Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình GDPT 2018 trên địa bàn tỉnh Nghệ An

 UBND TỈNH NGHỆ AN
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐAO TẠO
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
 “Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện
 Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trên địa bàn tỉnh Nghệ
 An”
 Lĩnh vực: Quản lý Giáo dục
 Tác giả: Trần Hồng Duẩn, Hoàng Danh Trung, Nguyễn
 Trung Hiếu (Thanh tra Sở GD&ĐT Nghệ An)
 Nghệ An, Tháng 04/2022 1. Các cấp độ thanh tra, kiểm tra 27
2. Các hình thức thanh tra, kiểm tra 27
V. QUY TRÌNH THANH TRA, KIỂM TRA 28
VI. CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ CÔNG 28
TÁC THANH TRA, KIỂM TRA VIỆC THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ 
THÔNG 2018
1. Công tác truyền thông 28
2. Kiện toàn cơ cấu tổ chức, nhân sự làm công tác thanh tra, kiểm tra 29
3. Chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường công tác tự kiểm tra (kiểm tra nội 30
bộ) về thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018
4. Chỉ đạo các cơ sở giáo dục căn cứ kết quả kiểm tra nội bộ thực hiện tốt 30
công tác thi đua, khen thưởng; đánh giá, xếp loại giáo viên, nhân viên, từ đó
tạo động lực cho cán bộ, giáo viên, nhân viên tích cực phấn đấu thực hiện tốt
CT GDPT 2018.
5. Bảo đảm kinh phí cho hoạt động thanh tra, kiểm tra 31
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 32
1. Kết luận 22
2. Kiến nghị 22
TÀI LIỆU THAM KHẢO 33
PHỤ LỤC 34 hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh; tạo môi trường học tập và rèn 
luyện giúp học sinh phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, trở thành người học 
tích cực, tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực để hoàn chỉnh các tri 
thức và kĩ năng nền tảng, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời; có 
những phẩm chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người công dân có trách 
nhiệm, người lao động có văn hoá, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển của 
cá nhân và yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời đại toàn cầu 
hoá và cách mạng công nghiệp mới.
 Sau một thời gian chuẩn bị các điều kiện cần thiết, từ năm học 2020 - 2021, bắt 
đầu triển khai áp dụng chương trình GDPT và sách giáo khoa mới theo hình thức 
cuốn chiếu đối với mỗi cấp tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Theo 
lộ trình này thì đến năm học 2024 - 2025, chương trình GDPT mới sẽ được áp dụng 
cho toàn bộ 12 lớp phổ thông.
 Để công tác thanh tra, kiểm tra đáp ứng yêu cầu và góp phần thực hiện thành 
công đổi mới giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An, đồng thời để thực hiện 
Chỉ thị số 1048/CT-BGD&ĐT ngày 28 tháng 4 năm 2020 của Bộ Giáo dục và Đào 
tạo về việc tăng cường công tác thanh tra giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 
phổ thông và tự chủ giáo dục đại học, chúng tôi thực hiện đề tài:
 “Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình 
giáo dục phổ thông 2018 trên địa bàn tỉnh Nghệ An”.
 2. Mục tiêu
 - Trên cơ sở lý luận, thực tiễn và pháp lý để đưa ra các giải pháp nhằm định 
hướng và nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra để xem xét đánh giá việc 
thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn của các tổ chức, cá nhân trên cơ sở kiểm tra, đối 
chiếu với những quy định của các văn bản quy phạm pháp luật về mục tiêu, kế hoạch, 
chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục, quy chế chuyên môn, các quy định 
liên quan và những quy định về điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục, đào tạo, đánh 
giá đúng thực trạng; khẳng định những mặt đã làm được để phát huy; chỉ ra những 
tồn tại, hạn chế, đồng thời đưa ra các kiến nghị và tư vấn những biện pháp khắc phục, 
sửa chữa các sai sót; ngăn ngừa và xử lý các vi phạm (nếu có) trong việc thực hiện 
chương trình giáo dục phổ thông 2018 trên địa bàn tỉnh Nghệ An;
 - Làm cơ sở để tham mưu cho các cấp có thẩm quyền xây dựng kế hoạch thanh 
tra, kiểm tra đúng trọng tâm, trọng điểm, hiệu lực, hiệu quả.
 - Làm cơ sở để hướng dẫn và là căn cứ để các nhà trường tổ chức thực hiện tốt 
công tác kiểm tra nội bộ trường học.
 3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Ngoài ra, Đề tài cũng kế thừa, tổng hợp và phân tích các kết quả của các công 
trình nghiên cứu khác.
 7. Tính mới
 - Lần đầu tiên xác định hệ thống cơ sở lý luận, thực tiễn và pháp lý của công 
tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trên địa 
bàn tỉnh Nghệ An;
 - Lần đầu tiên chỉ ra các giải pháp nhằm định hướng và nâng cao hiệu quả công 
tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trên địa 
bàn tỉnh Nghệ An. ích hợp pháp của mọi người dân, tạo mọi điều kiện cho họ thực hiện các quyền về 
dân chủ - chính trị của mình như: quyền tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội, 
quyền tự do lập hội, tự do ngôn luận, quyền khiếu nại, tố cáo... Do đó, pháp luật Việt 
nam không chỉ ghi nhận các quyền của cong dân mà còn ghi nhận các cơ chế đảm 
bảo thực hiện các quyền, nghĩa vụ của công dân thông qua hình thức dân chủ trực 
tiếp và dân chủ đại diện như quyền kiểm tra, giám sát thông qua hoạt động của các 
cơ quan nhà nước do mình bầu ra, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp 
mà mình là thành viên và các Ban Thanh tra nhân dân....
 - Mặt khác, việc xem xét, kết luận và kiến nghị giải quyết khiếu nại, tố cáo, 
các tổ chức Thanh tra giúp Đảng và Nhà nước phát hiện kịp thời những vi phạm của 
cán bộ, công chức, loại trừ những biểu hiện quan liêu, cửa quyền, mất dân chủ, thiếu 
công bằng, xa rời lợi ích của nhân dân, từ đó có các biện pháp xử lý, khắc phục, góp 
phần xây dựng và hoàn thiện bộ máy nhà nước. Bên cạnh đó, hoạt động Thanh tra 
còn nhằm tìm ra những sơ hở, yếu kém trong công tác quản lý, phát hiện những nội 
dung chưa phù hợp với yêu cầu thực tế khách quan, từ đó có các biện pháp sửa đổi, 
bổ sung, khắc phục kịp thời có ý nghĩa tích cực trong việc củng cố trật tự, kỷ cương, 
hoàn thiện cơ chế quản lý. Tuy nhiên, cũng phải hiểu rằng chỉ phát hiện, tìm kiếm 
sai phạm, sơ hở, yếu kém trong quản lý thì chưa đủ, mà Thanh tra còn phải phát hiện 
và khẳng định, đồng thời tạo điều kiện cho những nhân tố mới, cơ chế mới nảy sinh 
phát triển. Có như vậy thì hiệu quả công tác quản lý mới đáp ứng được yêu cầu phát 
triển của thực tiễn.
 - Thứ ba, khi xem xét vai trò của Thanh tra trong các giai đoạn lịch sử cho 
thấy, vai trò quan trọng nữa của Thanh tra là nhằm thực hiện tham mưu cho các cấp 
chính quyền trong giải quyết khiếu nại hành chính, nhất là trong việc thực hiện nhiệm 
vụ theo dõi, đôn đốc các cấp, các ngành trong việc tiếp công dân, nhận các khiếu nại, 
tố cáo, giải quyết khiếu nại, tố cáo và thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo.
 Như vậy, vai trò của thanh tra trong hoạt động quản lý nhà nước ngày càng có 
sự điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tiễn phát triển ở nước ta hiện nay, nhất là 
trong điều kiện chúng ta thực hiện Chương trình cải cách bộ máy nhà nước, trong đó 
có các cơ quan thanh tra.
 1.2. Chức năng, nhiệm vụ của thanh tra Sở GD&ĐT
 Thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo là cơ quan của Sở Giáo dục và Đào tạo 
(GD&ĐT), giúp Giám đốc Sở tiến hành thanh tra hành chính và thanh tra chuyên 
ngành thuộc lĩnh vực giáo dục; giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng 
theo qui định của pháp luật. Thanh tra Sở GD&ĐT có một số nhiệm vụ và quyền hạn 
sau:
 - Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được quy định tại khoản 12 Điều 104 
của Luật Giáo dục 2019 và Điều 28 của Luật Thanh tra năm 2010, Điều 9 của Nghị 
định số 42/2013/NĐ-CP ngày 09/5/2013 của Chính phủ; đối với các đối tượng Thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Quyết định của Thủ tướng 
Chính phủ, chương trình giáo dục phổ thông mới được xây dựng theo định hướng 
phát triển phẩm chất và năng lực của người học; tạo môi trường học tập và rèn luyện 
giúp học sinh phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, trở thành người học tích cực, 
tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực để hoàn chỉnh các tri thức và 
kĩ năng nền tảng, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời; có những phẩm 
chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người công dân có trách nhiệm, người 
lao động có văn hóa, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển của cá nhân và yêu 
cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời đại toàn cầu hóa và cách 
mạng công nghiệp mới.
 Chương trình giáo dục phổ thông bao gồm chương trình tổng thể (khung 
chương trình), các chương trình môn học và hoạt động giáo dục.
 Việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông được thực hiện theo quy định 
của Luật Giáo dục và pháp luật liên quan. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành tổng 
kết, đánh giá chương trình và sách giáo khoa hiện hành nhằm xác định những ưu 
điểm cần kế thừa và những hạn chế, bất cập cần khắc phục; nghiên cứu bối cảnh kinh 
tế, chính trị, xã hội và văn hóa trong nước và quốc tế; triển khai nghiên cứu, thử 
nghiệm một số đổi mới về nội dung, phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả giáo 
dục; tổ chức tập huấn về lí luận và kinh nghiệm trong nước và nước ngoài về xây 
dựng chương trình giáo dục phổ thông. Trước khi ban hành chương trình, Bộ Giáo 
dục và Đào tạo đã tổ chức các hội thảo, tiếp thu ý kiến từ nhiều cơ quan, nhiều nhà 
khoa học, cán bộ quản lí giáo dục, giáo viên trong cả nước cũng như từ các chuyên 
gia tư vấn quốc tế và công bố dự thảo chương trình trên Cổng thông tin điện tử của 
Bộ Giáo dục và Đào tạo để xin ý kiến các tầng lớp nhân dân. Chương trình đã được 
Hội đồng Quốc gia Thẩm định chương trình giáo dục phổ thông xem xét, đánh giá 
và thông qua.
 1.3.3. Mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018
 Chương trình giáo dục phổ thông cụ thể hoá mục tiêu giáo dục phổ thông, giúp 
người học làm chủ kiến thức phổ thông, biết vận dụng hiệu quả kiến thức vào đời 
sống và tự học suốt đời, có định hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp, biết xây dựng 
và phát triển hài hoà các mối quan hệ xã hội, có cá tính, nhân cách và đời sống tâm 
hồn phong phú, nhờ đó có được cuộc sống có ý nghĩa và đóng góp tích cực vào sự 
phát triển của đất nước và nhân loại.
 Chương trình giáo dục tiểu học giúp học sinh hình thành và phát triển những 
yếu tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, phẩm 
chất và năng lực; định hướng chính vào giáo dục về giá trị bản thân, gia đình, cộng 
đồng và những thói quen, nề nếp cần thiết trong học tập và sinh hoạt.
 Chương trình giáo dục trung học cơ sở giúp học sinh phát triển các phẩm chất, 
năng lực đã được hình thành và phát triển ở cấp tiểu học, tự điều chỉnh bản thân theo 
các chuẩn mực chung của xã hội, biết vận dụng các phương pháp học tập - Số lượng và cơ cấu giáo viên (kể cả giáo viên thỉnh giảng, nếu có) bảo đảm 
để dạy các môn học, chuyên đề học tập và hoạt động trải nghiệm theo chương trình 
mới; 100% giáo viên đạt trình độ chuẩn hoặc trên chuẩn; xếp loại từ đạt yêu cầu trở 
lên theo quy định về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học, giáo viên trung học; giáo 
viên được đảm bảo các quyền theo quy định của Điều lệ trường phổ thông và của 
pháp luật; giáo viên được bồi dưỡng, tập huấn về dạy học theo chương trình mới.
 - Nhân viên có trình độ chuyên môn đảm bảo quy định, được bồi dưỡng, tập 
huấn về các vấn đề của chương trình mới có liên quan đến nhiệm vụ của mỗi vị trí 
trong nhà trường.
 1.3.7. Đánh giá kết quả giáo dục
 - Phương pháp đánh giá chất lượng giáo dục phải phản ánh mức độ đáp ứng 
các yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực quy định trong chương trình; hỗ trợ 
phát triển phẩm chất và năng lực học sinh; cung cấp thông tin chính xác, khách quan, 
kịp thời cho việc điều chỉnh hoạt động dạy, hướng dẫn hoạt động học nhằm nâng cao 
dần năng lực của học sinh.
 - Việc đánh giá kết quả giáo dục để công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông 
bảo đảm độ tin cậy, trung thực, phản ánh đúng năng lực của học sinh, cung cấp dữ 
liệu cho việc tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học; đồng thời bảo 
đảm phù hợp với quyền tự chủ của cơ sở giáo dục, giảm áp lực và tốn kém cho xã 
hội.
 1.3.8. Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục
 a) Diện tích khuôn viên và các yêu cầu về xanh, sạch, đẹp, thoáng mát bảo 
đảm quy định; có cổng, biển tên trường, tường hoặc hàng rào bao qu anh theo quy 
định; có sân chơi, bãi tập, chỗ thực hành ngoài trời theo quy định.
 b) Số lượng, quy cách, chất lượng và thiết bị của phòng học bảo đảm theo quy 
định tối thiểu của Điều lệ trường phổ thông; kích thước, vật liệu, kết cấu, kiểu dáng, 
màu sắc của bàn ghế học sinh bảo đảm quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ 
Khoa học và Công nghệ, Bộ Xây dựng, Bộ Y tế; kích thước, màu sắc, cách treo bảng 
trong lớp học bảo đảm quy định về vệ sinh trường học của Bộ Y tế.
 c) Khối phục vụ học tập, khối hành chính quản trị và phòng học bộ môn (đối 
với cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông) đạt tiêu chuẩn tối thiểu theo quy 
định.
 d) Thư viện đạt tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông theo quy định của Bộ 
Giáo dục và Đào tạo; có các tủ sách lớp học, hoạt động của thư viện có tác dụng phát 
triển văn hoá đọc, khuyến khích và đáp ứng nhu cầu đọc, nghiên cứu, dạy học của 
cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh; bổ sung sách, báo và tài liệu tham khảo 
hằng năm đáp ứng yêu cầu dạy học theo chương trình mới.