Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp trong công tác rèn nề nếp và tổ chức lớp học

 I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
 Giáo viên chủ nhiệm tiểu học để rèn được nề nếp tốt đòi hỏi người giáo 
viên phải luôn tâm huyết, yêu nghề, mến trẻ.
 Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình chúng tôi phải trải qua rất nhiều 
khó khăn và vất vả. Vì vậy tôi khẳng định công tác chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là 
vô cùng quan trọng, là yếu tố quyết định trong việc giáo dục học sinh.
 Ngoài việc tổ chức hướng dẫn học sinh các hoạt động dạy học. Giáo viên 
chủ nhiệm còn phải theo dõi các em trong giờ ra chơi và các buổi giao lưu tập 
thể, sinh hoạt ngoài giờ lên lớpvà cả hoạt động ở nhà của học sinh. 
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
 Tôi viết sáng kiến này nhằm khảo sát thực trạng về nề nếp và cách tổ chức 
lớp học của học sinh lớp tôi chủ nhiệm .... . Từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm 
nâng cao công tác rèn nề nếp và tổ chức lớp học để đưa chất lượng học sinh lên 
cao hơn.
3. Đối tượng nghiên cứu
 - Đối tượng: Học sinh lớp 1A trường Tiểu học Lê Lợi.
 - Khách thể: Một số giải pháp trong công tác rèn nề nếp và tổ chức lớp 
học. 
4. Giới hạn của đề tài
 - Phạm vi nghiên cứu: lớp 1A.
 - Thời gian: Từ tháng 9/2019 đến tháng 7/2020
5. Phương pháp nghiên cứu
 - Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
 - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
 + Phương pháp quan sát: Quan sát thực tế các hoạt động thực tế của các 
em học sinh trên lớp.
 + Phương pháp trò chuyện: gặp gỡ các giáo viên tham gia giảng dạy trong 
lớp, phụ huynh,học sinh để nắm bắt tình hình của lớp .
 + Phương pháp điều tra: Nhằm mục đích thu thập thông tin về nề nếp 
cũng như thói quen của học sinh. 3
 II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
 Giáo viên chủ nhiệm trong trường tiểu học đóng một vai trò vô cùng quan 
trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường và gia đình quán xuyến các em 
trong suốt buổi học cũng như các hoạt động ngoại khóa, vui chơi của học sinh.
 Giáo viên chủ nhiệm không những dạy các em về kiến thức mà còn dạy 
các em biết quan tâm yêu thương đến mọi người cũng như thiên nhiên và cuộc 
sống xung quanh học sinh.
 Trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp ngày càng đòi hỏi sự 
dày công của giáo viên bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội.
 Chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm là người thiết kế, tổ chức phối hợp với 
nhà trường, gia đình và xã hội để thực hiện mục tiêu giáo dục cho học sinh toàn 
diện về cả năng lực và phẩm chất.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
 - Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm sát sao với công tác chủ nhiệm. 
Hội cha mẹ học sinh luôn phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm cũng như 
giáo viên bộ môn luôn gần gũi, tận tâm trong việc giáo dục các em.
 - Giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn luôn quan tâm đến các em coi 
học sinh như con của mình nhằm giáo dục các em một cách toàn diện.
 - Do địa bàn rộng nên giáo viên cũng gặp không ít khó khăn về việc đi 
đến từng gia đình học sinh để tìm hiểu hoàn cảnh của các em.
 - Trình độ dân trí của phụ huynh khác nhau nên việc quan tâm đến học 
sinh cũng khác nhau. Sau thời gian đầu làm công tác chủ nhiệm tôi nhận ra một 
số thuận lợi, khó khăn sau:
 * Thuận lợi:
 Ngay từ đầu năm học, được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường 
cũng như các đoàn thể, hội cha mẹ học sinh và phụ huynh đã tạo điều kiện cho 
tôi rất nhiều như: cơ sở vật chất, lớp học, sách giáo khoa, đồ dùng dạy học, trang 
thiết bị dạy học... Để phục vụ cho giảng dạy. 
 - Các em đúng độ tuổi đi học.
 - Phần lớn học sinh chăm ngoan có ý thức tốt trong học tập.
 - Các em được bố mẹ chuẩn bị đầy đủ dụng cụ học tập.
 - Sĩ số lớp là 37 học sinh là một sĩ số vừa đủ để kèm cặp các em. 5
1. Em đi học trễ. 7 18,9 3 8,1 5 13,5 2 5,4 20 54
2. Em quên đồ dùng 
 11 29,7 3 8,1 4 11 5 13,5 14 37,7
học tập ở nhà.
3. Em lễ phép, vâng lời 
 10 27 9 24,4 3 8,1 5 13,5 10 27
thầy cô.
4. Em giúp đỡ bạn bè. 10 27 8 22 4 11 2 5,4 13 34,6
5. Em mất trật tự khi 
 9 24,4 5 13,5 7 18,9 6 16,2 10 27
GV đi vắng
6. Tự giác xếp hàng 
 11 29,7 8 22 7 18,9 5 13,5 6 16,2
khi nghe hiệu lệnh
7. Mặc trang phục 
 4 11 6 16,2 4 11 4 11 19 50,8
đúng quy định
8. Em tập trung nghe 
 15 40,6 5 13,5 3 8.1 2 5,4 12 32,4
cô giảng bài.
 Qua bảng khảo sát, tôi nhận thấy số học sinh đi học trễ còn đông: 7 em. 
 Học sinh quên đồ dùng học tập ở nhà còn khá nhiều: 11 em. Bên cạnh đó các em 
 chưa chú ý nghe giảng là 15 em. Các em chưa có kĩ năng giúp đỡ bạn: 10 em. 
 Chưa biết vâng lời thầy cô: 10 em. Chưa xếp hàng nghiêm túc, chưa tự giác làm 
 theo hiệu lệnh 11em. Chưa biết giữ trật tự khi GV đi vắng, hoặc chuyển tiết: 9 
 em. Chưa tự giác mặc đồng phục theo quy định nhà trường: 4 em.
 a. Mục tiêu của giải pháp
 - Do sự bùng nổ của công nghệ thông tin ( Điện thoại di động, Internet) đã 
 tác động đến nhận thức và hành động của học sinh, nguy cơ tiềm ẩn của các tệ 
 nạn xã hội có thể xâm nhập vào học đường khiến cho việc giáo dục đạo đức cho 
 các em gặp rất nhiều khó khăn
 - Nhiều học sinh chưa ý thức được, chưa hình thành thói quen chuẩn đạo 
 đức, nhiều em còn đùa nghịch thô bạo hay đùa giỡn với bạn trong lớp. Có một 
 số em chưa biết chào hỏi lễ phép với người lớn cũng như nhường nhịn nhau 
 trong học tập.
 - Khả năng tiếp thu của các em không đồng đều. Có em thì học quá 
 nhanh, có em lại ngại học. Đây là do sự quan tâm, hướng dẫn nhắc nhở của phụ 
 huynh. Mặt khác,cũng do trình độ học thức của phụ huynh khác nhau dẫn đến 
 việc quan tâm của các em còn hạn chế. 7
 - Mục đích của việc điều tra là để nắm bắt thông tin cụ thể của từng em để 
có hướng giúp đỡ.
 - Xếp chỗ ngồi học sinh: Tôi dựa vào năng lực, phẩm chất của các em, để 
xếp chỗ ngồi cho hợp lý như nam ngồi xen kẽ nữ, học sinh ngoan ngồi với học 
sinh chưa ngoan, kết hợp phân công đôi bạn cùng tiến để các em giúp đỡ lẫn 
nhau.
 b. Giải pháp 2: Bồi dưỡng và nâng cao trách nhiệm của các trưởng 
ban trong Hội đồng tự quản.
 - Bầu hội đồng tự quản của lớp
 Việc bầu chọn và xây dựng đội Hội đồng tự quản lớp là một công việc rất 
quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi 
nhận lớp mới. Nên trước tiên tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau 
đó chọn 4 học sinh tiêu biểu để cả lớp bầu chọn sau khi nghe các bạn đọc bài 
diễn thuyết của mình.
 - Sau khi hình thành các ban, tôi cho các em trong ban bầu chọn trưởng 
ban của mình.
 - Phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng em
 Sau khi đã bầu chọn được ban cán sự của lớp, tôi giao nhiệm vụ cụ thể 
cho từng em:
 -Chủ tịch hội đồng tự quản (lớp trưởng) chịu trách nhiệm chung bao quát 
lớp, quản lớp khi cô có việc ra ngoài.
 - Phó chủ tịch hội đồng tự quản (lớp phó) chịu trách nhiệm phụ trách ban 
học tập và ban thư viện
 - Giám sát, nhắc nhở các tổ trưởng kiểm tra việc học của tổ mình. 
 - Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; cùng học tập giúp đỡ các bạn học 
chậm học bài, làm bài.
 - Điều khiển các ban trao đổi, thảo luận hoặc trả lời câu hỏi trong tiết học 
khi giáo viên yêu cầu.
 - Theo dõi việc học tập của lớp là các tổ trưởng, sau đó lớp trưởng ,lớp 
phó báo cáo lại cho giáo viên chủ nhiệm để có biện pháp hỗ trợ,giúp đỡ.
 - Phó chủ tịch hội đồng tự quản (lớp phó) làm mọi việc khi Chủ tịch hội 
đồng tự quản (lớp trưởng) vắng mặt hoặc nghỉ học.
 + Lớp phó văn thể mĩ: 9
 + Thực hiện nghiêm túc các quy định của trường, lớp, thực hiện tốt 5 điều 
Bác Hồ dạy.
 + Nghỉ học phải có giấy xin phép của phụ huynh.
 * Khi đi học và ra về
 - Không đi học quá sớm, không được bám vào cửa sổ hoặc đứng trước cửa 
lớp khi lớp khác đang học.
 - Không mua đồ chơi, quà vặt ngoài cổng trường.
 - Khi nghe hiệu lệnh trống phải tập trung nhanh vào lớp, ổn định chỗ ngồi.
 - Khi ra về phải trật tự, đi thẳng ra cổng trường không được đứng trước 
cửa lớp khác khi lớp khác còn học.
 * Nề nếp học tập
 - Đến lớp phải chú ý học, tập trung nghe giảng, tích cực xây dựng bài, 
tuân thủ theo mọi yêu cầu của cô.
 - Biết giữ gìn và sử dụng tốt các đồ dùng học tập như: sách giáo khoa, 
viết, thước, theo đặc trưng của bộ môn.
 - Tập vở phải có bao bìa, dán nhãn, biết trình bày vở sạch, đẹp.
 - Bài kiểm tra phải được cất giữ cẩn thận trong túi đựng bài kiểm tra.
 - Học bài và làm bài theo yêu cầu của giáo viên.
 d. Giải pháp 4: Tổ chức hình thức thi đua có tuyên dương, khen 
thưởng
 * Thi đua cá nhân
 Dựa vào kết quả của sổ ghi chép cá nhân và việc tổ chức thi đua học tập, 
hàng tuần vào mỗi tiết sinh hoạt, tôi thường tổ chức cho lớp bình bầu thi đua các 
nhân tiêu biểu của nhóm, tổ. Từ đó, khuyến khích các em say mê chú ý vào việc 
học tập để không còn thời gian nói chuyện riêng hay làm việc riêng trong giờ 
học.
 * Thi đua đôi bạn cùng tiến
 Mỗi bàn cho 2 em ngồi cùng nhau, xen lẫn trình độ để tiện cho việc giúp 
đỡ, hỗ trợ nhau trong học tập. Trong mỗi tiết học, tôi đều giành thời gian kiểm 
tra các em khó khăn về học ở các bàn, nếu các em đó hoàn thành tốt thì khen 
thưởng cả hai bằng hoa điểm tốt hoặc cờ thi đua, có tiến bộ thì khen ngay trước 
lớp sau khi làm bài xong. Cuối tuần, bàn nào có nhiều hoa điểm tốt hoặc cắm 
được nhiều cờ thì bàn đó được xếp giải cao. Phần thưởng có thể là một tờ giấy 
kiểm tra hoặc một cây bút chì
 * Thi đua nhóm hợp tác tốt 11
h. Giải pháp 7: Coi trọng giờ sinh hoạt lớp, tập thói quen phê và tự phê
 Trong giờ sinh hoạt lớp, giáo viên cần tạo cho các em tâm thế thoải mái, 
không gây sức ép nặng nề đối với học sinh bằng những lời trách phạt, phê bình 
mà giáo viên tập cho các em biết phê và tự phê. Trong mỗi tiết sinh hoạt lớp, 
giáo viên cho học sinh tự nhận xét ưu, khuyết điểm như:
 + Cán sự lớp: được đánh giá một cách vô tư về ưu điểm, khuyết điểm của 
các bạn.
 Đầu năm học các em còn bỡ ngỡ chưa biết cách thức của một giờ sinh 
hoạt lớp như thế nào. Giáo viên chủ nhiệm tập cho các em thói quen về cách 
nhận xét bạn trong một tuần học cả về học tập cũng như đạo đức, nền nếp của 
lớp và các hoạt động khác.Từ đó các em biết nhận xét bạn về những ưu điểm, 
tồn tại của bạn trong tuần. Dần dần giáo viên tập cho cán bộ lớp nhận xét, cá 
nhân tự nhận xét. Tôi thường xuyên thay đổi hình thức giờ sinh hoạt một cách 
linh hoạt. 
 Bên cạnh đó, trong các giờ sinh hoạt lớp, tôi lồng ghép một số hoạt động 
giáo dục về quyền trẻ em, an toàn giao thông, giáo dục bảo vệ môi trường, giáo 
dục kĩ năng sống, giáo dục về xâm hại tình dục ở trẻ em, tìm hiểu về lịch sử địa 
phương, nêu những tấm gương tốt cho học sinh noi theo
 y. Giải pháp 8: Phối hợp chặt chẽ với tổ chức Đội, Sao nhi đồng trong 
nhà trường và các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường để giáo dục đạo 
đức, hình thành nhân cách cho HS.
 * Phối hợp chặt chẽ với tổ chức Đội, Sao nhi đồng trong nhà trường 
 Tôi thường xuyên phối hợp với Đội, sao trong trường, từ đó hình thành và 
rèn luyện các hành vi, thói quen đạo đức, góp phần phát triển nhân cách. 13
 - Nề nếp lớp học ngày một tốt hơn, có quy củ hơn. HS tự giác trong công 
 tác vệ sinh lớp học, chăm sóc công trình măng non, xếp hàng ra vào lớp, tập thể 
 dục,sinh hoạt 15 phút đầu giờ nghiêm túc hiệu quả (kể cả khi không có giáo viên 
 chủ nh iệm)... mà không cần giáo viên nhắc nhở.
 - Cán sự lớp đã tự giác làm việc. Mỗi em tự biết mình làm gì và trách 
 nhiệm của mình là gì. Các em luôn tự nhắc nhở nhau, giúp đỡ nhau quản lý lớp 
 khi không có giáo viên chủ nhiệm cũng như giáo viên bộ môn trong giờ học hay 
 giờ chuyển tiết.
 - Kỹ năng giao tiếp của các em trôi chảy, lưu loát hơn; các em tự tin hơn 
 trong giao tiếp, học tập, mạnh dạn trao đổi những khó khăn vướng mắc với giáo 
 viên chủ nhiệm.
 Rất 
 Thường Thỉnh Hiếm Không bao 
 thường 
 Nội dung điều tra xuyên thoảng khi giờ
 khảo sát xuyên
 SL % SL % SL % SL % SL %
1. Em đi học trễ. 0 0 5 13,5 2 5,4 30 81,1
2. Em quên đồ dùng 
 0 0 4 11 5 13,5 28 75,5
học tập ở nhà.
3. Em lễ phép, vâng lời 
 0 0 3 8,1 5 13,5 29 78,4
thầy cô.
4. Em giúp đỡ bạn bè. 0 0 4 11 5 13,5 28 75,5
5. Em mất trật tự khi 
 0 0 5 13,5 6 16,2 26 70,3
GV đi vắng
6. Tự giác xếp hàng 
 0 0 3 8,1 5 13,5 29 78,4
khi nghe hiệu lệnh
7. Mặc trang phục 
 0 0 3 8,1 6 16,2 28 78,4
đúng quy định
8. Em tập trung nghe 
 0 0 5 13,5 5 13,5 27 73
cô giảng bài.