Sáng kiến kinh nghiệm Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác phổ cập giáo dục ở trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân

 SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
 I.Phần mở đầu:
 1. Lý do chọn đề tài. 
 Công tác phổ cập giáo dục nói chung có tầm quan trọng rất lớn trong xã 
hội. Phổ cập giáo dục là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược quan trọng nhằm nâng 
cao dân trí, phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần đảm 
bảo sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. 
PCGDTH ĐĐT là nền tảng vững chắc thực hiện phổ cập giáo dục trung học cơ 
sở. Bậc tiểu học có vị trí nền móng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trường 
tiểu học là nơi đặt những viên gạch đầu tiên trong việc xây dựng nhân cách cho 
học sinh, giúp học sinh được phát triển toàn diện. Ở đó, mọi trẻ em trong độ 
tuổi đi học của bậc học đều có quyền được học tập, giao tiếp trong môi trường 
thân thiện, yêu thương; được gia đình và toàn xã hội chăm lo, tạo điều kiện 
thuận lợi để các em thực hiện nhiệm vụ học tập và phát triển. Chính vì vậy đội 
ngũ giáo viên làm công tác giáo dục phổ cập trong các trường tiểu học đóng 
vai trò hết sức quan trọng góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo dục.
 Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác phổ cập giáo dục, Đảng ủy, 
Hội đồng nhân dân, UBND xã Eana rất quan tâm, chỉ đạo sát sao công tác phổ 
cập của toàn xã nói chung trong đó có trường TH Nguyễn Viết Xuân. Xác định 
rõ phổ cập giáo dục là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược 
phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Hàng năm Ban chỉ đạo Phổ cập giáo 
dục xã Eana thường xuyên chỉ đạo các trường kiểm tra, tuyên truyền và vận 
động trẻ trong độ tuổi ra lớp, duy trì tốt sĩ số, đổi mới phương pháp quản lý,chỉ 
đạo dạy học có hiệu quả nhằm giảm thiểu học sinh lưu ban, học sinh bỏ học. 
Đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục nhằm huy động tối đa nguồn lực đầu tư 
cho giáo dục; phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường, xã hội, thống nhất 
 Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân 1 SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
cùng một hộ gia đình lại có 2 mã phiếu của hai thôn khác nhauĐiều này gây 
khó khăn cho thư kí tổng hợp phải sửa đi, sửa lại nhiều lần mất một lượng thời 
gian rất lớn, tốn kém công sức của một số cán bộ, nhân viên phụ trách phần hồ 
sơ PCGDTH một cách vô lý không đáng có. Và như thế số liệu của đơn vị 
trường không chính xác sẽ kéo theo cán bộ phụ trách công tác phổ cập của xã 
cũng không thể tổng hợp số liệu chính xác. Sau khi tìm hiểu thấy rõ được 
nguyên nhân của những tồn tại trong công tác làm phổ cập của trường, tôi đã 
tìm mọi biện pháp để khắc phục những khó khăn đó với mục đích hoàn thành 
công việc hiệu trưởng giao. Sau khi nghiên cứu và thực tế trực tiếp làm sau một 
thời gian tôi quyết định chia sẻ kinh nghiệm này tới đồng nghiệp. Đó chính là 
lý do tôi chọn đề tài " Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác phổ cập 
giáo dục ở trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân " với mong muốn được giao 
lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm với quý đồng nghiệp gần xa trong việc thực 
hiện nhiệm vụ PCGDTH.
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
 Đề tài này nhằm giúp cán bộ quản lý, chỉ đạo công tác làm phổ cập giáo 
dục tiểu học có thêm kinh nghiệm quản lý, chỉ đạo hoặc làm việc hiệu quả đỡ 
tốn công sức góp phần giúp cán bộ phụ trách công tác phổ cập giáo dục của xã 
tổng hợp nhanh, chính xác. 
 Nghiên cứu các Thông tư, hướng dẫn của cấp trên chỉ đạo về công tác 
làm phổ cập giáo dục; ghi chép những kinh nghiệm trong quá trình thực tiễn đã 
làm nhập liệu trên phần mềm trực tuyến; tổng hợp và sâu chuỗi những công 
việc chính, lập thời gian biểu cho công tác điều tra nhập liệu, báo cáo đảm bảo 
đúng tiến độ.
 3. Đối tượng nghiên cứu.
 Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân 3 SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
 Qua đó cho thấy công tác phổ cập giáo dục có tầm quan trong rất lớn 
trong xã hội. Phổ cập giáo dục là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược quan trọng 
nhằm nâng cao dân trí, phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp 
phần đảm bảo sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất 
nước. PCGDTH ĐĐT là nền tảng vững chắc thực hiện phổ cập giáo dục bậc 
trung học cơ sở. Bậc tiểu học có vị trí nền móng trong hệ thống giáo dục quốc 
dân. Trường tiểu học là nơi đặt những viên gạch đầu tiên trong việc xây dựng 
nhân cách cho học sinh, giúp tất cả các đối tượng học sinh đều được hưởng 
quyền lợi và nghĩa vụ, được học tập và được phát triển toàn diện,. Chính vì 
vậy, những người làm công tác quản lý giáo dục luôn quan tâm đến việc đổi 
mới công tác quản lý, duy trì kết quả PCGDTH, nâng cao chất lượng PCGDTH 
ĐĐT là công việc thường xuyên cấp bách để duy trì chất lượng giáo dục toàn 
diện.
 Thực tế cho thấy nơi nào cán bộ quản lý chỉ đạo, tổ chức điều tra đúng 
thực tế, ghi chép rõ ràng, quản lý khoa học, phân công nhiệm vụ cụ thể cho 
từng giáo viên, nhân viên thực hiện tốt nhiệm vụ được giao thì nơi đó làm tốt 
công tác huy động trẻ ra lớp đúng độ tuổi; báo cáo thống kê chính xác, ít hao 
tốn thời gian cho công tác làm hồ sơ về PCGDTH. Ngược lại, nơi nào không tổ 
chức tốt công tác điều tra bổ sung thực tế hằng năm, thiếu nghiên cứu trong 
công việc, tổ chức không khoa học hoặc giáo viên chưa thực hiện tốt công việc 
được giao thì nơi đó gặp phải khó khăn trong quá trình thống kê, báo cáo, thâm 
nhập hồ sơ và lí giải số liệu, cũng như công tác huy động trẻ ra lớp, làm phiền 
hà cho công tác kiểm tra công nhận của các cấp quản lý mà trực tiếp là Ban chỉ 
đạo phổ cập cấp xã, cấp huyện.
 Về chất lượng PCGDTH ĐĐT, nói đến chất lượng giáo dục phải nói đến 
các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; nói đến yếu tố con 
 Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân 5 SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
việc ghi phiếu cũng như nhập liệu trên phần mềm (đổi mã phiếu để quản lý 
theo thôn) dẫn đến có một hộ mà 2 thôn cùng điều tra
 Mặc dù trường được công nhận là trường chuẩn Quốc gia mức độ 1 
năm 2008 nhưng qua thời gian cơ sở vật chất xuống cấp trầm trọng (năm 2015; 
2016, 2017) nên một số phụ huynh đã xin chuyển trường cho con đến trường 
có điều kiện học tập tốt hơn, đó cũng ít nhiều ảnh hưởng đến công tác điều tra 
phổ cập.
 Giáo viên chủ nhiệm lớp kiêm công tác tổng hợp số liệu điều tra phổ 
cập, chịu trách nhiệm chính mảng báo cáo dẫn đến khó khăn trong công tác phổ 
cập cũng như công tác làm chủ nhiệm lớp. Có thể nói báo cáo điều tra phổ cập 
giống như công việc làm theo “thời vụ” trong năm. Tháng 12 hàng năm các 
đơn vị phải điều tra, nhập liệu, chỉnh sửa thông tin trường,.. trên phần mềm phổ 
cập, sau đó chốt số liệu xuất ra đối chiếu cuối cùng làm các biểu mẫu báo cáo 
lên cấp trên; Thời gian này cũng đúng vào thời gian học sinh ôn tập kiểm tra 
cuối học kỳ I nên ít nhiều ảnh hưởng đến công tác làm phổ cập hoặc chất lượng 
của học sinh. Đôi khi công việc nhập liệu phải làm ban đêm lý do là nghẽn 
mạng.
 3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
 a. Mục tiêu của giải pháp
 Những giải pháp, biện pháp được nêu trong đề tài nhằm mục đích rút 
ngắn thời gian điều tra thu thập thông tin từ các hộ dân trong địa bàn điều tra, 
thu thập thông tin chính xác, người chịu trách nhiệm rõ ràng; lỗi xảy ra ở bộ 
phận nào bộ phận đó hoàn toàn chịu trách nhiệm và kịp thời xử lý nhanh, chính 
xác; sự phối hợp chặt chẽ với các trường bạn trong việc xác nhận trẻ đi học ở 
trường khác, xã khác, nơi khác. Công tác tổng hợp của đơn vị đỡ tốn thời gian, 
 Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân 7 SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
tiếp điều tra với 3 thôn, mỗi thôn phân công từ 3 đến 4 giáo viên phụ trách 
trong đó có một giáo viên thông thổ địa bàn làm tổ trưởng để thuận lợi cho vệc 
điều tra, nhóm điều tra xóm nào hoàn toàn chịu trách nhiệm về số liệu và thông 
tin của xóm đó. Trong quá trình đi điều tra phải ghi chép cẩn thận, chính xác, 
yêu cầu giáo viên phải liên hệ với xóm trưởng để nắm được tổng số hộ phải 
điều tra, đặc điểm sinh hoạt của nhân dân nơi điều tra để sắp xếp thời gian hợp 
lý để được gặp gỡ trực tiếp, trao đổi, tuyên truyền, thậm chí là thuyết phục để 
nhân dân hiểu và hợp tác trong quá trình thu thập thông tin vào phiếu điều tra. 
Đặc biệt là phải đi thực tế, tuyệt đối không dừng lại ở một chỗ hay chỉ đến nhà 
xóm trưởng, thôn trưởng hoặc cộng tác viên dân số để lấy số liệu. Có như vậy 
mới ghi chép chính xác theo yêu cầu của phiếu điều tra; ghi đầy đủ không bỏ 
qua cột nào và phải có minh chứng cụ thể(phụ huynh phải kí vào ô chủ hộ). Bởi 
sai sót bất cứ cột nào cũng gặp khó khăn trong quá trình xử lý số liệu, báo cáo 
thống kê. Mỗi phiếu điều tra đều đảm bảo đầy đủ thông tin và có chữ kí của 
chủ hộ và người tham gia điều tra theo từng năm. Thời gian đi điều tra ít nhất là 
3 lần trong năm. Lần 1 điều tra rà soát trước năm học (vào thời gian nghỉ hè 
tháng 8 hàng năm) lần 2 vào tháng 12 và tháng 3 hàng năm điều tra bổ sung trẻ 
mới sinh trong năm.
 Mỗi năm học, trước khi bước vào năm học mới, rà soát kết quả điều tra 
bổ sung, đối chiếu giữa danh sách và sổ điều tra; Liên hệ với trường THCS 
Nguyễn Trãi để cập nhật học sinh lưu ban; liên hệ với trường Mẫu giáo Eana, 
mẫu giáo Etung, mẫu giáo Mai Lan để đối chiếu số trẻ 6 tuổi vào lớp 1.
 b.2. Thực hiện tốt công tác tổng hợp, xử lý số liệu
 Bản thân người lãnh đạo phụ trách công tác phổ cập, tôi phải tự tìm 
tòi, học hỏi để biết quy trình, cách thức tiến hành các bước của công tác làm 
PCGD trong nhà trường. Hàng năm tôi đều tổ chức tập huấn, tập huấn lại 
 Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân 9 SKKN: Một vài kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt công tác PCGD tiểu học ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
học sinh chuyển đến, có xác nhận của hiệu trưởng.
 + Sau khi khóa sổ đăng bộ thì chốt danh sách học sinh toàn trường, kết 
nối danh sách sau khi kiểm tra đầy đủ, số liệu khớp nhau từ số liệu năm học 
trước trừ số học sinh ra trường(học sinh lớp 5) sau đó cộng số học sinh tuyển 
mới vào lớp 1 trừ học sinh chuyển đi, cộng với học sinh chuyển đến khớp với 
số liệu danh sách toàn trường, lúc này số liệu chuẩn gửi cho cán bộ phụ trách 
công tác phổ cập cấp xã.
 Đến thời điểm nhập liệu trên phần mềm phổ cập, hằng năm tôi tiếp tục 
tổ chức tập huấn cho giáo viên nhập liệu trên phần mềm làm phổ cập trước khi 
tiến hành xử lý số liệu. Sau khi 6 nhóm điều tra thực tế xong, nhóm trưởng trực 
tiếp nhập liệu trên phần mềm trong khoảng thời gian 1 đến 2 ngày. Tôi trực tiếp 
kiểm tra trên phần mềm bằng cách xuất số liệu mẫu 1 theo từng thôn để kiểm 
tra và cộng các thôn lại để ra số liệu trên địa bàn 3 thôn trường phụ trách điều 
tra.
 + Số trẻ phải phổ cập phải luôn bằng số học sinh toàn trường trừ đi số 
học sinh học trái tuyến sau đó cộng với số học sinh trong địa bàn đi học trường 
khác, hoặc học ở nơi khác. Mọi khâu đều phải kiểm tra, sử dụng phép thử 
nhanh trước khi nhập máy. Lãnh đạo nhà trường phải thường xuyên giám sát 
công tác điều tra, nhập liệu, thống kê, ... của giáo viên, nhân viên để kịp thời 
góp ý, định hướng sửa sai.
 b.3. Thực hiện tốt công tác quản lý số liệu và quản lý hồ sơ PCGDTH 
ĐĐT
 Tham mưu với hiệu trưởng thành lập tổ nghiệp vụ (nên chọn người làm 
việc lâu dài) nếu bắt buộc phải thay đổi nhân sự thì chỉ trẻ hóa một người trong 
một năm, không làm xáo trộn công việc cũng như ảnh hưởng nhiều đến công 
tác tập huấn lại cho các thành viên mới tham gia. Bộ phận chuyên xử lý số liệu 
 Người thực hiện: Vũ Thị Chín - Trường TH Nguyễn Viết Xuân 11