Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao chất lượng giảng dạy môn Tin học trong nhà trường thông qua các buổi thực hành

 PHẦN MỞ ĐẦU
I. Bối cảnh của đề tài:
 1.1. Không gian, thời gian: trường THCS THÁI HÒA, từ năm học 2011-2012.
 1.2. Thực trạng của việc thực hiện đề tài: Nâng cao chất lượng giảng dạy môn Tin 
học trong nhà trường thông qua các buổi thực hành.
II. Lí do chọn đề tài:
 Để nâng cao chất lượng dạy và học môn Tin học trong nhà trường và nhằm 
đáp ứng nhu cầu ngày càng cao trong việc thực hành máy tính và hình thành kỹ 
năng cho học sinh thông qua việc thực hành trên lớp.
 Là một giáo viên còn trẻ, kinh nghiệm giảng dạy còn nhiều hạn chế nhưng 
được nhà trường tín nhiệm giao cho giảng dạy môn Tin học trong thời gian qua. 
Nhờ sự phấn đấu của bản thân và sự giúp đỡ tân tình của các đồng nghiệp, dựa trên 
thực trạng của nhà trường như sau:
 - Căn cứ vào tình hình thực tế cơ sở vật chất của nhà trường.
 - Căn cứ vào số lượng học sinh trong từng khối lớp của nhà trường. 
Với tình hình hiện nay: 01 lớp từ 34 - 40 học sinh/1lớp, do nhu cầu học thực hành 
ngày càng tăng nhanh của từng lớp học.
 Chính vì vậy mà phòng học thực hành tin học của nhà trường với số lượng 
30 máy tính (nhưng chỉ sử dụng được khoảng 25 máy), chỉ đảm bảo cho học sinh 
thực hành với số lượng từ 25 em/1ca. Trước thực trạng đó, ngay từ khi mới được về 
công tác tại trường tôi đã bắt tay nghiên cứu và thực hiện đề tài: "Đổi mới phương 
pháp dạy học thực hành môn Tin học".
III. Phạm vi và đối tượng của đề tài:
 3.1. Phạm vi áp dụng đề tài: Trường THCS THÁI HÒA.
 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 8,9 Trường THCS THÁI HÒA.
 3.3. Địa điểm nghiên cứu: Phòng máy Trường THCS THÁI HÒA.
IV. Mục đích nghiên cứu đề tài:
 Trang 1 PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận của vấn đề:
 Khi tham gia trực tiếp giảng dạy các lớp năm học 2010-2011. Tình hình tại 
thời điểm đó như sau:
 - Sĩ số học sinh trong lớp còn ít dao động từ 35 - 42 em. Số lượng máy tính 
chỉ có 25 máy nên tỉ lệ bình quân là 2 học sinh/1máy tính.
 - Tài liệu học tập môn tin học còn hạn chế (các em ít có tài liệu tham thảo) 
cho nên học sinh thụ động trên lớp cũng như học ở nhà.
 - Việc tổ chức dạy và học thực hành môn Tin học được thực hiện: Giáo viên 
phải đưa các bài tập thực hành trong sách giáo khoa cho học sinh làm. Việc đó dẫn 
đến sự xung đột trong thao tác như: Các em học sinh có khả năng thì nhập rất 
nhanh và phải ngồi chờ các học sinh khác nhập từng chữ rất chậm. Có máy tính chỉ 
có 1 học sinh ngồi nhập, các em còn lại ngồi làm việc riêng. Nhiều em ngồi xa lo 
chơi chuyện riêng không chú ý lớp học ồn ào nhốn nháo do số học sinh ngồi không 
chơi không có việc làm.
 - Lớp học đông, nhốn nháo dẫn đến tranh giành máy thực hành, giáo viên rất 
khó kiểm soát lớp và không hướng dẫn được đến từng đối tượng học sinh cụ thể.
 Tất cả những khó khăn trên đã làm phá vỡ kế hoạch lên lớp của người giáo 
viên. Kết quả sau khoá học kỹ năng thực hành của nhiều em còn yếu kém, kết quả 
kiểm tra thực hành trên máy không đạt hoặc đạt ở mức trung bình.
II. Thực trạng của vấn đề:
 2.1 Khảo sát tình hình:
 Căn cứ vào tình hình thực tế tôi đã làm khảo sát và thu được kết quả sau:
 + Cơ sở vật chất: Phòng máy có 25 máy hoạt động tốt
 + Số lượng học sinh trung bình trên 1 lớp học: 37 học sinh/1 lớp
 + Chất lượng, kỹ năng đạt được sau khi kết thúc môn học được đánh giá bằng kết 
quả như sau:
 • Học sinh nắm được lí thuyết như bài thi thục hành điểm thấp chất lượng 
 bộ môn không đảm bảo.
 • Một số học sinh tỏ ra sợ khi làm việc với máy tính
 Trang 3 + Thời gian: Từ tháng 9/2011 đến tháng 5/2012
 + Đối tượng: Học sinh các lớp khối 8, 9
 + Tổ chức thực hiện:
 Trước yêu cầu thực trạng của học sinh nên tôi đã soạn bài tập thực hành từ 
 dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, bám sát nội dung SGK cũng như phân phối 
 chương trình môn học do Phòng Giáo Dục qui định.
 Cài đặt lại phần mềm cho toàn bộ các máy của phòng thực hành, các phần 
 mềm mới được Update là Windows XP SP2, bộ Office 2003 để phù hợp với xu thế 
 phát triển và yêu cầu của xã hội, phần mềm Turbo Pascal để phục vụ cho lập trình 
 cơ bản.
 Cài đặt phần mềm Deep Freeze khoá cứng ổ đĩa máy tính để phòng chống 
 Virus gây ra lỗi phần mềm, khắc phục triệt để các lỗi do người sử dụng gây ra, cài 
 đặt phần mềm Netoff school nhằm thuận tiện cho việc quản lí và hướng dẫn học 
 sinh thực hành.
 Kết quả nghiệm thu:
 Tình hình lớp ổn định, trật tự. Trong giờ thực hành không có hiện tượng nhốn 
 nháo, máy hỏng , nhiều em mắt kém ngồi cuối lớp không nhìn thấy gì đã không còn 
 tái diễn (nhờ sự hổ trợ phần mềm Netoff School và Deep Freeze).
 Giáo viên có điều kiện tiếp xúc, hướng dẫn từng em học sinh đặc biệt là các 
 em yếu kỹ năng thực hành. Chất lượng giờ dạy, giờ học thực hành vì thế mà được 
 nâng lên rõ rệt.
 IV. Hiệu quả:
 KQ kiểm tra Kết quả kiểm tra lý thuyết Kết quả kiểm tra thực hành
 Loại (Tỉ lệ %) (Tỉ lệ %)
Giỏi 25% 41%
Khá 63% 55%
TB 12% 4%
Yếu, kém 0% 0%
Cộng: 100% 100%
 Trang 5 • So sánh đối chứng:
 So sánh kết quả kiểm tra trước và sau khi thực hiện đề tài tôi thấy:
 Trước khi thực hiện đề tài: Tỉ lệ học sinh đạt kết quả giỏi còn thấp mà đặc 
biệt là tỉ lệ học sinh trung bình lại rất cao tới 35% (năm học 2010 - 2011) điều này 
thể hiện rất rõ ở việc tổ chức dạy và học thực hành. Học sinh nào làm được bài tập, 
học sinh nào không làm được giáo viên rất khó nắm bắt được, số lượng học sinh 
trên một lớp ngày càng tăng nhưng số lượng máy hư ngày càng nhiều dẫn đến số 
lượng học sinh thực hành trong một ca là càng lớn, việc chủ động làm bài của các 
em bị giới hạn vì bài tập thực hành ngày càng nhiều và với lớp học đông nên giáo 
viên hướng dẫn cũng không thể trả lời, kèm cặp được từng em đặc biệt là các em 
yếu kém kỹ năng thực hành. 
 Sau khi thực hiện đề tài: Tỉ lệ học sinh đạt kết quả khá giỏi tăng lên rõ rệt, 
đặc biệt là tỉ lệ học sinh có kỹ năng thực hành trên máy chưa đạt yêu cầu giảm 
xuống đáng kể, chỉ còn 4%, điều này hoàn toàn phù hợp với định hướng của nhà 
trường và yêu cầu chung cho học sinh .
 Trang 7 - Ban giám hiệu nhà trường tham mưu với cấp trên để trang bị lại phòng 
thực hành Tin học một máy chiếu và còn vài máy đang hỏng đã lâu chưa sữa chữa.
 Tân hội, ngày 15 tháng 02 năm 2012
 ( Người thực hiện )
 Đỗ Văn Luyến
 Trang 9 MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ..........................................................................................................1
 I. Bối cảnh chọn đề tài .....................................................................................1
 II. Lý do chọn đề tài ...........................................................................................1
 III. Phạm vi và đối tượng của đề tài ....................................................................1
 IV. Mục đích nghiên cứu đề tài ...........................................................................2
 V. Sơ lược về những điểm mới cơ bản nhất trong kết quả nghiên cứu .............2
PHẦN NỘI DUNG ......................................................................................................3
 I. Cơ sở lý luận .................................................................................................3
 II. Thực trạng của vấn đề ...................................................................................3
 Khảo sát tình hình ....................................................................................................3
 Nghiên cứu ...............................................................................................................4
 III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề .........................................4
 IV. Hiệu quả ........................................................................................................6
PHẦN KẾT LUẬN ......................................................................................................8
 I. Những bài học kinh nghiệm ..........................................................................8
 II. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm ..............................................................8
 III. Khả năng ứng dụng, triển khai ......................................................................8
 IV. Những kiến nghị, đề xuất ..............................................................................9
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................10
 Trang 11