Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm giúp giáo viên mầm non nâng cao nghiệp vụ sư phạm giáo dục mầm non

 I . ĐẶT VẤN ĐỀ.
 1. Lý do chọn đề tài
 Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân 
và làm nền móng không thể thiếu được ở cơ sở của các cấp học. Mục tiêu của 
giáo dục mầm non là thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ 
nhằm giúp trẻ phát triển về thể chất, tinh thần, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành 
những yếu tố đầu tiên của nhân cách con người phát triển toàn diện. 
 Nghề giáo viên mầm non là một nghề có những đặc thù nhất định, trong 
một chừng mực nào đó là sự tổng hòa các đặc điểm lao động của nhà giáo dục, 
lao động của người Mẹ, lao động của người thầy thuốc và lao động của người 
nghệ sĩ và đồng thời còn là người bạn của trẻ em tuổi mầm non. 
 Do đối tượng giáo dục của giáo viên mầm non là trẻ từ 3 đến 72 tháng tuổi, 
giai đoạn hình thành nhân cách, phát triển mạnh mẽ về cả tâm lý và sinh lý. Do 
vậy, người giáo viên mầm non có ảnh hưởng sâu sắc đến trẻ, đồng thời giữ vị trí 
rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Giáo viên mầm non không chỉ “ dạy” 
mà còn phải “ dỗ”, không chỉ giáo dục mà còn chăm sóc và hơn hết đây là nghề 
làm vì “ tìnhyêu”. Do đó, những yêu cầu mới về phẩm chất đạo đức, năng lực 
của người giáo viên nói chung và giáo viên mầm non nói riêng ngày càng được 
nâng cao, chính vì vậy giáo viên mầm non phải có nhiều phẩm chất tốt đẹp thì 
mới có thể đảm đương được nhiệm vụ. Chính vì vậy, trên thực tế giảng dạy trực 
tiếp chăm sóc giáo dục trẻ, giáo viên vẫn cần tiếp tục học tập để thu nhận các 
hiểu biết sâu rộng hơn, cần linh hoạt, nhậy bén và có chuyên môn sâu, có kỹ 
năng đáp ứng với công tác giảng dạy, kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng trong 
giao tiếp, quan hệ với trẻ, với đồng nghiệp và với phụ huynh .
 Sau 10 năm đứng lớp làm giáo viên mầm non, với 2 năm làm công tác quản 
lý phụ trách chuyên môn của nhà trường. Tôi nhận thấy vai trò hết sức quan 
trọng của người giáo viên mầm non, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay. Mỗi 
người giáo viên cần phải nhận rõ vai trò trách nhiệm to lớn của mình đang thực 
hiện, phải tích cực trong trau dồi kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp để thực hiện 
sứ mệnh của mình. Với mong muốn chia sẻ các kinh nghiệm đã có trong quá 
trình công tác, tôi mạnh dạn chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm “Một số kinh 
nghiệm giúp giáo viên mầm non nâng cao nghiệp vụ sư phạm giáo dục mầm 
non” làm sáng kiến kinh nghiệm của mình. 2.1. Thuận lợi.
 - Chính quyền địa phương luôn quan tâm, giúp đỡ, hỗ trợ mọi hoạt động 
của nhà trường và ban đại diện huynh học sinh luôn đồng hành, động viên nhà 
trường.
 - BGH chỉ đạo các hoạt động chuyên môn đi vào nền nếp, việc kiểm tra 
đánh giá thực hiện nghiêm túc, đảm bảo công bằng, phân công công việc cho 
giáo viên hợp lý, động viên khen thưởng kịp thời, hiểu rõ hoàn cảnh giáo viên, 
tạo điều kiện để giáo viên hoàn thành nhiệm vụ. 
 - Đội ngũ giáo viên trẻ, yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng động trong công 
việc. Giáo viên luôn tự giác trong tự học tập, tích cực học hỏi kinh nghiệm nhằm 
nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
 2.2 Khó khăn.
 - Một số giáo viên trẻ nên năng lực và nghiệp vụ sư phạm còn hạn chế.
 - Một số giáo viên tuổi cao ngại tìm tòi, nghiên cứu học hỏi trên các trang 
mạng
 - Việc nghiên cứu các văn bản, hướng dẫn còn hạn chế nên còn một số giáo 
viên chưa nắm vững được các tiêu chuẩn, các yêu cầu về vị trí và việc làm của 
mình.
 - Từ những thuận lợi và khó khăn trên, tôi luôn trăn trở làm thế nào để giúp 
giáo viên nhận biết và nâng cao các kĩ năng nghề nghiệp của mình trong chăm sóc 
giáo dục trẻ đạt được hiệu quả cao nhất. Tôi xin được chia sẻ một số kinh nghiệm 
như sau:
 3. Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện.
 3.1 Biện pháp 1: Giúp giáo viên nâng cao kĩ năng giao tiếp
 Kỹ năng giao tiếp sư phạm là yêu cầu quan trọng đối với mỗi giáo viên, đặc 
biệt là giáo viên mầm non. Bên cạnh đó, kỹ năng giao tiếp giúp hình thành mối 
quan hệ giữa giáo viên và phụ huynh, phụ huynh với nhà trường và giữa đồng 
nghiệp với đồng nghiệp.Do đó, ngoài những kiến thức chuyên môn, những cô 
giáo mầm non cần trau dồi cho mình kỹ năng giao tiếp .
 * Giáo viên trong giao tiếp với trẻ
 Đối với giáo viên mầm non, điều đầu tiên cần thiết đó là giao tiếp với trẻ . 
Giao tiếp của giáo viên kích thích sự phát triển hoạt động nhận thức như năng 
lực quan sát, sự tập trung chú ý và các chức năng tâm lý khác như tình cảm, ý 
thức, tư duy, ngôn ngữ, giúp trẻ hình thành nền tảng ban đầu của nhân cách 
con người như trung thực, thật thà, cẩn thận, chu đáo, tôn trọng mọi người, quan 
tâm, chia sẻ và giúp đỡ người khác, góp phần phát triển nhân cách cho trẻ. Giao 
tiếp với trẻ bằng nhiều hình thức như: quá bất lịch sự, hãy nhớ giữ bình tĩnh và duy trì sự kiểm soát. Là một giáo viên 
phải giữ một số nguyên tắc nhất định và sẽ phải đối mặt với hậu quả nếu giáo 
viên tham gia tranh cãi với một phụ huynh. 
( Ảnh minh họa 2: Giáo viên giao tiếp với phụ huynh thông qua họp CMHS )
 * Giáo viên trong giao tiếp ứng xử với cấp trên, với đồng nghiệp
 Cấp trên người tạo điều kiện cho chúng ta có được môi trường làm việc tốt 
nhất. Đôi khi họ cũng là người chia sẻ, giúp chúng ta trong công việc chuyên 
môn hoặc những công việc riêng trong cuộc sống. Vì vậy các nội dung được 
triển khai, chỉ đạo, hướng dẫn, phân công nghiệm vụ, chúng ta phải nghiêm túc 
chấp hành, thực hiện đúng thời gian.. Trong giao tiếp cấp trên cần phải lịch sự, 
chào hỏi nghiêm túc, thể hiện sự tôn trọng.
 Mối quan hệ tốt với các đồng nghiệp cũng giúp cho giáo viên mầm non dễ 
dàng hoàn thành công việc của mình hơn. Luôn thể hiện sự khiêm tốt, tôn trọng, 
chân thành và bảo vệ uy tín, danh dự của đồng nghiệp. Không ghen ghét, đố kị, 
kéo bè cánh, phe nhóm làm mất đoàn kết nội bộ nhà trường. 
 Việc mỗi cá nhân tự ý thức về vai trò và trách nhiệm của mình trong giao 
tiếp, ứng xử trong nhà trường là một việc làm hết sức quan trọng trong việc xây 
dựng đoàn kết nội bộ nhà trường. Đây cũng là một trong những nội dung góp 
phần xây dựng văn hóa nhà trường, tạo nên những nét riêng, truyền thống của 
mỗi nhà trường. ( Ảnh minh họa 3: Giáo viên trao đổi thẳng thắn trong các cuộc 
họp )
 3.2. Biện pháp 2: Nâng cao kĩ năng tổ chức các hoạt động chăm sóc 
sức khỏe cho trẻ
 Một trong những việc làm để góp phần cho trẻ mầm non được phát triển 
toàn diện đó là công tác chăm sóc sức khỏe trẻ. Bởi trẻ có sức khỏe tốt thì mới 
có khả năng dễ dàng tiếp thu các kiến thức, tham gia các hoạt động trong trường 
mầm non. Giáo viên cần thực hiện tốt các hoạt động sau:
 Theo dõi quá trình phát triển thể lực của trẻ thông qua việc kiểm tra cân 
nặng và chiều cao. Giáo viên thực hiện cân đo theo đúng kế hoạch đã xây dựng 
đầu năm. Cân trẻ 3 lần/năm và khám sức khỏe 2 lần/năm. Cân đo hàng tháng đối 
với trẻ suy dinh dưỡng, trẻ thừa cân và trẻ béo phì. Sau khi cân đo xong giáo 
viên thông báo trao đổi với phụ huynh. 
 Nắm được lịch tiêm chủng để kịp thời nhắc nhở, tuyên truyền với phụ huynh 
để đảm bảo trẻ được tiêm và tiêm nhắc lại đầy đủ. Trao đổi với phụ huynh qua 
bảng tuyên truyền của lớp, trong giờ đón trả trẻ hay thông tin qua điện thoại, qua 
mạng xã hội.( Ảnh minh họa 4: Giáo viên tuyên truyền đến phụ huynh cho con 
tiêm phòng theo qui định) Khi tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ, chúng ta luôn tuân theo nguyên 
tắc giáo dục và dạy học tích hợp. Sau đây xin được chia sẻ với các đồng nghiệp 
về kinh nghiệm tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ:
 - Tổ chức hoạt động giáo dục tích hợp theo chủ đề, sự kiện: Việc lựa chọn 
chủ đề trước hết xuất phát từ nhu cầu của trẻ, sự quan tâm và kinh nghiệm của trẻ. 
Hoặc giáo viên có thể lựa chọn chủ đề xuất phát từ phía giáo viên, do giáo viên 
lựa chọn dựa trên gợi ý trong chương trình GDMN.
 - Mỗi nội dung hoặc một chủ đề giáo viên thực hiện theo ba giai đoạn:
 + Giai đoạn 1- Chuẩn bị: Lập kế hoạch để thực hiện, lựa chọn các nội dung 
cần thiết phù hợp với trẻ ở lứa tuổi khác nhau. 
 + Giai đoạn 2- Thực hiện: Đầu tiên cần tạo sự quan tâm của trẻ với nội 
dung hoặc chủ đề đã lựa chọn bằng cách trò chuyện, đàm thoại để tìm hiểu kinh 
nghiệm của trẻ đã có và xác định mức độ nắm kiến thức của trẻ để lựa chọn các 
nội dung thực hiện phù hợp. Giáo viên có thể tổ chức thông qua các hoạt động 
như : tham quan, quan sát, trò chuyện, phỏng vấn khách mời, qua đọc sách, thí 
nghiệm....Ví dụ tìm hiểu về chủ đề "Trường Tiểu học", giáo viên có thể cho trẻ 
đi thăm quan trường Tiểu học ở trên địa bàn phường. Giáo viên cần liên hệ và 
trao đổi trước kế hoạch với ban giám hiệu nhà trường, xác định những đối tượng 
trẻ được quan sát, gặp gỡ và trò chuyện. ( Ảnhminh họa 6: Trẻ lớp MGL đi tham 
quan trường tiểu học Phúc Đồng)
 + Giai đoạn 3- Đánh giá chủ đề, sự kiện: Giáo viên thực hiện đánh giá chủ 
đề dựa trên mức độ đạt được về kiến thức, kĩ năng và thái độ của trẻ theo 5 lĩnh 
vực phát triển. Trên cơ sở đó giáo viên xác định các biện pháp giáo dục cụ thể, 
thích hợp với trẻ trong các chủ đề tiếp theo.
 Bên cạnh đó, giáo viên cần nâng cao kĩ năng tổ chức hoạt động giáo dục 
theo 5 lĩnh vực phát triển và tổ chức các trò chơi nhằm giáo dục và hình thành 
tình cảm và các kỹ năng xã hội cho trẻ. Trong quá trình chơi, bằng cách nhập vai 
chơi mà trẻ học được cách ứng xử, giao tiếp giữa con người với con người, với 
thiên nhiên, với thế giới đồ vật... góp phần hình thành hành vi xã hội của bản 
thân trẻ. Vì vậy, giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng, đồ chơi cho trẻ 
trong các góc chơi phân vai. Sử dụng nhiều các nguyên vật liệu mở để kích tích 
trẻ tham gia chơi. Tạo tình huống trong khi chơi để gợi trẻ thái độ, hành vi ứng 
xử phù hợp với vai trẻ đang chơi. ( Ảnh minh họa 7,8, 9: Trẻ tham gia hoạt 
động)
 3.5. Biện pháp 5: Nâng cao kĩ năng quản lý nhóm lớp, công tác chủ 
nhiệm - Thứ tư: Thực hiện đánh giá sự phát triển của trẻ. Đánh giá trẻ theo mục 
tiêu . Các mục tiêu là thước đo giúp giáo viên làm căn cứ để đánh giá trẻ trên 
năm lĩnh vực thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thẩm mỹ. 
 - Thứ năm: Quản lý cơ sở vật chất của nhóm lớp. Cơ sở vật chất của nhóm lớp 
là toàn bộ các phương tiện vật chât và kĩ thuật được nhà trường cấp để chăm sóc 
giáo dục trẻ. Vào đầu và giữa mỗi năm học, giáo viên cần đề xuất với Ban giám 
hiệu về tình hình sử dụng các đồ dùng, tranh thiết bị để được bổ sung, sửa chữa kịp 
thời. 
 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
 4.1. Về đội ngũ giáo viên:
 Đội ngũ CBGV nhiệt tình, trách nhiệm, có thái độ hòa nhã, tạo môi 
trường giáo dục chất lượng, tạo nhiều cơ hội cho trẻ hoạt động, được phụ huynh 
tin tưởng và gửi gắm .
 100% các lớp thực hiện đúng theo kế hoạch giáo dục, xây dựng môi 
trường lớp học theo chủ đề, sự kiện, phù hợp với từng độ tuổi ,tạo nhiều góc mở, 
nguyên liệu mở cho trẻ hoạt động và thu hút trẻ tích cực tham gia hoạt động.
 4.2. Về học sinh
 Trẻ mạnh dạn, tự tin, phát triển kỹ năng chơi, kỹ năng tập thể, kỹ năng tự 
phục vụ tốt; có ý thức giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh chung và bảo vệ môi 
trường.
 4.3. Về phụ huynh
 Phụ huynh phấn khởi, nhiệt tình ủng hộ hưởng ứng các phong trào của 
nhà trường, thực hiện công tác xã hội hóa giáo dục, cùng với nhà trường quan 
tâm chăm sóc giáo dục trẻ, tham gia góp ý cùng nhà trường xây dựng môi 
trường sư phạm thân thiện.