Sáng kiến kinh nghiệm Một vài kinh nghiệm trong công tác quản lí chuyên môn ở trường THCS Bình Tân

 Một vài kinh nghiệm trong việc quản lí chuyên mơn ở trường THCS Bình Tân năm học 
 2010 - 2011
 2010-2011Trần Chí Bằng
 I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
 1. Đặt vấn đề
 Hoạt động dạy và học là hoạt động trung tâm của nhà trường, nĩ 
 chiếm hầu hết thời gian lao động của thầy, trị và cán bộ quản lí nhà 
 trường. Hoạt động dạy và học do các lực lượng chủ yếu của nhà trường 
 là giáo viên, học sinh thực hiện cùng với sự tham gia, hổ trợ của cán bộ, 
 nhân viên trong nhà trường. Hoạt động này diễn ra liên tục trong suốt 
 năm học. Nĩ địi hỏi sự chuyên sâu của thầy và sự tích cực của trị. 
 Chính vì vậy việc quản lí hoạt động dạy và học nĩi riêng, quản lí 
 chuyên mơn nĩi chung là một trong những nhiệm vụ quan trọng của 
 người cán bộ quản lí. Đặc biệt là trong năm học 2010-2011 này tồn 
 ngành giáo dục nước nhà đang thực hiện chủ đề năm học “ Năm học 
 tiếp tục đổi mới quản lí và nâng cao chất lượng giáo dục” và là năm 
 tiếp tục thực hiện cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương đạo 
 đức Hồ Chí Minh” và “ Mỗi thầy, cơ giáo là tấm gương đạo đức , tự 
 học và sáng tạo”; “ Nĩi khơng với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành 
 tích trong giáo dục”, tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “ Xây dựng 
 trường học thân thiện, học sinh tích cực” nên cơng tác quản lí chuyên 
 mơn trong nhà trường cần phải đổi mới tích cực hơn.
 Bên cạnh các mối quan hệ trong trường thì hoạt động chuyên mơn 
 là mơi trường, là lĩnh vực để đội ngũ cán bộ giáo viên gắn kết nhau, 
 cùng nhau hồn thành nhiệm vụ. Qua hoạt động chuyên mơn từng cá 
 nhân tự học tập, trao đổi, bổ sung cho nhau những kinh nghiệm và bài 
 học để thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên mơn, từng bước nâng cao chất 
 lượng giờ dạy, cải tiến phương pháp giảng dạy theo hướng đổi mới. 
 Chính vì vậy, việc chỉ đạo cơng tác chuyên mơn một cách khoa học, 
 kịp thời sẽ gĩp phần khơng nhỏ vào việc xây dựng đội ngũ cĩ khả 
 năng chuyên mơn vững vàng là lực lượng nịng cốt trong hoạt động 
 chủ đạo của nhà trường. Thực tế qua các năm làm cơng tác chuyên mơn 
 ở trường, tơi đã nhận thấy bên cạnh các giáo viên cĩ năng lực, đạt chất 
 lượng cao trong giảng dạy , hồn thành tốt các nhiệm vụ, quy chế 
 chuyên mơn thì vẫn cịn một số ít giáo viên chưa thực hiện tốt về nề 
 nếp chuyên mơn, chất lượng giảng dạy chưa cao và riêng bản thân tơi 
 cũng cịn hạn chế về mặt kinh nghiệm quản lí chuyên mơn nên tơi mạnh 
 dạn đi sâu tìm hiểu về đề tài “Một vài kinh nghiệm trong việc quản lí 
 chuyên mơn ở trường THCS Bình Tân trong năm học 2010 – 2011”
 2. Mục đích đề tài
 Với khả năng bản thân cĩ giới hạn, tơi hy vọng thơng qua đề tài 
 này đề xuất một vài kinh nghiệm trong việc quản lí chuyên mơn nhằm 
 gĩp phần từng bước nâng cao chất lượng hoạt động của nhà trường. Từ 
 Phạm Thanh Phú Trang 1 Một vài kinh nghiệm trong việc quản lí chuyên mơn ở trường THCS Bình Tân năm học 
 2010 - 2011
 2010-2011Trần Chí Bằng
 II. NỘI DUNG CƠNG VIỆC ĐÃ LÀM
 1. Thực trạng về đội ngũ CB.GV và cơng tác quản lí chuyên mơn
 Tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên là 25, trong đĩ chia ra:
 - Ban giám hiệu : 02
 - Giáo viên trực tiếp đứng lớp: 19
 - Thư viện: 01
 - Thiết bị: 01
 - Nhân viên: 02
 Tỉ lệ giáo viên đạt chuẩn 100%, cĩ 05 giáo viên trên chuẩn, 08 giáo 
 viên đang học đại học.
 Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trẻ cả tuổi đời lẫn tuổi nghề:
 - Cơng tác dưới 5 năm : 05
 - Cơng tác từ 5- 10 năm: 14
 - Cơng tác trên 10 năm: 06.
 Đa số đội ngũ cán bộ, giáo viên luơn năng động, nhiệt tình trong 
 cơng tác, cĩ tinh thần học tập cao, cĩ ý chí phấn đầu tốt. Bên cạnh đĩ 
 một vài giáo viên vẫn cịn hạn chế nhiều về việc thực hiện nề nếp, quy 
 chế chuyên mơn. Cụ thể thơng qua kiểm tra hồ sơ và dự giờ giáo viên 
 đầu năm:
 + Dự giờ: 4 tiết, đánh giá xếp loại tiết dạy: 1G, 3K. Nhìn chung các 
 tiết dự giờ, bản thân người dạy chưa chuẩn bị chu đáo, lường trước và 
 xử lí tốt các tình huống xảy ra trên lớp, chưa kết hợp tốt các phương 
 pháp bộ mơn để làm nổi bật đựơc trọng tâm bài dạy, chưa phát huy cĩ 
 hiệu quả tốt các đồ dùng, khâu kiểm tra đánh giá học sinh thực hiện 
 chưa tốt cịn mang tính hình thức....
 + Kiểm tra hồ sơ hồ sách giáo viên ( giáo án, sổ kế hoạch giảng dạy 
 theo tuần, sổ điểm, sổ dự giờ thăm lớp, sổ chủ nhiệm – nếu cĩ): 6 GV 
 trong đĩ 2 hồ sơ xếp loại tốt, 2 hồ sơ xếp loại đạt yêu cầu, 2 hồ sơ xếp 
 loại chưa đạt yêu cầu, chưa đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về hồ sơ và các 
 quy định về chuyên mơn.
 Qua quá trình tìm hiểu thực tế, trao đổi với giáo viên, tổ trưởng tổ 
 chuyên mơn, tơi nhận thấy nguyên nhân của tình trạng trên là:
 + Một bộ phận nhỏ giáo viên chưa nắm vững các quy định về 
 chuyên mơn do cĩ một số các văn bản hướng dẫn chỉ đạo của cấp trên 
 cĩ sự điều chỉnh, thay đổi nhiêù lần nên giáo viên cịn nhầm lẫn. (nhất 
 là hướng dẫn đánh giá, xếp loại học sinh )
 + Do lực lượng giáo viên đa số cịn trẻ nên kinh nghiệm trong cơng 
 tác chưa nhiều, cịn một số giáo viên phải đảm nhận bộ mơn cả 4 khối 
 Phạm Thanh Phú Trang 3 Một vài kinh nghiệm trong việc quản lí chuyên mơn ở trường THCS Bình Tân năm học 
 2010 - 2011
 2010-2011Trần Chí Bằng
 năm học này là việc triển khai cơng văn 1418 /SGDĐT- GDTrH ngày 
 06/9/2010của Sở GD&ĐT Long An về việc hướng dẫn thực hiện quy chế 
 chuyên mơn cấp trung học, đây là cơng văn triển khai tương đối đầy đủ về 
 việc thực hiện quy chế chuyên mơn và thực hiện chương trình giảng dạy.
 - Bản thân cố gắng nghiên cứu chương trình cơ bản tồn cấp học, các 
 mơn học (chú ý những chỉ đạo điều chỉnh nội dung chương trình của Bộ, 
 Sở), dự kiến tiến trình thực hiện chương trình ( chú ý các thời điểm quan 
 trọng: khai giảng, kết thúc học kì 1, kết thúc học kì 2, chuẩn bị xét tốt 
 nghiệp THCS ) những vấn đề trọng tâm trong việc thực hiện chương 
 trình theo sự chỉ đạo của cấp trên để kịp thời hướng dẫn giáo viên những 
 vấn đề khĩ trong chương trình, giải đáp những thắc mắc, giúp đỡ giáo viên 
 thực hiện chuyên mơn.
 - Hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch bộ mơn theo mẫu như sau:
 ********************************
 PHẦN 1: KẾ HOẠCH CHUNG
 I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
 1. Thuận lợi: ..
 2. Khó khăn: ...................................................................................
 - Khi nêu thuận lợi và khó khăn cần nêu những thuận lợi và khó 
 khăn từ bên trong trước, sau đó mới đến bên ngoài.
 - Tuỳ theo số giáo viên cùng bộ môn trong đơn vị, trình độ đào tạo, 
 trình độ chuyên môn, tay nghề mà GV nêu những thuận lợi và khó khăn.
 - Tuỳ vào tình hình học tập của HS, có thể thông qua kết quả năm 
 học trước, khảo sát chất lượng đầu năm, ý thức tự giác học tập, nề nếp, 
 - Dựa vào cơ sở vật chất nhà trường hiện có để phục vụ cho việc 
 giảng dạy, đổi mới phương pháp bộ môn phụ trách.
 - Sự quan tâm của BGH, phong trào thi đua trong đơn vị.
 - Sự giúp đỡ của cán bộ chuyên môn cụm trường, PGD, sự quan tâm 
 sâu sắc của lãnh đạo địa phương, của CMHS,
 II. PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ VÀ BIỆN PHÁP THỰC 
 HIỆN
 1. Các chỉ tiêu thực hiện
 a) Đối với giáo viên:
 - Chỉ tiêu dự giờ, thao giảng, tiết dạy đổi mới PPDH (có sử dụng 
 máy chiếu)
 - Đăng ký phấn đấu danh hiệu
 - Thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm
 Phạm Thanh Phú Trang 5 Một vài kinh nghiệm trong việc quản lí chuyên mơn ở trường THCS Bình Tân năm học 
 2010 - 2011
 2010-2011Trần Chí Bằng
 giáo viên đi khơng quá nhiều buổi trên một tuần hoặc bị kê tiết quá nhiều, 
 chú ý đến hồn cảnh, nguyện vọng của giáo viên nhất là giáo viên cĩ con 
 nhỏ, hồn cảnh khĩ khăn ( khơng nghĩ từ 2 ngày chuyên mơn trở lên) để họ 
 cĩ thời gian đầu tư tốt vào việc soạn giảng, hoặc trong một ngày khơng thể 
 xếp cho một giáo viên quá nhiều giờ, điều đĩ ảnh hưởng đến chất lượng 
 giờ dạy của họ, cịn thời khố biểu trong một ngày mà học sinh lên lớp phải 
 cĩ các tiết khoa học tự nhiên và khoa học cân đối, tuyệt đối khơng bố trí 
 một buổi tồn các tiết khoa học tự nhiên hoặc tồn các tiết khoa học xã hội 
 để tránh tâm lí căng thẳng nặng nề đối với học sinh vì một ngày tồn là các 
 tiết mà các em phải làm bài tập hoặc phải học tồn là lí thuyết .
 - Ngồi ra cần phải theo dõi thường xuyên việc thực hiện chương trình 
 của giáo viên thơng qua lịch báo giảng, sổ đầu bài, sổ điểm, dự giờ và cả sổ 
 báo bài mà học sinh ghi chép hàng tuần để xem giáo viên thực hiện chương 
 trình cĩ đầy đủ kịp thời,  Bên cạnh đĩ hàng tháng các tổ chuyên mơn báo 
 cáo việc thực hiện chương trình của giáo viên trong tổ, tình hình học tập và 
 rèn luyện của các lớp. Nếu phát hiện được các trường hợp thực hiện chưa 
 đúng hoặc chưa cĩ những kiến nghị xác đáng thì trao đổi đến giáo viên bộ 
 mơn và yêu cầu giáo viên khắc phục kịp thời.
 3.2/ Thực hiện tốt việc kiểm tra cơng tác chuẩn bị và thực hiện giờ dạy 
 trên lớp của giáo viên một cách thường xuyên, kịp thời.
 a. Đối với việc chuẩn bị gìơ dạy lên lớp của giáo viên:
 Việc chuẩn bị giờ dạy trên lớp quyết định chất lượng gìơ trên lớp và 
 chất lượng quá trình dạy học. Việc giáo viên tự chuẩn bị các gìơ dạy lên 
 lớp là việc vơ cùng quan trọng trong qui trình lao động sư phạm. Việc tự 
 chuẩn bị của giáo viên là một khâu lao động trí ĩc độc lập, giáo viên cĩ thể 
 tự quyết định thực hiện ở nhà hay ở trường (nơi cĩ điều kiện thuận lợi 
 nhất). Nếu người giáo viên khơng cĩ đầy đủ tinh thần trách nhiệm, khơng 
 cĩ chế độ làm việc trong ngày rõ ràng, khơng chuẩn bị sớm các giờ lên lớp 
 thì cơng việc sẽ hời hợt và mang tính hình thức. Do đĩ quan tâm đến chất 
 lượng gìơ lên lớp thì trước tiên phải quan tâm đến chất lượng việc chuẩn bị 
 giờ trên lớp của giáo viên. Sự chuẩn bị của giáo viên càng chu đáo thì kết 
 quả dạy học càng ít sai sĩt. Quản lí việc chuẩn bị giờ lên lớp là một hoạt 
 động quản lí cần thiết để nâng cao hoạt động quản lí cần thiết để nâng cao 
 hiệu quả của việc dạy và học.
 Do đặc điểm đặc thù trên của lao động sư phạm nên cơng tác chuẩn bị 
 giờ lên lớp của giáo viên thực hiện ở nhà và gắn với thời gian rãnh rỗi của 
 họ. Vì vậy , đây là khâu khĩ quản lí đối với người làm cơng tác quản lí 
 chuyên mơn, buộc ngưịi cán bộ quản lí phải cần hiểu rõ trong hàng loạt 
 cơng việc để chuẩn bị cho giờ lên lớp cần hướng dẫn những việc cần làm 
 ngay từ đầu năm học như :
 Phạm Thanh Phú Trang 7 Một vài kinh nghiệm trong việc quản lí chuyên mơn ở trường THCS Bình Tân năm học 
 2010 - 2011
 2010-2011Trần Chí Bằng
 mơn. Chú ý sử dụng đồ dùng dạy học đây là yêu cầu quan trọng nhất 
 phục vụ cho việc đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá giáo viên, 
 cương quyết xử lí giáo viên khơng sử dụng đồ dùng dạy học ở các tiết dạy 
 cĩ thiết bị, đồ dùng dạy học (ĐDDH ) theo danh mục của Bộ. Do đĩ giáo 
 viên cần chuẩn bị trước ĐDDH trước ngày dạy bằng cách gởi phiếu mượn 
 thiết bị vào chiều thứ sáu của tuần trước về phịng thiết bị và trong lịch báo 
 giảng yêu cầu phải ghi ĐDDH sẽ sử dụng trong tiết dạy. Nếu ĐDDH bị hư 
 hỏng cần kết hợp với nhân viên thiết bị kiểm tra thật kĩ, sữa chữa, nếu thiết 
 bị nào hư hỏng hồn tồn khơng sữa chữa được hoặc cĩ nhu cầu mua sắm 
 thêm thì lập bảng để nghị để nhân viên thiết bị kịp thời lập bảng kế hoạch 
 đề nghị mua sắm chung tồn trường vào đầu năm học, đầu học kì. Bên 
 cạnh đĩ mỗi giáo viên phải làm 01 đồ dùng dạy học trong năm để tham gia 
 đồ dùng dạy học cấp trường, nếu cĩ ý tưởng và cĩ hiệu quả phục vụ cho 
 tiết dạy sẽ tiếp tục đầu tư để tham gia hội thi đồ dùng do cấp trên tổ chức.
 b. Đối với giờ dạy trên lớp:
 Hoạt động dạy học được thể hiện chủ yếu bằng hình thức dạy học trên 
 lớp với những giờ lên lớp và hệ thống bài học. Giờ lên lớp của giáo viên 
 phản ánh tồn bộ những gì họ đã tích luỹ được, đã nghiền ngẫm, đã luyện 
 tập đồng thời cũng là lúc thể hiện tinh thần trách nhiệm nơi họ. Trong giờ 
 dạy trên lớp, mỗi cơng việc, mỗi thái độ biểu thị trước học sinh của giáo 
 viên đều là những chi tiết thể hiện phương pháp dạy học, phương pháp đĩ 
 cịn được thể hiện ở sự hài hồ giữa cơng việc của thầy và trị, ở sự cân đối 
 giữa các khâu cơng việc của thầy ( giảng kiến thức mới và luyện tập kĩ 
 năng, truyền thụ và kiểm tra); ở sự đúng lúc, đúng mức độ của thái độ động 
 viên khuyến khích hoặc chê trách học sinh. Trong giờ học, hoạt động trí tuệ 
 của học sinh giữ vị trí quan trọng và nĩ chỉ nảy sinh khi các em đứng trước 
 một nhiệm vụ, một cơng việc rõ ràng và hợp với trình độ. Vì vậy khi lên 
 lớp giáo viên phải động viên được các chức năng tâm lí, khai thác đầy đủ 
 những nét tích cực của mỗi học sinh để các em biến khối lượng thơng tin 
 đã thu nhận được thành vốn hiểu biết của chính mình.
 Chính vì tầm quan trọng của giờ lên lớp nên khơng chỉ người giáo viên 
 mà cả người cán bộ quản lí đều tập trung sự chú ý, mọi cố gắng của mình 
 vào giờ lên lớp nhưng mỗi người cĩ vai trị riêng, trực tiếp quyết định kết 
 quả giờ lên lớp vẫn là người giáo viên và giờ học là yếu tố quan trọng cơ 
 bản cĩ tính chất quyết định kết quả đào tạo giáo dục của nhà trường. Do đĩ 
 ngay từ đầu năm học, mỗi giáo viên nhà trường đều phải thực hiện bản cam 
 kết thực hiện đổi mới phương pháp, khơng dạy học theo kiểu “ thầy đọc trị 
 chép “ hoặc ghi chi tiết lên bảng cho học sinh chép, đưa tài liệu cho học 
 sinh đọc các em học sinh chép, khơng dạy trước các tiết dự giờ, thao 
 giảng. Để quản lí được họat động này bản thân tơi rất quan tâm đến việc 
 dự giờ và phân tích giờ dạy cùng với tổ chuyên mơn. Thực hiện theo kế 
 Phạm Thanh Phú Trang 9