Sáng kiến kinh nghiệm Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THCS trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0

 ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN NAM TỪ LIÊM
 TRƯỜNG THCS NGUYỄN QUÝ ĐỨC
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, LÓI SÓNG
 CHO HỌC SINH THCS TRONG THỜI KỲ CÁCH MẠNG
 CÔNG NGHIỆP 4.0
 Lĩnh vực/Môn : Quản lí
 Cấp học Tên : THCS
 tác giả : Đỗ Thị Xuân
 Đơn vị công tác : THCS Nguyễn Quý Đức
 Chức vụ : Hiệu trưởng
 Năm học 2022-2023 - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến 
theo ý kiến của tác giả:
 Đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh TI 1CS... ” là một đề tài 
không mới, tuy nhiên trong các giải pháp của mình tác giả đã đề cập đến những vấn đề 
nóng trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn thời kỳ cách mạng 4.0. Trong thời kỳ này, 
nhiều người quan tâm đến thế giới ảo nhiều hơn, mà quên đi thế giới thực mình đang 
sống. Qua khảo sát thực trạng, tác giả nhận thấy, giá trị đạo đức đang đi xuống, nhiều 
cha mẹ học sinh do áp lực công việc hoặc mải sống trên thế giới mạng mà không chú 
trọng vào việc giáo dục lễ giáo, khuôn phép, ứng xử cho con em mình; hoặc mặc cho 
con em mình tự học, tự tìm tòi trên không gian mạng đầy rẫy những hiểm nguy trực 
chờ.
 Tác giả đã đưa ra những giải pháp phù hợp với tình hình hiện tại, có tính khả thi và 
hiệu quả cao trong giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THCS trong thời kỳ 4.0.
 - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến 
theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có): SKKN 
có tính hiệu quả cao, có thể áp dụng được ở các trường THCS có cùng điều kiện.
 - Danh sách những người đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có):
 Số Họ và Ngày Nơi công tác Chức Trình độ Nội dung công việc 
 TT tên tháng (hoặc nơi danh chuyên môn hỗ trợ
 năm thường trú)
 sinh
 Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và 
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
 Nam Từ Liêm, ngày 05 tháng 04 năm 2023
 Người nộp đơn
 (Ký và ghi rõ họ tên) Đây là một đề tài không mới, tuy nhiên trong các giải pháp của mình tác giả đã đề 
cập đến những vấn đề nóng trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn thời kỳ cách mạng 4.0. 
Trong thời kỳ này, nhiều người quan tâm đến thế giới ảo nhiều hơn, mà quên đi thế 
giới thực mình đang sống. Qua khảo sát thực trạng, tác giả nhận thấy, giá trị đạo đức 
đang đi xuống, nhiều cha mẹ học sinh do áp lực công việc hoặc mải sống trên thế giới 
mạng mà không chú trọng vào việc giáo dục lễ giáo, khuôn phép, ứng xử cho con em 
mình; hoặc mặc cho con em mình tự học, tự tìm tòi trên không gian mạng đầy rẫy 
những hiểm nguy trực chờ.
 Tác giả đã đưa ra những giải pháp phù hợp với tình hình hiện tại, có tính khả thi và 
hiệu quả cao trong giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THCS trong thời kỳ 4.0.
- Khả năng áp dụng, phổ biến rộng rãi của giải pháp (nêu rõ cụ thể khả năng áp dụng, 
phổ biến rộng rãi của giải pháp cho các đối tượng, tổ chức nào):
 Đề tài có thể áp dụng được các trường THCS có cùng điều kiện trên địa bàn quận 
Nam Từ Liêm.
7. Địa chỉ áp dụng sáng kiến: trường THCS Nguyễn Quý Đức
8. Thời gian bắt đầu áp dụng sáng kiến: Năm học 2021-2022 đến 2022-2023
9. Hiệu quả kinh tế, xã hội mà giải pháp mang lại:
 Giải pháp đã giúp cho việc nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức trong nhà 
trường, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Học sinh tích cực, chủ động và 
sáng tạo trong học tập và tu dưỡng; giảm đi gánh nặng cho các gia đình, không còn 
phải lo lắng hay mất thời gian quản thúc con em mình để giành nhiều thời gian hơn 
trong phát triển kinh tế gia đình. Nhà trường có sản phẩm đầu ra ngày càng chất lượng, 
đóng góp cho xã hội những con người có ích và trí tuệ.
 Thủ trưởng đơn vị xác nhận Người báo cáo
 (Ký, họ tên và Đóng dấu) (Ký, họ tên tác giả) MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
 Cha ông ta có câu: “Cái nết đánh chết cái đẹp” hay “Tốt gô hơn tốt nước 
sơn" nhằm đánh giá cao tầm quan trọng của đạo đức con người. Tư cách của con 
người có giá trị bền vững, dài lâu hơn vẻ đẹp son phấn, màu mè bên ngoài. Cũng 
như chất liệu tạo ra đồ vật có giá trị cao hơn lớp nước sơn, bao bì che bọc bên ngoài. 
Chính vì vậy, mỗi nhà trường đều đặt công tác giáo dục đạo đức học sinh lên hàng 
đầu bởi sản phẩm đầu ra là con người. Một người có tài, giỏi giang chuyên môn 
chưa đủ; để cống hiến cho sự phồn vinh của đất nước, có ích cho xã hội đòi hỏi con 
người đó phải có đức, có tâm. Một xã hội đói nghèo có thể khắc phục được. Một xã 
hội không có đạo đức nhất định sẽ diệt vong. Việc hình thành, rèn luyện và bồi 
dưỡng đạo đức phù hợp với chuẩn mực và thời đại cho con người luôn được các nhà 
lãnh đạo đất nước quan tâm, đặc biệt là thế hệ trẻ, những người chủ tương lai của 
đất nước.
 Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của sự nghiệp GD&ĐT, Đảng và Nhà nước 
ta luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu, đặt giáo dục ở vị trí trung tâm trong sự 
nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 
Hội nghị Trung ương 8, khóa XI về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo 
đã nhấn mạnh mục tiêu “Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện" và phát 
huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ 
quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả" và cụ thể ở giáo dục phổ thông 
là . nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền 
thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến 
thức vào thực tiên". Trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục trung học cơ sở là 
bậc học có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách 
học sinh. Nhìn từ góc độ tâm lý học, học sinh ở cấp học này, là lứa tuổi có sự thay 
đổi về tâm lý, về sinh lý, đặc biệt sự phát triển về “con người sinh lý" lại nhanh hơn 
“con người xã hội". Mâu thuẫn này nếu không được giải quyết tốt bằng các biện 
pháp giáo dục, bằng sự hướng dẫn và tự rèn luyện trong môi trường xã hội dưới sự 
điều chỉnh của nhà giáo dục sẽ dẫn đến những hành vi tự phát thiếu văn hóa, phi 
đạo đức do ý thức không kiềm chế được bản thân. Chính vì vậy, giáo dục đạo đức 
cho thế hệ trẻ nói chung và cho học sinh các trường trung học cơ sở nói riêng nhằm 
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là rất cần thiết. Để giúp học sinh 
phát triển toàn diện, hình thành nhân cách con người phát triển theo định hướng xã 
hội chủ nghĩa, ngoài việc đẩy mạnh hoạt động dạy học nhằm truyền thụ cho học 
sinh những tri thức khoa học cơ bản và có hệ thống còn phải đẩy mạnh hoạt động 
giáo dục đạo đức nhằm hình thành cho học sinh về 1.4. Phạm vi nghiên cứu
 - Đề tài được tiến hành từ năm học 2021-2022 đến năm học 2022-2023 với học 
sinh khối 6,7,8,9 trường THCS Nguyễn Quý Đức, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
1.5. Phương pháp nghiên cứu:
 - Phương pháp điều tra, thu thập và xử lý số liệu
 - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
 - Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm, hoạt động
 - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm Giáo dục hành vi đạo đức là tổ chức cho học sinh lặp đi, lặp lại nhiều lần 
những thao tác, hành động đạo đức trong học tập, sinh hoạt, trong cuộc sống nhằm 
có được hành vi đạo đức đúng đắn và từ đó có thói quen đạo đức bền vững.
 Ngày nay, giáo dục đạo đức cho HS là giáo dục đạo đức xã hội chủ nghĩa. 
Giáo dục đạo đức chính là nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, đạo đức, pháp 
luật, làm cho học sinh có tinh thần yêu nước, thấm nhuần lý tưởng xã hội chủ nghĩa, 
thật sự say mê học tập, có ý thức tổ chức kỷ luật, kính thầy, yêu bạn, có nếp sống 
lành mạnh, biết tôn trọng pháp luật.
 Giáo dục lối sống cho HS là giáo dục cho HS cách cư xử chuẩn mực trong 
cuộc sống thường ngày, cách cư xử có văn hóa trong các mối quan hệ với chính bản 
thân mình, với những người khác, với môi trường thiên nhiên...
 Như vậy, có thể hiểu giáo dục đạo đức, lối sống cho HS là quá trình chuyển 
hóa các chuẩn mực đạo đức, lối sống từ những đòi hỏi bên ngoài của xã hội thành 
những đòi hỏi bên trong của mỗi HS thành tình cảm, ý chí, niềm tin, lý tưởng, nhu 
cầu, thói quen, hành vi ứng xử của HS. Giáo dục đạo đức, lối sống làm cho các quy 
tắc, các chuẩn mực đạo đức, của lối sống xã hội được HS nhận thức một cách đúng 
đắn, đầy đủ hơn, góp phần điều chỉnh hành vi của HS phù hợp với những chuẩn 
mực đạo đức xã hội.
 Giáo dục đạo đức chính là hình thành và phát triển ở HS tinh thần yêu nước, 
thấm nhuần lý tưởng xã hội chủ nghĩa, thật sự say mê học tập, có ý thức tổ chức kỷ 
luật, kính thầy, yêu bạn, có nếp sống lành mạnh, biết tôn trọng pháp luật để HS thực 
sự trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao của đất nước, nhân tố quan trọng góp 
phần quyết định tương lai, vận mệnh của đất nước. Mục đích của việc giáo dục đạo 
đức, lối sống là góp phần hình thành, củng cố và phát triển lý tưởng sống, khát vọng 
sống cho HS. Đó chính là lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, là ước mơ, 
hoài bão mang tài năng, sức lực của cá nhân để đóng góp cho xã hội, làm cho xã hội 
ngày càng tốt đẹp hơn, con người ngày càng hoàn thiện hơn.
 Với HS, lý tưởng sống, khát vọng cống hiến không phải là những hành động 
quá lớn lao, vĩ đại mà có thể biểu hiện qua những suy nghĩ tích cực, hành vi, ứng 
xử văn hoá, hoạt động có ích, xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày. HS tự nguyện, 
tự giác đóng góp trí tuệ, tài năng và tâm huyết của bản thân vì lợi ích của tập thể và 
cộng đồng trong mọi hoàn cảnh, mọi lúc, mọi nơi mà không đòi hỏi được đáp lại. 
Để phát huy khát vọng cống hiến, lối sống cống hiến, HS có thể đóng góp từ những 
việc có ý nghĩa dù là đơn giản nhất, duy trì đạo đức, hoàn thiện bản thân và hướng 
đến những giá trị tốt đẹp.
2.1.4. Quản lý
 Theo nghĩa rộng “Quản lý là hoạt động có mục đích của con người. Quản lý 
chính là hoạt động do một hoặc nhiều người điều hành phối hợp hành động của - Giáo dục ĐĐLS cho HS giữ vai trò quan trọng đối với sự hình thành, phát 
triển và hoàn thiện nhân cách của mỗi cá nhân HS. Giáo dục ĐĐLS tạo động lực 
thôi thúc HS hăng hái quyết tâm nghiên cứu học tập, tiếp thu tri thức khoa học để 
nâng cao hiểu biết, cổ vũ, động viên HS tự ý thức, tự rèn luyện, hình thành niềm tin, 
thế giới quan khoa học. Giáo dục ĐĐLS có ý nghĩa quyết định trực tiếp giúp HS 
hiểu rõ được mục đích, ý nghĩa cuộc sống và xây dựng nhân sinh quan cách mạng. 
Giáo dục ĐĐLS góp phần tích cực trong quá trình xây dựng phẩm chất đạo đức cá 
nhân và xây dựng những phẩm chất ý chí, tính kỷ luật, cách ứng xử của HS. Thông 
qua giáo dục ĐĐLS, các giá trị văn hoá, đạo đức truyền thống của dân tộc được HS 
tiếp nhận, kế thừa và phát huy.
 - Giáo dục ĐĐLS cho HS là một nhiệm vụ quan trọng trong các nhà trường, 
là hoạt động có tính chiến lược, nhằm thực hiện với mục tiêu giáo dục toàn diện. 
Giáo dục ĐĐLS là nền tảng của các mặt giáo dục khác, được thể hiện qua phương 
châm dạy học, từ xưa là “Tiên học lễ, hậu học văn” và ngày nay là “Dạy chữ, dạy 
người, dạy nghề”. Đây là vấn đề có giá trị định hướng lâu dài đối với sự nghiệp xây 
dựng và bảo vệ Tổ quốc.
* Đặc điểm
 - Giáo dục ĐĐLS cho HS là một quá trình lâu dài, đi từ việc giúp HS nhận 
biết lý tưởng cách mạng của Đảng, các chuẩn mực, các quy tắc đạo đức, ứng xử xã 
hội đến việc giúp HS hiểu, tin tưởng, mong muốn làm theo và tự giác thực hiện 
trong cuộc sống.
 - Quá trình giáo dục ĐĐLS cho HS đòi hỏi phải có sự gắn kết chặt chẽ giữa 
quá trình dạy học các môn học với quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục, giữa 
giáo dục trên lớp, trong trường với giáo dục ngoài nhà trường.
 - Hoạt động giáo dục ĐĐLS cho HS diễn ra dưới tác động phức hợp từ nhiều 
phía. Đó là những tác động từ giáo dục gia đình, giáo dục cộng đồng và xã hội. 
Những tác động này đan xen vào nhau, cùng chi phối đến nhận thức, thái độ, tình 
cảm và hành vi cá nhân của HS. Trong đó, giáo dục gia đình là nền tảng trong giáo 
dục ĐĐLS cho HS, tạo môi trường thuận lợi để HS học tập, rèn luyện, hình thành, 
củng cố, phát triển các kỹ năng; hoàn thiện phẩm chất và năng lực.
 Do vậy, ngoài việc quan tâm, đầu tư, nâng cao chất lượng giáo dục ĐĐLS 
cho HS trong nhà trường, cần chú trọng phát huy vai trò nêu gương từ các cán bộ 
quản lý, giáo viên, nhân viên trong nhà trường. Nếu mỗi cán bộ quản lý, giáo viên, 
nhân viên trong nhà trường thực sự là một tấm gương sáng về đạo đức, lối sống thân 
thiện, gần gũi, tôn trọng, yêu thương HS sẽ trở thành mẫu hình cho HS. Đồng thời, 
mỗi cán bộ, giáo viên từ vị trí, nhiệm vụ của mình luôn thể hiện được sự khao khát 
lý tưởng, khao khát cống hiến sẽ tạo động lực cho HS trong việc theo đuổi lý tưởng 
và khát vọng của bản thân. Khi đó, sẽ xây dựng được mối quan hệ