Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng đạo đức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên theo đạo đức Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay

 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
 Sự nghiệp giáo dục ở nước ta được Đảng và Nhà nước xác định là: “Quốc 
sách hàng đầu”. Trong Luật giáo dục năm 2005 đã nêu: “Mục tiêu giáo dục là 
đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, 
thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa 
xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, 
đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
 Thấm nhuần và quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về những chuẩn mực đạo 
đức cách mạng và vai trò người thầy giáo: “Không có thầy thì không có giáo 
dục không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế - văn hóa”; 
trong những năm qua Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động các cuộc vận động, 
điển hình là cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học 
và sáng tạo” với mục đích tạo sự mạnh mẽ trong đội ngũ nhà giáo và trong cán 
bộ quản lý giáo dục về ý thức tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, đạo đức 
nghề nghiệp, thường xuyên tự nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ chính trị, 
trình độ chuyên môn nghiệp vụ và sáng tạo trong các hoạt động giáo dục.
 Việt Nam đã và đang hội nhập kinh tế quốc tế, ngoài mặt tích cực nó còn 
làm phát sinh những vấn đề mà chúng ta cần quan tâm: hội nhập kinh tế quốc tế 
đưa vào nước ta những các sản phẩm đồi trụy, phản nhân văn, làm sói mòn những 
giá trị đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc. Hiện nay một số bộ phận thanh 
thiếu niên có dấu hiệu sa sút nghiêm trọng về đạo đức, nhu cầu cá nhân phát triển 
lệch lạc, kém ý thức trong quan hệ cộng đồng, thiếu niềm tin trong cuộc sống, ý 
chí kém phát triển, không có tính tự chủ dễ bị lôi cuốn vào những việc xấu.
 Trong nhà trường phổ thông nói chung và Trường THCS nói riêng, một số 
cán bộ, giáo viên, nhân viên chưa thật sự là tấm gương sáng cho học sinh, chỉ lo 
quan tâm đến việc dạy tri thức khoa học, ít chú trọng đến việc dạy người.
 Xuất phát từ lý luận và thực tiễn trên, để góp phần vào công tác giáo dục đạo 
đức cán bộ, giáo viên, nhân viên trong giai đoạn hiện nay và qua thực tiễn công 
tác quản lý ở trường THCS, tôi nhận thấy công tác xây dựng đạo đức cho cán bộ, 
giáo viên, nhân viên là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của người cán bộ quản 
lý nhà trường. Vì vậy tôi chọn đề tài “Xây dựng đạo đức cho cán bộ, giáo viên, 
nhân viên theo đạo đức Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay”. 
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
 Trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh, Người đã để lại một di sản tư tưởng 
rất quý giá.Trong kho tàng quý báu đó, có một vấn đề mà Người hết sức quan 
tâm, đó là “vai trò và phẩm chất đạo đức của người Thầy giáo Nhân dân trong 
sự nghiệp giáo dục”.
 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự nghiệp giáo dục:
 Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Không có thầy giáo thì không có giáo dục 
không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế-văn hóa”. Để 
xứng đáng với danh hiệu “Người kỹ sư tâm hồn”, “người chiến sĩ trên mặt trận 
tư tưởng văn hóa”, mỗi người thầy giáo phải không ngừng học tập trau dồi 
chuyên môn nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức cách mạng của nhà giáo, thực sự 
vừa “hồng”, vừa “chuyên”. Người thầy giáo cũng phải nắm được những nguyên 
lý của chủ nghĩa Mác-Lênin để xây dựng nền giáo dục Việt Nam theo phương 
châm “khoa học - dân tộc - đại chúng”
 Để nâng cao chất lượng dạy và học, quán triệt quan điểm của Mác - Lênin 
“bản thân nhà giáo dục cũng cần phải được giáo dục”, Hồ Chí Minh cho 
rằng: “Người huấn luyện phải học tập mãi thì mới làm tốt được công việc của 
mình. Người huấn luyện nào tự cho mình là biết đủ cả rỗi thì người đó là dốt 
nhất”.
 Về mục tiêu giáo dục, người căn dặn: Trách nhiệm của người thầy “không 
phải là gõ đầu trẻ để kiếm cơm” mà phải chăm lo, dạy dỗ, đào tạo các em thành 
người công dân tốt, người lao động tốt, người cán bộ tốt, người chiến sĩ tốt, trung 
với nước, hiếu với dân, có lòng yêu nước nồng nàn, có đạo đức trong sáng, “cần, 
kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”. Có tri thức và sức khỏe để phục vụ Tổ quốc, 
phục vụ nhân dân, làm cho dân giàu, nước mạnh.
 Về nội dung giáo dục, Người chỉ rõ: phải chú trọng giáo dục đạo đức cách 
mạng, giác ngộ xã hội chủ nghĩa, kỹ thuật, lao động sản xuất. Người nhấn mạnh: 
“Tăng cường hơn nữa việc giáo dục lao động trong nhà trường là một khâu chủ 
yếu trong toàn bộ sự nghiệp giáo dục xã hội chủ nghĩa, nhằm trang bị cho thế hệ 
trẻ có những kiến thức khoa học, lại có những kiến thức cơ bản về sản xuất xuất 
công nghiệp-nông nghiệp, những thói quen lao động, sẵn sàng bước vào xây dựng 
xã hội chủ nghĩa” trong giảng dạy và nghiên cứu; đồng thời sẽ tạo ra môi trường thi đua lành mạnh, 
phát huy được khả năng của cá nhân và sức mạnh của cộng đồng, cống hiến cho 
sự nghiệp giáo dục. Đây là phẩm chất đạo đức quan trọng của người thầy.“Biên 
độ” đoàn kết của người thầy trong tư tưởng Hồ Chí Minh là bao gồm tất cả các 
mỗi quan hệ xã hội của người thầy.
 Về quan hệ Thầy - Trò, Hồ Chí Minh lưu ý phải có quan hệ dân chủ, đúng 
đắn: ‘Trong trường cần có dân chủ, đối với mọi vấn đề thầy và trò cùng nhau thảo 
luận, ai có vấn đề gì đều thật thà phát biểu, điều gì chưa thông suốt thì hỏi, bàn 
cho thông suốt, dân chủ nhưng trò phải kính thầy, thầy phải quý trò, chứ không 
phải “cá đối bằng đầu”. Trong quan hệ thầy trò phải có tính hai chiều, phải tạo 
được tính dân chủ trong học tập nhưng không phải dân chủ quá trớn. Người nhắc 
lại câu “giáo bất nhiêm, sư chi tọa”, tức là dạy không nghiêm túc, không đến nơi 
đến chốn là do thầy lười nhát.
 Trong gia đình, người cán bộ, giáo viên có nhiều mối quan hệ khác nhau, 
vừa là con, là cháu, là chồng (vợ), là bố (mẹ), là anh (chị), là em Ở từng vị trí 
của mình phải thật sự gương mẫu từ lời nói đến việc làm, có trách nhiệm xây 
dựng gia đình ấm no, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc; làm cho gia đình mình thật 
sự là tế bào lành mạnh của xã hội, là tổ ấm của mỗi người.Gương mẫu thực hiện 
Luật hôn nhân và gia đình, gương mẫu giáo dục con cái, chăm sóc bố mẹ 
già.Gương mẫu đi đầu cải thiện và nâng cao đời sống mọi mặt cho gia đình. Cần 
cù lao động, tiết kiệm trong chi tiêu, nuôi con khỏe, dạy con ngoan để xã hội có 
những công dân tốt
 Ở tổ chức, cơ quan cán bộ, giáo viên phải hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ 
được giao. Gương mẫu nói và làm theo nghị quyết của Đảng, phục tùng tuyệt đối 
sự phân công, điều động của tổ chức Đảng, của thủ trưởng cơ quan. Gương mẫu 
trong học tập, rèn luyện nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác, phẩm 
chất chính trị, thực hành phong cách “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có 
trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin. Thực hiện quy 
chế dân chủ ở cơ sở, gương mẫu thực hành tự phê bình và phê bình.
 Ngoài xã hội và sinh hoạt cộng động, người cán bộ, giáo viên phải tự giác, 
gương mẫu chấp hành pháp luật, vệ sinh công cộng, trật tự xã hội. Có ý thức trách 
nhiệm công dân, lịch sự, giản dị trong ăn mặc, ứng xử có văn hóa nơi công cộng 
Không chỉ gương mẫu nói và làm những điều tốt mà người giáo viên cần gương 
mẫu chống lại tất cả những thói hư, tật xấu, những tiêu cực trong gia đình, trong 
cơ quan và ngoài xã hội.
 3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về chuyên môn và phương pháp giảng dạy 
của người thầy giáo: Có phẩm chất đạo đức chuẩn mực của người giáo viên “cần - kiệm - liêm - 
chính”, là những người coi trọng danh dự, lương tâm, giữ gìn khí tiết; xác lập vị 
trí của mình trong xã hội bằng tài năng và đức độ, bằng học vấn và cống hiến.
 Có trách nhiệm đối với việc giáo dục đạo đức, nhân cách của người học trò. 
Luôn có ý thức xây dựng “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và 
sáng tạo”.
 - Về chuyên môn nghiệp vụ
 Đa số đội ngũ giáo viên, nhân viên được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ 
chuẩn hóa và trên chuẩn, được tuyển dụng đúng năng lực, sở trường công tác.
 Nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm trong giảng dạy, công tác.
 Có ý thức tự học, tự bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, áp dụng công 
nghệ thông tin trong giảng dạy, quản lý. Từng bước đổi mới phương pháp giảng 
dạy, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá học sinh theo đường lối, chủ trương 
giáo dục của Đảng.
 Có tinh thần đoàn kết, thường xuyên học hỏi và trao đổi kinh nghiệm trong 
giảng dạy, công tác.
 Tham gia các hoạt động giáo dục: phụ đạo học sinh yếu - kém, bồi dưỡng 
học sinh giỏi, giáo dục rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh thông qua hoạt động 
ngoài giờ.
 Hưởng ứng các phong trào thi đua: “Dạy tốt - học tốt”; phong trào “xây dựng 
trường học thân thiện - học sinh tích cực”; phong trào “mỗi thầy cô giáo là một 
tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”; phong trào “Hai không” trong ngành 
giáo dục.
 - Về các mối quan hệ xã hội:
 Trong gia đình: Đa số cán bộ, giáo viên ở từng vị trí của mình đều gương 
mẫu từ lời nói đến việc làm, có trách nhiệm xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, 
tiến bộ và hạnh phúc; làm cho gia đình mình thật sự là tế bào lành mạnh của xã 
hội, là tổ ấm của mỗi người. Gương mẫu thực hiện Luật Hôn nhân và gia đình, 
gương mẫu giáo dục con cái, chăm sóc bố mẹ già.Gương mẫu đi đầu cải thiện và 
nâng cao đời sống mọi mặt cho gia đình. Cần cù lao động, tiết kiệm trong chi tiêu, 
nuôi con khỏe, dạy con ngoan. Một số số giáo viên cao tuổi chưa kịp đổi mới phương pháp giảng dạy còn 
nặng về phương pháp giảng dạy truyền thống.
 2.2. Nguyên nhân:
 Lãnh đạo nhà trường xem công tác giáo đạo đức là một khâu trung tâm trong 
quá trình quản lý nhà trường, cán bộ, giáo viên, nhân viên có đạo đức tốt mới phát 
huy tài năng, nâng cao hiệu suất và chất lượng công tác. Tuy nhiên vẫn còn một 
số giáo viên, nhân viên chưa coi trọng việc rèn luyện đạo đức, bởi những nguyên 
nhân sau:
 Hiện nay chương trình, nội dung sách giáo khoa còn nặng nề, nhiều lý 
thuyết, ít thực tế và ít thực hành. Cơ sở vật chất của trường như lớp học, phòng 
chức năng, các trang thiết bị phục vụ cho đổi mới phương pháp dạy học còn hạn 
chế, bất cập, không đồng bộ, chưa đáp ứng kịp nhu cầu giáo dục và đào tạo.
 Nhiều chương trình bồi dưỡng thường xuyên còn mang nặng tính hình thức, 
chưa đi sâu vào thực tiễn.
 Đôi lúc việc dân chủ bị lạm dụng, một số cá nhân chưa có ý thức tự giác khi 
nhận nhiệm vụ, còn bao biện trốn tránh trách nhiệm.
 Một bộ phận không nhỏphụ huynh học sinh hầu như ít quan tâm tới con em 
của họ, họ chỉ nghĩ rằng lo làm ăn, lo kinh tế gia đình mà thiếu quan tâm đến vấn 
đề tinh thần của học sinh. Trong khi văn hóa phẩm không lành mạnh lại tràn lan 
khắp nơi. Học sinh vào trường không còn tinh thần “tôn sư trọng đạo” của ngày 
nào nữa. Ngày nay, học sinh có thể tìm thấy thông tin rất nhanh, bắt chước theo 
phim ảnh rất nhiều, khi đến trường lại có thái độ không đúng mực của một người 
học. Một người giáo viên chắc chắn không muốn học trò của mình như thế, nhưng 
suy nghĩ này lại ăn quá sâu vào tâm trí của học sinh nên không thể một sớm một 
chiều giáo dục từ một hướng mang lại hiệu quả. Một số giáo viên vì thế nên không 
quan tâm đến giáo dục học sinh, thiếu lòng yêu nghề mến trẻ.
 Bên cạnh đó, một số vấn đề xuất phát từ nhận thức chưa đúng của giáo viên, 
không ít giáo viên chuyên môn còn hạn chế, việc rèn luyện đạo đức chưa cao.
 Kết quả cụ thể đánh giá xếp loại chức viên chức cuối năm 2015 xếp loại 
như sau :
 Hoàn thành Hoàn Không hoàn 
 Tổng số cán bộ Hoàn thành tốt 
 xuất sắc nhiệm thành nhiệm thành nhiệm 
 giáo viên nhiệm vụ
 vụ vụ vụ
 42 17 24 1 0