
 Nghệ An, tháng 4-2022
 1 PHẦN 2. NỘI DUNG
 I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
 1. Cơ sở lý luận 
 Chúng ta đang sống trong thời đại 4.0, xã hội ngày càng phát triển, đời sống 
con người được nâng cao, điện thoại di động trở thành vật không thể thiếu đối với 
con người. Học sinh TrươngTHPT Nguyễn Cảnh Chân cũng được gia đình trang 
bị cho những chiếc điện thoại thông minh đắt tiền. Điện thoại thông minh (ĐTTM) 
hay smartphone là khái niệm để chỉ điện thoại di động tích hợp một nền tảng hệ 
điều hành di động với nhiều tính năng hỗ trợ tiên tiến về điện toán và có khả năng 
kết nối với nhiều thiết bị điện tử hiện đại như TV thông minh, máy tính, robot,... 
Đó vừa là điều kiện thuận lợi giúp các em trong học tập cũng như trao đổi thông 
tin, liên lạc với người thân, mở rộng tầm hiểu biết ra thế giới bên ngoài. Đặc biệt 
bắt đầu từ tháng 11/2020, học sinh THCS, THPT được phép sử dụng điện thoại ( 
ĐT) trong giờ học để phục vụ mục đích học tập dưới sự hướng dẫn của giáo viên. 
Quy định này được ghi nhận trong điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ 
thông có nhiều cấp học ban hành kèm theo thông tư 32/2020, có hiệu lực từ ngày 
1/11/2020 của Bộ GD&ĐT. 
 2. Cơ sở thực tiễn
 Năm học 2018 – 2019, tôi được BGH trường THPT Nguyễn Cảnh Chân 
giao nhiệm vụ chủ nhiệm lớp 10a7 với tổng số HS là 36. Sau khi được nhà trường 
giao nhiệm vụ, chúng tôi đã tiến hành tìm hiểu về đối tượng học sinh của lớp cũng 
như hoàn cảnh gia đình của từng em. Chúng tôi nhận thấy: có nhiều học sinh chưa 
ngoan, có ý thức học tập kém Có nhiều nguyên nhân như: phần lớn HS đều là 
con em nông thôn. Một số HS có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn như mồ côi hoặc bố 
mẹ đi làm ăn xa, các em ở với ông bà hoặc tự ở một mình, thiếu sự kèm cặp, bảo 
ban của người lớn. Điện thoại đã trở thành một vật không thể thiếu, ngoài việc sử 
dụng điện thoại phục vụ cho học tập thỉ ở hầu hết các em còn lạm dụng điện thoại 
vào các trò chơi vô bổ đã ảnh hưởng khôn nhỏ tới kết quả học tập.
 Bài toán đặt ra đối với chúng tôi lúc này là làm sao để HS lớp mình chủ 
nhiệm, biết sử dụng điện thoại thông minh hữu ích để trở thành những học sinh 
vừa ngoan, vừa học giỏi, vừa có kĩ năng sống tốt. GVCN cần làm gì để giúp các 
em vươn lên trong học tập và hoàn thiện nhân cách, phẩm chất. Đứng trước bài 
toán đó, chúng tôi đã thống nhất lựa chọn rất nhiều giải pháp và một trong những 
giải pháp chúng tôi đã sử dụng và đã đem lại hiệu quả thiết thực đó là: Giải pháp 
giúp học sinh sử dụng điện thoại thông minh có hiệu quả trong học tập qua công 
tác chủ nhiệm tại trường THPT Nguyễn Cảnh Chân.
 3. Thực trạng việc sử dụng điện thoại thông minh của học sinh tại 
trường THPT Nguyễn Cảnh Chân và tại lớp chủ nhiệm.
 Hiện nay tiện tượng học sinh lạm dụng điện thoại ngoài mục đích học tập 
khá phổ biến. Ngoài những giờ học phải sử dụng đến điện thoại theo yêu cầu của 
 3 mang tính giải trí như: bắn trứng, pikachu, con rắnthì có một số trò chơi như liên 
quân, frefi, MUrất cuốn hút. Người bệnh phải chơi game một cách cưỡng bức và 
tách rời bản thân khỏi gia đình, bạn bè, những mối quan hệ xã hội khác, lơ là học 
tập, đặc biệt một trong những nguyên nhân gây ra bạo lực học đường là do tác 
động từ các trò chơi game bạo lực.
 Học sinh chơi game trong giờ giải lao
 Có thể khẳng định hậu quả của tình trạng nghiện game ở học sinh trong lớp 
là vô cùng nghiêm trọng: HS thường xuyên nghỉ học để ở nhà chơi game, ít tham 
gia vào hoạt động của nhà trường, không giao tiếp với mọi người xung quanh kể cả 
người thân trong gia đình. Kết quả học tập của những học sinh đó bị giảm sút, bị 
thi lại nhiều môn học. Đơn cử đầu năm học ở lớp có một số trường hợp học sinh đi 
học không chuyên cần, đa số trong đó là các học sinh nghiện game, như học sinh 
Nguyễn Thế Thông đây là một học sinh nghiện game từ năm học lớp cấp 2, em 
thường xuyên vắng học, ở nhà chơi game bằng ĐTTM và chơi ở quán game.
 Sau khi tổng hợp phiếu khảo sát chúng tôi đã thu được những kết quả như 
sau:
 - Số lượng học sinh dùng điện thoại thông minh là rất lớn (bao gồm cả sở 
hữu và mượn của người thân):100%
 - Thời gian sử dụng điện thoại trong ngày phần lớn là để giải trí (80,5%), 
việc sử dụng điện thoại cho học tập là rất ít (19,5%).
 - Đa số học sinh đều thừa nhận điện thoại thông minh đã tiêu tốn quá nhiều thời 
gian và ảnh hưởng đến nhiều vấn đề trong cuộc sống đặc biệt là kết quả học tập.
 - Những HS có thời gian sử dụng điện thoại trong ngày nhiều hơn 3 giờ đa 
số có kết quả học tập thấp. 
 - Đa số chưa biết tận dụng những lợi thế của điện thoại để khai thác thác các 
trang mạng hữu ích phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu.
 5 học nhưng không được phép sử dụng trong giờ học. Học sinh nếu vi phạm sẽ bị xử 
lý như sau: 
 Vi phạm lần 1: Gặp riêng nhắc nhở, phê bình trước lớp; 
 Vi phạm lần 2: thông báo tới phụ huynh và yêu cầu HS viết bản kiểm điểm;
 Vi phạm lần 3: tạm thu điện thoại đến cuối kỳ học và yêu cầu làm một việc 
tốt thay vì hạ hạnh kiểm.
 Sau khi đã được thống nhất trong lớp học, tôi chia sẻ những quy định về việc 
sử dụng điện thoại trong trường học để phụ huynh, học sinh hiểu, nắm rõ và cùng 
nghiêm túc thực hiện.
 Thay vì cấm tuyệt đối như trước đây, bắt đầu từ tháng 11/2020, học sinh 
THCS, THPT được phép sử dụng điện thoại trong giờ học để phục vụ cho việc học 
tập dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Quy định này được ghi nhận trong Điều lệ 
trường THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học ban hành kèm theo 
Thông tư 32/2020, có hiệu lực từ ngày 1/11/2020 của Bộ GD & ĐT. Theo đó, điện 
thoại thông minh trở thành công cụ để học tập. HS có thể cập nhật các thông tin 
mới, thời sự hoặc tài liệu tham khảo mới nhất một cách nhanh chóng, thuận lợi 
trong từng tiết học nhưng phải được sự đồng ý của giáo viên(có thể hiện trong giáo 
án) và cũng trong thông tư số 32/2020/TT-BGĐT có ban hành quy chế: khi học 
sinh vi phạm không phê bình trước lớp, trước trường. Quy chế có hiệu lực từ ngày 
1/11/2020. Ngay sau khi có thông tư của Bộ và được sự nhất trí của Ban giám hiệu 
nhà trường, chúng tôi và học sinh của lớp đã cùng thảo luận và điều chỉnh, bổ sung 
nội quy sử dụng ĐTTM trong trường học cho phù hợp. Nếu học sinh vi phạm 
ĐTTM sai mục đích trong giờ học thì sẽ xử lý cụ thể như sau: Qui định cũ trong 
điều 1: Nếu vi phạm lần 1 nhắc nhở, phê bình trước lớp nay sửa lại: Gặp riêng 
nhắc nhở, giúp đỡ trực tiếp học sinh để không tiếp tục vi phạm. 
 2. Tăng cường công tác tuyên truyền cho học sinh cách sử dụng hiệu 
quả điện thoại.
 Ngay từ đầu năm học 2018.-2019, với sự hỗ trợ của Ban chuyên môn nhà 
trường, chúng tôi đã tổ chức tiết sinh hoạt lớp với chủ đề: “Smartphone và học 
sinh THPT”
 Mục tiêu tiết sinh hoạt:
 Giúp học sinh thấy được sự nguy hại từ việc lạm dụng Smartphone đến sức 
khỏe, việc học tập cũng như đạo đức của học sinh.
 Nội dung tiết sinh hoạt:
 - HS xem phóng sự: “Smartphone hủy hoại một đứa trẻ như thế nào” trên 
kênh ANTV.
 - Thảo luận và phân tích nguyên nhân, hậu quả học sinh nghiện ĐTTM từ đó 
định hướng học sinh tự đưa ra giải pháp “cai nghiện” hiện tượng trên.
 7 + Cần đặt nhiệm vụ học tập là quan trọng nhất, luôn tích cực học tập, tích 
lũy kiến thức các bộ môn, trau dồi những kĩ năng sống cần thiết cho sự phát triển 
cả về thể chất và trí tuệ của mình.
 + Sử dụng ĐTTM một cách hiệu quả nhất: tư thế khi sử dụng, ánh sáng phù 
hợp, không sử dụng với thời gian nhiều và cần sử dụng với mục đích tích cực.Ví 
dụ tham gia các cuộc thi trực tuyến như: An toàn giao thông, Tìm hiểu 90 năm 
truyền thống Đảng bộ huyện Thanh Chương, An toàn giao thông cho nụ cười ngày 
mai
 + Khi đăng tin bài trên facebook phải đảm bảo: không vi phạm pháp luật nhà 
nước, có nội dung lành mạnh, phù hợp thuần phong mỹ tục, phù hợp văn hóa học 
đường. Chúng tôi luôn dạy các em HS “học ăn học nói học gói học mở” ngay từ 
việc nhỏ nhất là: ấn nút “like”, “share”, “comment” những điều hay lẽ phải trên 
Facebook. Không phải trang Facebook nào các em HS cũng kết bạn, làm quen và 
chia sẻ chúng tôi chỉ ra cho các em HS thấy được mặt trái của Facebook và đặc 
biệt là không kết bạn, theo dõi những trang Facebook vi phạm đạo đức, pháp luật. 
HS cần chơi Facebook một cách có văn hóa.
 + Có bản lĩnh, không bị bạn bè lôi kéo, dụ giỗ truy cập vào các trò chơi điện 
tử vô bổ, không tốn tiền của gia đình vào những trò game, trang mạng xã hội tiêu 
cực, không phù hợp với lứa tuổi. 
 + Có lập trường khi tham gia các trang mạng xã hội, các diễn đàn và xây 
dựng cách giao tiếp, ứng xử có văn hóa
 3. Khơi dậy niềm đam mê học tập cho học sinh
 Tạo hứng thú cho học sinh trong quá trình học tập. Thông qua những tấm 
gương người tốt, việc tốt trên báo điện tử mà các em có thể dùng ĐTTM để truy 
cập sẽ giúp học sinh hình thành tấm gương phản chiếu. Từ đó kích thích các em 
biết khao khát, nuôi dưỡng ước mơ nghề nghiệp trong tương lai. Đây là một hình thức 
tác động đã tạo động lực để các em cố gắng vươn lên trong học tập và rèn luyện.
 Khơi nguồn cảm hứng trong học tập không ai khác mà chính là thầy cô, đặc 
biệt thầy cô chủ nhiệm là người trực tiếp khơi dậy đam mê học tập cho HS. Bởi chỉ 
khi nào HS yêu thích, say mê học tập thì mới giúp các em tránh xa sử dụng ĐTTM 
hoặc sử dụng ĐT không đúng mục đích.
 Khuyến khích các em tìm đọc những bài văn hay trong các trang mạng của 
thầy cô giáo chia sẻ để từ đó bồi dưỡng thêm cho mình tư liệu phong phú phục vụ 
cho việc học tập.
 Ngoài việc thành lập Câu lạc bộ “Em yêu văn học” tại nhà trường dưới các 
hình thức hoạt động tập trung, trực tiếp thì trong bối cảnh diễn biến của đại dịch 
Covid -19 hết sực phức tạp như hiện nay, tôi cũng đã khuyến khích các em sử dụng 
ĐTTM vào việc sinh hoạt trực tuyến để Câu lạc bộ được hoạt động liên thông 
không bị gián đoạn.
 9 Phối hợp cùng các tổ chức, đoàn thể trong nhà trường, phụ huynh học sinh 
tổ chức các chuyến tham quan, dã ngoại, hoạt động trải nghiệm cho học sinh như 
tham quan khu di tích Truồng Bồn, Đền Bạch Mã, khu lưu niệm Nguyễn Du
 Học sinh tham gia Hoạt động trải nghiệm khu di tích lịch sử
 Với các hoạt động thiết thực cụ thể trên đã giúp gắn kết học sinh trong lớp 
lại đồng thời tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho các em, giúp các em giảm bớt thời 
gian sử dụng ĐTTM sai mục đích.
 5. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh để hạn chế sử dụng điện 
thoại sai mục đích của học sinh.
 Là GVCN lớp, tôi thường xuyên liên lạc với phụ huynh để gia đình kịp thời 
nắm bắt việc học tập và rèn luyện của con, để có những điều chỉnh phù hợp với 
từng đối tượng HS.
 GVCN tích cực trao đổi để phụ huynh thấy được việc “ép” con từ bỏ sử 
dụng ĐTTM để vào mạng xã hội hay chơi game là điều khó có thể làm được trong 
“một sớm một chiều”. Điều tốt nhất mà các bậc cha mẹ có thể làm đó là kiểm soát 
và hạn chế hết mức tối đa việc con “đốt” thời gian vào các trang mạng xã hội, 
game online. Cha mẹ có thể lập ra quy tắc “mỗi ngày cho con có 1 tiếng cho việc 
sử dụng mạng xã hội trong 1 khung giờ cố định”. Và không nên cho học sinh tự 
giữ điện thoại riêng bên mình cả ngày, với những trường hợp cần thiết phải liên lạc 
với con nhiều trong ngày thì phụ huynh nên chỉ cho học sinh dung điện thoại 
thường để liên lạc đúng chức năng nghe, gọi và nhắn tin thông thường. Và dần dần 
khi các em đã giảm bớt được thời gian sử dụng mạng xã hội thì phụ huynh có thể 
khuyến khích, động viên các con tham gia các lớp học ngoại khóa, cha mẹ cần tìm 
hiểu xem, con thực sự thích hoạt động nào, để giúp con dành hết tâm trí cho hoạt 
 11