Sáng kiến kinh nghiệm Một vài biện pháp phát huy tốt vai trò của Hội đồng tự quản nhằm nâng

 ĐỀ TÀI: Một vài biện pháp phát huy tốt vai trò của Hội đồng tự quản nhằm 
 nâng cao chất lượng giáo dục
 MỤC LỤC
 NỘI DUNG Trang
 Mục lục 1
A. Phần mở đầu 2
 I. Lý do chọn đề tài 2
 II. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài 2
 III. Đối tượng nghiên cứu 2
 IV. Phạm vi nghiên cứu 2
 V. Phương pháp nghiên cứu 2
B. Nội dung 2
 I. Cơ sở lý luận 2
 II. Thực trạng 3
 1. Thuận lợi, khó khăn 3
 2. Thành công, hạn chế 4
 3. Mặt mạnh, mặt yếu 4
 4.Các nguyên nhân, các yếu tố tác động 4
 5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra. 4
 III. Giải pháp, biện pháp 6
 1. Mục tiêu giải pháp, biện pháp 6
 2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 6
 3.Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp 9 
 4.Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 9
 5.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 10
 IV. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề 10
nghiên cứu.
C. Kết luận, kiến nghị 10
 I. Kết luận 10
 II. Kiến nghị 11
 Tài liệu tham khảo 13
 Lương Thị Thanh Hương – Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai 
 1 ĐỀ TÀI: Một vài biện pháp phát huy tốt vai trò của Hội đồng tự quản nhằm 
 nâng cao chất lượng giáo dục
 B. NỘI DUNG
 I.Cơ sở lí luận:
 Mô hình trường học mới VNEN dựa trên kết quả và thành tựu đổi mới Giáo dục 
Quốc tế. Vận dụng cách làm của Giáo dục Colombia một cách sáng tạo phù hợp với 
mục tiêu và đặc điểm của Giáo dục Việt Nam.
 Mô hình này đã tăng cường sự hợp tác giữa giáo viên với học sinh, giữa học 
sinh với học sinh. Tạo không khí học tập nhẹ nhàng, thân thiện. Học sinh học không 
thụ động mà bắt buộc phải trao đổi, tìm tòi kiến thức với giáo viên và các bạn học 
trong lớp.
 Để mô hình vận dụng thành công, hiệu quả thì ngoài việc tăng cường đầu tư 
về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Chúng ta cần quan tâm sâu sắc đến yếu tố 
con người, trong đó trang bị cho đội ngũ giáo viên các cách tổ chức dạy học, cách 
thành lập và bồi dưỡng năng lực cho Hội đồng tự quản lớp học.
 II. Thực trạng
 1.Thuận lợi, khó khăn
 a. Thuận lợi
 - Mô hình VNEN khi được áp dụng tại trường được rất nhiều sự quan tâm, hỗ 
trợ của ngành và của chính quyền địa phương.
 - Được nhà trường quan tâm và giúp đỡ, tạo mọi điều kiện tối đa để chúng tôi 
hoàn thành tốt công việc của mình đúng theo tinh thần VNEN.
 - Cơ sở trường lớp khang trang. Lớp học có đầy đủ hệ thống bóng đèn, máy 
quạt, cửa sổ, cửa chính cung cấp đủ ánh sáng cho các em học tập. Môi trường học tập 
sạch sẽ, thân thiện.
 - Bản thân giáo viên nhiệt tình, có tay nghề vững vàng và được tham gia lớp 
tập huấn về phương pháp, nội dung dạy học theo Mô hình VNEN tại tỉnh.
 - Tài liệu học tập của học sinh được cấp phát đầy đủ và trong tài liệu có tranh 
ảnh rất đẹp nên thu hút được học sinh học tập.
 - Phụ huynh quan tâm mua sắm đầy đủ đồ dùng học tập cho học sinh, quan 
tâm giúp đỡ giáo viên rất nhiều trong công tác giảng dạy cũng như trang trí lớp.
 - Học sinh lớp 5 các em đã lớn và chăm học, ngoan nên trong quá trình học 
các em đều rất sôi nổi và tự giác.
 b.Khó khăn
 * Về giáo viên
 Đây là năm học thứ hai, tôi được trực tiếp tham gia giảng dạy thí điểm mô hình 
trường học mới, nhưng với bản thân cũng đang vừa trải nghiệm, vừa rút kinh nghiệm 
nên đôi lúc còn lúng túng, chưa biết làm thế nào để lựa chọn và xây dựng ban HĐTQ 
của lớp được tốt.
* Về phía học sinh
 Hội đồng tự quản chưa mạnh dạn, tổ chức chưa có hiệu quả, chưa linh hoạt trong 
việc điều hành lớp, nhóm hoạt động. Một số em vẫn có thói quên nghe lời cô chứ 
không nghe lời bạn. Từ những thực trạng trên, tôi đã đưa ra một số biện pháp nhằm 
khắc phục những tồn tại, cụ thể như sau:
 2. Thành công, hạn chế
 Lương Thị Thanh Hương – Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai 
 3 ĐỀ TÀI: Một vài biện pháp phát huy tốt vai trò của Hội đồng tự quản nhằm 
 nâng cao chất lượng giáo dục
mà các em có thể sẽ thực hiện khi trúng cử. Những hứa hẹn này phải khả thi trong 
vòng 3 tháng thử nghiệm. Việc lựa chọn chủ tịch và phó chủ tịch là vô cùng quan 
trọng, đây chính là những người giúp giáo viên rất nhiều trong việc quản tất cả các 
hoạt động của lớp cũng như trong tiết học. Sau đó, HĐTQ tự mời các thành viên 
tham gia vào các ban do HĐTQ điều hành. Nhưng muốn làm được điều này, đầu năm 
học sau khi nhận danh sách lớp, giáo viên trao đổi ngay với giáo viên chủ nhiệm năm 
trước để tìm hiểu kỹ tình hình học tập của lớp mình như: số lượng học sinh giỏi, 
năng khiếu, học sinh nhanh nhẹn, mạnh dạn, nói to Sau khi tìm hiểu xong, giáo 
viên phải đặt ra những tiêu chí để lớp lựa chọn các bạn trong ban HĐTQ thật chính 
xác như :
 - Phải nhanh nhẹn, năng nỗ
- Mạnh dạn, tự tin
- Có năng khiếu
- Năng lực học tập tốt
b. Phân công nhiệm vụ các thành viên trong ban Hội đồng tự quản
 Sau khi đã thành lập được HĐTQ, tôi đã tổ chức tập huấn cho HĐTQ học sinh về 
nhiệm vụ cụ thể của từng ban và cách thức làm việc. 
 - Chủ tịch HĐTQ: Tổ chức, quản lí lớp học: Khi có khách đến thăm lớp chủ tịch 
giới thiệu chung và điều hành các ban lên làm việc. 
 - Phó chủ tịch HĐTQ (Đối ngoại): giới thiệu lớp với khách, tên lớp, Sĩ số hoch 
sinh, tên giáo viên chủ nhiệm, tên và chức danh các ban, nhóm trong hội đồng tự 
quản.
 -Phó chủ tịch HĐTQ (Ban học tập): Kiểm tra Bài tập ứng dụng ở nhà của học sinh, 
hỗ trợ giáo viên kiểm tra kết quả làm việc của các nhóm, giúp đỡ học sinh yếu.
 -Ban Văn nghệ: Tổ chức văn nghệ, trò chơi, khởi động đầu tiết, tổ chức sinh hoạt 
15 phút đầu giờ.
* Ban học tập: Có nhiệm vụ phát đồ dùng và mời các nhóm trưởng lên nhận tài liệu 
và đồ dùng học tập. Kiểm tra bài tập ứng dụng của các bạn, báo cáo với cô giáo vào 
đầu giờ. Trong tiết học ngoài nhiệm vụ học tập của mình phải quan sát bao quát lớp 
để cuối mỗi tiết học nhận xét đánh giá tình hình học tập của lớp.
Ngoài ra, tùy từng bài mà đặc biệt là ở hoạt động làm việc cả lớp, giáo viên có thể để 
ban học tập thay cô giáo kiểm tra lại kiến thức mà các nhóm vừa thảo luận xong. 
Muốn làm được tốt công việc đó, cuối mỗi buổi học, tôi thường mời ban học tập ở lại 
để giao nhiệm vụ trước cho các em.
*Ban lao động: Có nhiệm vụ theo dõi vệ sinh chung của cả lớp. Đầu mỗi buổi học 
phải phân công vệ sinh lần lượt cho các nhóm và kiểm tra nhóm nào chưa thực hiện 
hoặc thực hiện chưa tốt. Cuối mỗi buổi học cũng phải kiểm tra lại xem nhóm nào 
thực hiện vệ sinh chưa tốt để kịp thời nhắc nhở các bạn thực hiện tốt.
* Ban thể dục: Có nhiệm vụ theo dõi phần tập thể dục giữa giờ và các tiết học thể 
dục xem bạn nào thực hiện tốt, bạn nào thực hiện chưa tốt.
* Ban sức khỏe: Theo dõi về sức khỏe nếu trong lớp bạn nào có vấn đề về sức khỏe 
thì đưa bạn lên phòng y tế của trường hoặc chạy đi báo với cô y tế.
* Ban thư viện: Ra chơi cho các bạn mượn truyện đọc, thu truyện và sắp xếp thư 
viện gọn gàng ngăn nắp.
 Lương Thị Thanh Hương – Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai 
 5 ĐỀ TÀI: Một vài biện pháp phát huy tốt vai trò của Hội đồng tự quản nhằm 
 nâng cao chất lượng giáo dục
- Mời bạn B đọc mục tiêu thứ hai.
(Sau khi các bạn trong nhóm mình đọc xong thì giơ thẻ hoàn thành lên để giáo viên 
biết đến kiểm tra).
 Cách 2: Đối với những nhóm còn yếu, nhóm trưởng làm việc còn lúng túng. Vì 
vậy, người giáo viên phải là người “làm mẫu” và đóng vai trò là một nhóm trưởng 
chứ không phải vai trò là một người giáo viên.
 Cách 3: Giáo viên chọn ra một số học sinh học giỏi, nhanh nhẹn trong học tập xếp 
cho các em này ngồi vào một nhóm để giáo viên huấn luyện khi học sinh đã biết việc 
và biết cách điều hành nhóm rồi thì chia các bạn này đến mỗi nhóm mỗi bạn làm 
nhóm trưởng các nhóm.
 Cách 4: Hoặc có thể cho nhóm làm tốt làm mẫu thảo luận một hoạt động nào đó 
và các nhóm còn lại chú ý để học tập theo. GV cũng không quên động viên, tuyên 
dương kịp thời các nhóm làm tốt .
 - Một điều nữa cần phải lưu ý đó là vị trí đứng của giáo viên khi các nhóm thảo 
luận cũng hết sức quan trọng. Qua kinh nghiệm giảng dạy, tôi nhận thấy giáo viên 
nên đi xung quanh bốn bức tường của lớp vì vừa có thể bao quát các nhóm, vừa đánh 
giá đúng nhóm nào làm nhanh nhất, chậm nhất, nhóm nào giơ thẻ hoàn thành lên 
trước hay lên sau hay nhóm nào giơ thẻ cần cứu trợ, để từ đó giáo viên kịp thời đến 
kiểm tra hay giúp đỡ.
b. Giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn Hội đồng tự quản thực hiện các nhiệm vụ, kĩ 
năng như những người thầy thứ hai:
 * Hướng dẫn kĩ năng cho Hội đồng tự quản một số kĩ năng giám sát, điều hành 
lớp hoạt động
 - Kĩ năng giao nhiệm vụ: Hướng dẫn cho Hội đồng tự quản một số câu, lệnh 
mẫu khi giao nhiệm vụ cho nhóm, lớp thực hiện. Yêu cầu câu lệnh mẫu phải ngắn 
gọn, rõ ràng, dễ hiểu tránh câu dài, rườm rà, khó hiểu. 
 - Kĩ năng quan sát: Đây là một trong những kĩ năng rất quan trọng, quyết định 
tới hiệu quả làm việc của Hội đồng tự quản lớp học. Trong mỗi giờ học hay một hoạt 
động nào đó Chủ tịch Hội đồng, các Phó chủ tịch, các trưởng ban, các nhóm trưởng 
cần theo dõi sát sao, chặt chẽ, bao quát được từng thái độ, cử chỉ, hành động, việc 
làm của mỗi thành viên trong lớp. Nắm được bạn này, bạn kia đang làm gì? Có làm 
việc lớp giao cho không? Tích cực hay thờ ơ ? Những thái độ của bạn nếu có ảnh 
hưởng lớn tới kết quả công việc thì cần ghi chép để làm minh chứng cho đánh giá, 
nhận xét. Một yếu tố nữa tạo điều kiện thuận lợi rất tốt cho Hội đồng tự quản trong 
quá trình quan sát, bao quát lớp mà giáo viên chủ nhiệm cần chú ý đó là bố trí vị trí 
chỗ ngồi cho các thành viên trong Hội đồng tự quản làm sao mỗi thành viên vừa học 
bài của ḿnh vừa quan sát được tất cả các bạn trong nhóm, trong lớp đang làm gì 
trong mỗi giờ học.
 Lương Thị Thanh Hương – Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai 
 7 ĐỀ TÀI: Một vài biện pháp phát huy tốt vai trò của Hội đồng tự quản nhằm 
 nâng cao chất lượng giáo dục
 làm tốt khá tốt tốt khá tốt tốt khá tốt
 Chủ tịch Hội đồng
 Phó CT HĐTQ 1
 Phó CTHĐTQ 2
 Nhóm trưởng 1
 Nhóm trưởng 2
 Nhóm trưởng 3
 Nhóm trưởng 4
 Nhóm trưởng 5
 Nhóm trưởng 6
 Khi đánh giá trên phiếu giáo viên hỗ trợ và tổ chức cho các em tự nhận xét 
cho bạn: Bạn đã làm được những gì? Còn thiếu chỗ nào? Mình học tập bạn ra sao...
 d. Giao lưu toàn trường thông qua các hoạt động tập thể và “ Rèn kĩ năng 
quản lí điều hành các nhóm, lớp hoạt động”.
 Hình thức này nên tổ chức tập trung toàn trường vào các buổi sinh hoạt tập thể 
đầu tuần, cuối tuần, hoạt động ngoài giờ lên lớp.
 Cách thức: Tổ chức theo các trò chơi, trong các trò chơi này được phân ra các 
nhóm chơi theo hình thức thi đấu (thường nên có 2 đến 3 nhóm chơi) mỗi nhóm đều 
có các nhóm trưởng điều hành nhóm hoạt động.
 Tác dụng: Qua việc tổ chức các trò chơi, các em thêm có kĩ năng giao nhiệm 
vụ, điều hành quan sát và kĩ năng đánh giá nhận xét nhóm bạn. Các em ở dưới mặc 
dù không được tham gia trực tiếp song đã học được cách bạn làm ở trên.
 3.Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp
 Chủ tịch Hội đồng tự quản chịu trách nhiệm quản lí, điều hành toàn bộ hoạt 
động của lớp. Có trách nhiệm phân công, giao nhiệm vụ và đôn đốc cho các Phó chủ 
tịch, các trưởng ban sau mỗi giờ học, ngày học. Giám sát, nắm bắt đầy đủ mọi tình 
hình trong lớp để có đánh giá, nhận xét từng điểm mạnh, điểm yếu qua mỗi ngày học 
sau đó báo cáo giáo viên chủ nhiệm. Các Phó chủ tịch Hội đồng phụ trách theo dõi, 
đôn đốc, giúp đỡ các bạn thực hiện các nhiệm vụ được phân công phụ trách. Ví dụ 
nếu phụ trách về học tập thì hàng ngày cùng với Ban học tập kiểm tra việc chuẩn bị 
đồ dùng học tập, bài học ở nhà, bài học ở lớp của các thành viên trong lớp. Các 
trưởng ban (Ban học tập; Ban văn nghệ; Ban đối ngoại ; Ban đời sống ; Ban TDVS...) 
có chức năng giao nhiệm vụ, theo dõi, hỗ trợ, giúp đỡ các thành viên trong Ban thực 
hiện tốt việc kiểm tra, đánh giá kết quả các hoạt động liên quan.
 Lương Thị Thanh Hương – Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai 
 9