Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học thông qua việc ứng dụng Công nghệ thông tin

 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 - Nhắc đến công nghệ thông tin(CNTT) – Người ta sẽ biết đây là thời đại 
của công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước nhằm hướng đến một nền giáo dục 
điện tử. CNTT là nhân tố tác động trực tiếp đến nền kinh tế của đất nước. Xác 
định rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của CNTT nên nhà nước ta đã đưa môn Tin 
học vào trong nhà trường. Năm học 2011 – 2012 thì trường TH Nguyễn Thị 
Minh Khai – Xã EaBông – Huyện Krông Ana – Tỉnh Đăk Lăk đã được đầu tư 
phòng máy tính để đưa môn tự chọn Tin học vào bậc tiểu học nhằm tạo điều kiện 
cho học sinh được tiếp xúc, làm quen với máy tính có những hiểu biết ban đầu về 
máy tính, biết được lợi ích của máy tính trong đời sống và học tập, giúp học sinh 
có khả năng sử dụng máy tính điện tử trong việc học những môn khác, tạo nền 
tảng cơ sở ban đầu để tiếp tục nâng cao trong các cấp học tiếp sau và định hướng 
ban đầu cho các em có sở thích và năng khiếu để nghiên cứu khoa học theo ngành 
khoa học công nghệ cao.
 I.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
 - Trong chương trình Tin học tiểu học hiện nay, việc nắm vững lý thuyết 
và thực hành là một điều không dễ vì lý thuyết và thực hành, cả hai được kết hợp 
song song với nhau trong quá trình dạy học. Qua thực tế trường TH Nguyễn Thị 
Minh Khai là ngôi trường mà học sinh, phần lớn gia đình các em chủ yếu nền 
kinh tế chính là làm nông, đời sống kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, rất ít các em 
có máy tính ở nhà. Chính vì thế khi thực hành trên máy các em rất bỡ ngỡ, không 
biết thao tác đó thực hiện ra sao, vào đâu để thực hiện lệnh đó hay lấy ra nút lệnh 
nào đó, không biết giáo viên nói đến phần nào, đến đâu,còn có những học sinh 
không thực hiện theo yêu cầu của giáo viên mà ngồi chơi game hoặc làm việc 
riêng trên máy tính. Cũng chính vì vậy mà các em không học tốt được môn tin 
học và nó cũng gây cho tôi rất nhiều khó khăn trong công tác dạy và học.
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 1 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 II. PHẦN NỘI DUNG
 II.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
 Ngay từ đầu năm học, đặc biệt đối với học sinh khối 3, là năm các em bước 
đầu làm quen với máy tính, rất là bỡ ngỡ. Đa số các em chưa có một kiến thức 
căn bản nào về tin học cả. Vì vậy trên cơ sở nghiên cứu và tìm hiểu các cơ sở tâm 
lý của học sinh tiểu học tôi nhận thấy vận dụng các phương pháp dạy học mới 
trong giảng dạy sẽ đem lại hiệu quả cao hơn, nâng cao chất lượng dạy và học. 
Bên cạnh đó, với vai trò của giáo viên đứng lớp, trực tiếp giảng dạy các em, tôi 
thấy mình cần phải đầu tư nghiên cứu tìm ra phương pháp phù hợp nhất để giảng 
dạy phù hợp nhất cho học sinh thân yêu của mình. Đối với nghề dạy học thì tiêu 
chí của bài học không giống như những bài thuyết trình hay các đối tượng dạy 
học không giống như các đối tượng hội nghị, hội thảo đặc biệt là đối với các em ở 
bậc tiểu học. Cho nên việc chuẩn bị một bài giảng có ứng dụng CNTT cần phải 
đảm bảo về tính sư phạm. Sử dụng máy tính để dạy học là một trong những 
phương hướng thay đổi phương pháp dạy học trong nhà trường hiện nay, trong đó 
– việc giảng bài cho các em bằng cách trình chiếu PowerPoint đang được nhiều 
giáo viên thực hiện.
 II.2. THỰC TRẠNG
 a. Thuận lợi – khó khăn
 + Thuận lợi
 * Nhà trường:
 + Được sự lãnh đạo chặt chẽ của PGD Huyện Krông Ana, sự giúp đỡ của 
ban giám hiệu nhà trường luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất đặc biệt là hệ thống 
phòng máy tính được trang bị đầy đủ mọi thiết bị cần thiết phục vụ cho việc dạy 
và học môn Tin học.
 + 
Tuy môn Tin học mới chỉ là môn học tự chọn nhưng nhà trường đã 
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 3 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 + Đây là môn học khá mới mẻ về kiến thức, phương pháp học cũng khác so 
với các môn học khác cho nên đòi hỏi các em phải có điều kiện để rèn luyện tư 
duy, tránh tình trạng học xong rồi quên song đa số các em học sinh hầu như chỉ 
được tiếp xúc với máy tính ở trường. Do đó sự tìm tòi và khám phá máy vi tính 
với các em còn hạn chế dẫn đến việc học tập của học sinh vẫn còn mang tính 
chậm chạp. 
 + Hầu hết gia đình các em chủ yếu làm nghề nông nên việc tiếp cận công 
nghệ thông tin không rộng rải, gia đình không có điều kiện để mua máy tính và 
nối mạng Internet cho các em học tập.
 b. Thành công – hạn chế
 *Thành công 
 Sau khi sử dụng phương pháp giảng bài cho học sinh bằng cách trình chiếu 
PowerPoint trong phần học lý thuyết sẽ có các tính năng ưu việt như: 
 + Học sinh học lý thuyết trực quan nên tiếp thu bài nhanh hơn
 + Cho phép giáo viên và học sinh trao đổi, thảo luận giống như trong giờ 
thực hành.
 + Một hoạt động nào đó học sinh không hiểu giáo viên có thể cho em lên 
máy thực hành trực tiếp giúp các em nhớ và tiếp thu được tốt hơn.
 + Sự đa dạng về hiệu ứng giúp học sinh học hứng thú hơn. Tiếp cận vấn đề 
nhanh và sâu hơn. Tăng tính sinh động và hấp dẫn của bài giảng.
 + Cho phép tiết kiệm thời gian soạn bài.
 + Ưu thế về tính tương thích cao với hệ điều hành Windows- Là hệ điều 
hành phổ biến trên các máy PC ở Việt Nam
 + Sự đa dạng về hiệu ứng nhưng hiệu ứng sử dụng lại đơn giản
 + Tính nhất quán trong bộ Microsoft Office giúp người đã biết dùng 
Microsoft Word dễ dàng sử dụng Microsoft PowerPoint.
 + Có các tính năng hiện đại cho phép tạo và thay đổi nội dung một cách 
nhanh chóng và thuận tiện.
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 5 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 + Việc cài đặt phần mềm ứng dụng PowerPoint rất đơn giản vì nó đã có 
sẳn trong bộ Office.
 e. Phân tích, đánh giá các vấn đề mà thực trạng đã đề ra
 + Không một giáo viên nào mong muốn một tiết học lý thuyết mà cứ phải 
giảng đi giảng lại một hoạt động kiến thức trừu tượng, đặc biệt là kiến thức đó 
học sinh chưa có điều kiện tiếp xúc hoặc chưa bao giờ thấy trên thực tế....Cho 
nên người giáo viên phải tìm cách nào ít tốn công sức và thời gian nhất mà việc 
truyền đạt kiến thức cho các em đạt hiệu quả tốt.
 + Sau một quá trình thực hiện giải pháp trên tôi thấy nó đã đáp ứng được 
các yêu cầu trên. Khi sử dụng giải pháp này tôi đã giúp cho học sinh của mình 
tiếp thu bài nhanh hơn và học sinh có hứng thú hơn.
 + Giáo viên dạy sẽ nhẹ nhàng hơn, tổ chức lớp sinh động hơn, thu được kết 
quả cao hơn. Giáo viên có thể tiết kiệm được thời gian để trong quá trình học lý 
thuyết học sinh cũng sẽ có cơ hội thực hành.
 + Tiết kiệm được nhiều thời gian để các em thực hành vì hầu như trong tiết 
thực hành 2 em ngồi 1 máy.
 II.3. Giải pháp, biện pháp
 a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
 + Với sự tiến bộ nhanh chóng của khoa học kỹ thuật và công nghệ thông 
tin thì giáo viên chúng ta phải luôn học tập nâng cao trình độ để theo kịp sự phát 
triển đó. Để có vị trí vững vàng trong xã hội chúng ta phải nhiệt tình, năng nổ, 
luôn tự bồi dưỡng nâng cao tay nghề. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật và công 
nghệ thông tin vào cuộc sống và trong công việc sẽ giúp cho con người ngày 
càng tiến bộ có cuộc sống thoải mái và công việc sẽ nhẹ nhàng nhanh chóng hơn.
 + Cho dù chúng ta làm việc trong lĩnh vực nào, chúng ta phải luôn tìm tòi 
nghiên cứu học hỏi những giải pháp mới để ứng dụng vào công tác thì chúng ta 
sẽ đạt hiệu quả cao. Chúng ta phải nghiên cứu, phải thực hành, thử nghiệm thì 
chúng ta mới rút ra được những bài học kinh nghiệm cho mình.
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 7 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 + Cách 1. Nhấn vào Start/ All Programs/ Microsoft Office/ Microsoft 
Office PowerPoint 2003 
 + Cách 2. Nháy đúp chuột vào biểu tượng Microsoft Office 
PowerPoint 2003 trên màn hình nền
 - Màn hình làm việc chính của PowerPoint như sau:
 Menu
 Thanh Formatting
 standard
 Khung nhìn
 Các trang Slide
 Hộp ghi chú 
 thích cho 
 slide
 * Vì trong PowerPoint có một số thuật ngữ nếu chúng ta không biết thì 
sẽ khó sử dụng. Vì vậy tôi nêu ra một số thuật ngữ có trong PowerPoint.
 - Presentation: Một file PowerPoint
 - Slide: Một trang trình chiếu
 - Blank Presentation: Một bài trình diễn trắng không chứa định dạng
 - Blank Slide: Slide trắng
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 9 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 d. Thoát khỏi chương trình
 - Ta thực hiện một trong các cách sau:
 + Menu File/ Exit
 +Nháy chuột vào nút thoát ở góc trên bên phải của chương trình 
 Power Point.
 * Chú ý: Lưu tài liệu trước khi thoát
 3.2. Xây dựng các slide
 a. Thêm một slide
 - Để thêm một slide lên tệp tin trình diễn đang mở, ta làm như sau:
 + Menu Insert/ New Slide hoặc nhấn tổ hợp phím Ctrl + M
 Lựa chọn
 bố cục 
 cho slide 
 mới
 b. Di chuyển đến các slide
 * Có 2 cách:
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 11 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 Chèn 
 Các Kiểu 
 ảnh Màu 
 chữ đường 
 từ tệp viền
 nghệ vẽ
 thuât
 Chèn 
 Nhóm 
 ảnh Màu 
 vẽ 
 từ thư chữ
 chính
 viện Màu 
 nền
 + Khi tạo một đối tượng mới (Có thể viết chữ bên trong) Muốn viết chữ, ta 
nháy chuột phải vào đối tượng đó và dùng lệnh Add text. Nhưng chúng ta nhớ bật 
bộ gõ tiếng việt trước khi gõ.
 e. Chèn hình ảnh, âm thanh, video
 Chọn ảnh
 Chèn ảnh
 Vừa chọn
 * Để chèn âm thanh, video
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 13 Sáng kiến kinh nghiệm: Nâng cao hiệu quả dạy và học Tin học ở trường Tiểu học 
 thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin
 Màu viền
 Màu nền Màu chữ
 g. Vẽ đồ thị
 - Từ thanh công cụ Drawing chọn Auto Shapes – Lines - Lines. Vẽ một 
ảnh bất kì
 - Nháy chuột phải vào hình chữ nhật vừa tạo và chọn Format - 
AutoShaper, click vào Colors- Lines Tab. Đặt Line Color là No Line, đặt Fill 
giống màu nền của Slide, Click Ok và quay lại Slide.
 + Để chèn các biểu đồ, đồ thị vào các Slide
 - Nháy chuột vào Format – Chọn Slide Layout
 Xuất hiện Slide Layout như hình vẽ. Sau đó chọn Insert Chart
Người thực hiện: Trần Thị Diệu Hiền Trang 15