Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao chất lượng dạy học, tạo hứng thú cho học sinh khi học trực tuyến

 SKKN: Nâng cao chất lượng dạy học, tạo hứng thú cho học sinh khi học trực tuyến 
 A. Đặt vấn đề
Việt Nam là một quốc gia đang có nhiều đổi mới trong Giáo dục học đường, đặc biệt hơn nữa 
là các đột phá mới trong sử dụng CNTT đối với việc thiết kế giảng dạy và học tập, có thể đánh 
giá rằng trong những năm gần đây Ngành Giáo dục của nước ta không ngừng học hỏi , không 
ngừng phát triển và đổi mới Tiến bộ. Đó là những bước ngoặt quan trọng đóng góp công lao 
to lớn trong việc đưa Giáo dục nước ta xứng danh ngang tầm với các nước khác cùng phát triển 
trên Thế giới. Sự bùng nổ Công nghệ thông tin đã tác động lớn đến công cuộc phát triển kinh 
tế xã hội người. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của tin học và 
Công nghệ thông tin, truyền thông cũng như những yêu cầu đẩy mạnh của ứng dụng Công nghệ 
thông tin, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu Công nghiệp hóa, hiện đại hóa, mở cửa và 
hội nhập, hướng tới nền kinh tế tri thức của nước ta nói riêng - thế giới nói chung. Cùng với 
tình hình dịch bệnh COVID diễn biến phức tạp học sinh không thể đến trường như trước đây 
để cùng chung tay đẩy lùi dịch bệnh nhưng không dừng việc học tập bản thân tôi cũng nhận 
thức được trách nhiệm của mình. Là giáo viên giảng dạy lớp 2, một khối lớp được quan tâm 
hàng đầu bởi lẽ các em mới hoàn thành chương trình học tập ở lớp 1 do vậy sự ghi nhớ kiến 
thức còn hạn chế nhiều. Nếu cứ dừng việc học tập trên lớp các em sẽ khó có thể theo kịp chương 
trình khi quay trở lại học. Hơn nữa sự chú ý của học sinh lớp 2 còn ít do vậy năm học này tôi 
mạnh dạn đề xuât một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy trực tuyến nhằm gây hứng 
thú học tập cho học sinh lớp tôi. Với mong muốn giúp các em có những tiết học trực tuyến nhẹ 
nhàng, không đè nặng áp lực, tiết học quấn hút gây được hứng thú học sinh học tập, dễ tiếp thu 
kiến thức. Chính vì những lí do nêu trên tôi lựa chọn biện pháp: Nâng cao chất lượng dạy 
học, tạo hứng thú cho học sinh khi học trực tuyến 
 B. Thực trạng ban đầu:
Tình hình dịch diễn biến nghiêm trọng cả nước gồng mình chống dịch do vậy nhà trường tôi 
cũng phải nghỉ học trên lớp một thời gian khá dài do vậy nhiều em đã quên hết kiến thức cũ, 
các em viết chữ nghuệch ngoạc thậm chí nhiều em đã quên mặt chữ. Sau thời gian dài 
khoảng...tháng để hỗ trợ các em tiếp tục học tập đúng tiến độ nhà trường đã tổ chức dạy học 
trực tuyến online. Trong quãng thời gian trước đó tôi đã dày công nghiên cứu tìm tòi những 
biện pháp tốt nhất để thiết kế những buổi lên lớp trực tuyến cùng với các em đạt hiệu quả học 
tập cao.
Về phía giáo viên:
Tổng hợp bởi: Hoatieu.vn + Do tình hình dịch COVID-19, chương trình kế hoạch dạy học môn Tiếng Việt và môn Toán 
thời lượng các tiết trong tuần tăng nên khó khăn trong việc tiếp nhận, ghi nhớ kiến thức của 
HS. Và đặc biệt là các em phải học tập trực tuyến.
+ HS với trình độ nhận thức khác nhau nên việc tiếp thu kiến thức không đồng đều, GV rất vất 
vả khi truyền đạt kiến thức theo chương trình mới cho các em.
+ HS lớp 2 có vốn từ còn hạn chế, môn Tiếng Việt (phần luyện viết đoạn nhiều, đa dạng nội 
dung) nên khó khăn cho HS trong việc viết đoạn văn, câu văn diễn đạt chưa rõ ràng.
+ Thời gian thực hành, ôn luyện toán, Tiếng Việt ít nhưng lượng bài tập nhiều. 
Vào giữa tháng 9 tôi đã tiến hành khảo sát kết quả học tập của các em bằng các bài kiểm 
tra và kết quả cụ thể về thực trạng học trực tuyến như sau:
Thời Tổng Điểm dưới 5 Điểm 5, 6 Điểm 7, 8 Điểm 9, 10
gian số HS
 SL % SL % SL % SL %
KS
Toán
Tiếng 
Việt
 Qua bảng số liệu tôi nhận thấy khả năng học tập và tiếp nhận kiến thức của các em còn rất 
kém. Hầu hết tỷ lệ các em dưới 5 quá nhiều, vậy làm sao để vừa hài hòa giữa việc dạy học 
trực tuyến và chất lượng học tập cũng phải đảm bảo là điều cấp bách và cần thiết cần khẩn 
trương có những biện pháp Ưu Việt khắc phục để nhằm nâng cao chất lượng học tập của 
Học sinh. Và các biện pháp Tôi thực hiện sẽ được nêu rõ ràng dưới đây:
 C. Các biện pháp đã thực hiện:
 Biện pháp 1: Lựa chọn phần mềm giảng dạy phù hợp
Có thể nói ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học trục tuyến là một phương pháp thể hiện 
cao tính sáng tạo về khoa học. Trước kia khi giảng dạy bằng phương pháp truyền thống, người 
giáo viên phải chuẩn bị rất nhiều đồ dùng trực quan rồi lỉnh khỉnh mang đến lớp, có đồ dùng 
chỉ dùng được một lần rồi bỏ đi. Vào tiết dạy vừa giảng bài, giáo viên vừa phải ghi nhớ và sắp 
đặt đồ dùng để treo lên bảng, thời gian tháo gắn đồ dùng cũng chiếm một phần không nhỏ trong 
tiết học, chưa nói đến những tranh cần thiết phải sử dụng nhưng nó quá nhỏ, màu sắc không rõ 
ràng, phần nào đã làm giảm sự tập trung ở các em. Còn với việc ứng dụng công nghệ thông tin 
vào dạy học thì khác hẵn. Nó như mở ra một cái nhìn mới cho các em học sinh, được tiếp xúc 
với phương tiện hiện đại tầm nhìn của các em được mở rộng hơn, bài giảng không còn trở nên 
khó hiểu với các em nữa vì những hình ảnh minh họa cho lời nói của giáo viên giờ đây sinh 
Tổng hợp bởi: Hoatieu.vn So với việc dạy học trên lớp, việc biên soạn kế hoạch bài dạy khi thực hiện dạy học trực tuyến 
đòi hỏi một cách tiếp cận mới để đạt hiệu quả. Tôi tăng cường đổi mới về phương pháp dạy 
học, biên soạn tiến trình dạy học phù hợp. Tùy theo từng bài học mà có những thiết kế bài dạy 
khác nhau, làm sao để bài dạy hay nhất, có chiều sâu nhất, học sinh vừa dễ tiếp nhận kiến thức 
lại hào hứng học tập phát huy hết năng lực phẩm chất của bản thân
• Chẳng hạn, tăng cường chỉ dẫn để học sinh sử dụng có hiệu quả SGK và môi trường xung 
quanh HS tại gia đình sống
• Chẳng hạn, chuyển thể một số kiến thức cốt lõi của bài học thành PowerPoint; dùng điện 
thoại hoặc phần mềm quay màn hình máy tính để ghi hình trước một số nội dung cần giảng); 
ghi chú lại những chỉ dẫn cần thiết cho HS. Giúp các em dêc hiểu bài hơn, ghi nhớ lâu hơn
Ví dụ: Khi học bài Đạo đức biết nhận lỗi và sửa lỗi (SGK đạo đức lớp 2_ KNTTVCS) tôi tiến 
hành thực hiện thiết kế bài giảng trên PowerPoint như sau:
 MÔN: Đạo đức
 Giáo viên:..........................
Tổng hợp bởi: Hoatieu.vn Trên đây là bài giảng tôi đã thiết kế trước khi lên lớp trực tuyến. Các slide màu sắc hấp dẫn, 
nội dung nhẹ nhàng để tránh gây áp lực cho học sinh, gây được sự hào hứng cho các em.
Sưu tầm hoặc xây dựng tư liệu dạy học phù hợp với bài học.
• Mục đích: 
(1) đánh giá thái độ học tập của HS có nghiêm túc hay không (nội dung hỏi nằm trong video 
bài giảng, SGK và tài liệu mà GV đã giao nhiệm vụ); (2) kiểm tra mức độ hiểu bài của HS; (3) 
tích luỹ điểm số để đánh giá quá trình.
• Ví dụ, đối với mỗi buổi học, biên soạn một số câu hỏi trắc nghiệm để kiểm tra kiến thức liên 
quan; sử dụng các phần mềm online để soạn nội dung kiểm tra, đánh giá và gửi yêu cầu cho 
HS
Giao cho HS một số bài tập tự luận để luyện tập, vận dụng và củng cố kiến thức sau mỗi bài 
học.
• Chẳng hạn, hướng dẫn học sinh làm bài vào vở, chụp kết quả bài làm và nộp bài (qua LMS, 
Zalo, Email hoặc những công cụ thay thế khác mà nhà trường đang sử dụng).
* Tổ chức tiến trình dạy học trực tuyến.
- Trước khi kết nối trực tiếp.
Tôi giao nhiệm vụ cho HS trên Zalo hoặc gửi đường link bài học cho HS thông qua công cụ 
mạng xã hội (Zalo, Facebook, ...) để HS có thể thực hiện trước.
 - Kết nối trực tiếp.
Tôi và HS kết nối qua nền tảng truyền tải hình ảnh thời gian thực để bắt đầu thực hiện tiến trình 
dạy học.
Về cơ bản, việc tổ chức thực hiện giai đoạn này có thể tiến hành như đã gợi ý ở trên. Tuy nhiên, 
tuỳ vào nội dung bài học và thời lượng, tôi linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp với thực tế. Chẳng 
hạn, sau khi báo cáo, thảo luận về kết quả thực hiện nhiệm vụ đã giao, tôi có thể dành một 
Tổng hợp bởi: Hoatieu.vn - Phân tích kết quả thực 
 - Trình bày cụ thể “ý đồ” 
 - Liệt kê hành động cụ hiện nhiệm vụ; đối chiếu 
 lựa chọn HS/ nhóm báo 
- Trình bày cụ thể nội thể mà HS phải thực hiện với mục “Sản phẩm”; 
 cáo
dung nhiệm vụ. - Cách mà (đọc/ nghe/ nhìn/ làm). đánh giá các mức độ hoàn 
GV giao nhiệm vụ cho HS - Xử lí kết quả thực hiện thành.
 - Quan sát, dự kiến những 
(đọc/ nghe/ nhìn/ làm) với nhiệm vụ của HS, đặt ra 
thiết bị dạy học/ học liệu khó khăn mà HS có thể - Chốt lại phần thảo luận; 
 các thảo luận đòi hỏi HS 
 gặp phải kèm theo biện làm rõ vấn đề cần giải 
cụ thể. phải huy động các thao 
 pháp hỗ trợ; phát hiện. quyết và nhiệm vụ tiếp 
 tác tư duy ở bậc cao hơn.
 theo.
Như vậy, khi đã coi trọng vị trí hoạt động và vai trò của người học thì đương nhiên phải phát 
huy tính tích cực chủ động của người học. Tuy nhiên, dạy học lấy học sinh làm trung tâm không 
phải là một phương pháp dạy học cụ thể. Đó là một tư tưởng, quan điểm giáo dục, một cách 
tiếp cận quá trình dạy học chi phối tất cả quá trình dạy học về mục tiêu, nội dung, phương pháp, 
phương tiện, tổ chức, đánh giá chứ không phải chỉ liên quan đến phương pháp dạy và học.
 Biện pháp 4: Đổi mới linh hoạt phương pháp dạy học trực tuyến để nâng cao chất 
lượng giáo dục
Phương pháp vấn đáp
Vấn đáp (đàm thoại) là phương pháp trong đó giáo viên đặt ra câu hỏi để học sinh trả lời, hoặc 
học sinh có thể tranh luận với nhau và với cả giáo viên; qua đó học sinh lĩnh hội được nội dung 
bài học. Căn cứ vào tính chất hoạt động nhận thức, người ta phân biệt các loại phương pháp 
vấn đáp:
- Vấn đáp tái hiện: Giáo viên đặt câu hỏi chỉ yêu cầu học sinh nhớ lại kiến thức đã biết và trả 
lời dựa vào trí nhớ, không cần suy luận. Vấn đáp tái hiện không được xem là phương pháp có 
giá trị sư phạm. Đó là biện pháp được dùng khi cần đặt mối liên hệ giữa các kiến thức vừa mới 
học
- Vấn đáp giải thích - minh hoạ: Nhằm mục đích làm sáng tỏ một đề tài nào đó, giáo viên lần 
lượt nêu ra những câu hỏi kèm theo những ví dụ minh hoạ để học sinh dễ hiểu, dễ nhớ. Phương 
pháp này đặc biệt có hiệu quả khi có sự hỗ trợ của các phương tiện nghe - nhìn.
- Vấn đáp tìm tòi (đàm thoại Ơxrixtic): Giáo viên dùng một hệ thống câu hỏi được sắp xếp hợp 
lý để hướng học sinh từng bước phát hiện ra bản chất của sự vật, tính quy luật của hiện tượng 
đang tìm hiểu, kích thích sự ham muốn hiểu biết. Giáo viên tổ chức sự trao đổi ý kiến, kể cả 
tranh luận giữa thầy với cả lớp, có khi giữa trò với trò, nhằm giải quyết một vấn đề xác định. 
Trong vấn đáp tìm tòi, giáo viên giống như người tổ chức sự tìm tòi, còn học sinh giống như 
Tổng hợp bởi: Hoatieu.vn - Cách tiến hành như sau:
+ Giáo viên nêu câu hỏi, vấn đề cần được tìm hiểu trước cả lớp hoặc trước nhóm
+ Khích lệ học sinh phát biểu và đóng góp ý kiến càng nhiều càng tốt
+ Liệt kê tất cả các ý kiến phát biểu đưa lên bảng hoặc giấy khổ to, không loại trừ một ý kiến 
nào, trừ trường hợp trùng lặp
+ Phân loại ý kiến và làm sáng tỏ những ý kiến chưa rõ ràng và thảo luận sâu từng ý.
 Biện pháp 5: Tăng cường hứng thú cho học sinh trong buổi học trực tuyến.
 Tạo không gian chờ thật thú vị: Trước khi buổi học diễn ra, tôi sẽ vào phòng Zoom sớm hơn 
tầm 10 phút để duyệt cho các con vào sớm. Khi các con nghe âm thanh sẽ thấy thú vị, mới mẻ 
và gây chú ý hơn. Tôi mở các bản nhạc, bài hát để to không khí vui tươi khi chuẩn bị buổi học. 
Có số ít buổi thì tôi gửi lên zoom 1 bức tranh giấu đồ vật, giấu chữ yêu cầu các con trong lúc 
chờ sẽ tìm chữ, tìm đồ vật lẫn trong tranh. Việc này giúp to tâm thế vui tươi và hứng thú, thích 
vào học đúng giờ.
- Phần khởi động không bỏ qua mà cho các con đứng dậy, vận động hình thể theo một bài 
hát vận động vui nhộn. Các con rất thích.
- Cần to âm thanh cho một số đối tượng trên slide. Để tránh các con chỉ nhìn, buồn ngủ, khi 
thiết kế slide, tôi cố gắng mỗi slide to một số âm thanh đi kèm cho các đối tượng của slide. Cái 
này có sẵn trong powerpoint nên rất nhanh và đơn giản. Thầy cô vào phần efect opstion và 
chọn âm thanh là được.
- Thỉnh thoảng cho học sinh được vẽ lên màn hình để gạch chân, khoanh tròn các âm, tiếng, 
từđáp án. Có thể đồng loạt nhắn vào ô chat. Chú ý từ không có dấu.
- Chú trọng tổ chức cho HS vận dụng kiến thức vào các tình huống và thực tế cuộc 
sống. Dạy số thì tìm số lượng đồ vật trong nhà đủ số lượng số đang học. Năng lực giải quyết 
vấn đề.
- Tăng cường tính tương tác, cho học sinh được hoạt động nhiều.
Tôi cố gắng không để học sinh chỉ nhìn. Tôi cho các con được thao tác, vận động tay chân. Tạo 
cho các em các hoạt động chân tay để các em được thao tác nhiều
- Tăng cường trò chơi trực tuyến tương tác. Phần này tôi thấy rất hữu hiệu. Không chỉ giúp 
các con hào hứng hơn hẳn mà còn học kiến thức thông qua trò chơi. Các con được thao tác, 
kéo thả, ấn chọn ngay trên màn hình nên rất thích. Cụ thể tôi dùng những trò chơi trực tuyến 
sau:
• Quizizz: Đây là trò chơi trên web, học sinh không phải cài đặt gì chỉ cần ấn vào link điền 
 tên mình là chơi được. Có nhiều hình ảnh và dạng câu hỏi. Học sinh thao tác trực tiếp lên 
Tổng hợp bởi: Hoatieu.vn