Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm thực hiện tốt phong trào xây dựng trường học hạnh phúc

 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 Sinh thời Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã từng nói “Dù khó khăn đến đâu 
cũng phải thi đua dạy tốt và học tốt”; vì thế trong nhiều năm qua ngành Giáo dục đã 
phát động nhiều phong trào thi đua như: “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức 
Hồ Chí Minh ” Cuộc vận động “ Hai không” với nhiều nội dung như; cuộc vận động 
“ Môi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo ” “Xây dựng trường 
học thân thiện, học sinh tích cực” “Xây dựng nhà trường văn hóa - nhà giáo kiểu 
mẫu - học sinh thanh lịch”... Đặc biệt năm học 2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát 
động phong trào “Trường học Hạnh phúc” (giai đoạn 2019 - 2021) trong toàn ngành 
Giáo dục. Có thể nói với tinh thần thẳng thắn, nhìn vào sự thật, đối diện với chính 
mình các cuộc vận động và phong trào thi đua nói trên đã và đang thổi luồng gió mới, 
tạo thêm sinh khí cho toàn xã hội, cho ngành giáo dục có thêm sức mạnh để hoàn 
thiện thiên chức “Trồng người” của mình.
 Như chúng ta đã biết, với sự phát triển của xã hội, sự đổi mới của đất nước đã 
kéo theo mặt trái của cơ chế thị trường như: các tệ nạn xã hội, sự suy giảm về đạo 
đức, thiếu lương tâm, trách nhiệm; ý thức về bảo vệ môi trường của cộng đồng, việc 
giáo dục toàn diện ở góc độ nào đó chưa được quan tâm thường xuyên. Một số trường 
cơ sở hạ tầng vật chất chưa được đầy đủ, các phòng chức năng còn thiếu, xây dựng 
khuôn viên tạo môi trường trong và ngoài lớp học chưa đạt yêu cầu. Một số trường 
đã đạt chuẩn quốc gia nhưng vẫn chưa thực sự coi trọng việc xây dựng môi trường 
giáo dục phù hợp.
 Hơn nữa, một số cán bộ địa phương chưa thực sự hiểu hết ý nghĩa, tầm quan 
trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non, chưa quan tâm 
đúng mức đến bậc học mầm non. Một số Giáo viên chưa thực sự yêu thương trẻ, chưa 
đặt sự an toàn của trẻ lên hàng đầu và chưa có sự tôn trọng trẻ. Giáo viên chưa đầu tư 
nghiên cứu tài liệu để đổi mới phương pháp dạy học cũng như việc tự làm đồ dùng 
dạy học và đồ chơi cho trẻ, một bộ phận nhỏ giáo viên có trình độ về đào tạo trên 
chuẩn nhưng lại chưa đạt trình độ chuẩn về năng lực chuyên môn. Tổ chức các hoạt 
động còn rập khuôn máy móc, chưa phát huy được tính tích cực cũng như chưa tạo 
được các tình huống cho trẻ tham gia hoạt động, chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ 
còn hạn chế. Chất lượng đội ngũ không đồng đều. Việc đầu tư xây dựng cơ sở vật 
chất trang thiết bị thiếu đồng bộ, nhận thức của phụ huynh và xã hội về bậc học mầm 
non chưa sâu sắc. Hạnh phúc là ý nghĩa và mục đích của cuộc sống, là mưu cầu “Khát khao của tất cả 
chúng sinh”. Là thước đo đúng đắn nhất về sự tiến bộ của xã hôi.
 Hạnh phúc là khi được làm điều mình yêu thích, là có thể thỏa sức sáng tạo và 
thực hiện đam mê của mình. Hạnh phúc là trạng thái cảm xúc hân hoan, thỏa mãn nhu 
cầu về đời sống vật chất và sự vừa lòng của cả đời sống tinh thần. Có rất nhiều định 
nghĩa về hạnh phúc. Hạnh phúc có ý nghĩa rất lớn đối với mỗi chúng ta và đặc biệt 
đối với trẻ nhỏ. Trẻ được hạnh phúc trong môi trường gia đình và trẻ cũng cần được 
hạnh phúc trong môi trường xã hội và môi trường xã hội của trẻ chính là trường học. 
Vậy trường học phải là trường học hạnh phúc.
 Trường học hạnh phúc là yêu thương, an toàn và tôn trọng. Trường học hạnh 
phúc phải là điểm đến thân thiện và vui thích của trẻ, là môi trường giáo dục hoàn hảo 
tạo được cho trẻ tâm lí thoải mái khi trẻ đến trường. Trường học hạnh phúc là nơi 
khiến cả cô và trò đều có cảm giác muốn đến “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” 
khi đến sẽ có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và những rung động. Lớp học hạnh 
phúc không áp đặt trẻ phát triển theo khuôn mẫu mà đóng vai trò định hướng để trẻ 
được làm những gì mình yêu thích và say mê. Ở đó, trẻ được học những gì có ý nghĩa 
với chúng, được khơi gợi niềm yêu thích, các bài học được thông qua các trò chơi và 
những trải nghiệm.
 Để có một trường học hạnh phúc cần chú trọng xây dựng những giá trị nhân 
văn và những chuẩn mực hành xử tích cực. Chuẩn mực giữa cô và trò, giữa cô với 
đồng nghiệp, với Ban giám hiệu nhà trường và với phụ huynh. Và điều quan trọng 
nữa muốn học trò hạnh phúc thì trước hết cô phải là người hạnh phúc. Kể cả các bậc 
phụ huynh, mỗi ngày đến trường đều cảm thấy là một ngày vui và thực sự ý nghĩa.
 Đặc điểm của trẻ ở lứa tuổi mầm non là “Học mà chơi chơi bằng học” nên việc 
xây dựng môi trường phải hấp dẫn đối với trẻ. Môi trường áp dụng các phương pháp 
học tập linh hoạt, hiện đại để có thể kích thích các tư duy tìm tòi, khám phá cho trẻ. 
Môi trường an toàn về thể chất và tinh thần. Giáo viên và học sinh phải được bảo vệ, 
không có sự xúc phạm về thể xác và tinh thần để mỗi khi đến trường như là về nhà. 
Môi trường vận động an toàn khỏe khoắn, lành mạnh, phát triển để trẻ có thể học tập 
hạnh phúc. Trẻ mầm non mỗi trẻ có một tâm lý tính cách khác nhau chính vì vậy cô 
cần tôn trọng sự khác biệt bởi chính sự khác biệt ấy mới tạo - Là một ngôi trường phòng học khang trang, có đầy đủ các phòng chức năng.
 - Môi trường rộng rãi, thoáng mát.
 - Trẻ khỏe mạnh, cùng độ tuổi, đi học đều.
 - Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, là giáo viên thích 
tìm tòi sáng tạo, nhiệt tình trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
 - Một số Phụ huynh bước đầu đã quan tâm đến công tác chăm sóc giáo dục 
trẻ của nhà trường nói chung và những hoạt động của lớp nói riêng.
2. Khó khăn
 - Các trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi phục vụ công tác chăm sóc trẻ chưa thực 
sự đầy đủ.
 - Số trẻ mới đến trường cũng nhiều nên giáo viên gặp khó khăn trong việc rèn 
nề nếp trẻ.
 - Do đặc thù là học sinh và phụ huynh ở nhiều vùng quê khác nhau nên còn 
nói tiếng địa phương.
 - Phụ huynh đa phần lần đầu tiên cho con học trường công lập nên chưa hiểu 
được các hoạt động của trường công lập, chưa chia sẻ với nhà trường với giáo viên 
những khó khăn, luôn có những đòi hỏi không phù hợp với trường công lập mới, 
Chính vì vậy sự phối hợp với phụ huynh học sinh - giáo viên và nhà trường chưa tốt.
 - Trẻ học các trường tư thục, ngoài ra còn nhiều trẻ mới đến trường học trong 
nên nếp của trẻ còn hạn chế. Chưa có kỹ năng tham gia hoạt động tập thể, làm việc 
theo nhóm chưa đảm bảo...
 - Trẻ chưa thật sự sáng tạo trong suy nghĩ.
 - Một số trẻ còn hiếu động chưa tích cực trong việc tham gia hoạt động trải 
nghiệm.
III. CÁC KINH NGHIỆM
1. Hãy tôn trọng cảm xúc
 Tôn trọng là một cảm giác hoặc hành động tích cực thể hiện đối với ai đó còn 
cảm xúc hay xúc cảm là một hiện tượng trải nghiệm cơ bản của con người về thái độ 
của chính mình đối với, sự vật, hiện tượng của hiện thực khách quan, với người khác 
và với bản thân. Sự hình thành cảm xúc là một điều kiện tất yếu của sự phát triển con 
người như là một nhân cách và có rất nhiều cảm xúc, cảm xúc đạo Kiên nhẫn với trẻ, chờ đợi trẻ, khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc, ý nghĩ và tự 
tin diễn đạt bằng lời.
 Luôn động viên trẻ tự tin vào bản thân: “Cô nghĩ nhất định con sẽ làm được”, 
“Lần sau con sẽ làm tốt 110’11”... khuyến khích trẻ tham gia, hợp tác để cùng phát 
triển. Khuyến khích trẻ trao đổi, hợp tác thực hiện ý tưởng chơi (cùng hoạt động và 
giúp đỡ lẫn nhau). Khuyến khích trẻ tham gia thảo luận xây dựng nội quy lớp học, 
xây dựng quy tắc hoạt động trong các góc. Khuyến khích trẻ hợp tác chuẩn bị, làm đồ 
dùng, đồ chơi, trang trí, sắp xếp, vệ sinh môi trường hoạt động cùng cô.
 Khuyến khích trẻ đưa ra những quyết định hay lựa chọn theo khả năng, nhu 
cầu của bản thân trước và trong khi chơi. Trẻ được lựa chọn theo yêu cầu, khả năng 
của bản thân, trẻ được lựa chọn góc chơi, khu vực chơi, trẻ được lựa chọn đồ chơi, trẻ 
được lựa chọn vai chơi. Trẻ được đưa ra quyết định trong quá trình chơi, trong quá 
trình chơi đôi khi trẻ được thay đổi luật chơi cho phù hợp với hoàn cảnh thực tế diễn 
ra khi chơi. Trong quá trình chơi trẻ có thể được giao lưu sang các góc chơi khác nhau.
 Tôi thường giành thời gian vào lúc đón và trả trẻ để hiểu về trẻ nhiều hơn tôi 
nói chuyện chia sẻ với trẻ và lắng nghe trẻ. Trong tất cả các hoạt động một ngày của 
trẻ tôi luôn lắng nghe, hỗ trợ trẻ kịp thời khi cần thiết. Chấp nhận các ý kiến của trẻ. 
Cùng chia sẻ ý tưởng chơi với trẻ, không áp đặt ý của mình. Hỗ trợ nhóm trẻ và hỗ 
trợ từng cá nhân trẻ đúng lúc, nếu trẻ không giải quyết được, tôi hỗ trợ trẻ tìm cách 
giải quyết.
 Không vội vàng can thiệp vào các tình huống xảy ra trong khi chơi, bình tĩnh 
lắng nghe và đưa ra những lời khuyên phù hợp, khi có tình huống xảy ra trong khi 
chơi, tôi chú ý quan sát, lắng nghe. Không vội vàng can thiệp ngay khi chưa thực sự 
cần thiết, để trẻ tự giải quyết tình huống.
 Luôn tin tưởng, khuyến khích trẻ. Khen gợi, động viên những thành công dù 
nhỏ của trẻ một cách kịp thời không chê cười khi trẻ thất bại, động viên để trẻ tiếp tục 
cố gắng.
 Thay vì la mắng, dọa dẫm, hãy cho trẻ được sai lầm, được nói ra cảm xúc của 
mình. Điều đó sẽ giúp trẻ tiếp thu tốt hơn, tự tin và hòa đồng hơn. Từ đó, rèn luyện ý 
thức và khả năng tập trung từ chính nhận thức của bản thân mình.
 Lớp học hạnh phúc là nơi giúp giáo viên và học sinh hình thành cũng như duy 
trì các trạng thái cảm xúc tích cực. Mỗi lớp học hạnh phúc sẽ tạo nên một môi “Một số kinh nghiệm thực hiện tốt phong trào xây dựng trường học hạnh phúc” 
người bạn khi học, khi chơi cùng các con. Làm được điều đó thì tôi tin chắc chắn, các 
con sẽ rất vui khi được đến lớp.
 Chúng tôi những người giáo viên mầm non cũng có nhiều áp lực... Nhưng chỉ 
cần vững về chuyên môn, giàu tâm huyết thì những áp lực đó không phải là vấn đề 
lớn. Điều khiến cô cà các đồng nghiệp luôn trăn trở và nặng lòng là áp lực từ phía phụ 
huynh. “Nhiều phụ huynh không hiểu nên thường có những lời nói khiên chúng tôi bị 
tổn thương. Không hiểu hết công việc của giáo viên nên có những phụ huynh xem 
chúng tôi như những bảo mẫu là những người bưng bô cho trẻ. Những lúc như vậy, 
tôi làm đủ mọi cách để xóa đi những hiểu lầm và nghi ngờ của phụ huynh. Bởi nếu 
sai tôi sẵn sàng lắng nghe để sửa đổi. Nhưng nếu tôi không sai cũng cần phụ huynh 
nhìn nhận sự việc cho đúng bản chất. Ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm lớp tôi đã 
gây được ấn tượng tốt đối với các bậc phụ huynh vì các cô luôn cời mở, chia sẻ về 
công việc, về gia đình, qua hành động chăm sóc dạy dỗ quan tâm chỉ bảo các con luôn 
đặt các con là trung tâm nên các bậc phụ huynh rất yên tâm chia sẻ và ủng hộ giúp đỡ 
các cô và các con ở lớp. Tâm nguyện lớn nhất của tôi là được các con học sinh yêu 
mến, phụ huynh tin tưởng và đồng nghiệp chỉa sẻ trên mọi lĩnh vực. Chính vì vậy tôi 
học cách lắng nghe vì nhờ đó tôi hiểu được các con, chăm sóc dạy dỗ các con có hiệu 
quả. Và quan trọng hơn cả, tôi đang học cách sống hạnh phúc trong từng khoảnh khắc, 
học cách cảm nhận hạnh phúc từ những điều bình dị nhất những ánh mắt ngây thơ 
như biết nói của các con, hay một câu nói hồn nhiên Một biểu cảm yêu thương từ các 
con. “Hạnh phúc đến từ những điều rất nhỏ bé và bình dị chứ không phải là điều gì to 
tát, xa vời” tôi đã được nghe câu nói này của một chị đồng nghiệp trong chương trình 
“Thầy cô chúng ta đã thay đổi”. Tôi xác định được ngoài việc tạo dựng mối quan hệ 
yêu thương hiểu biết lẫn nhau giữa cô và trò, giữa đội ngũ giáo viên với ban giám 
hiệu, giữa giáo viên với đồng nghiệp thì bản thân chúng tôi cũng phải không ngừng 
tự tìm tòi, tự bồi dưỡng chuyên môn để ngày càng có nhiều hoạt động tốt thu hút được 
trẻ. Rất rất nhiều điều tôi tâm đắc của chương trình “Thầy cô chúng ta đã thay đổi”. 
Khi xem mấy số sau tôi còn không kìm được cảm xúc của mình. Bản thân cô giáo 
thay đổi, học sinh sẽ thay đổi, bời cô giáo hạnh phúc trẻ mới hạnh phúc và trường học 
mới “Trở thành một ngôi trường mang đến hạnh phúc cho học sinh” Minh chứng 
3. “Một số kinh nghiệm thực hiện tốt phong trào xây dựng trường học hạnh phúc” là 
phòng vệ sinh của các con tôi luôn chú ý sàn nhà vệ sinh phải khô, các đồ dùng chất 
tẩy rửa tôi để lên kệ cao, chậu, thùng tôi luôn úp khô không chứa nước trong nhà vệ 
sinh, các con rất có ý thức xếp hàng và cất gọn gàng dép lên giá đúng nơi quy định. 
Lớp tôi duy trì lịch trực vệ sinh hàng tuần phân công trực nhật cho các con. Cô và các 
con cùng làm trẻ rất là thích thú khi được giúp các cô qua đó các con có thêm kiến 
thức về kỹ năng sống và vận động linh hoạt hơn từ đó giúp các con tự phục vụ bản 
thân tốt hơn. Minh chứng 4
 Đấy là an toàn về thể chất còn an toàn về tinh thần thì sao. An toàn tinh thần, 
sự tổn thương về tinh thần thậm chí còn nguy hiểm hơn là tổn thương thể xác và có 
thể đi hết cả cuộc đời. Chính vì vậy các con phải có một tâm thế gọi là vui mừng, phấn 
khởi nhất và cảm nhận thấy vui vẻ khi đi học. Và biện pháp đầu tiên khi nghĩ đến an 
toàn về tinh thần chính là ở bản thân cô giáo. Cô là tinh thần món ăn của các con, là 
một giáo viên chuẩn nghề nghiệp, tôi đã nắm bắt được tâm lý của các con theo đúng 
lứa tuổi, việc nắm bắt được tâm lý của các con nghĩa là mình đã nắm bắt được niềm 
vui ước muốn và cũng như khát khao của trẻ. Tôi đưa ra hệ thống câu hỏi, động viên 
trẻ như “ Con cần gì” “ Cô nghĩ là còn làm được” “ ...” Biết được các con cần gì bản 
thân tôi có phương pháp như nói chuyện trao đổi dạy dỗ nhẹ nhàng, luôn động viên 
khích lệ trẻ kịp thời, tôi khen trẻ chứ không chê bai hay trì trích trẻ đồng thời bản thân 
không được vi phạm những điều giáo viên không được làm đối với trẻ, tôi quan tâm 
đến việc làm cho mình khỏe, duy trì cảm xúc tích cực để từ đó làm việc tốt, sống tốt. 
Tôi có thể tạo ra sức khỏe của mình bằng cách duy trì tập thể dục, lao động có kế 
hoạch, hợp lý, ưu tiên việc quan trọng. Sức khỏe với tôi còn là sự hiểu biết để mình 
khỏe về tinh thần, tôi giành thời gian cho học tập đồng nghiệp, đọc sách. Khi tôi khỏe, 
tôi thấy mình tự tin để tiếp nhận những thay đổi từ công việc, cuộc sống. Luôn làm 
việc theo tâm, làm việc luôn đặt lợi ích của các con nên hàng đầu, khi cô đặt trẻ nên 
hàng đầu thì cô phải cho trẻ một tâm thế tin tưởng, có tin tưởng thì mới có thể yên 
tâm và có yên tâm thì trẻ mới ngoan. Vậy muốn trẻ ngoan lại cần có phương pháp của 
cô giáo phương pháp ở đây tôi nghĩ là nghệ thuật giao tiếp của cô với cháu khi cô tôn 
trọng cháu cô đưa ra những biện pháp giáo dục hợp lý, đúng, chuẩn. Cô phải có kiến 
thức đạt chuẩn, cô phải biết dạy cháu như thế nào để kích thích hứng thú cho trẻ.
 Khi được đảm bảo an toàn đầy đủ cả thể chất lẫn tinh thần trẻ sẽ phát triển toàn 
diện và phương trâm của trường mầm non Ánh Sao là mang đến cho trẻ phát