SKKN Biện pháp chỉ đạo tổ chuyên môn đổi mới nội dung và hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn Giáo dục thường xuyên

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
 TRUNG TÂM GDNN - GDTX HOẰNG HOÁ
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO TỔ CHUYÊN MÔN ĐỔI MỚI NỘI DUNG 
 VÀ HÌNH THỨC, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
 SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN
 Người thực hiện: Đỗ Bá Tuấn
 Chức vụ: Tổ Trưởng chuyên môn
 SKKN thuộc lĩnh vực (môn):Quản lý 
 THANH HÓA NĂM 2021 CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Sáng kiến kinh nghiệm: SKKN 
 Giáo viên: GV
 Học sinh: HS
 Trung học cơ sở: THCS 
 Trung học phổ thông: THPT 
 Giáo dục nghề nghiệp: GDNN
 Giáo dục thường xuyên: GDTX thực tế của nhà trường và những lý do trên, tôi mạnh dạn chọn sáng kiến kinh 
nghiệm: “Biện pháp chỉ đạo tổ chuyên môn đổi mới nội dung và hình thức, 
nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn Giáo dục thường xuyên” của 
Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên Hoằng Hóa.
 Đề tài của tôi có những điểm mới sau: 
- Nêu cao vai trò, trách nhiệm của tổ trưởng chuyên môn trong chỉ đạo sinh hoạt 
tổ mang đậm màu sắc chuyên môn chứ không mang tính hành chính.
- Nội dung sinh hoạt tổ tập trung vào việc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc 
về Phương pháp dạy học, hình thức tổ chức các hoạt động học tập, chú trọng 
hoạt động nhóm.
- Coi trọng công tác dự giờ tập trung vào quan sát việc học của học sinh
- Giúp Giáo viên cởi mở, chân tình trong góp ý giờ dạy và tự tin trong đổi mới 
phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá theo công văn số 5555/BGDĐT-
GDTrH, ngày 08/10/2014.
 1.2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu, áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
- Đối tượng: Tổ chuyên môn Giáo dục thường xuyên Trung tâm Giáo dục nghề 
nghiệp – Giáo dục thường xuyên Hoằng Hóa; các biện pháp chỉ đạo nhằm nâng 
cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn.
- Phạm vi nghiên cứu và áp dụng: Do điều kiện, thời gian và năng lực có hạn 
nên sáng kiến kinh nghiệm chỉ tập trung nghiên cứu đề xuất các biện pháp chỉ 
đạo tổ chuyên môn đổi mới nội dung và hình thức, nâng cao chất lượng sinh 
hoạt tổ ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên Hoằng Hóa 
trong năm học 2020-2021.
 B. Phần nội dung:
1. Thực trạng sinh hoạt chuyên môn ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – 
Giáo dục thường xuyên Hoằng Hóa.
1.1. Đặc điểm, tình hình chung của Trung tâm:
 Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên Hoàng Hóa trực 
thuộc Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Là một huyện đạt 
chuẩn nông thôn mới, đang phấn đấu trở thành khu đô thị trước năm 2030 và 
được Đảng và chính quyền luôn quan tâm đến giáo dục.
Song bên cạnh đó, có một bộ phận không nhỏ phụ huynh thiếu hiểu biết, còn 
phó mặc việc học của con em cho nhà trường nên phần nào ảnh hưởng đến chất 
lượng học tập của các em.
* Tình hình đội ngũ cán bộ giáo viên:
- Tổng số cán bộ giáo viên, nhân viên: 34. Trong đó: Cán bộ quản lý: 02; GV: 
29; Nhân viên: 04 
- Về cơ cấu chia thành 4 tổ: Tổ Giáo dục thường xuyên gồm 18 Giáo viên; tổ 
đào tạo nghề hướng nghiệp: 06 giáo viên; tổ sản xuất dịch vụ - phục vụ 04 giáo 
viên và tổ hành chính 04 đồng chí.
- Trình độ đào tạo: Đại học: 25; Cao đẳng: 07; Trung cấp: 02
- GV đạt chuẩn: 100%
 2 * Nguyên nhân của những hạn chế: 
 - Chưa đổi mới hình thức sinh hoạt, nhiều giáo viên thiếu mạnh dạn trong 
trao đổi chuyên môn. 
 - Việc chuẩn bị nội dung cho các buổi sinh hoạt chuyên môn còn hời hợt, sức 
thuyết phục của các chuyên đề còn hạn chế, ít hiệu quả nên không thu hút được 
sự quan tâm trao đổi của giáo viên.
 - Nhiều giáo viên còn xem nhẹ buổi sinh hoạt chuyên môn, chưa thực sự say 
mê với chuyên môn, ý thức tự học hỏi bồi dưỡng năng lực sư phạm còn hạn chế.
 - Việc quản lí, chỉ đạo còn chung chung, thiếu chặt chẽ.
 Từ thực trạng trên, trong thời gian qua nhà trường đã cố gắng rất nhiều trong 
việc tìm nội dung và hình thức sinh hoạt nhằm làm chuyển biến các buổi sinh 
hoạt truyền thống nên chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn có nhiều 
chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, so với yêu cầu trong thời kì công nghiệp hóa, 
hiện đại hóa đất nước thì chất lượng đội ngũ giáo viên của trường chưa đáp ứng 
được. 
 Để nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn nhằm bồi dưỡng trình độ 
chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng sư phạm cho đội ngũ giáo viên, bản thân tôi 
là tổ trưởng chuyên môn Giáo dục thường xuyên, đã suy nghĩ, áp dụng một số 
biện pháp chỉ đạo tổ chuyên môn đổi mới nội dung và hình thức, nâng cao chất 
lượng sinh hoạt tổ như sau: 
2. Biện pháp chỉ đạo tổ chuyên môn đổi mới nội dung và hình thức, nâng 
cao chất lượng sinh hoạt tổ ở Trung tâm Giáo dục nghề ngiệp – giáo dục 
thường xuyên Hoàng Hóa. 
 Xây dựng đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn, nâng cao 
chất lượng dạy và học là nhiệm vụ tiên quyết, là trách nhiệm lớn lao của tổ 
trưởng chuyên môn. Sinh hoạt chuyên môn có hiệu quả giúp giáo viên biết vận 
dụng các phương pháp và hình thức tổ chức các hoạt động dạy học để nâng cao 
chất lượng giảng dạy. Vì thế, cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
2.1. Nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đổi mới nội 
dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, giáo viên.
- Sinh hoạt chuyên môn ở tổ chuyên môn có một vị trí rất quan trọng, đó là một 
quá trình giáo viên tham gia vào các khâu chuẩn bị, thiết kế bài dạy sáng tạo, lựa 
chọn phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp với mọi đối tượng học 
sinh; dự giờ và thảo luận về những gì diễn ra trong tiết học. Từ đây, tạo cho giáo 
viên động lực để họ tự học hỏi lẫn nhau, chia sẻ kinh nghiệm, phát triển năng 
lực chuyên môn mới. 
- Giúp giáo viên hiểu rõ đổi mới nội dung sinh hoạt chuyên môn là vấn đề then 
chốt, là chìa khóa để gỡ bỏ những khó khăn, vướng mắc thường gặp trong giảng 
dạy, giúp giáo viên tự tin hơn trong quá trình lên lớp.
- Qua sinh hoạt chuyên môn, cán bộ giáo viên hiểu sâu rộng hơn về học sinh, về 
đồng nghiệp và bản thân, cùng nhau xây dựng tình đồng chí, đồng nghiệp, mối 
quan hệ nhà trường thân thiện. 
 4 2.3. Công tác đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt tổ mang đậm màu 
sắc chuyên môn.
 Đây là nội dung quan trọng nhất, vì nếu đổi mới được nội dung sinh hoạt 
mang đậm màu sắc chuyên môn sẽ tránh được tình trạng họp tổ qua loa, chiếu 
lệ. Đặc biệt là họp mang tính hành chính sự vụ. Qua việc nắm bắt chất lượng 
sinh hoạt chuyên môn của từng chuyên đề mà tổ triển khai cho từng nhóm bộ 
môn, tổ trưởng chuyên môn chỉ đạo đổi mới sinh hoạt tổ chuyên môn với những 
nội dung như sau:
+ Mở hội nghị cốt cán (từ nhóm phó trở lên), phụ trách chuyên môn điều hành 
và định hướng nội dung, hình thức tổ chức sinh hoạt chuyên môn và việc lựa 
chọn, triển khai các chuyên đề trong năm học. Nội dung các chuyên đề phải tập 
trung vào việc đổi mới PPDH, tháo gỡ các vướng mắc trong cách tổ chức các 
hoạt động học tập cá nhân, nhóm,về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm 
tra, đánh giá, tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên môn của nhà trường. 
 Để việc sinh hoạt chuyên môn, triển khai dạy chuyên đề có hiệu quả, các 
nhóm chuyên môn cần thực hiện đầy đủ các bước sau: 
- Bước 1: Sinh hoạt tổ nghiên cứu chuyên đề, phân tích nội dung của chuyên đề; 
phân công giáo viên chuẩn bị bài dạy.
- Bước 2: Tổ góp ý xây dựng bài dạy dựa trên thiết kế bài soạn của giáo viên. 
Chú ý những kiến thức trọng tâm, các phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động 
học tập (nhóm, cá nhân) phù hợp với bài dạy và đối tượng học sinh.
- Bước 3: Dạy thể nghiệm để toàn tổ dự góp ý, bổ sung cho tiết dạy hoàn thiện 
hơn, giúp cho giáo viên rút được những ưu điểm và hạn chế của tiết dạy. Từ đó, 
có ý thức phát huy và khắc phục trong bài dạy của mình.
- Bước 4: Tổ chức dạy bài giảng chung cho mỗi nhóm có sự tham gia dự và góp 
ý của cả tổ và Ban giám đốc.
- Bước 5: Rút bài học kinh nghiệm và kết luận sư phạm các chuyên đề.
 - Bước 6: Vận dụng vào giảng dạy hàng ngày. 
 Lưu ý: Một chuyên đề triển khai có hiệu quả khi chuyên đề đó thỏa mãn 
tối thiểu các điều kiện sau : 
 - Phải được bắt nguồn từ việc giải quyết các vấn đề khó, hoặc các vấn đề mới 
phát sinh trong thực tế giảng dạy học sinh ở trường, lớp mình. 
- Bám sát định hướng đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá hiện 
nay
- Mang tính phổ biến và khả thi. 
- Đảm bảo nguồn lực và các điều kiện về cơ sở vật chất
 + Thống nhất chương trình theo từng tuần, tháng (nhất là các bài dạy có nội 
dung tích hợp, lồng ghép các nội dung giáo dục Lịch sử, Địa lí địa phương, môi 
trường, biển, hải đảo, An toàn giao thông,). Việc thực hiện chương trình, thời 
khóa biểu phải chính xác và trùng khớp giữa giáo án với thực dạy trên lớp. 
 + Thay đổi mục đích của việc dự giờ, từ dự giờ để đánh giá sang dự giờ để học 
tập nhằm tạo ra bầu không khí cởi mở để mọi giáo viên có thể thoải mái bày tỏ 
với đồng nghiệp những ý kiến, chia sẻ những khó khăn mà họ gặp phải trong 
quá trình dạy học.
 6 - Phân nhóm cho phù hợp, luân phiên thay đổi nhóm trưởng, chỗ ngồi để tạo cho 
các em có cơ hội được thể hiện mình, giúp các em mạnh dạn và tự tin hơn trong 
học tập.
 - Xây dựng mô hình hoạt động nhóm hợp lí, phù hợp với yêu cầu tổ chức 
hoạt động dạy học; Đảm bảo có lối di chuyển để giáo viên có thể tiếp cận giúp 
đỡ các nhóm; Học sinh có thể tự xoay trở dễ dàng, không bị ngồi sai tư thế; 
Không cố định vị trí của học sinh hoặc cố định nhóm.
- Biết sử dụng 4 bức tường của lớp học để dạy học (Treo kết quả làm việc của 
nhóm)
 - Chuyên đề tổ chức dạy học theo nhóm thể hiện rất thành công, vì huy động 
hết trí tuệ, năng lực của nòng cốt chuyên môn nhà trường tham gia cho bài dạy.
- Đặc biệt, toàn thể giáo viên có cơ hội tiếp cận, phần nào hiểu được về phương 
pháp dạy học theo nhóm.
- Giáo viên mạnh dạn vận dụng tổ chức dạy học theo nhóm vào thời điểm thích 
hợp của tiết học.
- Biết dành thời gian cho học sinh thảo luận nhóm để đảm bảo hoàn thành các 
bước: Học sinh làm độc lập, thảo luận trong nhóm, trình bày kết quả và thảo 
luận chung;
- Nắm được khi sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm phải có nội dung hoạt 
động nhóm cụ thể, thay đổi nhóm qua từng nội dung bài. Biết tạo không khí sôi 
nổi, khi thảo luận;
- Giao việc cụ thể, yêu cầu rõ ràng đối với mỗi học sinh, làm cho các em tích 
cực hoạt động, không ỷ lại;
- Học sinh làm quen dần với hoạt động nhóm, biết thảo luận nhóm và nhiều 
nhóm làm việc khá hiệu quả qua sự phân công trách nhiệm rõ ràng và sự điều 
hành linh hoạt của nhóm trưởng. 
2.5. Tổ chuyên môn rút kinh nghiệm sau dạy thể hiện chuyên đề và thao 
giảng nhằm giúp giáo viên tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình dạy 
học.
+ Tổ chức rút kinh nghiệm sau giờ dạy chuyên đề, thao giảng nhằm mục đích:
- Đổi mới cách dự giờ, cách góp ý giờ dạy 
- Giáo viên nắm được những ưu điểm, hạn chế trong mỗi bài dạy, cách dạy các 
dạng bài,để phát huy những ưu điểm, khắc phục những hạn chế nhằm nâng 
cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kĩ năng sư phạm.
+ Nội dung: Đánh giá lại những ưu điểm và hạn chế, hướng khắc phục.
+ Hình thức: Tổ chức theo tổ, toàn trường tùy theo từng nội dung
 * Những ưu điểm nổi bật:
- Kiến thức: Một số tiết dạy, giáo viên đã thoát li được sách giáo khoa, lựa chọn 
được nội dung dạy phù hợp với đối tượng học sinh, xác định được kiến thức 
trọng tâm của bài. Giáo viên đã thể hiện được tính chủ động, linh hoạt trong dẫn 
dắt học sinh chiếm lĩnh kiến thức.
- Phương pháp: Thông qua hoạt động nhóm, đã chú trọng đổi mới phương pháp 
dạy học. Tính hợp tác giữa giáo viên với học sinh, giữa học sinh với học sinh. 
 8