Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát

 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát
 MỤC LỤC
 I. Phần mở đầu:
 I.1. Lí do chọn đề tài....................................................................Trang 1
 I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ ...............................................................Trang 1
 I.3. Đối tượng nghiên cứu............................................................Trang 2
 I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu................................................Trang 2
 I.5. Phương pháp nghiên cứu.......................................................Trang 2
 II. Phần nội dung:
 II.1. Cơ sở lí luận .......................................................................Trang 3
 II.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu............................................Trang 3
 a. Thuận lợi – khó khăn...................................................Trang 4
 b. Thành công – hạn chế..................................................Trang 4
 c. Mặt mạnh – mặt yếu ....................................................Trang 5
 d. Các nguyên nhân – các yếu tố tác động ......................Trang 5
 e. Phân tích,đánh giá các vấn đề đặt ra:...........................Trang 5
 II.3. Nội dung và hình thức của giải pháp .................................Trang 9
 a. Mục tiêu của giải pháp................................................Trang 9
 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp ................Trang 10
 c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp ................Trang 15
 d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề.....Trang 15
 III.3. Phần kết luận – Kiến nghị:
 III.1.Kết luận.............................................................................Trang 17
 III.2. Kiến nghị..........................................................................Trang 17
 Tài liệu tham khảo...............................................................................Trang 18
Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát
I.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Những em học sinh cá biệt sau: 
STT Họ tên Lớp Ghi chú
 1 Bùi Thị Như Quỳnh 9B
 2 Nguyễn Văn Đạt 9B
 3 Cao Phi Hạnh 9B
 4 Y Phước Niê 9B
 5 Nguyễn Văn Lộc 9C
 6 Lê Kỳ Thạch 9D
 7 Nông Văn Phú 9D
I.4. Giới hạn của đề tài:
 Để thực hiện được đề tài này bản thân tôi đã nghiên cứu một số đối tượng học 
sinh lóp 9B, 9C, 9D của trường THCS Cao Bá Quát.
 Thời gian nghiên cứu: Từ năm học 2015 – 2016 đến hết học kì I năm học 2016-
2017.
I.5. Phương pháp nghiên cứu:
 - Phương pháp phân loại học sinh.
 - Phương pháp phân tích đối tượng học sinh.
 - Phương pháp tìm hiểu hoàn cảnh đối tượng học sinh. 
 - Phương pháp giáo dục, cảm hóa học sinh.
Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 2 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát
hiểu tâm sinh lý của các em cũng dễ dàng hơn, đặc biệt với tư cách là giáo viên chủ 
nhiệm lớp của các em, và là giáo viên bộ môn dạy khối 9 thì việc nắm bắt thông tin 
về hoàn cảnh gia đình cũng như tâm sinh lý của các em cũng thuận tiện hơn, từ đó 
có những biện pháp thích hợp để uốn nắn kịp thời. Đây cũng là một trong những 
điều kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thiện đề tài này.
 * Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi thì khi thực hiện đề tài này còn vấp phải 
khó khăn đó là đối tượng học sinh đã gọi là cá biệt thì tâm sinh lý của các em ở lứa 
tuổi này có sự khác biệt, một số em còn sống nội tâm, có những khúc mắc trong 
cuộc sống gia đình cũng như một số vấn đề tế nhị các em không muốn tâm sự cũng 
như chia sẻ đặc biệt là đối với thầy cô giáo, các em chưa cởi mở thực sự do đó để 
tìm hiểu các em cũng khó khăn, từ đó việc đưa ra các biện pháp thích hợp đối với 
các em còn chưa xác thực. Qua việc tìm hiểu thêm một số đối tượng học sinh cá biệt 
ở lớp 9C,9D thì các em còn ngần ngại chưa thổ lộ hết những suy nghĩ cũng như 
hoàn cảnh cụ thể của gia đình, các em chưa có thái độ hợp tác với thầy cô giáo, đó 
cũng là những khó khăn cho bản thân tôi.
b. Thành công, hạn chế:
 * Thành công: Có thể nói rằng vận dụng đề tài này vào việc giáo dục đạo đức cho 
học sinh đặc biệt là đối tượng học sinh các biệt tại lớp mình chủ nhiệm, bản thân tôi 
xem đây là thành công nhất định của mình góp phần tháo gỡ vấn nạn học sinh cá 
biệt trong trường học hiện nay của trường THCS Cao Bá Quát - Eakar nói riêng và 
các trường THCS và THPT nói chung. Những đối tượng học sinh đưa vào danh 
sách cần giáo dục cơ bản đã thay đổi, nhìn nhận đúng đắn và sâu sắc hơn về vấn đề 
học tập, có ý thức và thái độ đúng đắn hơn với thầy cô và bạn bè.
 * Hạn chế: Đối với đối tượng học sinh cá biệt trong lớp mà trực tiếp làm công tác 
chủ nhiệm thì cơ bản đã uốn nắn kịp thời để các em có thể hòa đồng hơn, nghiêm 
túc hơn nhưng đối với những đối tượng học sinh không phải lớp mình chủ nhiệm thì 
bản thân các em cũng có phần e dè mà việc gần gũi các em không được nhiều do đó 
việc nắm bắt tâm sinh lý của các em khó khăn, đặc biệt là đối tượng học sinh cá biệt 
là người dân tộc thiểu số thì lại càng khó khăn hơn, do đó hiệu quả của việc giáo 
dục các em không được như ý.
c. Mặt mạnh, mặt yếu:
 * Mặt mạnh: Áp dụng đề tài giáo dục đối tượng học sinh cá biệt đặc biệt là trong 
giai đoạn như hiện nay rất thiết thực bởi hầu như trong bất cứ trường học nào cũng 
tồn tại nhiều học sinh cá biệt với nhiều dạng khác nhau, học sinh cá biệt ngày càng 
tăng theo xu thế phát triển của xã hội, thời đại công nghệ thông tin do đó việc tiếp 
thu thói hư tật xấu của một bộ phận học sinh chưa ngoan đã gây nên những vấn nạn 
xã hội nóng trong trường học. Trong thời gian gần đây nhất các phương tiện thông 
tin đại chúng cũng đã đưa tin về học sinh đâm chết bạn học tại Trường THCS Võ 
Thị Sáu (xã Hòa An, huyện Krông Pắk ), ngày 13/10/2016 hai học sinh nữ trường 
THCS Nguyễn Du đánh nhau gây thương tích tại công viên thuộc phường An Bình 
thị xã Buôn Hồ, Đăk Lăk đã đưa lên mạng (diễn đàn tây nguyên) hoặc Vụ nữ sinh 
lớp 7 ở Trà Vinh bị bạn đánh vì 'chảnh' đang khiến dư luận vô cùng phẫn nộ. Được 
biết, nạn nhân trong đoạn clip tên Phượng, học lớp 7 Trường THCS Lý Tự Trọng 
(TP Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh), vụ ẩu đả xảy ra ngay trước cổng Trường THCS Đan 
Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 4 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát
+ Ảnh hưởng của sự giáo dục gia đình:
 - Ngoài thời gian học tập ở trường khoảng 4 đến 5 giờ trên một ngày thì đa số 
các em sinh hoạt tại gia đình, nếu gia đình không quản lý tốt được thời gian cũng 
như cách giáo dục các em, không tạo điều kiện cho các em học tập thì việc học của 
các em sẽ không đến nơi đến chốn, chất lượng học tập bị ảnh hưởng, các em học 
thua sút bạn bè dẫn đến việc chán nản và bỏ học. 
 - Gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn: Từ những khó khăn về đời sông kinh 
tế, cha mẹ phải lao động vất vả, không quan tâm đến việc học tập của con em phó 
mặc cho nhà trường, một số gia đình còn bắt con phải lao động do đó các em không 
có thời gian học tập ở nhà, khi đến lớp các em tiếp thu bài mới một cách khó khăn, 
không làm được bài kiểm tra, lo lắng sợ sệt khi thầy cô giáo kiểm tra bài cũ từ đó 
thua sút bạn bè và dẫn đến tâm lí chán học, bỏ giờ trốn tiết..vvv
 - Gia đình có kinh tế khá giả lo làm ăn không quan tâm đến con cái: Nhiều gia 
đình bố mẹ đi làm ăn xa để con cái cho ông bà chăm sóc hoặc là anh chị em tự 
chăm sóc lẫn nhau, một số học sinh chưa tự giác và thiếu sự quản lí chặt chẽ của 
người lớn nên nảy sinh những tư tưởng không lành mạnh, từ đó ham chơi mà trốn 
học, bỏ học.
 - Gia đình có cha mẹ bất hòa, không hạnh phúc: Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi rất 
nhạy cảm, những cuộc cãi vã của cha mẹ, sự to tiếng bạo lực của người cha làm các 
em bị ảnh hưởng, từ đó nảy sinh những việc làm không lành mạnh, thích đánh nhau 
Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 6 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát
 MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ TÌNH TRẠNG HỌC SINH CÁ BIỆT
 Hình ảnh học sinh đánh nhau
 Học sinh đánh nhau sau giờ tan học.
Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 8 Một số giải pháp để giáo dục học sinh cá biệt ở trường THCS Cao Bá Quát
nên xử phạt học sinh cá biệt hay không”. Đây là vấn đề vô cùng khó cho công tác 
giáo dục trong giai đoạn hiện nay, xã hội, phim ảnh, những vụ học sinh tự tử trước 
sự xử phạt của thầy cô giáo dù đó chỉ là một bản kiểm điểm hay một câu nói của 
thầy cô đã ảnh hưởng khá nhiều đến học sinh. Với tôi học sinh vi phạm tất nhiên là 
phải xử lí, người giáo viên chủ nhiệm không thể làm ngơ trước những sai phạm của 
các em nhưng xử lí như thế nào cho hợp lí, thỏa đáng có tính giáo dục cao nhất. Vì 
vậy để giáo dục học sinh cá biệt tôi đã thực hiện một số biện pháp giáo dục học sinh 
theo cách của mình.
b. Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp, biện pháp: 
Bước 1: Danh sách và Phân loại học sinh cá biệt
 STT Họ và tên Những biểu hiện
 Hay nói leo, hay tụ tập, tụ tập đánh nhau, 
 1 Bùi Thị Như Quỳnh
 gây gỗ với các bạn.
 Hay nói chuyện trong giờ học, hay ăn quà 
 2 Nguyễn Văn Đạt
 vặt trong giờ học.
 Lười ghi bài trong giờ học môn Tin, ít 
 3 Cao Phi Hạnh
 thuộc bài cũ.
 Hay bỏ học chơi game, lười ghi bài, không 
 4 Y Phước Niê học bài và không soạn bài, thầy cô nhắc thì 
 tỏ thái độ chống đối.
 Hay nói chuyện trong giờ học, không làm 
 5 Nguyễn Văn Lộc bài tập, khi thầy cô nhắc thì có biểu hiện 
 vô lễ, không chịu nhận lỗi.
 Lười học bài cũ , không làm bài tập, không 
 6 Lê Kỳ Thạch nghiêm túc trong thi cử, thầy cô nhắc nhỡ 
 thì có biểu hiện vô lễ
 Lười học bài cũ , không làm bài tập, không 
 7 Nông Văn Phú nghiêm túc trong thi cử, thầy cô nhắc nhở 
 thì có biểu hiện vô lễ 
Bước 2: Tìm hiểu nguyên nhân học sinh trở thành học sinh các biệt:
 Sau khi đã phân loại học sinh cá biệt, biết em đó thuộc loại “cá biệt” nào thì 
giáo viên tìm hiểu nguyên nhân nào làm cho học sinh của mình trở thành cá biệt 
như vậy. Bản chất của một con người vốn rất tốt đẹp như Khổng Tử từng nói “ 
Nhân chi sơ tính bản thiện” Vậy thì ai, cái gì đã biến học sinh của mình trở thành 
cá biệt như vậy? Đó là công việc không hề đơn giản mà cần đến cái tâm của người 
làm nghề giáo, giáo viên chủ nhiệm phải điều tra tỉ mỉ, tìm gặp đến gia đình và 
nhiều người để tìm ra nguyên nhân sâu xa bên trong và có biện pháp hữu hiệu nhất.
 Việc giáo dục học sinh các biệt mỗi người có mỗi cách khác nhau nhưng theo 
tôi sự gần gũi, yêu thương, vỗ về các em là hữu hiệu nhất. Người giáo viên chủ 
nhiệm phải thật sự có tâm, nhẫn nại, tỉ mỉ, yêu thương học sinh và cần có một 
phương pháp đúng đắn, không vì sự hư hỏng của các em mà bỏ mặt các em được, 
hãy coi học sinh cá biệt như một sự thử thách mà chúng ta cần phải vượt qua, đừng 
coi đó là sự đen đủi khi chủ nhiệm lớp có học sinh cá biệt. Muốn thành công được 
Người thực hiện: Trịnh Văn Đa - Trường THCS Cao Bá Quát Trang 10