Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp phát huy vai trò tự quản của Ban chỉ huy Liên đội

 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
 I. Đặt vấn đề
 Đảng ta và Bác Hồ coi công tác thiếu niên nhi đồng là sự nghiệp đào tạo một lớp 
người mới cho đất nước. Bác Hồ nói “ Ngày nay chúng là nhi đồng, ít năm sau chúng sẽ 
là công dân, cán bộ.” Đảng ta đặc biệt quan tâm đến lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng, để tạo 
nên một lớp người mới phát triển toàn diện. Đảng ta từng nhấn mạnh “Tiền đồ rạng rỡ 
của Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa nằm trong tay thanh niên, thiếu niên nhi đồng”
 Thực tiễn trong những năm đổi mới vừa qua cho thấy Đội Thiếu Niên Tiền Phong 
(TNTP) Hồ Chí Minh ngày càng trở thành một lực lượng giáo dục không thể thiếu đối 
với thiếu niên nhi đồng trong trường học. Đội TNTP Hồ Chí Minh với nội dung đặc 
trưng mang tính quần chúng, tính chính trị, tính giáo dục đã góp phần với nhà trường 
giáo dục toàn diện cho đội viên, học sinh, là nơi tập hợp và giáo dục các em học sinh 
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
 Đặc biệt là trong công tác xây dựng và tổ chức các hoạt động Đội TNTP Hồ Chí 
Minh, thì lực lượng chỉ huy đội rất là quan trọng. Đó là Ban chỉ huy (BCH) Liên đội, 
đây là lực lượng chính điều hành mọi hoạt động của Đội, là yếu tố quyết định sự thành 
công của công tác Đội và phong trào thiếu nhi. Không có Ban chỉ huy đội giỏi biết tự 
quản tức là không có Liên đội mạnh.
 Từ trong thực tiễn, qua những năm phụ trách Công tác Đội tại trường TH Lê 
Hồng Phong tôi vẫn cảm thấy một vài em trong BCH Liên Đội vẫn chưa thực sự phát 
huy hết khả năng, chưa có tính chủ động, sáng tạo trong hoạt động Đội, dẫn đến một số 
hoạt động công tác Đội còn bị tính rập khuôn, chưa cótính bức phá! Chưa phát huy tốt 
được vai trò tự quản của Ban Chỉ Huy Liên Đội. 
Là một giáo viên – Tổng Phụ trách Đội, tôi luôn băn khoăn, trăn trở phải làm sao để 
nâng cao chất lượng hoạt động công tác Đội, thông qua việc phát huy phát huy vai trò 
của BCH Liên Đội. Chính vì vậy ngay từnăm học 2017 – 2018 tôi đã tiến hành nghiên 
cứu và lựa chọn đề tài: “Một số giải pháp phát huy vai trò tự quản của Ban chỉ huy 
Liên đội”đểáp dụng vào thực tế nhằm nâng cao chất lượng công tác Đội tạiLiên Đội 
Trường tiểu học Lê Hồng Phong.
 II. Mục đích của đề tài:
 Nghiên cứu những phương pháp, hình thức tổ chức thực hiện nhằm giúp phát huy 
những thế mạnh của từng thành viên trong BCH Liên Đội, lựa chọn một số giải phápbồi 
dưỡng, khích lệ để tăng cường tính tích cực, tự giác, sáng tạo trongBan chỉ huy Liên 
đội, phát huy tính tự quản của trong mọi hoạt động công tác Đội của BCH Liên Đội!
 Giúp toàn thể Đội viên trong Liên Đội có ý thức thi đua thực hiện tốt các phong 
trào, các hoạt động Đội, nhằm nâng cao chất lượng hoạt động Đội tại đơn vị, góp phần 
giáo dục toàn diện cho học sinh.
 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1 hiện đúng nguyên tắc, nội qui, qui định của Liên Đội, của Nhà trường, mà còn giúp đỡ 
các bạn có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong cuộc sống, hoàn thành tốt các nề nếp, 
các phong trào thi đua trong Liên Đội. BCH Liên Đội trở thành những nhân tố tốt, là 
những tấm gương sáng được Đội viên, Nhi Đồng toàn trường yêu mến, nể phục và noi 
theo.
 II. Thực trạng vấn đề: 
 Liên Đội TH Lê Hồng Phong có 10 Chi Đội và 14 lớp Nhi Đồng với 3 phân hiệu ở 
3 địa bàn khác nhau, trong đó có 2 phân hiệu đóng trên địa bàn buôn khó khăn (Buôn 
Eana và buôn Drai) nên công tác Đội rất khó để tập trung. Trong nhiều năm qua hoạt 
động Công tác Đội chưa phát huy được tính tự quản, tự giác của Ban chỉ huy Liên Đội, 
đặc biệt là ở các phân hiệu. Tổng phụ trách Đội vẫn còn làm thay cho các em một số 
công việc. Dẫn đến kết quả hoạt động Công tác Đội tại liên đội chưa đồng bộ, chưa phát 
huy vai trò của tập thể, chưa đạt kết quả cao.
 Các BCH Liên, Chi Đội, chưa thật sự chủ động, nhiệt tình trong các hoạt động, 
còn trông chờ vào các Giáo viên phụ trách, tổng phụ trách Đội.
 Nguyên nhân là do: bầu chọn BCH Liên Đội trong Đại hội Đội chưa phát huy 
tính xung phong, ứng cử, mà chủ yếu dựa vào sự đề cử của Đội viên, mà các em đề cử 
đôi khi còn dựa vào cảm tính, tình cảm cá nhân...dẫn đến việc chưa chọn được đúng đối 
tượng vào BCH Liên Đội, các thành viên BCH chưa biết chủ động, chưa nhiệt tình 
trong quá trình chỉ huy Liên Đội.
 Một số thành viên BCH Liên Đội còn chưa hiểu và ý thức được vai trò của mình 
trong tập thể. Ban chỉ huy Liên đội chưa phát huy được hết năng lực của mình, chưa chủ 
động trong mọi hoạt động, chưa mạnh dạn phát biểu ý kiến, xây dựng kế hoạch tổ chức 
các hoạt động.
 Ban chỉ huy Liên Đội còn thiếu các kiến thức, kỹ năng về tổ chức hoạt động công 
tác Đội dẫn đến việc các em thiếu tự tin trong khi tổ chức,còn lúng túng trong việc chỉ 
huy, điều khiển các hoạt động Đội, từ đó chưa tạo được uy tín cao trong tập thể nên khó 
quản được nề nếp, qui định cũng như đẩy mạnh hiệu quả phong trào hoạt động trong 
Liên Đội.
 Mặt khác, do GV Tổng Phụ trách cũng chưa thật sự tin tưởng các em, còn có tư 
tưởng “phải cầm tay chỉ việc” đôi khi còn hay ôm đồm, làm thay công việc cho BCH 
Liên Đội, dẫn đến thói quen ỷ lại, chưa có trách nhiệm cao, chưa chủ động và chưa phát 
huy tích cực đúng vai trò của mình trước tập thể. Từ đó dẫn đến kết quả các phong trào 
hoạt động các năm chưa được cao. Cụ thể:
 CÁC PHONG TRÀO 
 STT N.H 2015 -2016 N.H 2016 -2017 Ghi chú
 THI ĐUA
 1 Tiết kiệm 2.021.000đ 2.321.000đ
 2 Kếhoạch nhỏ đợt 1 330kg 350kg
 3 Kế hoạch nhỏ đợt 2 545.000đ 645.000đ
 3 + Ngoài ra: Khi đã có định hướng một số em vào Ban chỉ huy Liên Đội, tôi hướng 
dẫn cho các em tập viết bản tự thuyết trình ứng cử trước toàn Liên Đội để giới thiệu bản 
thân, và lời hứa thực hiện nhiệm vụ. Điều này là đặc biệt cần thiết vì: Bản thân các em 
được rèn tính mạnh dạn, chủ động, tự tin, ý thức được trách nhiệm của mình với nhiệm 
vụ. Mặt khác để cho tất cả Đội viên hiểu rõ hơn về vai trò của BCH Liên Đội, tạo sự tin 
tưởng và thực hiện theo sự chỉ đạo của BCH Liên Đội.
 -Tóm lại:Qua các bước thực hiện biện pháp “lựa chọn Đội ngũ BCH Liên Đội” tôi đã 
lựa chọn ra các nhân tố có đầy đủ tố chất, tiêu chuẩn của người chỉ huy, có sự ủng hộ 
của giáo viên phụ trách, được sựtin tưởng, tín nhiệm của các bạn Đội viên, hơn nữa, 
qua thử thách và các tình huống đưa ra, tôi đã củng cố thêm niềm tin đối với các em. Đó 
là các điều kiện cần thiết và là cơ sở, là tiền đề để có được một bộ máy BCH Liên Đội 
tự quản hiệu quả.
 Hình 1: Bộ máy BCH nhiệt tình, năng động chuẩn bị ra mắt toàn Liên Đội
 * Biện pháp 2: Giao nhiệm vụ - bồi dưỡng, tập huấn công tác:
 -Phân công , giao nhiệm vụ cụ thểcho từng thành viên BCH Liên Đội: Sau khi đã 
bầu chọn được BCH Liên Đội ,TPT Đội dựa vào năng lực của mỗi em để giao nhiệm 
vụ cho các em phụ trách từng mảng riêng: Phụ trách văn thể mỹ, Phụ trách cờ đỏ, phụ 
trách Sao nhi, phụ trách Lao động, phụ trách Nghi lễ, phụ trách Phát thanh măng 
non,Phụ trách quản lí sổ sách Đội, Phụ trách các phong trào thi đua,các hoạt động...vv. 
Mỗi em Phụ trách chính sẽ phải có trách nhiệm thành lập một đội hoạt động riêng trong 
đó sẽ có “Đội trưởng” “đội phó” và “thư ký” cùng với một số thành viên hỗ trợ. Ví dụ:
 DANH SÁCH BAN CHỈ HUY LIÊN ĐỘI NĂM HỌC 2018 - 2019
 5 + Bồi dưỡng kỹ năng tổ chức điều hành của BCH:
 Bồi dưỡng các thủ tục, nghi lễ của đội: Lễ Chào cờ, lễ kết nạp đội viên, lễ phát 
động chủ đề...
 Bồi dưỡng các phương pháp tổ chức: Tổ chức các buổi hoạt động tập thể, tổ chức 
các các tiết sinh hoạt, các trò chơi....
 + Bồi dưỡng tác phong chuẩn mực của BCH: 
 Bồi dưỡng theo nhiệm vụ được phân công: Giúp các em thạo việc, có bản lĩnh 
trong giao tiếp và phối hợp với người khác. 
 Bồi dưỡng khả năng tổ chức và quản lí một cách toàn diện, khoa học.
 Bồi dưỡng BCH trở thành một cán bộ mẫu mực có kỹ năng nghiệp vụcó uy tín 
trong tập thể. 
 + Bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ Đội: 
 Thực hành các động tác nghi thức và phương pháp hướng dẫn nghi thức cho các 
bạn.
 Các kỹ năng sinh hoạt Đội: hướng dẫn Đội viên sinh hoạt Đội, sinh hoạt Sao nhi.
 - Tóm lại: Qua biệnpháp “Giao nhiệm vụ - bồi dưỡng, tập huấn công tác”Người 
 TPT đã hình thành được một đội ngũ BCH Liên Đội với bộ máy hoạt động rất khoa 
 học và chuyên nghiệp, được trang bị đầy đủ kiến thức, phương pháp và kỹ năng để có 
 thể tổ chức các hoạt động Đội một cách hiệu quả nhất, nhằm đạt được kết quả cao nhất 
 trong công tác Đội tại trường học.
 Hình 2 : Các em BCH LĐ đã có thể tự chủ động trong mỗi công việc
 7 Hình 4: BCH Liên Đội ở các phân hiệutổ chức sinh hoạt trong tiết chào cờ.
 * Biện pháp 2: Kiểm tra và đánh giá công việc:
 - Kiểm tra: 
 + Sau khi các em hoàn thành nhiệm vụ mỗi tuần, mỗi tháng, Ban chỉ huy Liên Đội lại 
họp định kỳ để kiểm tra đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các em, đánh giá 
được năng lực, ưu điểm, khuyết điểm của từng em. Từ đó đề ra những hướng khắc phục 
các mặt hạn chế, phát huy tối đa những năng lực vượt trội, rút kinh nghiệm để phân 
công và giao nhiệm vụ phù hợp hơn cho những lần tiếp theo.
 +Ghi lại những thông tin cần lưu ýsau kiểm tra:Trong quá trình kiểm tra, giám sát, 
hướng dẫn, đánh giá công việc, thì người Tổng phụ trách Đội cần có một sổ tay ghi 
chép riêng, để ghi chú lại những thông tin cần lưu ý để xác nhận kết quả, động viên, 
khích lệ, nhắc nhở hay hướng dẫn cho các em, tạo hướng đi đúng đắn, hiệu quả trong 
công việc của các em.
 - Động viên, khích lệ, khen thưởng: 
 + Ghi nhận, TPT phải ghi nhận kết quả các em làm được để tuyên dương, khen 
thưởng, động viên, khích lệ tinh thần các em trong Ban chỉ huy Liên Đội, tạo động 
lựccho các em phát huy hết khả năng tính tích cực, sáng tạo để hoàn thành tốt công việc 
của mình.
 +Khen thưởng phải công bằng, khách quan, chính xác và kịp thời để tạo niềm tin cho 
các em nỗ lực, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ tốt hơn.
 - Tóm lại: Sau “Kiểm tra, đánh giá công việc” TPT giúp các em luôn có tinh thần tích 
cực, tự giác hơn với nhiệm vụ của mình, giúp các em nâng cao ý thức thi đua thực hiện 
xuất sắc mọi công việc được giao.
 9 Hình 7: Hoạt động múa hát tập thể sân trường do các em trong BCH hướng dẫn, tập 
luyện.
 IV. Tính mớicủa giải pháp: 
 Theo điều lệ Đội TNTP Hồ Chí Minh, nguyên tắc hoạt động của Đội là đề cao 
nguyên tắc tự quản – tự giáo dục của đội viên, và để cho tổ chức Đội được phát huy tối 
đa nguyên tắc đó thì bộ máy BCH Liên Đội là đội ngũ chủ chốt và không thể thiếu. Với 
những giải pháp cụ thể như trên, các em trong Ban chỉ huy Liên Đội đã tự giác thực 
hiện công việc của mình một cách tích cực, tự tin và năng động sáng tạo, tạo cho các em 
có không khí làm việc thoải mái. Đặc biệt các em đã thể hiện được tính tích cực, tự giác, 
tự quản, tự chủ trong công việc, đã tập dượt cho các em thực hành dân chủ, có thói quen 
xử lý mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, quyền lợi và nghĩa vụ để đưa phong trào của 
Liên Đội được đi vàokhuôn khổ, có chiều sâu.Trong quá trình làm việc tôi có thể gặp gỡ 
riêng từng em trong BCH để kịp thời động viên khích lệ những cố gắng của từng em, 
tạo điều kiện để mỗi em phát huy tốt nhất thế mạnh của mình và góp ý chân thành về 
những hạn chế thiếu sót có thể có. Từ đó giúp mỗi em dần dần tiến bộ, trưởng thành. 
Điều quan trọng là không bao giờ làm mất tính tự chủ, tự tin trong các em.
 Tổng phụ trách Đội phải tin tưởng vào khả năng của các em, mạnh dạn giao công 
việc cho các em, không nên nghĩ các em con nhỏ chưa làm được nên việc gì cũng làm 
thay. Muốn các em làm tốt thì ban đầu giao việc dễ, kèm cặp sau đó giao việc khó dần, 
Tổng phụ trách rút dần vai trò của mình để các em thay thế dưới sự hướng dẫn của 
mình. Phải kiên trì không nóng vội trong giao việc, nên để các em phát biểu ý kiến của 
mình để tìm phương pháp giải quyết công việc và sau mỗi công việc nên để các em tự 
kiểm điểm, rút ra bài học kinh nghiệm. Sau đó Tổng phụ trách mới đưa ý kiến, hướng 
cho các em biết cách làm.
 V. Hiệu quả SKKN: 
 Sau thời gian áp dụng đề tài vào thực tế tại Liên đội, tôi nhận thấy hoạt động Công 
tác Đội của Liên Đội ngày càng phát triển. Các em trong Ban chỉ huy Liên Đội luôn có 
tinh thần tự giác, tích cực, sáng tạo, khẳng định mình trong mọi hoạt động Đội, hoàn 
thành tốt mọi công việc được giao, trở thành cánh tay đắc lực của Tổng phụ trách Đội. 
 11