Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh trường THCS&THPT Bàu Hàm

 Chuyên đề: Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng Giáo dục tồn diện học sinh 
Trường THCS&THPT Bàu Hàm.
 Phần mở đầu
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
 Trong văn kiện Hội nghị lần thứ II Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ VIII 
khẳng định: “Muốn tiến hành Cơng nghiệp hĩa - hiện đại hĩa thắng lợi phải phát triển 
giáo dục và đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản phát triển nhanh và 
bền vững, để thực hiện mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội dân chủ, cơng bằng, văn 
minh” 
 Nghị quyết Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung ương Đảng khố VIII khi 
nĩi về những yếu kém của sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo đã nêu lên 6 yếu kém. Trong 
yếu kém về “chất lượng và hiệu quả của Giáo dục và Đào tạo cịn thấp” cĩ nêu rõ: “Đặc 
biệt đáng lo ngại là một bộ phận trong học sinh, sinh viên cĩ tình trạng suy thối đạo 
đức, mờ nhạt về lý tưởng, theo lối sống thực dụng, thiếu hồi bão lập thân lập nghiệp vì 
tương lai của bản thân và đất nước”. Nghị quyết cũng chỉ ra một trong những nguyên 
nhân của những yếu kém là “Giáo dục và Đào tạo chưa kết hợp chặt chẽ với lao động 
sản xuất, nhà trường chưa gắn liền với gia đình và xã hội”. Trong tình hình phát triển 
mới của đất nước ta hiện nay, vấn đề đặt ra đối với giáo dục và đào tạo là làm thế nào để 
nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. 
 Trong cương lĩnh Đại Hội Đảng tồn quốc XI đã chỉ rõ: “Phát triển và nâng cao 
chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là một đột phá chiến 
lược, là yếu tố quyết định đẩy mạnh phát triển và ứng dụng khoa học, cơng nghệ, cơ cấu 
lại nền kinh tế, chuyển đổi mơ hình tăng trưởng và là lợi thế cạnh tranh quan trọng nhất, 
bảo đảm cho phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững. . Chú trọng phát hiện, bồi 
dưỡng, phát huy nhân tài; đào tạo nhân lực cho phát triển kinh tế tri thức”.
 Thực tế trong những năm gần đây cùng với sự hội nhập vào nền kinh tế thế giới, 
Mặt trái của nền kinh tế thị trường tác động rất lớn đến tư tưởng, lối sống của một bộ 
phận dân cư đặc biệt là thế hệ trẻ, lối sống mới bộc lộ nhiều tiêu cực phần nào ảnh 
hưởng đền các suy nghĩ các em học sinh, làm cho tinh thần, động cơ học tập của các em 
giảm sút. Vấn đề đặt ra, việc giáo dục tồn diện học sinh trong nhà trường phổ thơng 
phải được tăng cường, phải phối kết hợp chặt chẽ các lực lượng, các tổ chức trong và 
ngồi nhà trường để quản lý và giáo dục học sinh đạt kết quả cao nhất, thực hiện tốt lời 
dạy của Bác: “Vì lợi ích mười năm trơng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”, đào tạo 
bồi dưỡng thế hệ trẻ, “.Người kế tục sự nghiệp cách mạng vừa hồng vừa chuyên”; “ 
Giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ biết gắn liền lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, cĩ đạo 
đức trong sáng, cĩ ý trí kiên cường xây dựng và bảo vệ tổ quốc” (Văn kiện Hội nghị 
BCHTW lần 2 khĩa VIII) đĩ là trách nhiệm của mỗi nhà trường hiện nay.
 Ở khu vực Bàu Hàm, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai, biểu hiện sa sút về đạo 
đức, lười nhác về học tập, chạy đua theo các nhu cầu thị hiếu tầm thường.của học sinh 
khơng diễn ra thường xuyên hay thành những băng nhĩm tội phạm, vấn đề bạo lực học 
đường hầu như khơng cĩ  như một số nơi, nhưng vẫn cĩ những biểu hiện “mờ nhạt lý 
tưởng, chạy theo lối sống thực dụng”, ngại khĩ khăn, thích hưởng thụ trong khi đĩ sự 
quan tâm của gia đình đến việc học hành của con cái khơng được chú trọng, Đồng thời 
việc kết hợp giáo dục giữa nhà trường với các tổ chức ngồi xã hội đã cĩ nhưng chưa đạt 
hiệu quả cao.
Người thực hiện: Nguyễn Ngọc Oánh – Đơn vị: THCS&THPT Bàu Hàm – ĐN 1 Chuyên đề: Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng Giáo dục tồn diện học sinh 
Trường THCS&THPT Bàu Hàm.
 - Mời đại diện cha mẹ học sinh tham dự các cuộc họp hội đồng giáo dục trường và các 
buổi khai giảng, sơ kết học kỳ, tổng kết cuối năm và một số sinh hoạt khác. 
 - Tổ chức các cuộc họp cha mẹ học sinh cĩ chất lượng. Tuỳ điều kiện cụ thể, tối thiểu 
mỗi năm 3 lần đầu năm, cuối học kỳ I và cuối năm. 
 - Tổ chức các hình thức phối hợp với cha mẹ học sinh cấp lớp như sổ liên lạc, ký thoả 
ước, thăm gia đình, v. v. . 
 2. Hiệu trưởng phối hợp và tạo điều kiện để Hội cha mẹ học sinh hoạt động qua 
các việc: trao cho Hội điều lệ Hội cha mẹ học sinh, Quyết định số 84/2008/QĐ-UBND 
ngày 05/12/2008 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai ban hành Quy định về thu và sử 
dụng phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh, và nhờ phổ biến điều lệ này tới 
cha mẹ học sinh. Gợi ý cho Hội cha mẹ học sinh những việc nên làm và cĩ thể làm. 
Cung cấp thơng tin về diễn biến tình hình giáo dục, dạy học cĩ chon lọc cho Hội cha mẹ 
học sinh. Lắng nghe các ý kiến đĩng gĩp của Hội. Giải thích thoả đáng những câu hỏi, 
hay thảo luận giải quyết những vấn đề cần thiết mà cha mẹ học sinh đặt ra cho nhà 
trường. Tiến hành những biện pháp động viên, khuyến khích như đề nghị cấp trên tuyên 
dương, khen thưởng, ghi nhận những cống hiến của các bậc cha mẹ học sinh tích cực. 
 3. Hiệu trưởng định hướng cho Hội cha mẹ học sinh hoạt động: 
 - Trong việc xây dựng và quản lý quỹ hội: Hiệu trưởng hướng dẫn cụ thể Quyết định số 
84/2008/QĐ-UBND ngày 05/12/2008 và tham mưu với Hội cha mẹ học sinh thự hiên 
tốt các điều trong Quyết định.
 - Quỹ hội do sự ủng hộ, đĩng gĩp của cá nhân, đồn thể, các đơn vị sự nghiệp, sản xuất, 
kinh doanh .cho sự nghiệp giáo dục và sự trợ cấp của chính quyền địa phương. 
 - Chi các khoản: tu bổ cơ sở vật chất trường học, mua sắm thêm phương tiện trường 
học, sách tham khảo, bộ đồ dùng dạy học, hổ trợ cho hoạt động giáo dục, học tập của 
học sinh, v. v. 
 - Yêu cầu của việc sử dụng và quản lý quỹ hội: trưởng Hội cha mẹ học sinh làm chủ tài 
khoản, tuân theo đúng quy định của nhà nước về quản lý tài chính. Hiệu trưởng là người 
tư vấn cho Hội về sử dụng quỹ, cĩ kế hoạch thu chi. Hiệu trưởng cũng chú ý quản lý 
việc tạo quỹ cho Hội các lớp, bảo đảm tính hợp lý, cĩ hiệu quả, cơng khai, tránh sử dụng 
vào những mục đích khơng đúng quy định. 
 4. Trong việc hổ trợ các nguồn lực khác: Ngồi tài lực, ở địa phương cơng lao 
động rất quan trọng trong việc giúp trường: sửa hàng rào, tạo mặt bằng sân TD, bài tập 
bĩng, trồng cây bĩng mát, cha mẹ học sinh cĩ thể xây dựng sữa chữa nhỏ như làm nhà 
để xe, căntin, sữa chữa bàn ghế, .
 5. Trong việc tham gia giáo dục học sinh trong và ngồi nhà trường. Hiệu trưởng 
thu hút Hội vào các việc:
- Tham gia các buổi sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, sinh hoạt lớp, qua đĩ Hội cĩ thể giúp 
trường thúc đẩy việc học tập của học sinh, giáo dục đạo đức học sinh. 
- Duy trì sĩ số, hạn chế bỏ học, giúp đỡ học sinh cĩ hồn cảnh khĩ khăn, học sinh nghèo, 
gĩp phần đảm bảo hiệu quả giáo dục. 
Người thực hiện: Nguyễn Ngọc Oánh – Đơn vị: THCS&THPT Bàu Hàm – ĐN 3 Chuyên đề: Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng Giáo dục tồn diện học sinh 
Trường THCS&THPT Bàu Hàm.
hội” Hồ CHí Minh cho rằng “dốt nát” cũng là một thứ giặc. Ngày 8-9-1945 ngay sau khi 
nước Việt Nan dân chủ cộng hịa ra đời Người đã ban hành sắc lệnh chống nạn thất 
học..Người cịn chỉ rõ: “một dận tộc dốt là một dân tộc yếu”. Muốn thốt khỏi yếu 
hèn, trì trệ thì phải họcViệc cải cách giáo dục hiện nay cịn quan trọng hơn chống 
tham nhũng..nĩ quyết định đến tương lai lâu dài của đất nước. Xác định rõ tầm quan 
trọng của giáo dục Đảng ta đã luơn xác định “Giáo dục là quốc sách hang đầu” vậy vấn 
đề giáo dục trong nhà trường để học sinh trở thành con người mới, con người “Vừa 
hồng, vừa chuyên” con người cĩ đức; cĩ tàivấn đề quản lý, phối kết hợp các lực 
lượng trong và ngồi nhà trường như thế nào để giáo dục tồn diện học sinh? đây là ccâu 
hỏi lớn khơng chỉ tơi; chúng ta mà cả xã hội đang đặc biệt quan tâm. 
 Vì giới hạn của một sáng kiến kinh nghiệm tơi chỉ muốn đưa ra một vài giải 
pháp nâng cao chất lương giáo dục học sinh nĩi chung, giáo dục trí dục nĩi riêng đĩ là: 
Sự phối kết hợp giữa các tổ chức trong và ngồi nhà trường trong cơng tác tổ chức học 
hai buổi của trường THCS&THPT Bàu Hàm với mục tiêu “Từng bước nâng dần chất 
lượng từ yếu kém lên trung bình và từ trung bình lên khá” trong giai đoạn 2010 – 2015 
 7.1/ Vai trị của hiệu trưởng trong việc tổ chức học hai buổi/ ngày nhằm nâng 
cao chất lượng trí dục:
- Hiệu trưởng cĩ vai trị vừa là người lãnh đạo-quản lý vừa là người chỉ huy và là thủ 
lĩnh, về phương diện chính quyền, Hiệu trưởng là người lãnh đạo cao nhất, lãnh đạo tất 
cả các mặt hoạt động trong nhà trường đặc biệt là cơng tác giảng dạy và học tập đồng 
thời chịu trách nhiệu trước Đảng, trước nhân dân về việc giáo dục, đào tạo của nhà 
trường, cĩ trách nhiệm phối hợp với cơng đồn và các tổ chức chính trị trong và ngồi 
nhà trường trong việc giáo dục tồn diện học sinh..
- Hiệu rưởng phối hợp với bộ phận chuyên mơn để xây dựng các kế hoạch, đưa ra các 
giải pháp để thực thi các cơng việc đảm bảo hồn thành các mục tiêu đề ra như từng 
bước nâng chất lượng trí dục từ yếu kém lên trung bình
- Hiệu trưởng phối hợp với các tổ chuyên mơn cùng đề ra các giải pháp để thực thi các 
kế hoạch mà chuyên mơn nhà trường đã thơng qua; tổ chức giảnh dạy; đổi mới phương 
pháp, đổi mới kiểm tra đánh giá..phù hợp với từng đối tượng học sinh của nhà trường 
đồng thời phân cơng trách nhiệm cho từng tổ trưởng chuyên mơn phụ trách từng bộ mơn 
cụ thể để theo dõi kiểm tra, phân cơnh GV giảng dạy, hướng dẫn..
- Hiệu trưởng phối hợp với giáo viên giảng dạy: Tổ chức quán triêt mục tiêu; nội dung 
của các kế hoạch và các phong trào thi đua để giáo viên đồng thuận cao nhất trong việc 
tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục học sinh, đặc biệt phải làm cho đội nghũ cán 
bộ giáo viên trong nhà trường hiểu Trường THCS&THPT Bàu Hàm đã và đang cùng 
tịan Ngành cố gắng thực hiện mục tiêu: “Đào tạo con người Việt Nam phát triển tồn 
diện, cĩ đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng 
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và 
năng lực của cơng dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” hiểu được những 
cố gắng đĩ là của tất cả mọi thành viên trong đơn vị đã mang lại cho nhà trường từng 
bước ổn định về chất lượng và tính hiệu quả cao trong các hoạt động giáo dục, phần nào 
gĩp phần vào mục tiêu “Dân giầu, nước mạnh, xã hội dân chủ cơng bằng và văn minh”.
- Hiệu trưởng phối hợp với Hội cha mẹ học sinh trong cơng tác nâng cao chất lương giáo 
dục trí dục, Hội phụ huynh đặc biệt đội ngũ BCH hội là những cầu nối rất quan trọng 
Người thực hiện: Nguyễn Ngọc Oánh – Đơn vị: THCS&THPT Bàu Hàm – ĐN 5 Chuyên đề: Một số giải pháp quản lý nâng cao chất lượng Giáo dục tồn diện học sinh 
Trường THCS&THPT Bàu Hàm.
 6/ Quyết định số 84/2008/QĐ-UBND ban hành Quy định về thu và sử dụng kinh phí hoạt 
động của Ban đại diện cha mẹ học sinh ở các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, ngày 
05 tháng 12 năm 2008 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đồng Nai.
 7/ Phương pháp công tác của người giáo viên chủ nhiệm ở trường trung học phổ thông – 
Hà Nhật Thăng (chủ biên)– Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội 2000.
 8/ Các KH của nhà trường, Hội Cha mẹ HS được thực hiện trong năm học 2011-2012.
II/ ĐẶC ĐIẺM TÌNH HÌNH
 1/ Xã Bàu Hàm nơi trường tọa lạc là một xã vùng sâu là khu vực kháng chiến cũ 
của tỉnh Đồng Nai, khu vực thuộc diện khĩ khăn trong tỉnh, là vùng đất người dân đa 
phần là người dân tộc: trên 70% dân tộc Hoa, hơn 15% dân tộc ít người, người kinh chỉ 
chiếm khoảng 10% tổng dân số của xã, các xã lân cận thì chủ yếu là người Việt gốc Hoa, 
hơn 95% dân cư của khu vực sống bằng nghề nơng, làm nương rẫy, cây trồng chủ yếu là 
cây Hồ tiêu, Điều và các cây ăn quả, mức sống của người dân nhìn chung cịn rất thấp, 
văn hĩa lạc hậu, dân trí thấp.. gia đình học sinh khơng thiết tha trong việc học tập chữ 
Việt của con em mà chỉ chú trọng học tiếng Hoa, nhiều người dân trong vùng khơng biết 
tiếng Việt. chính vì vậy đã tác động khơng nhỏ đến sự phối kết hợp giữa gia đình, nhà 
trường và xã hội trong việc giáo dục học sinh.
 2/ Trường THCS&THPT Bàu Hàm được được thành lập năm 2006 tách ra từ 
trường THPT Thống Nhất A. Hiện tại đầu năm học 2009-2010 mới chỉ cĩ các lớp 
THPT, đến đầu kỳ II cĩ 16 lớp THCS. được tách từ trường THCS Nguyễn Văn Trỗi, 
huyện Trảng Bom; năm học 2011-2012 nhà trường duy trì 34 lớp (19 THPT; 15THCS) 
 Về cơ sở vật chất: Trường mới đang xây dựng, và được đưa vào sử dụng từ 
tháng 01/2010. Tuy trường đã được xây mới, trang thiết bị tương đối đầy đủ phục vụ 
giảng dạy và học tập nhưng thiết bị khơng đồng bộ, thiếu chính xácác cơ sở hạ tầng 
như vườn cây, cây bĩng mát, các trang thiết bị, dụng cụ vệ sinh..các cơ sở vật chất 
phục vụ cho các hoạt động vui chơi giải trí, hoạt động NGLL cịn thiếu nhiều.
 Về học sinh: Đa phần con em người dân tộc, mặt bằng kiến thức thấp. Do 
điều kiện địa bàn, phương tiện đi lại khĩ khăn, khơng cĩ các phương tiên giao thơng 
cơng cộng, nên học sinh của trường chủ yếu là người địa phương xã Bàu Hàm và học 
sinh của một số xã lân cận. Sự giúp đỡ của gia đình đối với việc học tập của các em cũng 
rất hạn chế, do trình độ học vấn của cha mẹ học sinh cĩ hạn và họ cịn phải lao động 
kiếm sống hằng ngày, hủ tục cũ vẫn cịn tồn tại trong đời sống cộng đồng người dân, tập 
tục “Trọng nam, khinh nữ” vẫn cịn. Trường tuyển sinh đầu cấp bằng hình thức xét tuyển 
Điểm xét đầu vào năm học 2011-2012: 21,5đ. Do đĩ, chất lượng học tập của các em rất 
thấp, khơng đồng đều nên rất khĩ khăn, trong giáo dục và giảng dạy các em. 
 Về giáo viên:Đội nghũ nhìn chung “Vừa thiếu; vừa yếu’ ở tất cả các phân 
mơn, 90% giáo viên mới ra trường, thiếu kinh nghiệm trong giảng dạy và trong quản lý, 
đa phần CBGV ở xa trường, phải ở trọ nhà dân; Về cơ cấu tổ chức, giáo viên chưa đồng 
bộ, một số mơn thiếu giáo viên như Tin học, Anh văn, TDQP, ..Hầu hết giáo viên từ 
các huyện khác đến cơng tác, nhà ở cách xa trường , giáo viên là người địa phương cĩ 2,. 
Do đĩ hàng năm, đội ngũ luơn biến động. Đội ngũ trẻ, nhiệt tình nhưng cịn non tay 
nghề, thiếu kinh nghiệm giảng dạy và chủ nhiệm, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động 
giáo dục tồn diện của nhà trường rất lớn. Đội ngũ cĩ 4 giáo viên đang theo học cao học, 
Người thực hiện: Nguyễn Ngọc Oánh – Đơn vị: THCS&THPT Bàu Hàm – ĐN 7