Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lí hoạt động dạy học tại trường THCS Quang Trung

 I.1. Lí do chọn đề tài:
 Thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII và các chủ trương của Đảng, 
Nhà nước về định hướng chiến lược phát triển giáo dục-đào tạo trong thời kỳ công 
nghiệp hóa, hiện đại hóa, lĩnh vực giáo dục và đào tạo nước ta đã đạt được những 
thành tựu quan trọng, góp phần to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 
Cụ thể là: Đã xây dựng được hệ thống giáo dục và đào tạo tương đối hoàn chỉnh từ 
mầm non đến đại học. Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục, đào tạo được cải thiện rõ rệt 
và từng bước hiện đại hóa. Số lượng học sinh, sinh viên tăng nhanh, nhất là ở giáo 
dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Chất lượng giáo dục và đào tạo có tiến bộ. Đội 
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục phát triển cả về số lượng và chất lượng, với 
cơ cấu ngày càng hợp lý
 Những thành tựu và kết quả nói trên, trước hết bắt nguồn từ truyền thống hiếu 
học của dân tộc; sự quan tâm, chăm lo của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và 
các đoàn thể nhân dân, của mỗi gia đình và toàn xã hội; sự tận tụy của đội ngũ nhà 
giáo và cán bộ quản lý giáo dục; sự ổn định về chính trị cùng với những thành tựu 
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
 Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu, 
nhất là giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Hệ thống giáo dục và đào tạo thiếu 
liên thông giữa các trình độ và giữa các phương thức giáo dục, đào tạo; còn nặng lý 
thuyết, nhẹ thực hành. Đào tạo thiếu gắn kết với nghiên cứu khoa học, sản xuất, 
kinh doanh và nhu cầu của thị trường lao động; chưa chú trọng đúng mức việc giáo 
dục đạo đức, lối sống và kỹ năng làm việc. Phương pháp giáo dục, việc thi, kiểm 
tra và đánh giá kết quả còn lạc hậu, thiếu thực chất. Quản lý giáo dục và đào tạo 
còn nhiều yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục bất cập về chất 
lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát 
triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp
 Một trong những nguyên nhân dẫn đến những tồn tại, yếu kém trên đây là do 
công tác quản lý của Hiệu trưởng, đặc biệt là công tác quản lí hoạt động dạy và 
học, đây là hoạt động chủ yếu trong nhà trường, nó giữ vị trí trung tâm, chiếm hầu 
hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học, nó chi phối 
các hoạt động giáo dục khác, đồng thời nó quyết định kết quả đào tạo của nhà 
trường. Việc dạy của thầy và việc học của trò có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, bổ 
sung cho nhau. Do đó quản lí hoạt động dạy và học là nhiệm vụ hàng đầu đặc biệt 
quan trọng, là trọng tâm trong quản lý của người hiệu trưởng. Song nhìn chung, 
hoạt động dạy học hiện nay trong nhà 
 1 Trước hết bản thân người hiệu trưởng phải tự bồi dưỡng về phẩm chất chính 
trị, đạo đức lối sống, năng lực quản lí, năng lực chuyên môn nghiệp vụ bằng nhiều 
hình thức như: Tự bồi dưỡng, bồi dưỡng qua các lớp học như lớp trung cấp lí luận 
chính trị - hành chính, lớp bồi dưỡng cán bộ quản lí, qua các lớp tập huấn ngắn hạn 
hoặc qua học hỏi các cán bộ quản lí dày dạn kinh nghiệm...Có như vậy người hiệu 
trưởng mới thực sự là tấm gương cho cán bộ, giáo viên trong trường học tập và nể 
phục. Khi đó mọi kế hoạch, quyết định quản lí mới có giá trị và tính khả thi cao.
 Tổ chức cho cán bộ, giáo viên học tập Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ XI, 
nghiên cứu nhiệm vụ của gíáo dục đào tạo mà Đại hội Đảng đã định hướng; từ đó 
nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác trong công tác giảng dạy.
 Xây dựng chương trình hành động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức 
Hồ Chí Minh”, đó là tấm gương trọn đời phấn đấu hy sinh vì sự nghiệp giải phóng 
dân tộc; là tấm gương của ý chí và nghị lực vượt qua mọi thử thách, khó khăn để 
đạt mục đích cách mạng; là tấm gương tin tưởng, kính trọng nhân dân, hết lòng, hết 
sức phục vụ nhân dân; là một con người nhân ái, vị tha, khoan dung, nhân hậu hết 
mực vì con người; là tấm gương cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đời riêng 
trong sáng, nếp sống giản dị và đức khiêm tốn phi thường.
 Xây dựng cái “Tâm” cho giáo viên sao cho mỗi giáo viên là một tấm gương 
sáng cho học sinh noi theo; xây dựng chương trình hành động nhằm nâng cao đạo 
đức nhà giáo; giáo dục tính trung thực cho học sinh; mỗi cán bộ quản lý có trách 
nhiệm trong việc ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực trong nhà trường. 
 Thực hiện tốt giải pháp này tất cả đội ngũ giáo viên thực hiện công tác dạy 
học nói chung và trường THCS Quang Trung nói riêng sẽ có ý thức tự giác cao 
trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình. Sẽ không còn hiện tượng thực hiện vì đối 
phó với các cấp quản lý, mà là sự tự nguyện thực hiện nhiệm vụ vì lương tâm nghề 
nghiệp, vì tình cảm thực sự của người thầy, học sinh sẽ tin tưởng vào sự tận tâm 
của thầy cô, Chắc chắn các em sẽ có ý thức hơn trong học tập. Điều này không chỉ 
làm cho chất lượng giảng dạy và học tập của học sinh được nâng lên mà quan trọng 
hơn là góp phần thực hiện thắng lợi các cuộc vận động và thi đua mà toàn ngành 
chúng ta đang thực hiện.
 Thứ hai là : Làm tốt công tác quản lý, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên:
 Mặc dù công tác quản lý, bồi dưỡng giáo viên tại các trường trung học cơ 
sở trong những năm qua đã được thực hiện thường xuyên, tuy nhiên hình thức chưa 
đa dạng, chưa kịp thời, trong khi đó công tác bồi dưỡng giáo viên đòi hỏi phải luôn 
được chú trọng trong tất cả các cơ quan, đơn vị. Bởi vì: Kho tàng tri thức của 
 3 để làm tốt công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên: Dựa vào tổ chức nòng cốt là chi 
bộ Đảng, Công đoàn và Đoàn thanh niên để tổ chức tốt các phong trào thi đua tu 
dưỡng, rèn luyện cho đội ngũ giáo viên, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên về tư 
tưởng, đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Thông 
qua việc học tập nghiên cứu, nghe báo cáo sinh hoạt tập thể, duy trì tốt phong trào 
“Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo”, “Dân chủ - 
kỉ cương - tình thương - trách nhiệm”,“ Dạy tốt, học tốt”. Người hiệu trưởng phải 
biết kết hợp các đoàn thể để bồi dưỡng đạo đức, tác phong, nâng cao tầm hiểu biết 
cho đội ngũ giáo viên, đặc biệt bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên cách ứng xử tình 
huống sư phạm một cách khoa học. 
 Thực hiện nề nếp sinh hoạt chuyên môn và đa dạng hoá các loại hình bồi 
dưỡng, tự bồi dưỡng cho đội ngũ như :
 Bồi dưỡng theo chuyên đề do Phòng GD-ĐT tổ chức. Sau mỗi lần tiếp thu 
chuyên đề về trường, BGH cùng tổ trưởng đi sâu nghiên cứu kĩ chuyên đề, bàn bạc 
và thống nhất phương án triển khai, đồng thời cử giáo viên dạy giỏi hoặc giáo viên 
có năng lực khá dạy mẫu, để đội ngũ nắm bắt cụ thể hơn nội dung của chuyên đề. 
Mỗi một chuyên đề như vậy yêu cầu giáo viên xem xét nghiên cứu và qua thực tế 
để rút ra những ưu điểm và tồn tại. Đây cũng là hình thức tự học, tự bồi dưỡng để 
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho mỗi giáo viên.
 Tổ chức viết sáng kiến kinh nghiệm và tham gia hội thảo về đổi mới phương 
pháp dạy học từng bộ môn, để nắm bắt một cách tường minh về phương pháp 
giảng dạy .
 Khuyến khích và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các giáo viên đi học tập 
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ thường xuyên ở các trường đào tạo hay đi 
học hỏi kinh nghiệm các đơn vị bạn cũng như học hỏi, trao đổi kinh nghiệm giữa 
các giáo viên trong trường.
 Trang bị đầy đủ các phương tiện cần thiết cho công tác bồi dưỡng như: Máy 
tính có nối mạng, các tài liệu, sách tham khảo...để giáo viên có điều kiện bồi dưỡng 
ở mọi thời điểm.
 Thực hiện tốt giải pháp trên chắc chắn trình độ chuyên môn nghiệp vụ của 
giáo viên sẽ ngày càng được nâng lên, điều đó sẽ giúp cho giáo viện thực hiện có 
hiệu quả hơn công tác dạy học của mình.
 Thứ ba là: Quản lý giờ dạy trên lớp có hiệu quả
 Giờ dạy trên lớp là hoạt động trọng tâm, cơ bản, chủ yếu không thể thay thế 
 trong trường học. Nếu quản lý có hiệu 
 5 thời gian đầu tư nhiều về nghiệp vụ chuyên môn cho giáo viên
 Thực hiện tốt quản lý và kiểm tra giờ dạy trên lớp là giải pháp cần thiết để 
trực tiếp nâng cao hiệu quả dạy học không chỉ đối với giáo viên nói chung mà nó 
đặc biệt quan trọng và hiệu quả với các giáo viên chưa có ý thức trách nhiệm cao 
trong công việc. Đây là giải pháp giúp nhà quản lý đánh giá một cách thực chất và 
toàn diện đội ngũ, để có biện pháp điều chỉnh, rút kinh nghiệm trong công tác quản 
lý hoạt động dạy học của mình.
 Thứ tư là : Thường xuyên tìm hiểu, tham khảo ý kiến của phụ huynh và 
học sinh.
 Phụ huynh và học sinh là người trực tiếp tiếp nhận thông tin từ việc giảng dạy 
của giáo viên và là người phản ánh thông tin một cách toàn diện nhất, vì vậy qua 
học sinh, phụ huynh ta có thể nắm được những phản ánh hữu ích về hiệu quả quá 
trình dạy học cũng như các ứng xử trong quá trình giảng dạy và giáo dục học sinh 
của giáo viên từ đó có các biện pháp điều chỉnh kịp thời.
 Tuy nhiên sử dụng giải pháp này phải thật sự khoa học, tỉnh táo, phân tích, 
tổng hợp và có chọn lọc mới có thể có thông tin một cách chính xác, tránh nghe 
thông tin một chiều, phiến diện từ một vài cá nhân vì những lí do chủ quan nào đó, 
không vừa lòng với giáo viên đưa ra. Mặt khác người quản lí phải có kĩ năng lắng 
nghe và có biện pháp thu thập thông tin thường xuyên, cụ thể và chân thực nhất, 
đảm bảo không ảnh hưởng đến uy tín của giáo viên và cũng không làm cho học 
sinh, phụ huynh phải e ngại khi cung cấp thông tin và cũng không coi thường Thầy 
cô giáo trong nhà trường.
 Thứ năm là : Làm tốt công tác thi đua khen thưởng:
 Công tác đánh giá xếp loại và thi đua khen thưởng nếu không công bằng, 
khách quan, đúng đối tượng sẽ gây tâm lý chán nản, giảm ý chí phấn đấu cho đội 
ngũ vì « Phấn đấu lắm cũng vậy thôi, như nhau cả... ». Với tâm lý như vậy nhiều 
người sẽ giảm nhiệt huyết, chỉ còn dạy để đối phó, chỉ cần không vi phạm «cứ ba 
năm nâng lương là được rồi... » và sẽ dẫn đên hàng loạt tồn tại trên đây. 
 Do vậy để thực sự tạo được chất xúc tác cho đội ngũ luôn luôn tự học, tự 
rèn, tự phấn đấu để nâng cao trình độ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao người 
hiệu trưởng phải làm tốt công tác đánh giá, xếp loại và thi đua khen thưởng trong 
đơn vị.
 Trước hết xây dựng tiêu chí thi đua phải sát, đúng, phù hợp đồng thời phải 
được đưa ra thảo luận, biểu quyết, thống nhất để mọi thành viên được biết và vui 
vẻ phấn đấu thực hiện. Các tiêu chí thi đua cần gắn liền với chế độ khen thưởng 
 7 trưởng linh hoạt, sáng tạo, kiên trì và phải biết vận dụng sức mạnh tổng hợp của cả 
tập thể. Quản lý hoạt động dạy học là trách nhiệm của ban giám hiệu nhà trường, 
của tổ, nhóm chuyên môn trong đó vai trò của người Hiệu trưởng là điều kiện tiên 
quyết.
 Muốn quản lý có hiệu quả hoạt động dạy học, người Hiệu trưởng cần:
 Làm tốt công tác giáo dục nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, đạo đức 
nghề nghiệp cho giáo viên thường xuyên, liên tục và hiệu quả.
 Quản lý, sử dụng và bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ 
một cách hợp lý, đồng bộ.
 Quản lý tốt giờ dạy trên lớp của đội ngũ giáo viên bằng nhiều biện pháp và 
đa dạng hóa các hình thức kiểm tra giờ dạy trên lớp.
 Luôn có mối liên hệ mật thiết với phụ huynh, học sinh để nắm bắt tình hình 
đội ngũ cũng như tâm tư nguyện vọng của phụ huynh, học sinh một cách kịp thời.
 Tạo được đòn bẩy kích thích sự phấn đấu của đội ngũ bằng cách làm tốt 
công tác thi đua khen thưởng. 
 9