Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở Lớp 1

doc 13 trang SK Quản Lý 10/11/2025 210
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở Lớp 1", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở Lớp 1

Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở Lớp 1
 Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG ANA
 TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐINH TIÊN HOÀNG
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 ĐỀ TÀI:
 KINH NGHIỆM RÈN KỸ NĂNG ĐỌC 
CHO HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ TIẾP THU CHẬM Ở LỚP 1
 Họ và tên: Nguyễn Thị Thanh Linh
 Đơn vị công tác: Trường TH Đinh Tiên Hoàng
 Trình độ đào tạo: Đại học
 Môn đào tạo: Giáo viên Tiểu học
 Krông Ana, tháng 4 năm 2019
 Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 1 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
 I. Đặt vấn đề
 Ở Tiểu học, lớp Một được ví là cái móng đặt nền tảng cho cả cấp học, mỗi 
học sinh được hướng đến nền giáo dục phát triển toàn diện thì kĩ năng cơ bản của 
các em học xong lớp1 là phải biết đọc, biết viết, đặc biệt là các em học sinh dân tộc 
Thiểu số biết ngôn ngữ phổ thông để chiếm lĩnh kiến thức khi học dần lên.
 Hiện nay ở trường tôi vẫn có một số trường hợp học sinh DTTS tiếp thu 
chậm khi học xong lớp 1, khi lên các lớp trên qua thời gian hè các em dường như 
tái mù chữ, quên một số vần, từ khó, một số em viết tốc độ cực kì chậm và viết sai 
lỗi chính tả
 Vậy làm thế nào để học sinh dân tộc Thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1 có kĩ 
năng đọc được Tiếng Việt, đồng thời nắm được một số yêu cầu nội dung cần học ? 
Làm thế nào để học sinh tham gia học “ tiếng Việt ” một cách hứng thú ? Qua quá 
trình dạy học, tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm “ Rèn kỹ năng đọc cho học 
sinh dân tộc Thiểu số tiếp thu chậm ở lớp Một”. 
 II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu
 Đề tài chỉ ra sự hình thành kỹ năng đọc yêu cầu mỗi học sinh đạt được trong 
môn Tiếng Việt trong chương trình lớp1. Giúp học sinh tiếp cận với những kỹ 
năng đọc đa dạng trong hệ thống câu hỏi rèn luyện khả năng sử dụng ngôn ngữ 
Tiếng Việt trong sáng và phong phú. Giúp các em kiểm tra lại kiến thức vốn từ và 
bổ sung thêm nhiều vốn từ mới . 
 Đề tài giúp giáo viên lớp Một có thêm những kinh nghiệm dạy kĩ năng đọc 
trong môn tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp Một.
 Các em học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm có kĩ năng đọc được môn 
Tiếng Việt thì các em sẽ giao tiếp cởi mở, tự tin mạnh dạn trình bày ý kiến trong 
học tập, ham mê đọc sách, có nhiều vốn từ phong phú khi học phân môn Tập làm 
văn, có kỹ năng sử dụng từ ngữ phong phú và phù hợp trong các tình huống hằng 
ngày.
 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 I. Cơ sở lí luận của vấn đề
 Đọc là một hoạt động của con người, dùng mắt để nhận biết các kí hiệu và chữ 
viết, sử dụng bộ máy phát âm phát ra âm thanh nhằm truyền đạt đến người nghe, và 
dùng trí óc để tư duy và lưu giữ những nội dung mà mình đã đọc. Kỹ năng đọc là 
kỹ năng cần trau dồi thường xuyên, lâu dài nhất để mỗi cá nhân hình thành và phát 
triển bền vững năng lực học tập.
Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 3 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
 III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
 Đầu năm học sau một vài tuần ổn định tôi bắt đầu khảo sát tình hình học tập 
và tiếp thu kiến thức của các em để phân loại đối tượng học sinh trong lớp và có 
phương pháp dạy học thích hợp.
 Tôi và các giáo viên trong khối Một, qua nhiều năm dạy học, có rất nhiều 
trăn trở, đã áp dụng những giải pháp và biện pháp khác nhưng tôi thấy hai giải pháp 
cơ bản dưới đây được thực hiện tại trường tôi đưa lại hiệu quả cao, được các tổ 
chuyên môn và giáo viên hưởng ứng, đồng tình, đặc biệt là Ban giám hiệu nhà 
trường khen ngợi, khích lệ thực hiện.
 Giải pháp 1: Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến việc học sinh dân tộc Thiểu 
số tiếp thu chậm. 
 Khi thực hiện bất cứ một công việc gì, thì tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến 
những tình trạng và hậu quả đó là vô cùng quan trọng. Để có những giải pháp thích 
hợp đem đến hiệu quả.
 Ví dụ: Một giáo viên muốn tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp cho đối 
tượng học sinh tiếp thu chậm ở lớp mình phụ trách, thì phải biết nguyên nhân vì 
sao một số em học sinh đó không chịu hợp tác với cô giáo trong giờ học, hoặc vì 
sao có em một chữ cái học đi học lại không thể nhớ, em khác thì trong giờ học chỉ 
nhìn ra ngoài sân
 Vì vậy để thực hiện tốt các kế hoạch giáo dục đề ra, thì giải pháp tìm hiểu 
nguyên nhân dẫn đến việc học sinh dân tộc Thiểu số tiếp thu chậm là vô cùng cần 
thiết tạo tiền đề cho các giải pháp tiếp theo có thành công hay không.
 Để thực hiện giải pháp này, tôi thực hiện các biện pháp sau:
 + Tìm hiểu hoàn cảnh gia đình: Tôi cùng với một số giáo viên chủ nhiệm 
trong khối 1 đi thực tế thăm gia đình của từng em thì đa số các em 100% là gia đình 
có hoàn cảnh khó khăn, em thì bố mẹ mãi kiếm sống, em thì bố mẹ bỏ nhau sống 
với họ hàng, em thì mồ côi cha hoặc mẹNên các em thiếu thốn về mọi mặt, sách 
vở, đồ dùng học tập chưa thật đầy đủ và bữa ăn sáng lúc đến trường bữa đói, bữa 
no, trong gia đình hoàn toàn giao tiếp bằng tiếng mẹ đẻ, nhiều phụ huynh mù chữ. 
Do trình độ dân trí thấp nên nhận thức của họ về việc đi học và tiếp thu học tập như 
thế nào của con em mình vẫn còn thơ ơ, phó mặc cho giáo viên. Dẫn đến nhiều em 
đi học chưa chuyên cần, từ thực tế trên tôi cùng một số giáo viên chủ nhiệm khác 
phối hợp nhịp nhàng với các đoàn thể trong và ngoài nhà trường luôn tạo mọi điều 
kiện thuận lợi về vật chất cũng như tinh thần dành cho đối tượng những học sinh 
trên. Vận động gia đình thường xuyên cho các đi học chuyên cần, động viên các 
con đến trường vui vẻ và khen ngợi các con thường xuyên. 
Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 5 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
 + Qua công tác tìm hiểu hoàn cảnh, tâm tư của học sinh, phân loại theo 
nguyên nhân để thực hiện đồng thời các biện pháp tác động khác như những em 
chăm chỉ nhưng còn rụt rè giáo viên luôn tạo không khí vui vẻ nhẹ nhàng, quan tâm 
hỏi han, dù các em tiếp thu chậm hay quên thì vẫn kiên trì nhẫn nại khích lệ khen 
ngợi những tiến bộ của bản thân các em dù nhỏ nhất, dần dần các sẽ hòa nhập, cởi 
mở và tự tin hơn.
 + Lập các tổ, nhóm học tập gồm trên lớp hay giờ ra chơi mọi lúc mọi nơi có 
các bạn năng khiếu môn học kèm cặp thêm lập thành đôi bạn cùng tiến, lựa chọn 
các bạn ở gần nhà tổ chức học tập theo nhóm vừa để kèm cặp vừa để động viên 
giúp đỡ nhau, phát huy tinh thần tương thân tương ái. Cuối tuần giáo viên cùng cả 
lớp khen ngợi kịp thời những đôi bạn đã biết chia sẻ giúp đỡ nhau trong học tập và 
cuộc sống. Một tháng một lần kết hợp Đội khen ngơi tuyên dương các em trước cờ.
 + Một nhóm tất cả học sinh tiếp thu chậm môn tiếng Việt của ba lớp ở khối 1 
sẽ được gộp lại học chung một lớp trong thời gian là 10 tuần, tôi đã tự nguyện chủ 
nhiệm lớp này, với thời khóa biểu tập trung chủ yếu học hai môn Toán và Tiếng 
việt. Các thầy cô tham gia dạy lớp này dạy như dạy kèm phụ đạo.
 Nhận biết và thuộc lòng và viết ra được bảng chữ cái học theo phương châm 
học đâu chắc đó.
 Ví dụ: Khi dạy chữ a giáo viên cho học đi đọc lại nhiều lần, tìm chữ a có 
trong sách giáo khoa, truyện, trong lớp ở khắp mọi nơi, hướng dẫn viết bảng con, 
viết vở. Sau đó phải quay lại kiểm tra lại các em phải tự nhớ lại tái hiện được viết 
ra bảng con và vào vở ô li vở và tiếp tục tìm được bao nhiêu chữ a có trong một 
câu, đoạn, khổ thơ, tìm theo cặp đôi hoặc nhóm thi đua.
 Theo phương pháp dạy như trên dần dần học sinh thuộc bảng chữ cái, ở 
trong lớp cùng một đối tượng nên các em thấy tự tin, bạn cũng giống mình cùng 
nhau tiến bộ khá nhanh.
 Ghép vần, đọc thành tiếng: biến chữ thành âm thanh ngôn ngữ. Bắt đầu từ 
việc nhận diện các chữ cái, ghép vần các từ đơn giản, nhận biết các thành phần cấu 
tạo tiếng (âm, vần), biết cách đọc thành tiếng những từ dài, khó, với tốc độ hợp lý 
khi đọc thành tiếng và ngày càng nhanh khi đọc thầm.
 Ví dụ: Học những vần kết thúc bằng chữ n thì ghép các nguyên âm với âm 
cuối n ta được các vần sau: an, ân, ăn on, en, ên, un, ưn, in... Đọc phân tích a-
nờ- an, tương tự ang, âng, ăng ong,ông, eng, êng, ung, ưng, ingđọc đến đâu viết 
ra đến đó, học đâu nhớ đó.
 Các em biết nhận diện bảng chữ cái, vần, đến phần tiếng các em sẽ tập làm 
quen phân tích chia nhỏ ra để đọc.
Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 7 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
 Hoc sinh dân tộc Thiếu số tiếp thu chậm chưa biết đọc của 
 Năm học khối 1.
 Đầu năm HK1 Tuần 32
2017-2018 10 6 4
2018-2019 14 10 0
 Với kết quả trên trường chúng tôi sẽ áp dụng giải pháp trên cho những khối 
lớp khác và duy trì cho khối lớp 1 trong những năm tiếp theo.
 Sau nhiều năm là giáo viên trực tiếp đứng lớp1 đồng thời quản lý tổ khối nơi 
tôi giảng dạy với những kế hoạch sự nổ lực không nhỏ của mỗi giáo viên, hội cha 
mẹ học sinh, trưởng thôn buôn... Ngày qua ngày cố gắng đem từng cái chữ, những 
nụ cười, những giọt nước mắt, nhớ những ngày các cô giáo chạy tất bật ngược xuôi 
qua các con đường đến từng nhà tìm cho được các em trong mùa kiểm tra học kỳ. 
Nhưng bù đắp lại là các em đến trường ít nhất biết cái chữ biết đọc, biết viết.
 Phần thứ ba: Kết luận, kiến nghị 
 I. Kết luận
 Khi mà tình hình thế giới ngày càng phát triển phức tạp về mọi mặt chính trị 
- kinh tế - xã hội thì giữ vững lập trường tư tưởng chính trị cũng như hướng về quê 
hương, đất nước là nhiệm vụ thiêng liêng của mỗi người con Việt nam.
 Để thế lực thù địch không dễ lôi kéo, kích động, thì người dân phải có sự 
hiểu biết và nền dân trí đồng đều. Vậy đóng góp của nền giáo dục vô cùng quan 
trọng. Đặc biệt là hoạt động giáo dục học sinh DTTS có hiệu quả thì phải biết một 
cách khoa học nhất có tầm nhìn xa. 
 Để đảm bảo chất lượng thật, đặc biệt là môn Tiếng Việt đối với học sinh dân 
tộc thiểu số và học sinh không ngồi nhầm lớp và bỏ học giữa chừng, giáo viên cần 
quan tâm phân loại các đối tượng học sinh và có kế hoach giảng dạy phù hợp ngay 
từ đầu năm. Từ việc hướng dẫn nhiệt tình của giáo viên, qua việc rèn luyện thường 
xuyên, các em học sinh không còn rụt rè, e ngại mà tự tin trong học tập và giao 
tiếp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
 Do thời gian và điều kiện nghiên cứu còn hạn chế nên một số vấn đề chưa 
thể đề cập hết được đó là hướng nghiên cứu tiếp của sáng kiến kinh nghiệm.
 II. Kiến nghị
 Về phía phụ huynh học sinh hợp tác tốt hơn với giáo viên trong phương pháp 
giáo dục toàn diện cho học sinh.
Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 9 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
 NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 11 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng Kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số tiếp thu chậm ở lớp 1
Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Thanh Linh 13 Tr­êng TiÓu häc §inh Tiªn Hoµng

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_ren_ky_nang_doc_cho_hoc_sinh_dan_toc_t.doc