Sáng kiến kinh nghiệm Thu hút bạn đọc đến thư viện thông qua mô hình thư viện trường học thân thiện

 Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
 I. Đặt vấn đề
 “ Thư viện là trái tim của Nhà trường”, là bộ phận không thể thiếu trong 
trường học, với vai trò lưu trữ và luân chuyển sách, phục vụ đắc lực cho việc 
dạy học trong nhà trường. Để nâng cao chất lượng hoạt động của thư viện, người 
cán bộ thư viện cần có những biện pháp tổ chức sắp xếp, bảo quản, giữ gìn, cung 
cấp và luân chuyển sách một cách hiệu quả nhất. Sách trong thư viện nhà trường 
phải giáo dục được đạo đức cho học sinh, giúp các em mở mang kiến thức, hiểu 
biết về thế giới tự nhiên xã hội, bồi dưỡng về tư tưởng tiến bộ, hoàn thiện những 
hành động cao đẹp. Đồng thời, sách thư viện phải cung cấp nhiều tư liệu quý 
báu, nhiều kiến thức uyên bác cho cán bộ giáo viên nhằm giúp nâng cao chất 
lượng giảng dạy, thêm nhiều phương pháp truyền đạt hiệu quả. Thư viện phải 
thực sự là nơi lưu trữ và cung cấp hiệu quả nhất, nhiều phương tiện cần thiết để 
phục vụ hỗ trợ cho quá trình giảng dạy và học tập trong nhà trường. Làm cách 
nào để thư viện xứng đáng là trái tim của nhà trường? Và thực tiễn cần phải có 
những biện pháp hiệu quả để thu hút bạn đọc đến thư viện.
 Để một cuốn sách hay đến tay các em, một tài liệu quý đến với giáo viên là 
một việc làm không hề đơn giản. Trước đây, những cuốn sách ấy được bạn đọc 
biết đến thông qua lời giới thiệu ngắn gọn của người làm thư viện, hay chỉ là vô 
tình biết đến. Và có thể bạn đọc sẽ tiếp nhận cuốn sách nhưng cũng có thể không 
quan tâm. Bởi một lẽ tất yếu cây cầu nối sách đến với bạn đọc quá mỏng manh, 
không ấn tượng, không phong phú. Chính vì thế sách không đến được với bạn 
đọc, thư viện ngày một vắng bóng những bạn đọc. Vậy làm gì để kết nối được 
bạn đọc với sách, với thư viện?
 Cùng với phong trào thi đua xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích 
cực, nhiều thư viện trường học thân thiện ra đời đã thay đổi cách nhìn nhận về 
vai trò của thư viện trường học với trọng tâm hướng tới đảm bảo sự phát triển 
toàn diện của các em với các tài liệu học tập và môi trường học tập thân thiện. 
 Chính vì những lí do trên đã thúc đẩy tôi chọn đề tài: “ Thu hút bạn đọc đến 
thư viện thông qua mô hình thư viện trường học thân thiện” làm đề tài sáng kiến 
kinh nghiệm.
 Những yếu kém, bất cập:
 - Sách thư viện nhiều nhưng học sinh không đến tìm đọc
 - Sách truyện tranh về trinh thám, thám tử phù hợp với học sinh chưa có 
nhiều trong thư viện
 - Không gian chưa đẹp, phong phú thu hút bạn đọc
 CBTV: H’ Liăng Niê 1 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 Xác định được điều ấy, tôi cảm thấy băn khoăn một điều là làm thế nào để 
hướng dẫn cho bạn đọc tìm sách báo một cách dễ dàng để các em đến thư viện 
đọc sách hiệu quả. 
 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 I. Cơ sở lý luận của vấn đề
 Sách là sản phẩm của con người, của xã hội: Là sự tích lũy kiến thức của 
toàn nhân loại, qua từng thời kỳ và từng nền văn minh của thế giới. Sách là nơi 
lưu giữ những thành tựu mà con người đã đạt được. Đồng thời là kho tàng cất 
giữ những di sản tinh thần vô giá của nhân loại. Sách như một chiếc chìa khóa 
vàng mở những cánh cửa ước mơ.
 Thư viện thân thiện là một thư viện luôn chào đón, hỗ trợ và tạo ra môi 
trường đọc an toàn, thoải mái cho học sinh. là nơi để cán bộ, giáo viên, nhân 
viên và các em học sinh có thể vui chơi, đọc sách, thể hiện năng khiếu, sở 
trường của bản thân, thể hiện tính đoàn kết, thân ái. Cán bộ thư viện, giáo viên, 
cán bộ quản lý, phụ huynh và cộng đồng chủ động khuyến khích học sinh đọc 
sách để xây dựng thói quen đọc.
 Chỉ thị số 40/ 2008/ CT-BGDĐT ngày 22/7/2008 của Bộ giáo dục và đào 
tạo về việc triển khai phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học 
sinh tích cực” đến toàn ngành, đến từng trường đã tác động mạnh mẽ trong tâm 
thức tôi với hai chữ “ thân thiện” thấy thật cần thiết và cần phải có hơn thứ gì 
hết trong nhà trường và trong thư viện. 
 Đã có một số SKKN trước đây nghiên cứu những kiến thức để xây dựng 
thư viện thân thiện, thu sự quan tâm của học sinh nhưng chưa đạt hiệu quả cao. 
Các SKKN trước đây chưa chỉ ra được giải pháp phù hợp với tâm lý lứa tuổi học 
sinh tiểu học, chưa chạm vào được vào tình yêu đối với sách của học sinh nhưng 
một số SKKN chỉ tập trung vào kết quả đạt được mà chưa đi sâu vào các biện 
pháp cụ thể, chưa mới lạ ở đề xuất giải quyết những vấn đề hạn chế, bất cập ở 
các thư viện trường học hiện nay.
 II. Thực trạng vấn đề:
 Năm học Số lượt Số lượt 
 học sinh đến thư viện mượn sách
 2015 – 2016 40 lượt/ngày/359 học sinh 15 lượt/ngày
 2016 – 201 70 lượt/ngày/359 học sinh 60 lượt/ngày
 CBTV: H’ Liăng Niê 3 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 Đồ dùng ở góc đọc:
 + Giấy A4 + Giấy bìa màu
 + Mẫu bình luận sách + Bút chì, bút bi
 + Bút màu, màu sáp + Thẻ đánh dấu sách
 - Phân loại sách theo trình độ đọc và trưng bày trên kệ. Học sinh dễ dàng 
tìm sách phù hợp với trình độ đọc của mình và tự lấy được sách để đọc; 
 - Trang thiết bị trong thư viện được sắp xếp hợp lý, học sinh di chuyển dễ 
dàng để chọn sách và vật phẩm giáo dục. Có đủ không gian để học sinh tham 
gia vào các hoạt động: cá nhân, cặp đôi, nhóm, có đủ không gian phục vụ việc 
mượn trả sách.
 - Có thời khóa biểu tiết đọc thư viện của tất cả các lớp. Tiết đọc thư viện 
được triển khai đúng thời khóa biểu. Có lịch trả mượn sách cho tất cả các khối 
lớp.
 - Cán bộ thư viện và giáo viên giúp học sinh tìm sách phù hợp với trình độ 
đọc, làm mẫu thế nào là đọc tốt/hay , giúp các em cảm thấy thư viện là một nơi 
thoải mái và không bị áp lực khi đọc và thể hiện sự thích thú khi đọc sách.
Hình ảnh minh họa góc đọc:
 Hình Tiết đọc thư viện.
 CBTV: H’ Liăng Niê 5 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 CBTV: H’ Liăng Niê 7 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 Giải pháp 2: Xây dựng Góc viết, vẽ phong phú
 - Hướng dẫn học sinh thực hiện hoạt động có thể tổ chức ở góc viết là:
 + Viết thư 
 + Làm thơ, viết văn
 + Viết báo 
 + Viết bảng tin
 + Sáng tác truyện
 + Làm sách
 + Viết đẹp
 + Vẽ lại tranh, nhân vật đã đọc mà các em yêu thích.
 + Học sinh vẽ và viết cảm nhận về quyển sách mà các em đã đọc
 + Các hoạt động cần phải liên quan đến sách, lưu ý tăng cường các sản 
phẩm viết
 + Tạo cơ hội để tất cả học sinh có sản phẩm đều được trưng bày (không chỉ 
trưng bày các sản phẩm đẹp hoặc các bài viết hay)
 + Các sản phẩm được thay đổi định kỳ, khi thay đổi thì các sản phẩm cũ 
được đóng thành quyển và lưu ở thư viện hoặc chuyển cho giáo viên chủ nhiệm 
để trả về cho học sinh.
 - Bài trí góc viết, vẽ một cách khoa học 
 + Bàn ghế nên kê ở vị trí yên tĩnh
 + Chiều cao đúng kích cỡ để học sinh có thể ngồi viết thoải mái
 CBTV: H’ Liăng Niê 9 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 + Giấy A4, giấy bìa màu 
 + Bút chì, tẩy, kéo, hồ dán
 + Con rối tay, con rối que 
 + Đất nặn
 + Giấy vẽ
 + Bút vẽ, màu vẽ
 Giải pháp4: Hướng dẫn học sinh sử dụng Góc tra cứu có hiệu quả
 - Khuyến khích học sinh sử dụng sách tra cứu phục vụ cho học tập và nâng cao 
kiến thức;
 - Rèn luyện kỹ năng tra cứu tài liệu cho học sinh.
 - Chuẩn bị những vật dụng cần thiết cho việc thiết lập góc tra cứu:
 + Bàn hoặc kệ để đựng sách;
 + Bàn, ghế cho khu vực tra cứu;
 +Trang trí tên góc.
 - Thường xuyên tổ chức hoạt động của góc tra cứu:
 + Giáo viên đưa ra các câu hỏi để học sinh tìm thông tin từ sách tra cứu;
 + Sách ở góc tra cứu chỉ sử dụng tại thư viện, không cho học sinh mượn về 
nhà.
 Giải pháp 5: Xây dựng Góc trò chơi phù hợp với sở thích học sinh, 
mang tính giáo dục cho học sinh.
 CBTV: H’ Liăng Niê 11 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 + Tăng cường tính tự quản của học sinh.
 - Hướng dẫn giáo viên, lớp trưởng Tổ chức hoạt động tại thư viện góc lớp 
 + Giáo viên dùng nguồn tài liệu có trong thư viện góc lớp để tổ chức các 
hoạt động trong môn kể chuyện, tập làm văn, vẽ, thủ công;thi đọc sách, sáng 
tác truyện, vẽ minh họa
 + Học sinh có thể đọc sách để giải trí trong các giờ ra chơi, trước giờ đi ngủ 
trưa để tạo tinh thần thoải mái cho các em trong những tiết học tiếp theo.
 + Tổ chức quyên góp sách.
 + Chia sẻ câu chuyển hay với thầy cô, bạn bè
 - Xây dựng nhóm hỗ trợ, chịu trách nhiệm cho các bạn mượn sách, trả 
sách, luân chuyển sách với các lớp khác hoặc mượn sách từ thư viện trường 
nhằm xác định vai trò tự chủ của các em trong hoạt động.
 CBTV: H’ Liăng Niê 13 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 CBTV: H’ Liăng Niê 15 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 - Hình ảnh Cô Hiệu Phó chuyên môn trao phần quà của dự án thư viện thân 
thiện cho 5 em đại diện mỗi khối đọc nhiều nhất trong năm học 2016 – 2017. Còn 
rất nhiều em có số lượt mượn về nhà nhiều được tuyên dương trước buổi chào cờ, 
trong lớp để khuyến khích các em, thu hút các em thường xuyên đến với thư viện 
tìm đọc những trang sách hay và bổ ích cho các em.
 - Giải pháp xây dựng mô hình thư viện ngoài trời một cách mới lạ và xây 
dựng góc công nghệ thông tin để tra cứu tài liệu nhằm thu hút học sinh tham gia 
vào quá trình đọc, Học sinh được tạo không gian rộng, thoáng mát cảm nhận thân 
thiện với môi trường và thiên nhiên, tạo cảm hứng cho sự sáng tạo của người đọc. 
Góc Công nghệ thông tin đáp ứng sự tìm tòi của học sinh, tạo cơ hội cho học sinh 
làm quen với công nghê thông tin, đưa công nghệ thông tin một cách có hiệu quả 
trong quá trình bổ sung kiến thức
 Hình ảnh trao phần quà cho các em đại diện mỗi khối đọc nhiều nhất trong 
năm học 2017 – 2018
 CBTV: H’ Liăng Niê 17 Trường TH Hoàng Văn Thụ Sáng kiến kinh nghiệm thu hút bạn đọc đến với Thư viện thân thiện
 Đọc sách là việc làm cần thiết, đọc sách nhiều giúp con người ta hướng tới 
Chân – Thiện – Mĩ, đem lại cho ta nhiều kiến thức quý báo. Trong thời đại ngày 
nay, thời đại mà công nghệ thông tin đang ngày càng chiếm ưu thế thì việc đọc 
sách ngày càng phải phát huy, phải giữ gìn, bởi đọc sách làm con người thông 
thái sáng suốt hơn.
 Thư viện trường học góp phần xây dựng thói quen yêu thương tự học cho 
học sinh. Mặt khác, thư viện còn giúp học sinh tự bổ sung kiến thức. Cũng chính 
ở thư viện các em tự rèn luyện tính độc lập, tư duy và thói quen tự học. Qua các 
tác phẩm mà các em đã đọc, sẽ hình thành cho các em tình cảm đúng đắn, giúp 
các em hiểu thêm về con người, về đất nước, về cuộc sống, giúp các em hình 
thành và phát triển nhân cách của mình.
 Đặc biệt trong môi trường giáo dục thì việc đọc sách nhiều là điều thật sự 
cần thiết đối với mỗi giáo viên trong công tác giảng dạy cũng như với học sinh 
trong quá trình học tập, nghiên cứu.Và đó cũng chính là điều mà tôi mong muốn 
bạn đọc hãy đến với thư viện nhiều hơn và hãy thật sự quan tâm tới chính bản 
thân mình bởi sự học là vô hạn.
 Sau khi áp dụng SKKN thư viện trở thành điểm đến tin cậy của học sinh 
trong giờ ra chơi. Bản thân tôi thấy được đọc sách cần đi kèm với nhiều hoạt 
động trải nghiệm thì mới gây được huwngsthus cho học sinh.
 - Sach phong phú về truyện, tranh ảnh sinh động thu hút được các em
 II. Kiến nghị:
 Thư viện trường học thân thiện là một mô hình hoạt động mới của thư viện. 
Đáp ứng yêu cầu giảng dạy và học tập trong giai đoạn đổi mới hiện nay, áp dụng 
các công nghệ thông tin hiện đại trong hoạt động sử dụng thư viện, đòi hỏi cần 
có sự quan tâm thường xuyên, kịp thời của Ban giám hiệu Nhà trường, Phòng 
giáo dục và Ban đại diện cha mẹ học sinh về vấn đề đầu tư cơ sở vật chất, nguồn 
tài liệu đảm bảo cho học sinh, giáo viên sử dụng sách báo là một điều cấp thiết. 
Chính vì vậy, đề nghị nhà trường tăng nguồn kinh phí mua tài liệu, trang bị cơ 
sở vật chất nhất là các tài liệu theo chương trình đổi mới. Nhà trường và phòng 
giáo dục trang bị thêm cho phòng đọc một số dàn máy tính xây dựng góc công 
nghê thông tin tra cứu tài liệu cho học sinh cũng như của giáo viên.
 Người viết
 H’ Liăng Niê
 CBTV: H’ Liăng Niê 19 Trường TH Hoàng Văn Thụ