Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp chỉ đạo tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non Hải Ba

 1. Tên đề tài
 Một số giải pháp chỉ đạo tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm trong trường mầm non Hải Ba
 2. Phần mở đầu
 2.1. Lý do chọn đề tài
 Lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non là một quan điểm giáo dục 
tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên. Quan điểm này định hướng 
cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo 
dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức hoạt động cho trẻ trong trường mầm non.
 Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là việc các giáo viên không chỉ truyền đạt 
kiến thức cho trẻ một cách thụ động mà các giáo viên tạo ra các điều kiện, các cơ 
hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh 
kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, các giáo viên cần nắm được 
hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa 
chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ. 
Trong quá trình tổ chức hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo sự 
hứng thú, nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng 
và được tôn trọng. Mỗi đứa trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công. Để tổ chức 
các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện một cách tốt nhất và 
có hiệu quả nhất thì xây dựng môi trường giáo dục trong các trường mầm non, 
việc lập kế hoạch giáo dục, tổ chức các hoạt động vui chơi, hợp tác với phụ huynh 
trong việc chăm sóc giáo dục trẻ là việc làm rất cần thiết và không thể thiếu.
 Trong những năm qua nhà trường đã xác định: Công tác nâng cao chất lượng 
tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non là một 
trong những nhiệm vụ trọng tâm của từng năm học. Mặc dù hiện nay đã đạt được 
một số kết quả đáng kể, song việc áp dụng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại đơn vị 
vẫn còn những vấn đề bất cập. Giáo viên vẫn còn mơ hồ trong việc lập kế hoạch lấy 
trẻ làm trung tâm, tổ chức các hoạt động học, hoạt động vui chơi lấy trẻ làm trung 
tâm...
 Từ các cơ sở nêu trên, cho thấy tính cấp bách và tầm quan trọng của vấn 
đề nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong 
trường mầm non là vô cùng cần thiết. Trong quá trình công tác, cá nhân tôi với 
tư cách là một cán bộ quản lý phụ trách chuyên môn, đã cố gắng tìm tòi, nghiên 
cứu, học hỏi bạn bè, đồng nghiệp để nâng cao kiến thức và phương pháp quản lý, 
nhất là công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, đồng thời mạnh dạn nghiên cứu và 
sử dụng “một số biện pháp tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm 
trong trường mầm non”. Đây cũng là lí do mà tôi chọn đề tài “Một số giải pháp Trong những năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có rất nhiều văn bản 
hướng dẫn đưa hình thức giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vào thực hiện ở các 
trường mầm non. Bám sát các văn bản chỉ đạo của Bộ, Sở Giáo dục và Đào tạo 
Quảng Trị, Phòng Giáo dục và Đào tạo Hải Lăng đã có Kế hoạch triển khai thực 
hiện phong trào thi đua trong các trường học nói chung và trường mầm non nói 
riêng. Một trong những nội dung của phong trào là “Xây dựng trường mầm non 
lấy trẻ làm trung tâm”.
 Thực hiện sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào tạo Hải Lăng, nhà trường 
tiếp tục thực hiện chương trình giáo dục mầm non theo hướng lấy trẻ làm trung 
tâm vào quá trình chăm sóc giáo dục trẻ, tổ chức nhiều đợt tập huấn bồi dưỡng 
chuyên môn cho giáo viên và tổ chức các hoạt động thao giảng dự giờ giáo viên, 
từ đó giúp cho giáo viên tự rút ra được ưu điểm của phương pháp dạy học lấy trẻ 
làm trung tâm và tổ chức tốt các hoạt động giáo dục cho trẻ. Đồng thời thu hút sự 
hứng thú tham gia tích cực của trẻ trong nhà trường.
 3.2. Thực trạng việc quản lý chỉ đạo tổ chức các hoạt động giáo dục lấy 
trẻ làm trung tâm trong trường mầm non Hải Ba” xã Hải Ba, huyện Hải Lăng, 
tỉnh Quảng Trị
 3.2.1. Thuận lợi
 Đội ngũ có ý thức trách nhiệm cao trong công việc, nhiệt tình tâm huyết 
với nghề. 100% giáo viên có trình độ đào tạo đạt chuẩn.
 Tập thể cán bộ giáo viên, nhân viên trong trường đoàn kết cùng quyết tâm 
phấn đấu xây dựng trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia. Đội ngũ cán bộ giáo 
viên tâm huyết với nghề, luôn yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao, 
luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
 Các đồng chí trong ban Giám hiệu nhà trường tận tụy với công việc, tâm 
huyết với nghề, năng động, sáng tạo trong công tác quản lý, trình độ chuyên môn 
nghiệp vụ vững vàng.
 Nhà trường luôn chăm lo điều kiện làm việc cũng như đời sống tinh thần 
cho đội ngũ: tăng trưởng cơ sở vật chất hàng năm, bổ sung thay thế các trang thiết 
bị đồ dùng dạy học.
 Nhà trường luôn nhận được sự chỉ đạo sát sao về chuyên môn của Phòng 
Giáo dục-Đào tạo, được sự quan tâm của lãnh đạo địa phương, tạo điều kiện giúp 
đỡ, động viên về tinh thần, vật chất... để nhà trường hoàn thành xuất sắc nhiệm 
vụ của ngành. tâm. Tổ chức cho giáo viên thảo luận nêu được những vướng mắc trong quá trình 
nghiên cứu tài liệu và thực hiện chương trình. Thực hiện được việc bồi dưỡng và 
tự bồi dưỡng, giúp giáo viên có thêm kiến thức, kỹ năng mới trong thực hiện giáo 
dục lấy trẻ làm trung tâm. Đồng thời qua đó cũng giúp Ban giám hiệu chúng tôi 
có những định hướng đúng để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn trong 
suốt cả năm học thiết thực và hiệu quả hơn.
 Tổ chức thao giảng cho giáo viên cũng là một biện pháp bồi dưỡng chuyên 
môn cho giáo viên có hiệu quả. Xuyên suốt trong quá trình năm học, tôi đã bám 
vào kế hoạch cụ thể từng tháng, tổ chức bồi dưỡng thông qua thao giảng. Cho 
giáo viên trực tiếp xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm, thực hành các hoạt động đã xây dựng. Sau đó, tập trung cho giáo 
viên trao đổi, góp ý cụ thể, phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm cho từng kế hoạch 
để giáo viên nắm vững hơn về nội dung, hình thức, phương pháp và cách thức tổ 
chức các hoạt động theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
 (Thực hành tổ chức hoạt động giáo dục cho trẻ theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm) việc xây dựng các nội dung theo quy định, khác với những năm trước chúng tôi 
đã mạnh dạn đưa những nội dung mới vào hoạt động học. Trong đợt bồi dưỡng 
chuyên môn đầu năm học bản thân tôi đã hướng dẫn và tổ chức cho giáo viên 
thảo luận về kế hoạch chung của nhà trường (có thể điều chuyển một số nội dung, 
đề tài cho phù hợp với chủ đề). Sau đó để giáo viên cụ thể hóa kế hoạch của 
nhà trường phù hợp với tình hình thực tế của lớp, lựa chọn đề tài, bài thơ, câu 
chuyện, bài hát, bản nhạcđưa vào kế hoạch cho phù hợp. Kế hoạch thực hiện 
chương trình của các lớp được chúng tôi kiểm tra, phê duyệt kĩ càng. 
 Đối với nội dung xây dựng hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tôi 
đã tham mưu Hiệu trưởng trong việc xây dựng kế hoạch năm, tháng, tuần cụ thể, 
rõ ràng. Tôi đặc biệt chú ý xây dựng kế hoạch sát với thực tiễn đang diễn ra trong 
các lớp, dễ nhìn thấy sự tiến bộ hay không tiến bộ của trẻ để có biện pháp giáo 
dục có hiệu quả. Giáo viên tập trung hơn vào đứa trẻ. Kế hoạch càng ngắn hạn 
giáo viên quan tâm đến đứa trẻ nhiều hơn. Giáo viên dễ dàng thực hiện những gì 
họ muốn dạy trẻ hơn. Mục tiêu xác định rõ ràng, cụ thể hơn giúp giáo viên thuận 
lợi hơn trong việc đạt được mục tiêu đặt ra. 
 Ví dụ: 
 - Đối với kế hoạch năm, mục tiêu đưa ra cần phù hợp với sự phát triển của 
trẻ. Mục tiêu dựa trên chương trình giáo dục mầm non, dựa trên chuẩn phát triển 
của trẻ, mục tiêu phải tính đến đặc điểm của vùng miền. 
 - Đối với kế hoạch tháng, mục tiêu phải phù hợp với sự phát triển của trẻ 
và theo giai đoạn của kế hoạch giáo dục năm học. 
 - Đối với kế hoạch tuần, mục tiêu phù hợp với sự phát triển của trẻ, thể 
hiện cụ thể các mục tiêu của kế hoạch giáo dục tháng. Các mục tiêu của kế hoạch 
có sự kế thừa, điều chỉnh để phù hợp với sự tiến bộ của trẻ. 
 - Đối với kế hoạch ngày, thể hiện cụ thể các nội dung và hoạt động từ kế 
hoạch giáo dục tuần phù hợp với trẻ theo chế độ sinh hoạt. Kế hoạch được xây 
dựng dựa vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ để xác định 
mục tiêu, nội dung cụ thể. Khi tổ chức các hoạt động, tôi chú ý nhấn mạnh cho 
giáo viên nhận ra được điểm mấu chốt của việc lấy trẻ làm trung tâm có nghĩa là 
tổ chức hoạt động luôn đặt trẻ vào trung tâm của quá trình giáo dục, tạo mọi cơ 
hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động. 
 Khi lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm tôi chú 
ý giúp giáo viên hiểu được đổi mới phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm 
không có nghĩa là loại bỏ hoàn toàn phương pháp cũ. Về cơ bản vẫn phải tuân thủ 
các bước trong suôt tiến trình của tiết học, phải dựa trên phương pháp dạy đặc 
trưng của các bộ môn. Đổi mới phương pháp là cách giáo viên tổ chức hoạt động giáo viên có thể dễ dàng quan sát, giám sát được toàn bộ hoạt động của trẻ. Tên 
hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết theo đúng quy định mẫu 
chữ hiện hành. Các góc phải được bày biện hấp dẫn. Có đồ chơi, học liệu và phương 
tiện đặc chưng cho từng góc. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá 
đựng ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất. Đồ dùng, 
đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt 
động và hứng thú của trẻ. Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt), sản 
phẩm hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô 
và trẻ tự làm, sản phẩm của địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, 
dụng cụ lao động). Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp 
với thể chất và tâm lí của trẻ mầm non. Học liệu, thiết bị, đồ chơi được điều chỉnh 
để hỗ trợ trẻ khuyết tật. 
 Đối với môi trường bên ngoài lớp học: 
 Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động 
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Xây dựng môi trường ngoài 
lớp học phù hợp, an toàn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp 
ứng nhu cầu chơi của trẻ. Khi bố trí các góc, khu vực hoạt động ngoài trời, tôi 
chú ý chỉ đạo giáo viên lưu ý xây dựng các góc, khu vực hoạt động ngoài trời cần 
được xác định rõ ràng; Mỗi góc, khu vực hoạt động có nhiều loại học liệu, đồ 
chơi và phương tiện, trong đó có loại đặc trưng cho từng góc, khu vực, tạo cơ hội 
cho trẻ tham gia hoạt động; Đồ chơi, học liệu, trang thiết bị ở các góc, khu vực 
hoạt động đảm bảo an toàn, vệ sinh; không có đồ sắc nhọn, không độc hại, được 
vệ sinh sạch sẽ, được bảo dưỡng định kì, sửa chữa kịp thời, tạo hình ảnh và ấn 
tượng riêng của trường, lớp. (Hoạt động ngoài trời theo quan điểm giáo dục (Một góc hoạt động cho trẻ bên ngoài lớp học)
 lấy trẻ làm trung tâm lớp mẫu giáo 5-6 tuổi)
 Đối với lớp điểm về các tiết dạy mẫu: 
 Tôi trực tiếp tham mưu đồng chí Hiệu trưởng phân công giáo viên có năng 
lực vững vàng chủ nhiệm lớp điểm. Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt 
động học theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Sau đó dự giờ góp ý chỉnh 
sửa bổ sung những mặt còn vướng mắc. Khi tiết dạy đảm bảo tốt về nội dung, 
phương pháp, hình thức, tôi tiến hành triển khai đại trà cho toàn giáo viên trong 
trường được dự giờ học tập. Đây là một trong những biện pháp bồi dưỡng trực tiếp 
rất hữu hiệu góp phần nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 
 Có thể nói, việc chỉ đạo giáo viên xây dựng lớp điểm theo hướng giáo dục 
lấy trẻ làm trung tâm đem lại hiệu quả cao. Giáo viên trường tôi đã tạo được môi 
trường học tập, góc phát triển vận động sinh động, phù hợp với đặc điểm của trẻ 
ở độ tuổi của lớp mình, các cô đã có ý thức hơn, tự học tập, tự nghiên cứu để bằng 
lớp đồng nghiệp mình. Qua quá trình chỉ đạo, tôi thấy nhiều giáo viên chuyên 
môn hạn chế, chưa biết cách sắp xếp, trang trí lớp, dự giờ tiết dạy giáo viên còn 
lúng túng, cách xây dựng và tổ chức hoạt động học còn hạn chế... Nhưng qua các 
hình thức bồi dưỡng trên tôi thấy đã có sự thay đổi rõ rệt.