Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở trường THPT Nam Đàn 2

 PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 1. Lí do chọn đề tài 
 Chất lượng giáo dục là vấn đề luôn được xã hội quan tâm vì tầm quan 
trọng của nó đối với sự nghiệp phát triển đất nước nói chung và sự nghiệp giáo 
dục nói riêng. Chất lượng giáo dục cao mới đáp ứng được mục tiêu, nhiệm vụ 
đào tạo, góp phần đảm bảo nguồn nhân lực tốt cho công cuộc xây dựng và bảo 
vệ Tổ quốc. 
 Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) nhấn 
mạnh: chất lượng giáo dục được thể hiện trong bốn trụ cột “Học để biết; học để 
làm; học để chung sống và học để tồn tại”. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng 
giáo dục vừa là danh dự, vừa là lẽ sống của nhà trường các cấp trong xu thế 
quốc tế hội nhập hiện nay.
 Nâng cao chất lượng giáo dục là nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước 
ta đặc biệt quan tâm và luôn là nội dung quan trọng trong văn kiện của các kỳ Đại 
hội Đảng. Đặc biệt, trong các Nghị quyết của Đảng từ khi Việt Nam bước vào 
công cuộc đổi mới đến nay, quan điểm giáo dục của Đảng luôn thể hiện rõ tính 
nhất quán, phát triển, xem giáo dục là “quốc sách hàng đầu” nhằm nâng cao dân 
trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài đáp ứng sự nghiệp công nghiệp hóa và 
hiện đại hóa đất nước. 
 Trong hơn 30 năm đổi mới đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội, Việt Nam đã 
đạt được những thành tựu to lớn về kinh tế – xã hội và văn hóa – giáo dục. Tuy 
nhiên, kết quả đổi mới về giáo dục vẫn chậm hơn nhiều so với kinh tế, chất 
lượng giáo dục phổ thông nói chung và phổ thông trung học nói riêng còn thấp, 
quản lý giáo dục còn lỏng lẻo, thiếu khoa học, nhiều giáo viên vẫn chưa theo kịp 
bước tiến của công cuộc đổi mới, chưa vận dụng tốt các phương pháp dạy học 
mới, còn có lỗ hổng về kiến thức, chất lượng học tập của học sinh chưa thực 
chất, điểm số còn chạy theo thành tích, số học sinh chây lười trong học tập, 
không trung thực trong học tập còn nhiều, việc sử dụng cơ sở vật chất của nhà 
trường chưa hiệu quả, cơ sở vật chất cũng chưa đáp ứng được yêu cầu dạy – học 
của giáo viên và học sinh, vệ sinh môi trường chưa đảm bảo, tính xã hội hóa của 
trường học chưa cao, phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến trường học
 Trường THPT Nam Đàn 2 cũng nằm trong bối cảnh chung đó, kể từ khi 
thành lập đến năm 2015, nhà trường đã đạt được những thành tựu đáng kể trong 
việc nâng cao chất lượng giáo dục mà trọng tâm là chất lượng dạy và học. Bên 
cạnh đó nhà trường vẫn còn nhiều tồn tại cần khắc phục về công tác quản lý, về 
chất lượng đội ngũ giáo viên, về chất lượng học sinh giỏi, chất lượng học sinh 
đại trà, về cơ sở vật chất, về việc thực hiện xã hội hóa giáo dục, công tác an ninh 
trường học và bảo vệ môi trường Trong những năm gần đây, trên cơ sở đúc 
rút những việc làm được và chưa làm được của nhà trường và học tập kinh 
 1 - Giải pháp cũ tập trung chủ yếu ở nhiệm vụ dạy và học trên lớp, chưa coi 
trọng giáo dục toàn diện. Giải pháp mới mang tính toàn diện, đồng bộ gồm đổi mới 
về lãnh đạo, quản lí, bồi dưỡng đội ngũ, đổi mới phương pháp dạy và học, giáo dục 
đạo đức, lối sống, nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ, giáo viên, học sinh, xây 
dựng cơ sở vật chất, đảm bảo về môi trường, an ninh, xây dựng khối đoàn kết nhất trí 
trong nhà trường, tranh thủ sự ủng hộ của các lực lượng xã hội. 
 - Những giải pháp đưa ra trong đề tài được thực hiện và điều chỉnh qua 
từng năm học đã hình thành nề nếp giảng dạy, học tập, sinh hoạt tích cực trong 
Trường THPT Nam Đàn 2, giúp giáo viên, học sinh ngày càng gắn bó, tin yêu 
nhà trường và nhận được sự ủng hộ của các lực lượng xã hội nhất là phụ huynh, 
cựu học sinh. 
 - Giải pháp trong đề tài có thể áp dụng dễ dàng ở các trường phổ thông và 
đem lại hiệu quả cao trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.
 6. Cấu trúc của đề tài
 Phần một: Đặt vấn đề
 1. Lí do chọn đề tài
 2. Mục đích nghiên cứu
 3. Nhiệm vụ nghiên cứu
 4. Phương pháp nghiên cứu
 5. Điểm mới của đề tài
 Phần hai: Nội dung
 1. Cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn.
 2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục ở Trường THPT Nam 
Đàn 2 và kết quả đạt được 
 Phần ba: Kết luận
 1. Hiệu quả của đề tài.
 2. Nhận định về áp dụng sáng kiến kinh nghiệm và khả năng mở rộng đề tài.
 3. Bài học kinh nghiệm và đề xuất. 
 3 giáo dục; thực hiện nghiêm kỷ cương, nền nếp, dân chủ trong trường học, xây 
dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực 
học đường và thực hiện tốt vệ sinh trường học; tăng cường giáo dục chính trị tư 
tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, ứng xử văn hóa cho học sinh, sinh viên 
trong các cơ sở giáo dục”. 
 Quyết định số 06/2013/ QĐUBND của Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An về 
việc phê duyệt Quy hoạch phát triển giáo dục và đào tạo Nghệ An giai đoạn 2012 – 
2020 đã xác định rõ mục tiêu chung là: “Phát triển giáo dục và đào tạo một cách 
mạnh mẽ và toàn diện. Xây dựng Nghệ An trở thành Trung tâm giáo dục và đào 
tạo của vùng Bắc Trung bộ và cả nước. Gắn giáo dục – đào tạo với phát triển kinh 
tế – xã hội của tỉnh, khu vực và cả nước; chủ động hội nhập quốc tế”.
 1.1.2. Xuất phát từ nhận thức đúng đắn về “chất lượng giáo dục” và 
mục tiêu, nhiệm vụ nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường phổ thông
 Từ trước đến nay có nhiều cách hiểu về “chất lượng giáo dục” nhưng còn 
mang tính phiến diện, chủ yếu đồng nghĩa “chất lượng giáo dục” với kết quả 
học tập của học sinh qua điểm số, qua xếp loại học lực, tỷ lệ lên lớp hay lưu ban, 
xem “chất lượng giáo dục” là chất lượng con người được đào tạo từ hoạt động 
dạy học là chủ yếu. 
 Theo quan niệm khoa học và hiện đại, chất lượng giáo dục phải bảo đảm 
hai thuộc tính cơ bản, đó là tính toàn diện và tính phát triển. Tại Khoản 1, Điều 
2, Thông tư 61/2012/TT – BGDĐT, Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ rõ: “Chất lượng 
giáo dục là sự đáp ứng mục tiêu của cơ sở giáo dục hoặc chương trình giáo dục, 
đáp ứng các yêu cầu của Luật giáo dục, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 
Luật giáo dục, Luật giáo dục đại học, phù hợp với nhu cầu sử dụng nhân lực 
cho sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và cả nước”. Nghị quyết Đại 
hội Đảng toàn quốc lần thứ XI cũng khẳng định: “Giáo dục và đào tạo là quốc 
sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho 
giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế 
hoạch phát triển kinh tế – xã hội”.
 Xuất phát từ quan điểm trên chúng ta có thể khẳng định “chất lượng giáo 
dục” không chỉ biểu hiện qua điểm số của học sinh, mà là kết quả tổng hợp của 
mọi hoạt động trong trường học, từ cách thức tổ chức và quản lí, chất lượng đội 
ngũ giáo viên, thái độ và kết quả học tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện của 
học sinh đến cơ sở vật chất, cảnh quan, môi trường, an ninh, quan hệ giữa nhà 
trường với phụ huynh, nhà trường với xã hội 
 Mọi hoạt động giáo dục đều hướng tới mục đích nâng cao chất lượng giáo 
dục, xây dựng một nền giáo dục toàn diện, hiện đại. “Nâng cao chất lượng giáo 
dục” là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của trường học, là danh dự và uy 
tín của mỗi nhà trường nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục con người Việt Nam 
phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, 
 5 1.2.2. Xuất phát từ thực trạng chất lượng giáo dục ở Trường THPT 
Nam Đàn 2 trong những năm qua 
 - Thuận lợi cơ bản
 Trường cấp 3 Nam Đàn 2, nay là trường THPT Nam Đàn 2 được thành lập 
tháng 8-1965 trên vùng đất giàu truyền thống cách mạng, hiếu học, khoa bảng, 
nhiều nhân tài. Việc ra đời của ngôi trường ngày đó đã mang lại một luồng sinh 
khí mới, sự phát triển mới trên nhiều lĩnh vực cho 9 xã thuộc vùng khó khăn của 
huyện Nam Đàn và một số xã của huyện Đức Thọ- Hà Tĩnh.
 Hiện nay, trường THPT Nam Đàn 2 có quy mô 30 lớp, với 1200 học sinh. 
Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên có 79 người, trong đó 73 cán bộ, giáo viên, 
33 người có trình độ thạc sỹ, chi bộ có 50 đảng viên, 01 đ/c có trình độ cao cấp 
chính trị, 06 đ/c có trình độ trung cấp chính trị. 
 Chi bộ và Ban giám hiệu nhà trường hàng năm đã đề ra phương hướng, kế 
hoạch nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, khuyến khích giáo viên nâng cao 
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu dạy và học. Nhiều giáo viên có 
ý thức trong việc trau dồi kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, bước đầu đổi mới 
phương pháp dạy học, quan tâm và thương yêu học sinh, xứng đáng là tấm 
gương sáng cho học sinh noi theo.
 Học sinh của nhà trường chủ yếu xuất thân từ các gia đình thuần nông, đa 
số các em chăm ngoan, hiền lành, có ý thức trong học tập và rèn luyện. Một số 
học sinh đã cố gắng vươn lên trong học tập đạt danh hiệu học sinh giỏi toàn 
diện, học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp trường.
 Trải qua hơn nửa thế kỉ xây dựng và phát triển, nhà trường đã đạt được 
những thành tích đáng kể trong công tác dạy và học, giáo dục, rèn luyện đạo đức 
lối sống cho học sinh, các phong trào thi đua ngày càng thực chất và hiệu quả 
hơn, cơ sở vật chất được tăng cường. 
 - Khó khăn, yếu kém
 Trường đóng trên địa bàn xã Nam Trung, huyện Nam Đàn, một vùng quê 
thuần nông bên hữu ngạn sông Lam thường xuyên bị lũ lụt, giao thông cách trở, 
đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, nhiều 
cha mẹ phải đi làm ăn xa nhà nên việc giáo dục, nhắc nhở con cái học hành rất 
hạn chế.
 Công tác quản lý còn lỏng lẻo, sự phân công, phân nhiệm trong Ban giám 
hiệu chưa rõ ràng, công tác kiểm tra giám sát chưa cụ thể, chưa thường xuyên.
 Đội ngũ giáo viên chất lượng chưa cao và chưa đồng đều, giáo viên đa 
phần còn trẻ ( dưới 40 tuổi), chưa có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy, số giáo 
viên giỏi tỉnh, giáo viên cốt cán còn ít, nhiều môn chưa có giáo viên giỏi cấp 
 7 - Một số kết quả trong những năm học 2013 – 2014; 2014 – 2015 của 
Trường THPT Nam Đàn 2:
+ Về đội ngũ giáo viên: 
 Năm học Năm học
 2013-2014 2014-2015
 Tổng số GV 77 77
 Tổng số GV dạy giỏi cấp trường
 21 25 
 Tổng số GVDG cấp tỉnh 7 7
 GV có trình độ thạc sỹ 29 30
+ Vê học sinh:
 Năm học Năm học 
 2013-2014 2014-2015
 Tổng số 1285 1241
 Lưu ban 2 9
 Bỏ học 25 19
 Số học sinh tốt nghiệp 453/458= 98,90% 356/413= 86,19 %
 Tổng số học sinh giỏi cấp tỉnh 35/56=62,5% 18/28=64,28%
 Tỷ lệ thi đỗ vào các trường ĐH, CĐ 51,02% 47,35%
 Học lực Hạnh kiểm
 Loại Loại Loại Loại 
 Năm học TB, Yếu TB, Yếu
 giỏi khá Tốt khá
 (%) ( %) (%) ( %)
 (%) (%) (%) (%)
 2013 - 106 656 503 20 1019 207 48 11
 2014
 (1285 hs) ( 8,25) (51,05) (39,14) (1,55) ( 79,3) ( 16,11) (3,74) ( 0,86)
 2014 -
 110 635 481 15 1013 179 40 9
 2015
 ( 8,86) (51,17) (38,75) (1,22) (81,62) (14,42 ) (3,22) (0,74)
 (1241hs)
 9 CHƯƠNG 2.
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THPT NAM ĐÀN 2 
 2. 1. Một số giải pháp thực hiện
 2.1.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Chi bộ Đảng, vai trò quản lý của 
Ban giám hiệu và các tổ chuyên môn trong nhà trường 
 - Tăng cường sự lãnh đạo của Chi bộ Đảng trong trường học là giải pháp 
mang tính quyết định giúp nhà trường hoàn thành nhiệm vụ chính trị, nâng cao 
chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới căn bản và toàn 
diện giáo dục, đào tạo hiện nay:
 + Vào đầu năm học, căn cứ kết quả đạt được của năm học trước và tình 
hình của năm học mới Chi bộ họp, thảo luận và đề ra nghị quyết, chỉ đạo nhà 
trường thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu, kế hoạch đề ra.
 + Sau đó, Ban giám hiệu dự thảo báo cáo tổng kết thực hiện nhiệm vụ của 
năm học trước, phương hướng nhiệm vụ, chỉ tiêu, giải pháp của năm học mới và 
gửi bản dự thảo cho các tổ chuyên môn, Công đoàn, Đoàn thanh niên để thảo 
luận, góp ý và kiến nghị, đề xuất những vướng mắc liên quan đến chỉ tiêu, chuyên 
môn, chế độ chính sách,... Tiếp theo, Ban giám hiệu tập hợp ý kiến thảo luận và 
Họp lãnh đạo mở rộng để xem xét các ý kiến đóng góp của các bộ phận, khi đã cơ 
bản đi đến thống nhất thì lãnh đạo trường phối hợp với Công đoàn nhà trường tiến 
hành tổ chức hội nghị Cán bộ, viên chức một cách dân chủ, tập trung để ra Quyết 
nghị về mục tiêu, nhiệm vụ, phương hướng cho năm học mới. Nhờ vậy, Quyết 
nghị của Hội nghị vừa đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn, vừa gắn liền với 
nhiệm vụ chung của toàn ngành và phù hợp với đặc điểm của nhà trường.
 - Để nâng cao vai trò quản lý, Ban giám hiệu đã có sự phân công nhiệm 
vụ cụ thể cho từng đồng chí, các lĩnh vực công tác được phân công rõ ràng nên 
việc điều hành, chỉ đạo được thuận lợi:
+ Ông: Hồ Quốc Việt - Hiệu trưởng:
 Phụ trách chung mọi công việc của nhà trường: xây dựng kế hoạch, tổ chức, 
chỉ đạo, kiểm tra việc triển khai thực hiện nhiệm vụ của Phó hiệu trưởng, các tổ 
trưởng và các bộ phận trong toàn trường.
 Trực tiếp phụ trách: Công tác tư tưởng; tổ chức cán bộ; tuyển sinh; tài chính, 
đối ngoại; thi đua khen thưởng; chế độ chính sách đối với viên chức, học sinh; quản 
lý hồ sơ Cán bộ, viên chức; giải quyết khiếu nại tố cáo; xây dựng kế hoạch năm 
học, kế hoạch tháng, kế hoạch tuần và làm trưởng ban một số ban trong nhà trường.
 Sinh hoạt chuyên môn ở tổ Văn- Ngoại ngữ.
 + Ông: Lê Văn Quyền - Phó hiệu trưởng:
 Quản lý các hoạt động của nhà trường khi được Hiệu trưởng ủy quyền.
 11