Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp ngăn chặn, xóa bỏ ảnh hưởng tiêu cực của tình yêu học đường, nạn Tảo hôn ở nữ giới

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
 TRƯỜNG THPT HOÀNG MAI 2
 TRƯỜNG THPT NAM YÊN THÀNH
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
i ĐỀ TÀI
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NGĂN CHẶN, XÓA BỎ HỆ QUẢ TI
 _____: ___ ______ __________
I CỰC TRONG TÌNH YÊU HỌC ĐƯỜNGGIỚI - NẠN TẢO HÔN Ở N
I Lĩnh vực: Chủ nhiệm
 Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Nga
 Đồng tác giả: Nguyễn Thị Thúy Hà
 NĂM HỌC 2021 - 2022
 ĐT: 0962857866 3. Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, địa phương 20
4. Tăng cường tính trải nghiệm thực tiễn, rèn luyện kĩ năng sống cho học 21
sinh
IV. Kết quả đạt được, bài học kinh nghiệm và hướng phát triển của đề tài 25
1. Kết quả đạt được 25
1.1 Kết quả qua phỏng vấn, điều tra, khảo sát 25
1.2. Kết quả rèn luyện và học tập của học sinh 26
1.3. Đối với giáo viên chủ nhiệm 27
2. Bài học kinh nghiệm 27
2.1. Cần phải xây dựng kế hoạch cụ thể, phù hợp với điều kiện, tình hình 27
thực tế của lớp
2.2. Lựa chọn, xác định nội dung trọng tâm để tuyên truyền cho phù hợp 28
trong các giờ sinh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế của lớp học
2.3. Phối hợp chặt chẽ với cán bộ lớp, cán bộ đoàn, GV bộ môn, các tổ chức 28
trong nhà trường để tuyên truyền đạt hiệu quả cao
2.4. GVCN phải luôn thấu hiểu học sinh để kịp thời ứng phó với mọi tình 28
huống có thể xảy ra đối với học sinh của mình
3. Hướng phát triển của đề tài 28
 PHẦN III. KẾT LUẬN 29
1. Kết luận 29
2. Kiến nghị, đề xuất 29
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 31
 PHỤ LỤC 32 ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NGĂN CHẶN, XÓA BỎ HỆ QUẢ TIÊU 
 CỰC TRONG TÌNH YÊU HỌC ĐƯỜNG - NẠN TẢO HÔN Ở NỮ GIỚI
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
 Giáo viên chủ nhiệm là người có vai trò quan trọng trong việc hình thành, 
phát triển nhân cách và kĩ năng sống của HS, là người chịu trách nhiệm thực hiện 
mọi quyết định quản lý của Hiệu trưởng đối với lớp mình phụ trách, là người vạch 
kế hoạch, tổ chức cho lớp mình thực hiện các chủ đề theo kế hoạch và theo dõi, 
đánh giá việc thực hiện của các học sinh. Đồng thời GVCN cũng là người phối 
hợp với các GV bộ môn, các tổ chức, đoàn thể trong nhà trường trong đó quan hệ 
nhiều ở cấp THPT là tổ chức Đoàn trường, chi đoàn GV, Hội CMHS để làm tốt 
công tác dạy học, giáo dục HS lớp mình phụ trách.
 Mỗi học sinh khi trải qua kỳ thi vào lớp 10 đều có mong muốn và khát vọng 
cháy bỏng là được đỗ vào trường THPT mà mình lựa chọn, được gặp gỡ bạn bè 
mới, thầy cô mới, được học tập kiến thức cao hơn để có một hành trang vững chắc 
bước vào đời, trở thành con người có ích cho gia đình, cho đất nước. Những ước 
mơ chính đáng đó, không phải ai cũng thực hiện được vì một số học sinh, nhất là 
HS nữ đã khép lại trang đời áo trắng tuổi học trò để trở thành những bà mẹ trẻ khi 
còn ở cái tuổi ngây thơ, hồn nhiên, bồng bột, nông nổi.
 Những rung động đầu đời hay một tình yêu ngây ngô, trong sáng của tuổi 
học trò có thể để lại những hệ lụy thật đáng buồn nếu các em yêu quá sớm và yêu 
quá đà. Vậy đâu là giới hạn cho tình yêu tuổi mới lớn? hậu quả khi tình yêu tuổi 
học trò vượt giới hạn sẽ ra sao? giải pháp nào giúp các em không đi quá giới hạn 
của một tình yêu trong sáng? Đây là những nội dung được các bậc phụ huynh, các 
nhà trường và cả xã hội quan tâm.
 Tuổi học sinh THPT là lứa tuổi có nhiều biến đổi về tâm lý và sinh lý, bản 
năng tình yêu và tình dục cũng bắt đầu trỗi dậy, vì vậy, nhu cầu tình dục với người 
khác giới xuất hiện, các em bắt đầu bắt chước, bắt đầu học làm người lớn trong 
giao tiếp, trong các mối quan hệ bạn bè, gia đình, xã hội và “mối tình đầu” Mong rằng những tiêu cực của tình yêu học đường, nạn Tảo hôn học đường sẽ 
không còn xuất hiện tại các trường THPT cũng như trong toàn xã hội. Học sinh 
được học tập và sinh sống trong môi trường lành mạnh, có tương lai rộng mở, học 
tập vì ngày mai lập nghiệp, học tập để góp sức lực nhỏ bé của mình vào công cuộc 
xây dựng, bảo vệ tổ quốc.
2. Điểm mới của đề tài
 Đây là đề tài đã được nghiên cứu và đúc rút từ kinh nghiệm có tính thực 
tiễn cao. Hệ quả tiêu cực của tình yêu học đường - Tảo hôn không phải là điểm 
mới mà điểm mới ở đây là Tảo hôn ở nữ học sinh còn đi học ở các trường THPT 
của khu vực đồng bằng, thành thị, nơi có nền kinh tế phát triển, có trình độ học 
vấn cao ... Các em HS nữ ở đây Tảo hôn không phải do các hủ tục để lại mà là có 
rất nhiều lí do khác nhau để các em bỏ học giữa chừng Tảo hôn, lẽ ra các em phải 
là người thực hiện tiên phong và là tuyên truyền viên tích cực trong cuộc vận động 
chống hủ tục này khi các em đã được tiếp thu tri thức, nhận thức về vấn đề, nhưng 
ngược lại các em lại rơi vào vòng luẩn quẩn của nạn Tảo hôn.
 Đề tài đã điều tra cụ thể tình hình thực tiễn để tìm ra giải pháp xóa bỏ nạn 
Tảo hôn cho HS nữ ở trường THPT Hoàng Mai 2 nói riêng và các trường THPT 
khác trong cả nước nói chung. Đề tài cũng đã tổng hợp các câu chuyện từ thực 
tiễn, các tình huống gặp phải, các giải pháp đưa ra, các hình thức tuyên truyền, các 
dạng phiếu điều tra và cả những kênh truyền hình nổi tiếng nói về việc Tảo hôn 
với hy vọng ngăn chặn, xóa bỏ ảnh hưởng tiêu cực của tình yêu học đường - nạn 
Tảo hôn ở nữ giới. Đề tài còn nói lên vai trò của gia đình Việt Nam ở một góc nhìn 
mới trong đời sống hiện đại. Ngoài ra đề tài còn đóng góp làm giảm, xóa bỏ bạo 
lực học đường của nữ sinh THPT.
 Đề tài có giá trị lớn trong việc giáo dục đạo đức, hình thành kĩ năng sống 
cho HS, gắn liền giáo dục trong nhà trường với thực tiễn cuộc sống, góp phần hình 
thành năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT. Việc thực hiện các PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
I. Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lí luận
 Tình yêu là điều tuyệt vời và kỳ diệu nhất đối với chúng ta. Tình yêu giúp 
con người không còn cô đơn, lẻ loi. Sự nhớ nhung, yêu thương, dành tình cảm cho 
một người khác giới khiến chúng ta trở nên khác hơn, trưởng thành hơn. Yêu và 
được yêu là niềm hạnh phúc lớn lao của mỗi người. Nhưng yêu ai và yêu khi nào 
hay nói cách khác là phải yêu đúng người và đúng thời điểm thì tình yêu mới đẹp 
và vĩnh cửu. Giới trẻ bây giờ có xu hướng yêu rất sớm và hệ quả là để lại nhiều 
tiêu cực trong học đường.
 Một trong những tiêu cực lớn nhất của tình yêu học đường đó là Tảo hôn ở 
nữ giới. Tảo hôn là việc lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ 
tuổi kết hôn theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 
năm 2014.
 Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo Luật 
Hôn nhân và gia đình, tại Điều 8 năm 2014 quy định nam, nữ muốn kết hôn với 
nhau phải tuân thủ các điều kiện sau đây: nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 
tuổi trở lên. Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định. Nam, nữ không bị 
mất năng lực hành vi dân sự. Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp 
cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật Hôn 
nhân và gia đình.
 Tại khoản 2 Điều 11 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 xử lý việc kết 
hôn trái pháp luật quy định: Trong trường hợp tại thời điểm Tòa án giải quyết yêu 
cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật mà cả hai bên kết hôn đã đủ các điều kiện kết 
hôn theo quy định tại Điều 8 của Luật Hôn nhân và gia đình và hai bên yêu cầu 
công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân đó. Trong 
trường hợp này, quan hệ hôn nhân được xác lập từ thời điểm các bên đủ điều kiện 
kết hôn theo quy định của Luật này.
 Tảo hôn không chỉ xảy ra ở những nơi có phong tục, tập quán lạc hậu, có 
đời sống kinh tế khó khăn, vùng sâu, vùng xa, ven biển, vùng bãi ngang hay có 
trình độ dân trí thấp, nữ giới thường không được đi học, bị mù chữ mà điều đáng 
nói ở đây là Tảo hôn khi mà học sinh nữ đã bước chân vào trường THPT, ít nhiều 
đã có trí thức, nhận thức về tình bạn, tình yêu, hôn nhân và gia đình, đã được giáo 
dục căn bản về luật Hôn nhân và gia đình. Nhiều học sinh nữ xuất thân trong gia 
đình trí thức, công chức, ở những nơi phát triển về văn minh đô thị mà vẫn xảy ra 
Tảo hôn.
 Những học sinh thiếu nhận thức, không có kiến thức, không được giáo dục 
đúng cách, sa vào yêu đương, sống buông thả đáng lên án, vậy mà còn có những 
học sinh có năng lực, trí thức, năng khiếu, kết quả học tập xếp loại khá, Không chỉ yêu sớm, thể hiện tình yêu một cách bạo dạn, quá trớn ngay cả 
trong lớp học hay ở nơi công cộng, gây phản cảm. Sở thích muốn ghi lại những 
“khoảnh khắc đáng nhớ” bằng các thiết bị chụp ảnh, ghi hình đã gây ra những tác 
động xấu, nhất là khi những hình ảnh, clip “riêng tư” ấy bị rò rỉ rồi bị phát tán rộng 
rãi trên mạng xã hội, bị nhiều người chú ý thì những “người trong cuộc” thường 
phải đối mặt với sự phản ứng từ dư luận xã hội, sự chỉ trích, phê phán từ phía bạn 
bè, gia đình và người thân. Mọi chuyện có thể đi quá đà, thậm chí dẫn tới những 
bi kịch khi nạn nhân của những tấm ảnh, clip “nóng” vì cùng quẫn, bế tắc mà tìm 
đến cái chết như một lối thoát duy nhất.
 Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới việc học hành, tình trạng học sinh yêu 
sớm và có những quan hệ thân mật, gần gũi, đi quá giới hạn cho phép còn có thể 
gây ra những tổn thương lớn cả về thể chất lẫn tinh thần đối với những “người 
trong cuộc”. Trong trường hợp này chịu nhiều thiệt thòi nhất thường thuộc về các 
nữ sinh. Trên thực tế nhiều nữ sinh tỏ ra bối rối, không biết xử trí ra sao khi lỡ ăn 
“trái cấm” và kết quả là cái thai trong bụng cứ lớn dần lên trong khi các em chưa 
đủ các điều kiện để làm mẹ. Khi đối mặt với hoàn cảnh này, đa số nữ sinh đã phải 
“nhắm mắt đưa chân” chấp nhận đi nạo hút thai để được tiếp tục đến trường. Trong 
số đó không ít bạn do mặc cảm, xấu hổ, sợ gia đình, thầy cô và bạn bè biết chuyện 
sẽ gièm pha, đàm tiếu, nhiều em đã tự tìm đến các cơ sở phá thai tư nhân để giải 
quyết hậu quả, bất chấp những nguy hiểm có thể xảy ra. Sau khi phá thai nhiều em 
rơi vào tình trạng hụt hẫng, suy sụp tinh thần, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống 
sinh hoạt và học tập. Trong một số trường hợp do phát hiện muộn, cái thai trong 
bụng đã quá lớn, không thể phá bỏ, bản thân nữ sinh phải bỏ dở việc học, còn gia 
đình phải chạy đôn chạy đáo tìm cách “hợp lý hóa” đứa trẻ sắp chào đời, dẫn đến 
nạn Tảo hôn học đường.
2.2. Thực trạng tại đơn vị và địa phương
2.2.1. Tiến hành điều tra, khảo sát tại trường THPT Hoàng Mai 2 và trên địa bàn 
thị xã Hoàng Mai
 Tại trường THPT Hoàng Mai 2 nơi bản thân tôi đang công tác, theo thống 
kê từ lúc trường mới thành lập (năm 2016 - 2017) đến hết năm học 2020 - 2021 
toàn trường có 69 lượt HS bỏ học, trong đó tỉ lệ nữ là 27 HS (Phụ lục 1), lí do 
nghỉ học của các em nữ này chủ yếu là lỡ có thai nên nghỉ ở nhà đi lấy chồng. Tại 
lớp bản thân tôi được phân công chủ nhiệm năm học 2017-2018 là lớp 11A3 thì 
năm học trước đó (năm học 2016 - 2017) đã có 4 em nữ phải bỏ học giữa chừng 
để lấy chồng và đã có con, trong lớp nhiều HS vướng vào tình yêu học đường nên 
ảnh hưởng trực tiếp tới việc học tập và rèn luyện đạo đức của HS.
 Sở dĩ có hiện tượng như vậy là trong những năm đầu mới thành lập chất 
lượng đầu vào của trường rất thấp so với mặt bằng chung của thị xã Hoàng Mai 
nói chung và toàn tỉnh nói riêng. Năm học đầu tiên (2016-2017) Trường không đủ 
số hồ sơ để tổ chức thi tuyển, những em HS đậu tốt nghiệp, có nguyện vọng 2 vào 
trường trong kì thi vào 10 đều được tuyển vào học. Trong năm học 2017- thời gian cho tình yêu (vui chơi, giải trí, hẹn hò, nhắn tin, trò chuyện,...) ít nhất từ 
3 đến 5 tiếng/ngày chiếm 90%. Cũng qua khảo sát thì hầu hết các em học sinh đều 
chưa xác định được mục đích, động cơ đúng đắn của việc yêu. Vì vậy có thể thấy 
rằng tình yêu tuổi học trò đang tác động mạnh mẽ và có sức ảnh hưởng vô cùng 
lớn đến các em học sinh. Do đó việc giúp học sinh lứa tuổi THPT hiểu được tác 
hại của tình yêu tuổi học trò là vô cùng cần thiết. Hơn nữa, thời gian các em dành 
quá nhiều cho những việc vô bổ của tình yêu. Chính sự lãng phí thời gian đó đã 
lấy đi rất nhiều thứ của các em khi cuộc sống xã hội hiện đại luôn đòi hỏi rất nhiều. 
Nếu các em dành thời gian đó cho việc học tập hoặc giúp bố mẹ lao động thì sẽ có 
tác dụng rất lớn cho quỹ thời gian mà các em đang lãng phí đó. Cũng theo khảo 
sát có 60% học sinh đều muốn có tình yêu thời THPT; có 96% nữ sinh đồng ý chia 
tay với bạn trai, nếu bạn trai “bắt cá hai tay” nghĩa là cùng một lúc yêu hai bạn 
gái; có 2% học sinh nữ đồng tình với ý kiến là tổ chức đánh bạn gái khác mà được 
bạn trai của mình “yêu”; 2% bạn nữ đồng ý vớ i bạn trai là quan hệ tình dục khi 
chưa đủ tuổi kết hôn để được bạn trai chia tay cô bạn nữ kia.
 Đối với phụ lục 3, sau khi thu phiếu thăm dò thì có 90,6% học sinh biết mơ 
hồ về nạn Tảo hôn. Chỉ biết rằng ở sách giáo khoa môn Giáo dục công dân lớp 10 
trong bài 12: “Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình” đã nêu khái niệm về 
tình yêu, tình yêu chân chính, một số điều nên tránh trong tình yêu nam nữ thanh 
niên, khái niệm về hôn nhân, chế độ hôn nhân của nước ta” và bài 4 sách giáo khoa 
môn Giáo dục công dân lớp 12 nêu lên quyền bình đẳng trong hôn nhân và gia 
đình mà không đề cập đến “cấm Tảo hôn”, luật chế tài đối vớ i Tảo hôn và hậu 
quả của Tảo hôn. 85% học sinh cho rằng Tảo hôn không có ở đồng bằng và đô thị. 
Tảo hôn được xem là hợp pháp trên cơ sở tình yêu tự nguyện từ hai phía mà không 
bị gia đình ép gả là đúng. Số còn lại hiểu biết về hậu quả Tảo hôn rất ít.
2.2.3. Phỏng vấn trực tiếp các học sinh nữ, giáo viên chủ nhiệm, phụ huynh học 
sinh
 - Bước 1: Phỏng vấn trực tiếp các em HS nữ
 Câu hỏi 1: Nếu được yêu và kết hôn sớm, cho dù có phải bỏ học thì các em 
có bỏ học không?
 Câu hỏi 2: Nếu gia đình em khó khăn về kinh tế và em gặp một bạn trai đã 
có công việc, thu nhập ổn định hoặc gia đình bạn trai khá giả, họ yêu cầu em bỏ 
học để Tảo hôn, em có đồng ý không?
 Chúng tôi phân loại ý kiến trả lời theo quan điểm sau:
 Nhóm thứ nhất, nếu vì tình yêu: một số học sinh nữ sẵn sàng bỏ học lấy 
chồng, vì cho rằng nếu gặp một người “yêu chân thành”, tình yêu trong trắng, 
không tội gì để mất tình yêu, mất người mình yêu cho dù là Tảo hôn.
 Nhóm thứ 2, số ít cho rằng nếu gia đình khó khăn, đặc biệt khi gặp gia