Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên Lớp 1 họp cha mẹ học sinh đầu năm

 Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên lớp 1 họp cha mẹ học sinh 
 đầu năm
 MỘT SỐ KINH NGHIỆM
CHỈ ĐẠO, HƯỚNG DẪN NỘI DUNG CHO GIÁO VIÊN LỚP 1 HỌP CHA 
 MẸ HỌC SINH ĐẦU NĂM
 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 " Giáo dục Tiểu học nhằm giúp cho học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho 
sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ 
bản để học sinh học tiếp tục học trung học cơ sở.”
 ( Trích Luật Giáo dục -2005) 
 Với những mục tiêu của Giáo dục Tiểu học nói trên thì bậc Tiểu học là bậc học 
nền tảng ban đầu của hệ thống giáo dục quốc dân, trong đó lớp Một là lớp nền tảng ban 
đầu của bậc Tiểu học có vai trò, vị trí quan trọng của bậc học.
 Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong trường học. Ngoài sự quản lý, chỉ 
đạo của nhà trường, việc giảng dạy giáo viên, cần có sự phối, kết hợp tốt đồng bộ giữa 
gia đình, nhà trường và xã hội bằng nhiều yếu tố, hoạt động khác nhau, trong đó việc 
họp cha mẹ học sinh đầu năm đối với lớp Một rất cần thiết, nhằm làm tốt sự kết hợp 
giữa cha mẹ học sinh với giáo viên giảng dạy lớp 1. Đây cũng là một giải pháp thiết 
thực nhằm thúc đẩy các em học tập và mang lại hiệu quả cao nhất để có kiến thức cơ 
bản theo học những lớp trên từng bước nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà 
trường. 
 Với điều kiện kinh tế, xã hội phát triển kéo theo sự phát triển về trình độ văn hóa 
sự hiểu biết của cha mẹ học sinh, việc quan tâm đến việc học của con em ngày càng cao. 
Mặc dù quan tâm rất nhiều như thế nhưng họ vẫn gặp khó khăn trong việc hướng dẫn 
cho con em học tập ở nhà, vì khả năng sư phạm không có, như hướng dẫn cách đọc, 
viết, cách giao tiếp, ... cho học sinh lớp 1. Đối với học sinh lớp 1 của trường tiểu học 
Trần Quốc Toản hiện nay đang học môn Tiếng Việt 1 chương trình Công nghệ Giáo dục 
( CGD).
 Qua trao đổi, sinh hoạt chuyên môn ở trường, đồng nghiệp, với giáo viên dạy lớp 1 
chưa có sự thống nhất qui trình họp CMHS. Trao đổi, giao lưu hàng ngày được nghe ý 
kiến từ các bậc cha mẹ học sinh có con em học lớp 1, cách hướng dẫn con em học tập ở 
nhà với việc giảng dạy của giáo viên ở trường trong việc dạy môn Tiếng Việt 1 - CGD 
chưa có sự thống nhất.
 Từ những lý do và những thực tế trên bản thân tôi nhận thấy để buổi họp đạt 
được hiệu quả cao trong từng năm học thì việc tổ chức họp CMHS đối với toàn trường 
nói chung, với lớp Một nói riêng ngoài việc thực hiện các qui trình trong một buổi họp 
thì cần bồi dưỡng thêm năng lực sư phạm cho cha mẹ học sinh lớp 1 có phần quan trọng 
trong việc nâng cao chất lượng dạy học. Qua hai năm cho giáo viên áp dụng thực hiện 
thì việc hướng dẫn con ở nhà với việc dạy của giáo viên ở trường đã có có sự thống nhất 
làm cho các em học tập vui vẻ hơn, thỏa mái hơn trước khi đến lớp. Cho nên tôi chọn đề 
 Người thực hiện: Dương Thị Kim Lời - Trường TH Trần Quốc Toản 1 Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên lớp 1 họp cha mẹ học sinh 
 đầu năm
 b. Còn nhà trường có một vai trò quan trọng trong việc truyền thụ kiến thức cho 
học sinh. Học sinh có thể tiếp thu kiến thức từ nhiều nguồn nhưng kiến thức ở nhà 
trường vẫn giữ vị trí quan trọng hàng đầu vì đó là kiến thức đã được chuẩn hóa, đạt độ 
chính xác cao và có định hướng.
 - Trong nhà trường người trực tiếp truyền thụ kiến thức là đội ngũ giáo viên. Họ 
đều là những người được đào tạo trong các trường sư phạm. Họ không những có trình 
độ chuyên môn mà còn có lương tâm, đạo đức nghề nghiệp. Do vậy họ luôn có ý thức 
nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, cập nhật thông tin để nâng chất lượng giờ dạy đem 
đến cho học sinh những hiểu biết chuẩn mực. Bên cạnh việc truyền thụ kiến thức văn 
hóa, nhà trường còn có nhiệm vụ giáo dục rèn luyện học sinh về mặt phẩm chất, đạo 
đức để học sinh không chỉ có kiến thức mà còn có cách sống, cách ứng xử văn hóa.
 Chính vì thế ngày 23 tháng 12 năm 2008 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ra chỉ thị số 
71/2008/CT-BGDĐT về “ Tăng cường phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội trong 
công tác giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên”. 
 Riêng đối với học sinh lớp 1 đầu năm, học sinh vừa chuyển từ mẫu giáo sang Tiểu 
học, hai môi trường hoàn toàn khác nhau. Từ hoạt động vui chơi là chủ yếu chuyển vào 
học ở lớp 1 có khuôn khổ, nội qui lớp, giờ giấc nghiêm túc hơn, học nội dung nhiều hơn 
nên các em sẽ chưa quen với môi trường học tập mới. Vì thế để việc giảng dạy đạt kết 
quả tốt nhất thì cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình với giáo viên giảng dạy trong 
tất cả các mặt hoạt động, học tập. 
 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu. 
 a. Ưu điểm
 - Khi thực hiện qui trình họp và bồi dưỡng thêm năng lực sư phạm cho CMHS lớp 
có con em học chương trình Tiếng Việt 1- CGD làm cho buổi họp có phần quan trọng 
hơn, CMHS có sự tập trung hơn so với nội dung họp của các khối lớp khác.
 - Qua trao đổi, thảo luân trong sinh hoạt chuyên môn với nhiều giáo viên trong nhà 
trường, giáo viên giảng dạy lớp 1 đã có sự thống nhất các nôi dung trong hop CMHS 
đầu năm, ủng hộ nhiệt tình nội dung của đề tài này. 
 - Trình độ văn hóa sự hiểu biết của cha mẹ học sinh, nhiều gia đình đã quan tâm, 
có trách nhiệm cao về việc học tập của con em.
 - Sự giao tiếp, chất lượng học sinh lớp 1 được nâng cao hơn, giữa cha mẹ học sinh 
với giáo viên đã có sự thống nhất trong việc hướng dẫn con học ở nhà. 
 - Ngoài việc trao đổi, nắm bắt được các hoạt động của trường, của học sinh, sự kết 
hợp giữa gia đình và nhà trường còn cung cấp bồi dưỡng được cho cha mẹ học sinh 
năng lực sư phạm về dạy Tiếng Việt 1- CGD để hỗ trợ cho giáo viên trong dạy học và 
giáo dục học sinh.
 b. Tồn tại
 Người thực hiện: Dương Thị Kim Lời - Trường TH Trần Quốc Toản 3 Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên lớp 1 họp cha mẹ học sinh 
 đầu năm
trường trong năm học mới ( báo cáo này do nhà trường cung cấp cho GVCN)
 - Đánh giá tình hình lớp chủ nhiệm (qua một thời gian giảng dạy) từ đầu năm đến 
khi họp cha mẹ học sinh, thường thì việc họp cha mẹ học sinh diễn ra sau 2 tuần học. 
Giáo viên có thể đánh giá từng em nêu những điểm mạnh, tiềm năng, những thiếu sót 
của học sinh. Cùng kết hợp với gia đình để nắm được đặc điểm tâm lí, phương pháp 
giáo dục cùng cộng tác với nhà trường, GVCN (có ý nghĩa quan trọng).
 Lưu ý: Đối với việc đánh giá từng em, giáo viên phải tế nhị, nhẹ nhàng. Trường 
hợp học sinh còn quá yếu chưa tiến bộ, giáo viên có thể hẹn cha mẹ học sinh gặp riêng 
cuối buổi họp và cũng có thể thông báo cho phụ huynh học sinh liên hệ thường xuyên 
với GVCN.
 - Nêu mục tiêu chương trình học lớp 1, yêu cầu kiến thức cần đạt của học sinh lớp 
Một. Đây là nội dung nhằm làm cho cha mẹ học sinh nắm, hiểu được phương pháp học, 
yêu cầu của chương trình có ý nghĩa quan trọng, liên quan đến chất lượng học của học 
sinh cuối năm.
 - Bồi dưỡng năng lực sư phạm cho cha mẹ học sinh chủ yếu môn Tiếng Việt 1- 
CGD ( đây là nội dung trọng tâm cần chú ý, khác với các lớp học khác). Môn Tiếng 
Việt 1 - CGD khác với chương trình hiện hành ở chỗ vào học ở các tuần đầu ( trừ 1 - 2 
tuần 0) các em không học âm - chữ ngay mà học trên mô hình, ...
 Tuy nhiên, việc bồi dưỡng năng lực sư phạm cho CMHS lớp 1 chỉ ở mức đơn 
giản. Nội dung hướng dẫn những điểm cơ bản dễ hiểu, không đưa nội dung quá khó, 
không như tiết dạy cụ thể.
 + Các nội dung bồi dưỡng năng lực sư phạm môn Tiếng Việt 1 - CGD cho CMHS 
lớp 1 như sau: 
 Đối với môn Tiếng Việt: 
 + Về sách Tiếng Việt - CGD cho học sinh lớp 1 có 3 tập; 
 Người thực hiện: Dương Thị Kim Lời - Trường TH Trần Quốc Toản 5 Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên lớp 1 họp cha mẹ học sinh 
 đầu năm
 Khi vẽ mô hình tách tiếng thành hai phần giáo viên hướng dẫn vẽ hai vạch phân 
 biệt phần đầu và phần vần bằng cách thêm 2 đoạn 5,6.
 Mô hình chia phần vần thành 3 ô ( âm đệm, âm chính, âm cuối) vẽ thêm đoạn 
 thẳng 7,8.
 (7) (8)
 * Hướng dẫn cách đọc các vần khó, một số luật chính tả
 BẢNG ÂM VẦN
 ( Phụ huynh có thể tham khảoc và hướng dẫn cho con học ở nhà)
 a, ă, â, b, c, d, đ, e, ê, g, h, i, k, l, m, n, o, ô, ơ, p, q, r, s, t, u, ư, v, x, y
 các chữ ghép ch, th, kh, ph, nh, ng, ngh, gh, tr, gi
Riêng các âm, vần: Phu huynh nhớ cách đọc dưới đây :
 - d, gi đều đọc là dờ 
 - c, k, q đọc là cờ - ua, uô đọc là ua
 - iê, yê, ya, ia đều đọc là ia - ưa, ươ đọc là ưa
 Vần Cách đọc Vần Cách đọc
 oan o - an -oan oang o – ang – oang
 oat o – at – oat oac o – ac – oac
 oang o – ang – oang oach o – ach – oach
 oanh o – anh – oanh oai o – ai – oai
 oay o – ay – oay uây u – ây – uây
 iên ia – n – iên iêt ia – t – iêt
 uya u – ia – uya uyên u – iên – uyên
 uyêt u – iêt – uyêt uôn ua – n – uôn
 uôt ua – n – uôn ươn ưa – n – ươn
 ươt ưa – t – ươt oăn o – ăn – oăn
 oăt o – ăt – oăt uân u – ân – uân
 uât u – ât – uât oen o – en – oen
 oet o – et – oet uên u – ên – uên
 uêt u – êt – uêt uyn u – in – uyn
 uyt u – it – uyt iêm ia – m – iêm
 iêp ia – p – iêp iêng ia – ng – iêng
 iêc ia – c – iêc uông ua – ng – uông
 uôc ua – c – uôc ương ưa – ng – ương
 ươc ưa – c – ươc uôi ua – i – uôi
 ươi ưa – i – ươi iêu ia – u – iêu
 ươu ưa – u – ươu oam o – am – oam
 Người thực hiện: Dương Thị Kim Lời - Trường TH Trần Quốc Toản 7 Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên lớp 1 họp cha mẹ học sinh 
 đầu năm
 VD : Khuya, tuya
 5. Luật chính tả về nguyên âm đôi ua, uô ( đều đọc là ua)
 - Viết là ua ( đọc là ua) khi tiếng có âm đầu nhưng không có âm cuối
 VD : chua, tủa
 - Viết là uô ( đọc là ua) khi tiếng có âm đầu và âm cuối
 VD : chuồn, tuốt
 6. Luật chính tả về nguyên âm đôi ươ, ưa ( đều đọc là ưa )
 - Viết là ưa ( đọc là ưa) khi tiếng có âm đầu nhưng không có âm cuối
 VD : xưa, mưa
 - Viết là ươ ( đọc là ưa) khi tiếng có âm đầu và có âm cuối
 VD : lươn, vườn
 Do thời gian trong buổi họp không thể hướng dẫn hết cho CMHS, nên giáo viên 
chỉ hướng dẫn một số vần ( mỗi dạng 1 vần) sau đó gửi bảng hướng dẫn về nhà CMHS 
tham khảo, lưu giữ làm tài liệu hỗ trợ cho con học ở nhà ( khi hs học đến vần nào 
CMHS sử dụng bảng có vần đã học để hỗ trợ thêm cho con)
 Hình ảnh giáo viên hướng dẫn cho cha mẹ học sinh nắm bảng âm, vần
 * Hướng dẫn cho học sinh cách nói trả lời đầy đủ câu
 Hướng dẫn học sinh trong khi nói và trả lời qua phần “ Tự học” tập 3 môn Tiếng 
Việt, trong phần tìm hiểu nội dung trả lời câu hỏi và trong giao tiếp hàng ngày
 * Hướng dẫn cách viết: Cỡ chữ nhở và cở chữ nhỏ.
 Người thực hiện: Dương Thị Kim Lời - Trường TH Trần Quốc Toản 9 Một số kinh nghiệm chỉ đạo, hướng dẫn nội dung cho giáo viên lớp 1 họp cha mẹ học sinh 
 đầu năm
hướng dẫn cho con em mình được tốt). Hoặc triển khai yêu cầu kiến thức của 
chương trình quan trọng, bởi vì đến cuối năm lớp một các em phải đọc, viết thành 
thạo, lưu loát về văn bản, nhưng hiện tại đầu năm các em còn đang đánh vần ê, a thì 
bắt buộc cha mẹ học sinh phải nghe hướng dẫn của giáo viên, cùng giáo viên thống 
nhất cách hướng dẫn con đọc viết ở nhà như thế nào? để các em đạt được nhứng yêu 
cầu đó. 
 d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
 - Qua quá trình thực hiện chỉ đạo chuyên môn của trường, lập kế hoạch kiểm tra 
các hoạt động, khảo sát chất lượng từng lớp của khối lớp 1qua từng tháng, từng đợt có 
đánh giá, kết quả như sau: 
 + Về kế hoạch hoạt động của lớp: Giáo viên chủ nhiệm tham gia đầy đủ các kế 
hoạch của trường đề ra theo kế hoạch như: có chuẩn bị hướng dẫn cho các em đầy đủ 
về đồ dùng, dụng cụ học tập trước khi con đến lớp, đầu tư cho công tác vở sạch viết chữ 
đẹp, kinh phí cho hoạt động các phong trào của lớp.
 + Về kết quả học tập của học sinh: Có tiến bộ qua từng mảng kiến thức . Biết cách 
nói đầy đủ câu hơn trong phần luyện nói, trong giao tiếp hàng ngày với thầy cô, bố mẹ 
không trả lời trống không “biết”, “không biết”. 
 - Qua thời gian thực hiện, trao đổi với giáo viên giảng dạy đã có sự quan tâm của 
cha mẹ học sinh nhiều hơn, đã liên hệ thường xuyên với giáo viên giảng dạy về học tập 
của con em ở trường, ở nhà. Cha mẹ học sinh đã có thêm năng lực sư phạm trong việc 
hướng dẫn con học môn Tiếng Việt 1 - CGD ở nhà, chất lượng học sinh lớp 1 cao hơn 
so với đầu năm. Và đã được một số đồng nghiệp góp ý trao đổi đế nội dung đề tài phù 
hợp hơn. 
 - Việc thực hiện đề tài này đã định hướng cho giáo viên nắm chắc hơn qui trình, 
nội dung một buổi họp cha mẹ học sinh, bồi dưỡng năng lực sư phạm cho cha mẹ học 
sinh về môn Tiếng Việt 1 - CGD, nhằm làm tốt mối quan hệ giữa gia đình – nhà trường. 
 Đối tượng 
 Đầu năm Cuối HKI
 thực hiện
 5 - 10% số CMHS hiểu được cách 50 - 70 % số CMHS đã nắm 
Cha mẹ HS con học TV1 -CGD ( vì đã có con được cách học TV1 - CGD của 
 học lớp 1 của các năm trước) con em đang học lớp 1 
 Nắm được âm, Chưa nắm được Nắm được âm, Nắm được âm, 
 cách đánh vần, âm, cách đánh cách đánh vần, cách đánh vần, 
 Học sinh đọc được tiếng vần, đọc được đọc được tiếng đọc được tiếng 
 tiếng còn chậm
 66 15 62 9
 Trong hai năm học qua, vận dụng hình thức tổ chức, nội dung họp CMHS đầu năm 
 Người thực hiện: Dương Thị Kim Lời - Trường TH Trần Quốc Toản 11