Sáng kiến kinh nghiệm Quản lý, chăm sóc sức khỏe học sinh ở trường DTNT

 Quản lý, chăm sóc sức khỏe học sinh ở trường DTNT Người thực hiện: Vũ Thị Thu Hường
 SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC
 I/THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
 1. Họ và tên: Vũ Thị Thu Hường
 2. Ngày tháng năm sinh: 23/07/1970
 3. Nam, nữ: Nữ
 4. Địa chỉ: Tổ 15 khu 10 thị trấn Tân Phú – huyện Tân Phú – tỉnh Đồng Nai
 5. Điện thoại (CQ) 0613.611489 ĐTDĐ(CN): 01246880519
 6. Chức vụ: nhân viên y tế
 7. Đơn vị công tác: Trường phổ thông DTNT liên huyện Tân Phú – Định Quán
 II/TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
 - Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Trung cấp y tế
 - Năm nhận bằng (chứng nhận): 1990
 - Chuyên ngành đào tạo: Y sỹ đa khoa – Định hướng CK Sản Nhi
 III/KINH NGHIỆM KHOA HỌC
 - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Công tác y tế học đường - Chăm sóc 
sức khoẻ ban đầu cho học sinh
 - Số năm có kinh nghiệm: 16 năm
 - Các kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: không có
 - 1 - Quản lý, chăm sóc sức khỏe học sinh ở trường DTNT Người thực hiện: Vũ Thị Thu Hường
tác quản lý và chăm sóc sức khỏe học sinh nhất là học sinh Dân tộc nội trú góp 
phần giáo dục toàn diện và hình thành nhân cách một con người toàn diện, cống 
hiến cho xã hội, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Nhà nước giao phó.
 II./TỔ CHỨC THỰC HIỆN 
 1.Cơ sở lý luận .
 - Sức khoẻ là vốn quý nhất của con người. Không thể có một trí tuệ minh 
mẫn trong một cơ thể gầy còm ốm yếu.
 -Sức khỏe tốt là một mục tiêu quan trọng của giáo dục toàn diện học sinh. 
Chăm sóc, bảo vệ và giáo dục sức khỏe cho thế hệ trẻ ở các trường học không chỉ 
là mối quan tâm của Đảng, nhà nước mà còn là mối quan tâm của gia đình, nhà 
trường và xã hội.
 -Căn cứ thông tư số: 03/2000/TTLT-BYT-BGD&ĐT, ngày 01/03/2000 của 
liên bộ Y tế-GD&ĐT về quy định nhiệm vụ y tế trường học. 
 - Căn cứ Chỉ thị số 40/2008/BGDĐT, ngày 22/7/2008 của Bộ Giáo dục và 
Đào tạo về phát động phong trào: “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích 
cực”.
 -Căn cứ phương hướng nhiệm vụ trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng học 
sinh của nhà trường.
 -Căn cứ thực trạng nguy cơ mắc bệnh ảnh hưởng đến tình hình sức khỏe học 
sinh hiện nay: Một số khảo sát gần đây của liên ngành Giáo dục – Y tế cho thấy 
tình trạng mắc bệnh học đường trong học sinh là khá nghiêm trọng và ngày một gia 
tăng: có trường 40% số học sinh bị cận thị, 44% số học sinh bị cong vẹo cột sống, 
26% nữ sinh và 16% nam sinh có dấu hiệu trầm cảm.... Trong thời gian 10 năm (từ 
năm 1998 đến năm 2009) tỷ lệ học sinh mắc bệnh tật khúc xạ ở các bậc học tăng 
khoảng 2 lần. Cá biệt ở các trường chuyên lớp chọn tỷ lệ học sinh mắc bệnh cận thị 
xấp xỉ 60%. 
 Bên cạnh nguy cơ mắc các bệnh học đường thì nguy cơ nhiễm các bệnh dịch 
như Cúm, Tiêu chảy, đau Mắt đỏ trong trường học là rất cao. Thực tế cho thấy 
trong những năm qua dịch cúm A/H5N1, cúm A/H1N1 bùng phát thì các trường 
học luôn là những điểm nóng gây nên dịch bệnh, hàng loạt các trường học phải 
đóng cửa hoặc trường học biến thành bệnh viện...
 Một nguy cơ nữa đối với lứa tuổi học sinh không kém phần quan trọng là 
ngày nay, cùng với quá trình hội nhập, sự bùng nổ của công nghệ thông tin, sự giao 
thoa văn hóa phương Đông – phương Tây đang diễn ra mạnh mẽ, tạo nên nhiều 
thay đổi trong cách sống, suy nghĩ của giới trẻ. Trẻ em, nhất là lứa tuổi vị thành 
niên có điều kiện tiếp xúc rất sớm với các phương tiện truyền thông đại chúng và 
nhiều nguồn thông tin khác. Các em sớm tiếp xúc với các hình ảnh bạo lực, phim 
đồi truỵ, uống rượu, hút chích ma túy, rồi những chuyện tình lãng mạn trong phim 
ảnh đã tác động mạnh mẽ đến các em, dẫn đến hành động học đòi, tìm cảm giác 
mới lạ tò mò, muốn được thỏa mãn dẫn đến hậu quả có thai ngoài ý muốn khi tuổi 
 - 3 - Quản lý, chăm sóc sức khỏe học sinh ở trường DTNT Người thực hiện: Vũ Thị Thu Hường
 Sau khi nghiên cứu các văn bản chỉ đạo về công tác y tế học đường, được 
lãnh đạo quán triệt trách nhiệm trong quy chế làm việc của cơ quan, tôi xác định rõ 
vai trò, trách nhiệm của của tôi khi làm công tác quản lý và chăm sóc sức khỏe là 
một nhiệm vụ rất quan trọng đầy trách nhiệm và cũng rất vinh dự. Bởi vì tất cả học 
sinh dân tộc nội trú các em được về đây ăn, ở, sinh hoạt và học tập tại trường theo 
chủ trương của Đảng là đào tạo một thế hệ có đủ sức, đủ tài sau này trở về bản làng 
làm cán bộ nòng cốt xây dựng quê hương đất nước. Đối với các em, nhà trường là 
một gia đình lớn, ở đây đội ngũ cán bộ giáo viên, công nhân viên phục vụ là những 
người cha, người mẹ, người thân của các em, trong đó có bản thân tôi làm công tác 
chăm sóc giáo dục sức khỏe học sinh.
 Công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe cho các em học sinh, hướng dẫn giáo 
dục nền nếp vệ sinh, ăn ở hàng ngày, hướng dẫn cách bảo vệ sức khỏe, giữ gìn vệ 
sinh, rèn kỹ năng sống, chăm lo khám chữa bệnh khi ốm đau bệnh tật, những công 
việc này là một phần không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt, giáo dục và rèn 
luyện học sinh ở trường nội trú. Chính vì thế vai trò của cán bộ y tế trường học vừa 
là trách nhiệm của người thầy thuốc, vừa là trách nhiệm của người thầy giáo và 
gánh cả một phần trách nhiệm người cha, người mẹ của học sinh.
 Để làm tốt vai trò trách nhiệm của mình, để thuận lợi cho công tác, tôi đã 
tham mưu cho lãnh đạo những nội dung sau:
 - Thực hiện tham gia đầy đủ các chế độ Bảo hiểm cho học sinh như BHYT, 
BHTN, dự trù kinh phí mua thuốc thiết yếu, dụng cụ y tế phục vụ CSSKBĐ.
 -Đối với cơ sở vật chất của nhà trường tôi thường xuyên kiểm tra nếu có hư 
hỏng thì kịp thời tham mưu, đề xuất với lãnh đạo về công tác sửa chữa nhất là điện 
thắp sáng, nước sinh hoạt, nhà vệ sinh, bếp ăn tập thể theo quy trình một chiều, 
mua sắm trang thiết bị, tranh ảnh tuyên truyền... 
 -Để làm tốt công tác phòng dịch thì tôi tham mưu xây dựng quy chế phối kết 
hợp công tác giữa các bộ phận trong nhà trường, xây dựng ban y tế, chi hội Chữ 
Thập Đỏ...đồng thời liên hệ chặt chẽ với TTYT, bệnh viện huyện để họ hỗ trợ nhà 
trường về thuốc, vật tư và lực lượng chống dịch khi có dịch bệnh xảy ra. 
 2.2/ Lập các loại hồ sơ sổ sách cần thiết phục vụ công tác quản lý sức 
khỏe và chăm sóc sức khỏe.
 Mục đích lập sổ sách này để tiện quản lý theo dõi và đánh giá kết quả thực 
hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe học sinh, theo dõi sức khỏe và diễn biến bệnh 
của từng em trong từng năm học và suốt khóa học. Trong năm học tôi đã tự lập các 
loại sổ sách sau:
 - Lập phiếu theo dõi sức khỏe học sinh từ lớp 6 đến lớp 9 bao gồm các nội 
dung: cân nặng, chiều cao, thị lực, huyết áp, tiền sử bệnh (bản thân học sinh và gia 
đình có ai mắc các bệnh mãn tính) của từng năm học để tiện theo dõi và so sánh.
 - Sổ khám và điều trị bệnh tại trường: ghi kết quả chẩn đoán bệnh cấp thuốc 
và theo dõi điều trị học sinh bệnh hàng ngày
 -Sổ theo dõi khám, điều trị BHYT, nằm viện;
 - 5 - Quản lý, chăm sóc sức khỏe học sinh ở trường DTNT Người thực hiện: Vũ Thị Thu Hường
 2./Triệu chứng bệnh:
 -Thời gian ủ bệnh từ 24 đến 48 giờ không có triệu chứng.
 -Khởi phát có các triệu chứng:Người bệnh sốt lạnh rét run, mệt mỏi đau 
nhức toàn thân.
 -Toàn phát: 
 +Hội chứng nhiễm trùng: Sốt cao 390C đến 400C, kèm theo rét run.
 +Hội chứng đau: đau đầu, đau họng, đau các cơ, khớp.
 +Hội chứng nhiễm trùng hô hấp:Hắt hơi, sổ mũi, ho.
 -Lui bệnh:Có thể sau từ 2 đến 5 ngày bệnh giảm đột ngột và hồi phục sau 
một tuần điều trị.
 3./Hướng dẫn các biện pháp phòng bệnh:
 -Xúc miệng thường xuyên bằng nước sát khuẩn (nước muối pha loãng nồng 
độ như nêm canh).
 -Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, nếu cần phải mang khẩu trang.
 -Rửa sạch tay đúng cách bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. 
Không đưa tay lên mũi, miệng.
 -Đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng đông người.
 III/ Câu hỏi thu hoạch và liên hệ thực tế:
 1/Bệnh cúm A/H1-N1 lây nhiễm qua đường nào?
 2/Các biểu hiện của bệnh cúm A/H1-N1 cụ thể như thế nào?
 3/Các em phải làm gì để phòng bệnh cúm A/H1-N1 nói riêng và các bệnh 
cúm khác nói chung?
 4/ Trường ta là trường nội trú, trong khi dịch cúm đang có mặt tại nơi em ở 
nguy cơ nhiễm bệnh dịch rất cao, hàng tuần chúng ta được về phép thăm gia đình, 
vậy chúng ta cần làm gì để phòng bệnh cho bản thân, gia đình và nhà trường?”.
 Câu hỏi này sẽ chuyển về lớp cho các em thảo luận, mỗi lớp viết chung một 
bài thu hoạch rồi nộp lại cho tôi chấm điểm và đưa vào cộng điểm thi đua trong 
tháng của lớp.
 Đồng thời để từng ngày, từng giờ tác động trực tiếp đến học sinh và làm cho 
môi trường giáo dục ngày càng sinh động hơn, tôi đã tham mưu với hiệu trưởng 
nhà trường cho làm các tấm panô tuyên truyền cho học sinh biết cách phòng tránh 
các dịch bệnh đang xảy ra để các em tự bảo vệ mình như bệnh CúmA/H1N1, bệnh 
tiêu chảy, các bệnh viêm phổi, lao phổi do hút thuốc lá, HIV-AIDS...
 Ngoài ra khi tiếp xúc với học sinh hàng ngày tôi có thể tuyên truyền hướng 
dẫn các em trực tiếp. Ví dụ khi một em bị Cảm cúm, đến khám bệnh xin thuốc, tôi 
hỏi em đó: “Em bị cảm cúm đấy, vậy em có biết bệnh này có lây hay không? và 
lây như thế nào?...” đồng thời nhắc nhở các em để các em khắc sâu: “Bệnh cảm 
 - 7 - Quản lý, chăm sóc sức khỏe học sinh ở trường DTNT Người thực hiện: Vũ Thị Thu Hường
hoạt bát, thích giúp đỡ người khác, mỗi lớp bốn em, tiếp đó tôi làm công tác tư 
tưởng cho các em về mục đích thành lập đội xung kích CTĐ, vai trò quan trọng 
của đội trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày trong môi trường nội trú khi các em 
còn nhỏ phải xa gia đình đến đây phải đoàn kết thương yêu giúp đỡ lẫn nhau... 
Tham gia đội XKCTĐ đòi hỏi phải tự nguyện nếu em nào đồng ý sẵn sàng giúp đỡ 
bạn thì tôi lập danh sách trình lãnh đạo ra quyết định thành lập đội. Sau khi làm 
công tác tư tưởng cho các em, phân công nhiệm vụ cho từng em như: hàng ngày 
vào các giờ nghỉ các em có trách nhiệm quan sát, phát hiện các bạn trong phòng, 
trong lớp mình có biểu hiện mệt mỏi bệnh thì hỏi han động viên nhắc nhở bạn đi 
khám bệnh hoặc báo cho ban quản lý nội trú hoặc y tế, đồng thời nếu bạn bị bệnh 
nặng thì các em đó sẵn sàng chăm sóc, giúp tôi theo dõi ăn, uống thuốc đúng quy 
định, giặt dũ quần áo giúp bạn...
 Để làm tốt vai trò chức năng của đội và tăng hứng khởi, sự tò mò ham hiểu 
biết của các em, tôi hướng dẫn cho các em một số các kiến thức sơ cứu đơn giản 
hay gặp trong nội trú như: sơ cứu vết thương nhỏ, cầm máu tạm thời, sơ cứu gãy 
xương, điện giật, côn trùng cắn và một số kỹ năng nhỏ như: Sốt cao thì lấy nước 
ấm chườm hoặc lau người, chảy máu cam thì để người bệnh nằm, ngồi tư thế ngửa 
cao đầu và lấy tay bịt mũi giữ một lúc đồng thời chườm đá lạnh lên vùng trên và 
xung quanh mũi, đau bụng vùng quanh rốn thì pha một ly nước ấm với đường và 
một chút muối cho uống... Để khuyến khích việc làm của các em, hàng tháng tôi 
theo dõi, những em tích cực làm tốt, giúp bạn được nhiều và đề nghị lãnh đạo 
tuyên dương, trích quỹ khen thưởng, động viên và khen tặng những em đó, chính 
vì thế hiệu quả làm việc của các em rất tốt giúp tôi và bộ phận quản lý nội trú rất 
nhiều việc, tạo được tình đoàn kết gắn bó trong tập thể học sinh nội trú như trong 
một gia đình lớn.
 2.6 Thực hiện tốt công tác phối kết hợp giữa các bộ phận quản lý học 
sinh cũng như các thầy cô giáo. 
 Một mình dù có giỏi đến đâu cũng không thể bao quát, làm tốt hết mọi việc 
được. Bản thân tôi đã ý thức được công tác quản lý và chăm sóc sức khoẻ, y tế học 
đường trong trường phổ thông Dân tộc nội trú là công tác phức tạp đòi hỏi người 
làm công tác y tế sự kiên trì, nhẫn nại, tâm huyết và hết lòng vì học sinh thân yêu, 
đồng thời phải biết phối kết hợp giữa các bộ phận với giáo viên và tổng phụ trách 
để cùng nhau làm tốt công tác giáo dục, chăm sóc nuôi dưỡng học sinh. 
 Đối với lực lượng quản lý nội trú và Đội xung kích Chữ Thập đỏ, đây là 
những người có mặt quản lý học sinh 24/24 giờ, gần gũi học sinh nhất, phối hợp 
với lực lượng này hàng ngày họ giúp tôi phát hiện được những em học sinh đau 
yếu, bỏ ăn một cách sớm nhất để kịp thời xử lý ngay, đối với công tác vệ sinh, lực 
lượng quản sinh quản lý nội trú là người hàng ngày đôn đốc học sinh thực hiện 
công tác vệ sinh ăn, ở vì vậy hàng ngày kiểm tra vệ sinh phát hiện những nơi chưa 
sạch, chưa đạt yêu cầu, tôi trao đổi trực tiếp với họ và cùng hướng dẫn học sinh 
giải quyết ngay không để vệ sinh nơi ăn ở bẩn, mất vệ sinh tồn đọng từ ngày nay 
qua ngày hôm sau.
 - 9 -