Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo phân luồng học sinh THCS sau tốt nghiệp

 MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ .2
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .................................................................................3
 1. Cơ sở lí luận .............................................................................................3
 2. Thực trạng của công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp tại các 
 trường THCS....................................................................................................3
 3. Các biện pháp chỉ đạo phân luồng học sinh THCS sau tốt nghiệp.....4
 3.1. Tăng cường công tác tuyên truyền để CMHS ............................4
 3.2. Phối hợp chặt chẽ với CMHS, các trường đào tạo nghề ...........5
 3.3. Đa dạng hóa hoạt động hướng nghiệp .....................................6
 3.4. Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.....................7
 4. Hiệu quả của sáng kiến ...........................................................................8
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................9
 1. Kết luận ....................................................................................................9
 2. Kiến nghị ..................................................................................................9
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................11
DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT ........................................................12
 0/9 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lí luận
 Phân luồng trong giáo dục là biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục trên cơ 
sở thực hiện hướng nghiệp trong giáo dục tạo điều kiện để học sinh tốt nghiệp 
THCS tiếp tục học ở các cấp cao hơn hoặc đi theo con đường giáo dục nghề 
nghiệp.
 Công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS đã được Đảng và 
Chính Phủ quan tâm từ những năm 80 của thế kỉ XX với cách gọi là hoạt động 
hướng nghiệp cho học sinh. Chỉnh phủ nêu rõ: công tác hướng nghiệp trong nhà 
trường phổ thông nhằm mục đích bồi dưỡng, hướng dẫn việc chọn nghề của học 
sinh cho phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội đồng thời phù hợp với năng 
khiếu của cá nhân.
 Ngày 14/5/2018 Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã phê duyệt đề án “Giáo 
dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giai đoạn 2018 - 
2025” để tạo bước đột phá về chất lượng giáo dục hướng nghiệp trong giáo dục 
phổ thông, góp phần chuyển biến mạnh mẽ công tác phân luồng HS sau tốt 
nghiệp THCS và THPT vào học các trình độ giáo dục nghề nghiệp phù hợp với 
yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, địa phương, đáp ứng nhu cầu 
nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực quốc gia, hội nhập khu vực và quốc 
tế. 
 Ngày 04/12/2018, UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 
219/KH- UBND triển khai đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân 
luồng học sinh trong giai đoạn 2018 - 2025” của chính phủ. Kế hoạch nhằm tạo 
bước đột phá về chất lượng giáo dục hướng nghiệp trong giáo dục phổ thông 
góp phần chuyển biến mạnh mẽ công tác phân luồng HS sau THCS và THPT 
vào học các trình độ giáo dục nghề nghiệp phù hợp với yêu cầu phát triển kinh 
tế - xã hội của đất nước và địa phương, đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng 
đào tạo nguồn nhân lực quốc gia, hội nhập khu vực và quốc tế.
2. Thực trạng của công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp tại các 
trường THCS
 Những năm qua, công tác phân luồng sau THCS đã có bước chuyển biến 
tích cực nhưng nhìn chung vẫn còn gặp không ít khó khăn. Đề án “Giáo dục 
hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai 
đoạn 2018 - 2025” của Chính phủ đề ra là phấn đấu đến năm 2025 đạt 40% HS 
tốt nghiệp THCS tiếp tục học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ 
sơ cấp, trung cấp đối với các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt 
khó khăn ít nhất đạt 30%. Tuy nhiên theo khảo sát của PGS. TS Đỗ Thị Bích 
 2/9 phân luồng học sinh phổ thông. Trong các buổi họp PHHS ở khối lớp 8 và lớp 9, 
GVCN tích cực tuyên truyền tới CMHS về đề án “Giáo dục hướng nghiệp và 
định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 
2025” của Chính Phủ để giúp PHHS hiểu rõ đường lối và dần xóa bỏ mặc cảm 
khi phải chọn trường nghề cho con. Tích cực phối hợp với các trường nghề trên 
địa bàn quận hoặc các trường ở khu vực phụ cận có khoảng cách địa lí gần để 
quảng bá hình ảnh nhà trường giúp CMHS hiểu rõ hơn về mô hình đào tạo; kinh 
phí học tập; cơ chế hoạt động, những đãi ngộ của HS khi tham gia học trường 
nghề, các cơ hội tìm kiếm việc làm sau khi học xong. Từ đó thay đổi nhận 
thức của phụ huynh về các trường nghề góp phần vào quyết định chọn ngôi 
trường để con tiếp tục học sau khi tốt nghiệp THCS.
 Ngoài ra, các trường THCS cần phối hợp chặt chẽ với các trường nghề để 
làm tốt công tác hướng nghiệp cho học sinh thông qua việc lồng ghép với các 
buổi sinh hoạt tập thể như chào cờ đầu tuần; các tiết sinh hoạt lớp. Hoặc có thể 
tổ chức ngày hội hướng nghiệp cho học sinh khối 9 để các em có quyết định 
đúng đắn và lựa chọn ngôi trường phù hợp với hoàn cảnh gia đình cũng như 
năng lực của bản thân. Các nhà trường cần đa dạng hóa, vận dụng linh hoạt các 
hình thức tư vấn hướng nghiệp phù hợp với lứa tuổi HS THCS. Trong bối cảnh 
Đại dịch Covid19 ảnh hưởng đến mọi hoạt động của xã hội, các nhà trường có 
thể phát huy vai trò của các nền tảng mạng xã hội; ứng dụng CNTT để đẩy mạnh 
hoạt đông tư vấn hướng nghiệp online cho học sinh và CMHS. Các cơ sở giáo 
dục nghề nghiệp có thể tổ chức các buổi tọa đàm online thông qua nền tảng 
zoom hoặc google meet với BGH, GVCN; CMHS và học sinh khối 9 các trường 
THCS.
 Để làm tốt công tác này, BGH các nhà trường cần chú ý đến công tác đào 
tạo đội ngũ GVCN và xây dựng đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm để có thể phân 
luồng học sinh đạt hiệu quả. Các trường phối hợp chặt chẽ với trường nghề để 
biên soạn bộ tài liệu phục vụ cho việc định hướng nghề nghiệp. Hàng năm mở 
các lớp tập huấn, cập nhật kiến thức, chủ trương, đường lối của Nhà nước về 
định hướng phân luồng HS; những kĩ năng; phương pháp tư vấn hiện đại có sự 
hỗ trợ của CNTT cho đội ngũ cốt cán làm công tác hướng nghiệp ở các nhà 
trường. 
3.2. Phối hợp chặt chẽ với CMHS, các trường đào tạo nghề để phân luồng 
định hướng nghề nghiệp
 GVCN tăng cường tìm hiểu hoàn cảnh gia đình của từng học sinh; đi sâu 
tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của các em. Trong quá trình giảng dạy phát hiện sở 
trường; sở đoản của HS để giúp các em tìm được hướng đi đúng đắn cho tương 
 4/9 quan thực tế tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Nhất là triển khai thí điểm các 
mô hình nhà trường gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương như: mô hình 
trường học – trang trại tại các Huyện khu vực ven đô; mô hình trường học - 
nông trường chăn nuôi; trường học - vườn đào, trường học - du lịch một số 
quận, huyện có tiềm năng phát triển kinh tế nông nghiệp và du lịch,...Các cơ sở 
giáo dục nghề nghiệp tổ chức đón GVCN, PHHS và HS khối 9 về tham quan 
khung cảnh nhà trường; trực tiếp tham dự những tiết học nghề, xuống xưởng 
thực hành để tìm hiểu, tham quan. Và ban lãnh đạo cùng bộ phận tuyển sinh của 
nhà trường sẽ trực tiếp giải đáp mọi thắc mắc của các thầy cô giáo chủ nhiệm 
khối 9, của đại diện CMHS và các em học sinh.
 Các nhà trường có thể liên kết với các công ty, nhà máy ở khu công 
nghiệp trên địa bàn hoặc các tỉnh lân cận như Bắc Ninh; Hưng Yên để học sinh 
đến tham quan, học tập và trải nghiệm. Đồng thời tổ chức chương trình trải 
nghiệm cho học sinh tại các cơ sở sản xuất, làng nghề truyền thống như Bát 
Tràng; lụa Vạn Phúc Các nhà trường cần chủ động phối hợp các trường dạy 
nghề; Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên của quận trong 
công tác giáo dục hướng nghiệp; lồng ghép thực hiện các chủ đề giáo dục hướng 
nghiệp trong chương trình giáo dục phổ thông với các hoạt động tư vấn tuyển 
sinh.
 Trong các buổi họp PHHS của khối lớp 9, BGH trường THCS mời Ban 
giám hiệu, đại diện các cơ sở giáo dục nghề nghiệp có trụ sở đào tạo đóng trên 
địa bàn Quận Long Biên và thành phố Hà Nội như: Trường CĐ xây dựng công 
trình đô thị Hà Nội, Trường CĐ nghề Long Biên, Trung tâm GDNN-GDTX 
quận Long Biên, Trường Trung cấp xây dựng Hà Nội, Trường CĐ công 
thươngđến trường, vào từng lớp học để chia sẻ với cha mẹ học sinh về:
 + Mô hình đào tạo của nhà trường.
 + Cách thức học tập, kinh phí đào tạo. 
 + Trải nghiệm thực tế trong quá trình học tập. 
 + Tư vấn lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai và các thông tin hữu ích 
 khác.
 Ngoài ra cần tổ chức ngày Hội hướng nghiệp thật quy mô, đảm bảo chất 
lượng và tính cạnh tranh lành mạnh giữa các cơ sở đào tạo nghề nghiệp giúp PH 
có cái nhìn toàn diện, đánh giá công bằng về các nhà trường và lựa chọn ngôi 
trường phù hợp cho con và phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình cũng như xu 
hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các nhà trường có thể mời các 
cựu HS đã học trường nghề để trực tiếp tham gia vào coogn tác tư vấn tuyển 
sinh và định hướng nghề nghiệp tại các trường THCS. Đồng thời, các nhà 
 6/9 + 07 học sinh theo học tại các trường ngoài công lập.
 Sau phân luồng, tỉ lệ học sinh thi đỗ vào lớp 10 THPT là 107/115 học sinh 
khối 9 tham gia dự thi, chiếm 93,04% với tổng điểm ba môn: Toán - Ngữ văn - 
Tiếng Anh gần 21 điểm. Điểm xét tuyển cao nhất là 54.55 điểm.
 Như vậy có thể thấy, việc áp dụng các biện pháp trên đã đem lại những 
hiệu quả nhất định trong công tác phân luồng HS sau khi tốt nghiệp THCS. Đây 
là tín hiệu đáng mừng để bản thân tôi mạnh dạn nghiên cứu thêm các biện pháp 
để áp dụng vào thực tiễn chỉ đạo hoạt động phân luồng HS tại đơn vị tôi công 
tác.
 III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
 Từ kết quả nghiên cứu, tôi rút ra một số kết luận như sau :
 - Sáng kiến đã đưa ra được cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của những biện 
pháp trong công tác chỉ đạo phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS
 - Sáng kiến đã nêu lí do, thực trạng của hoạt động phân luồng HS sau tốt 
nghiệp THCS.
 - Sáng kiến đề cập tới các biện pháp để quản lí, chỉ đạo hoạt động phân 
luồng HS sau khi tốt nghiệp THCS góp phần thực hiện tốt đề án “Giáo dục 
hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông 
giai đoạn 2018 - 2025” của Chính Phủ cũng như Kế hoạch số 219/KH-UBND 
ngày 04/ 12/ 2018 của UBND Thành phố Hà Nội; Kế hoạch số 336/KH-UBND 
ngày 25/ 9/ 2020 của UBND Quận Long Biên.
 - Sáng kiến giúp tôi thấy rõ được vai trò của những biện pháp quản lí, chỉ 
đạo hoạt động phân luồng HS sau tốt nghiệp THCS. Từ đó tiếp tục nghiên cứu, 
áp dụng những biện pháp để có thể làm tốt hơn nữa công tác này.
2. Kiến nghị
 Để công tác phân luồng HS sau khi tốt nghiệp THCS đạt hiệu quả, tôi có 
một vài đề xuất như sau:
 - Phòng Giáo dục và đào tạo tạo điều kiện cho các nhà trường phát triển đội 
ngũ giáo viên kiêm nhiệm nhiệm vụ tư vấn, hướng nghiệp trong nhà trường.
 - Các nhà trường xây dựng nguồn tài liệu bồi dưỡng đội ngũ giáo viên làm 
công tác giáo dục hướng nghiệp
 - Nhà trường xây dựng kế hoạch dạy học hướng nghiệp bám sát yêu cầu, 
mục tiêu và hoàn cảnh thực tiễn của địa phương.
 8/9 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
 1- Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khóa VIII.
 2- Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014, số 74/2014/QH13.
 3- Quyết định 522/QĐ-TTg ngày 14/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê 
duyệt Đề án "Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong 
giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 2025".
 4- Kế hoạch số 219/KH-UBND ngày 04/12/2018 của UBND Thành phố 
Hà Nội triển khai đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học 
sinh trong giai đoạn 2018-2025”.
 10/9