Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm xây dựng lớp học hạnh phúc ở trường mầm non

 UBND QUẬN LONG BIÊN
 TRƯỜNG MẦM NON HOA SỮA
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một sô kinh nghiệm xây dựng lớp học hạnh phúc ở trường mâm non
Lĩnh Vực/Môn: Giáo dục mẫu giáo
Cấp học: Mầm non
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Tuyết
Chức vụ: Giáo viên
ĐT: 0985 851 084
Đơn vị công tác: Trường mầm non Hoa Sữa
 Quận Long Biên - Hà Nội
 Long Biên, tháng 3 năm 2020 Giáo dục mầm non là một bậc học nằm trong hệ thống giáo dục của nhà nước. 
Bậc học này rất đặc biệt vì nó mang tính tự nguyện rất cao và chỉ dành riêng cho trẻ 
từ ba đến 72 tháng tuổi tạo thành một quá trình giáo dục liên tục thống nhất cho trẻ 
mầm non.
 Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ hết sức quan 
trọng và có ý nghĩa đối với sự phát triển của trẻ ở lứa tuổi này. Môi trường tạo cơ hội 
cho trẻ tìm tòi, khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống. Với 
môi trường lý tưởng, trẻ được tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một 
cách tích cực; qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Môi trường đó 
phải đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý cho trẻ. Môi trường phải vừa có tác dụng 
giáo dục, có tính thẩm mỹ và phải được xây dựng trong suốt quá trình thực hiện 
chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Trẻ được trải nghiệm, tham gia các hoạt động vui 
chơi cùng các bạn, từ đó giúp trẻ tự tin, năng động hơn.
 Một môi trường hạnh phúc và hòa bình giúp trẻ luôn có một thái độ sống tich 
cực, lạc quan, vui tươi, biết đồng cảm, chia sẻ ... Với phương châm “Tình yêu thương 
vô điều kiện và đặt ra giới hạn cho các hành vi”
 Trong bối cảnh mà những vấn đề học đường vẫn đang được nhắc đến mỗi ngày, 
đây hẳn là những câu hỏi mà bất cứ giáo viên nào cũng thắc mắc, trăn trở. Chính vì 
vậy cần thực hiện nghiêm túc công tác xây dựng những ngôi trường hạnh phúc đúng 
nghĩa, bắt đầu từ các trường Mầm non. Bởi giáo dục Mầm non là cấp học đầu tiên 
trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành 
tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ và nhân cách của trẻ. Trong bối cảnh toàn ngành đang triển 
khai Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện GD-ĐT thì việc đổi mới để nâng cao 
chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ở lứa tuổi Mầm non sẽ tạo nền tảng để nâng cao chất 
lượng giáo dục phổ thông và quá trình học tập suốt đời. Tạo dựng môi trường hạnh 
phúc và hòa bình có ý nghĩa quan trong trong sự phát triển của trẻ về trí tuệ, thể chất 
và tinh thần, đặc biệt là sự tự lập và hành vi cư xử của trẻ. Môi trường hạnh phúc và 
hòa bình giúp trẻ luôn có một thái độ sống tích cực, lạc quan và vui vẻ. Điều này giúp 
trẻ học hỏi mỗi ngày thông qua những hành động nhỏ như cách cư xử lịch sự, nhã 
nhặn sẵn sàng nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, phát huy được các tiềm năng của trẻ. Đó 
là lý do tôi chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm xây dựng lớp học hạnh phúc ở trường 
mầm non”
 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ tục tự tìm hiểu, các môn học được biến hoa thành bài học thú vị qua những trò chơi, 
trải nghiệm theo quan điểm chơi thông minh, học vui vẻ. Môi trường đó giúp trẻ phát 
huy tốt những tiềm năng cá nhân và bồi đăp cho trẻ niêm đam me học tập suốt đời. 
Tự lập, chủ động chăm sóc bản thân, tự ý thức và quản lý bản thân, có những kỹ năng 
đảm bảo an toàn cho bản thân, những quy tắc trong lớp học được trẻ và giáo viên đặt 
ra một cách vui vẻ.
 Lớp học hạnh phúc là nơi trẻ cảm thấy "muốn đến"
 Hiểu một cách đơn giản, lớp học hạnh phúc là nơi khiến cả cô và trò đều có 
cảm giác "muốn đến". Khi đến sẽ có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và những rung 
cảm.
 Khác với lớp học truyền thống, lớp học hạnh phúc không áp đặt phát triển theo 
khuôn mẫu mà đóng vai trò định hướng để trẻ được làm những gì mình yêu thích và 
say mê. Ở đó, trẻ không học theo kiểu nhồi nhét mà được học những gì có ý nghĩa 
với chúng, được khơi gợi niềm yêu thích để tiếp tục tự tìm hiểu. Các môn học được 
biến hóa thành bài học thú vị qua những trò chơi, trải nghiệm.
 1.2 Cơ sở thực tiên.
 Trong thực tế hiện nay, đa số giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường giáo 
dục cho trẻ hoạt động, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục do cô tổ chức. 
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế: môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, 
còn mang tính áp đặt; cách bố trí các góc hoạt động chưa linh hoạt, chưa khai thác 
hiệu quả sử dụng của các góc, các mảng tường, đồ dùng đồ chơi. Chính vì vậy, việc 
xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non vô cùng cần thiết và đặc biệt 
quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng 
dẫn trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Thông qua đó nhân 
cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
 Khác với lớp học truyền thống, lớp học hạnh phúc không áp đặt phát triển theo 
khuôn mẫu mà đóng vai trò định hướng để trẻ được làm những gì mình yêu thích và 
say mê. Ở đó, trẻ không học theo kiểu nhồi nhét mà được học những gì có ý nghĩa, 
được khơi gợi niềm yêu thích để tiếp tục tự tìm hiểu. Từng hoạt động được biến hóa 
thành bài học thú vị qua những trò chơi, trải nghiệm. Để cảm nhận được sự hạnh 
phúc, trẻ phải được tích lũy kiến thức thông qua những hoạt động trải nghiệm. Các 
hoạt động không chỉ nằm trong khuôn khổ lớp học mà còn được tổ chức ngoài khuôn 
viên trường lớp, giúp trẻ cảm nhận sâu sắc về thế giới tự nhiên xung quanh. Trước hết, các thầy cô giáo phải có năng lực, kĩ năng sư phạm, phải yêu nghề, yêu 
trẻ, phải có lòng kiên nhẫn và phải có kĩ năng ứng xử sư phạm. Đồng thời, phải có 
môi trường làm việc tốt, môi trường lớp học phải được bài trí khoa học phù hợp với 
trẻ. Để làm được điều này giáo viên là người phải nắm bắt các yếu tổ lý luận, thay 
đổi tu duy và xây dựng kế hoạch cho lớp mình phụ trách. Trẻ chính là đối tượng trung 
tâm của sự nghiệp giáo dục và là chủ nhân của “Trường học hạnh phúc”, cần được 
lưu tâm đầu tiên.
 Ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn ở trường tôi có những buổi sinh 
hoạt chuyên đề và những buổi tọa đàm giúp cho những giáo viên như chúng tôi cũng 
nhau trao đổi, chia sẻ những vướng mắc trong quá trình xây dựng lớp học hạnh phúc.
 Bản thân tôi luôn tích cực tự học, tự rèn luyện, bổ sung kỹ năng nghiệp vụ để 
nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, biến những khó khăn, thách thức trong nghề 
thành những cơ hội để khẳng định phẩm chất, năng lực của bản thân trước phụ huynh, 
đồng nghiệp và HS.
 3.2. Thay đổi suy nghĩ, tư duy về giáo dục.
 Bản thân GV chúng tôi phải dũng cảm phá vỡ lối mòn, thay đổi bản thân. 
Chuyển đổi phương pháp dạy học đọc chép sang dạy học tương tác, không áp đặt mặc 
định “cô luôn đúng”
 Có ba tiêu chí quan trọng để xây dựng nên một lớp học hạnh phúc đó là yêu 
thương, an toàn và tôn trọng, đồng thời xác định hoạt động nâng cao năng lực ứng xử 
sư phạm, đạo đức nhà giáo là yếu tố quyết định để xây dựng nên một trường học hạnh 
phúc.
 Biểu hiện của tình yêu thương là sự quan tâm, chia sẻ, tin tưởng, hỗ trợ và bao 
dung giữa các cá nhân với nhau. “Trường học hạnh phúc” là nơi thầy cô, trẻ cũng như 
phụ huynh đều cảm thấy hạnh phúc trong quá trình dạy và học. Đó là nơi tình yêu 
thương giữa các nhà giáo với nhau, giữa thầy và trò, giữa HS với nhau được trân trọng 
và bồi đắp hằng ngày.
 Ngoài ra, lớp học hạnh phúc phải là nơi an toàn cho các hoạt động dạy và học 
của cô và trẻ, không tồn tại cách hành xử bạo lực, không diễn ra các hành vi vi phạm 
đạo đức nhà giáo, không có những sự việc xúc phạm danh dự, nhân phẩm, tính mạng 
cô và trẻ.
 Lớp học hạnh phúc là nơi bên cạnh việc lưu tâm truyền thụ kiến thức, kỹ năng, 
thái độ cho trẻ, còn chú trọng giáo dục cảm xúc cho các con. Mọi xúc cảm riêng biệt, 
cá tính sáng tạo của cô và trẻ được tôn trọng, chứ không bị áp đặt một cách máy móc, 
rập khuôn theo phương cách giáo dục xưa cũ lỗi thời, lạc hậu. Tôn trọng cảm xúc là một trong những yếu tố tạo nên lớp học hạnh phúc.
 Nhìn chung, lớp học hạnh phúc là nơi giúp giáo viên và trẻ hình thành cũng 
như duy trì các trạng thái cảm xúc tích cực. Mỗi lớp học hạnh phúc sẽ tạo nên một 
môi trường học đường mà ai tham gia cũng cảm thấy hạnh phúc. Được tham gia vào 
các lớp học hạnh phúc sẽ giúp mỗi cá nhân thiết lập được tình cảm lành mạnh, góp 
phần phát triển nhân cách tốt đẹp.
 Để trẻ được trải nghiệm lớp học hạnh phúc
 Các hoạt động không chỉ nằm trong khuôn khổ lớp học mà còn được tổ chức 
ngoài khuôn viên trường lớp, giúp trẻ cảm nhận sâu sắc về thế giới tự nhiên xung 
quanh.
 Ngoài nội dung kiến thức, chương trình còn mở rộng phát triển kỹ năng xã hội, 
tình cảm, thể chất, sáng tạo, nghệ thuật thông qua các hoạt động hàng ngày.
 Trẻ được tham gia các hoạt động trải nghiệm ngoài khuôn viên lớp học.
 Không gian học tập ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý thoải mái của trẻ, không gian 
học tập thân thiện và gần gũi với thiên nhiên. Các góc lớp đều có "cây xanh" giúp cô 
và trẻ thư giãn. Điều này thể hiện qua việc trẻ luôn thư giãn, thoải mái, hứng thú để 
sẵn sàng trải nghiệm những bài học.
 3.5 . Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh
 Để đạt được hiệu quả cao trong bất kỳ phương pháp giáo dục nào hay 
xây dựng một kế hoạch gì thì vai trò của bố mẹ là vô cùng quan trọng. Nhận thức 
được điều này tôi đã cố gắng tạo sự kết nối giữa nhà trường thông qua một số hình 
thức. Thông qua những buổi họp phụ huynh tôi tuyên truyền tới phụ huynh về mặt lý 
luận và thực tiễn các nội dung xoay quanh việc xây dựng lớp học hạnh phúc và việc 
ứng dụng các phương pháp mới trong giảng dạy như; phương pháp STEAM, 
Montessori thông qua những hoạt động cụ thể tôi đã thực hiện tại lớp mình. Từ đó 
phụ huynh mới thấy được hiệu quả thực của vệc xây dựng lớp học hạnh phúc và việc 
ứng dụng các phương pháp tiên tiên từ đó cùng phối hợp với cô giáo trong các tiệp 
cận và thực hiện phối hợp tốt cùng cô giáo. 1. Ý nghĩa của SKKN
 Một môi trường hạnh phúc khi mỗi ngày trẻ đến trường là một ngày vui và với 
mỗi giáo viên, mỗi một ngày đến trường là một niềm hạnh phúc. Tại trường Mầm 
non Hoa Sữa hạnh phúc không chỉ là giấc mơ - ngôi trường giúp trẻ phát triển cả về 
kiến thức, thể chất, kỹ năng qua các hoạt động phong phú và chế độ sinh hoạt đảm 
bảo sức khỏe, vệ sinh cùng dinh dưỡng hợp lý. Thông qua sự hỗ trợ của gáo viên, trẻ 
sẽ được học các để sống cùng nhau, để sống hòa hợp với những người khác, tạo dựng 
mối quan hệ có ý nghĩa, trở thành công dân có trách nhiệm và có thể đóng góp cho 
một xã hội hạnh phúc. Thông qua sự hỗ trợ của giáo viên và gia đình, trẻ sẽ học để 
sống hòa hợp với môi trường tự nhiên, có ý thức tôn trọng và bảo vệ môi trường, yêu 
thiên nhiên và dễ dàng tìm thấy hạnh phúc trong những vẻ đẹp mà thiên nhiên ban 
tặng. Để lan truyền được những cảm xúc tích cực đó trước hết giáo viên phải luôn 
mang cho mình cảm xúc tích cực, tư duy tích cực, nói một cách khác đó là người giáo 
viên hạnh phúc và điều quan trọng nhất giáo viên dám chấp nhận thay đổi mình học 
tập và phát triển bản thân. Nuôi dưỡng những cảm xúc tích cực và xử lý cảm xúc 
mạnh mẽ của trẻ là những kỹ năng cần thiết để giáo dục trẻ. Trẻ cảm nhận được yêu 
thương, sự đón chào, sự tôn trọng từ giáo viên, nhân viên và bạn bè trong trường học. 
Mỗi em bé đến trường đều được đón nhận sự yêu thương và sự hỗ trợ từ tất cả các 
thành viên trong trường học. Một ngôi trường mà ở đó, không chỉ có những thành 
công mà có cả những sai lầm, được mang ra trao đổi và rút kinh nghiệm giữa các 
thành viên, giữa nhà trường và gia đình. Nụ cười và lòng nhân ái tạo ra những cảm 
xúc tích cực là văn hóa trường học hạnh phúc.
 2. Bài học kinh nghiệm
 Sau một khi áp dụng việc xây dựng lớp học hạnh phúc tôi rút ra một số 
bài học cho bản thân mình.
 - Cần thường xuyên nghiên cứu tài liệu, tự học, tự bồi dưỡng để nâng 
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, linh hoạt, sáng tạo, mạnh dạn đưa các phương 
pháp mới để tổ chức các hoạt động cho trẻ.
 - Lắng nghe ý kiến đóng góp, xây dựng, rút kinh nghiệm sau mỗi hoạt động để 
giúp trẻ phát triển tốt hơn.
 - Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, kết hợp với phụ huynh để tạo môi 
trường tốt nhất cho các con.
 3. Ý kiến đề xuất
 * Đối với Nhà trường: