Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm của giáo viên Lớp 3 Tiểu học

 PHÒNG GD&ĐT LONG BIÊN
 TRƯỜNG TIỂU HỌC THẠCH BÀN A
 ------------------------------------
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm
 của giáo viên lớp 3 Tiểu học
 Sản phẩm tham dự 
 Ngày hội Công nghệ thông tin lần thứ IV cấp Quận
 Năm học 2017 - 2018
 Tác giả: Nguyễn Thị Thuyến
 Đơn vị: Trường Tiểu học Thạch Bàn A
 Quận: Long Biên Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm của giáo viên lớp 3
 2. Ở đầu mỗi năm học, ở cùng một trường học, cùng một khối lớp, chất 
lượng học tập của học sinh cũng tương đương nhau. Nhưng tại sao đến cuối 
năm, chất lượng học tập và năng lực phẩm chất của học sinh lớp này lại vượt 
trội hẳn so với các lớp khác, sĩ số của lớp này duy trì 100% nhưng ở những lớp 
khác lại có tới 2, 3 học sinh hay nghỉ học tự do và sợ học. Tất cả những điểm 
khác biệt đó đều do giáo viên chủ nhiệm lớp tạo ra. Giáo viên chủ nhiệm nào có 
tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm với học sinh của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra 
được các biện pháp để thu hút học sinh đến lớp, làm cho học sinh trở nên chăm 
ngoan, thích đi học và luôn cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
 Mặt khác, tuy giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học dạy được tất cả các lớp 
(từ lớp 1 đến lớp 5) nhưng trong thực tế, không phải giáo viên nào cũng theo 
học sinh của mình từ lớp này lên lớp khác. Vì vậy, mỗi năm lên lớp, các em lại 
được học với một thầy (cô) khác nhau. Nếu giáo viên lớp dưới làm tốt công tác 
chủ nhiệm, xây dựng tốt nề nếp lớp học, rèn luyện cho học sinh phương pháp tự 
học và nhiều kĩ năng sống cơ bản khác; nhưng lên lớp trên, giáo viên chủ nhiệm 
lớp không duy trì, không phát huy thì nề nếp lớp học và chất lượng học tập của 
học sinh sẽ ra sao? Do vậy, công tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ 
từ lớp Một đến lớp Năm thì mới giáo dục HS phát triển toàn diện được. Nề nếp 
lớp học, phương pháp học tập, đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống của học 
sinh phải được giáo viên chủ nhiệm chú ý xây dựng, rèn rũa ngay từ lớp 1 và 
phải được duy trì, phát huy xuyên suốt ở các lớp trên.
 3. Bản thân tôi đã liên tục nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp. Có năm 
công tác chủ nhiệm của tôi rất nhẹ nhàng vì giáo viên lớp 2 đã làm tốt công tác 
chủ nhiệm lớp. Tôi chỉ việc phát huy và sáng tạo thêm theo mục tiêu phấn đấu 
của mình. Nhưng cũng có năm, tôi rất vất vả với công tác chủ nhiệm đầu năm. 
Tôi phải xây dựng lại từ đầu nề nếp lớp học, hướng dẫn học sinh cách bọc bìa, 
dán nhãn, cách trình bày trong vở, cách làm vệ sinh lớp, đề ra các nội qui của 
lớp,và phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn những sai sót của học sinh nên 
có lúc rất căng thẳng, mệt mỏi. Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm của giáo viên lớp 3
 B. NỘI DUNG
1 - Cơ sở lí luận.
 Trong nhà trường muốn có được chất lượng giáo dục toàn diện cao thì không 
thể thiếu công sức của giáo viên chủ nhiệm của từng lớp. từng thành viên trong 
nhà trường được. Vì vậy, trước hết trong trường phải có đội ngũ giáo viên, cán 
bộ công nhân viên có chuyên môn và nghiệp vụ cao. Tâm huyết với nghề “yêu 
trẻ như con” thì chắc chắn sự nghiệp “trồng người” sẽ thành công.
 Dựa vào đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh ngay từ tháng tám khi nhận 
lớp và sau khi học nhiệm vụ năm học tôi đã lên kế hoạch cho từng tháng trong 
năm về công tác chủ nhiệm của mình ( bám sát với nhiệm vụ năm học và kế 
hoạch của phòng giáo dục)
 Lên kế hoạch phân loại HS và có biện pháp theo dõi giúp đỡ từng HS trong lớp.
2 - Thực trạng trong nhà trường năm học này và những năm học trước.
 Mấy năm gần đây thực hiện thông tư 30 và tháng 11 năm 2016 TT22 đổi mới 
cách đánh giá học sinh tiểu học rất khó khăn cho việc theo dõi từng học sinh và 
thông tin hai chiều đến phụ huynh. Vì phụ huynh những năm học trước chỉ nghe 
con nói đến bao nhiêu điểm là phụ huynh biết tình hình học tập của con em 
mình nhưng ba năm học gần đây phụ huynh mới quen dần cách nhận xét và 
đánh giá HS nên khó khăn cho công tách chủ nhiệm chúng tôi hơn. Và hiện nay 
lại bỏ hẳn sổ chủ nhiệm, sổ điểm và sổ theo dõi chung thường xuyên. Thực ra là 
nhẹ cho giáo viên nhưng cũng rất khó cho việc theo dõi sát học sinh. Trước kia 
một giờ chấm bài GV có thể chấm được cả lớp thì đến nay GV chỉ chấm được 
1/3 lớp là nhiều vì giáo viên còn phải suy nghĩ lời phê, viết nắn nót lời phê của 
mình vào vở của học sinh. Thực ra đổi mới cách đánh giá HS đã thực hiện được 
ba năm rồi nhưng một số PH vẫn còn rất mơ hồ và chưa tự tin vào cách đánh giá 
này lắm xong tôi đã giải thích dựa vào lời nhận xét từ các môn học của các em 
để biết lực học của con em mình. Vì vậy trước sự bỡ ngỡ, khó khăn của việc đổi 
mới cách đánh giá học sinh tiểu học đòi hỏi mỗi thầy cô giáo phải nghiêm túc 
vào cuộc và đặc biệt giáo viên chủ nhiệm phải là người đi đầu tháo gỡ những 
khó khăn đó vì vậy tôi đã đưa ra một số giải pháp giúp giáo viên chủ nhiệm 
nhận xét sát đến từng học sinh để giải tỏa cho phụ huynh nỗi lo chất lượng học 
tập và đạo đức của con em mình .Làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục 
toàn diện cho HS ngay ở lớp học đầu cấp này.
3 - Các biện pháp tiến hành.
 Biện pháp 1: Điều tra lý lịch và phân loại học sinh và tổ chức bầu ban cán 
sự lớp.
 Ngay từ đầu tháng tám nhận lớp với sĩ số là 42 học sinh tôi đã điều tra lý lịch 
học sinh bằng cách phát cho mỗi học sinh một tờ giấy có nội dung như sau:
Thông báo: Phụ huynh vui lòng điền vào thông tin sau:
1) Họ và tên học sinh
2) Ngày tháng năm sinh
3) Giới tính:
4) Nơi ở( Ghi theo tổ dân phố)
Là con thứ mấy trên tổng số con của gia đình: Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm của giáo viên lớp 3
 * Nhiệm vụ của lớp phó học tập: 
 - Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học yếu học bài, 
 làm bài.
 - Điều khiển các bạn trao đổi, thảo luận hoặc trả lời câu hỏi trong tiết học 
 khi giáo viên yêu cầu.
 - Theo dõi việc học tập của lớp trong các tiết chuyên.
 - Làm mọi việc của lớp trưởng khi lớp trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học.
 * Nhiệm vụ của lớp phó lao động:
 - Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt 
 đèn, quạt khi ra về.
 - Phân công các bạn tưới cây trong lớp, chăm sóc bồn hoa cây trồng của lớp.
 - Theo dõi, kiểm tra các bạn khi tham gia các buổi lao động do trường, lớp 
 tổ chức.
 - Phối hợp với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp. 
 Nhiệm vụ của mỗi em, tôi ghi rõ ràng trong một cuốn sổ, sau đó phát cho 
 các em. Tôi hướng dẫn từng em cách ghi chép trong sổ một cách khoa học, cụ 
 thể, rõ ràng. Mỗi em sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, lớp trưởng 
 và 2 lớp phó phải đoàn kết và hợp tác chặt chẽ với nhau trong công việc chung. 
 Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, lớp trưởng, lớp phó báo 
 cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được 
 khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp Ban 
 Cán sự lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm được của lớp, động viên khen ngợi 
 những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ những thiếu sót và hướng dẫn 
 các em cách khắc phục. 
 Biện pháp 2: Xây dựng tiêu chí thi đua trong lớp.
 Để đạt được lớp xuất sắc nhiều năm qua trước khi họp phụ huynh tôi đã xây 
 dựng được tiêu chí thi đua trong lớp, dựa vào chỉ tiêu và kế hoạch năm học của 
 phòng giáo dục và của nhà trường. Thông báo cho tất cả phụ huynh học sinh 
 trong lớp biết vào buổi họp phụ huynh đầu năm.
 Tiêu chí 1: Dựa vào tiêu chuẩn năm điều Bác Hồ dạy.
 + Học sinh đi học đúng giờ: Sáng có mặt từ 7h15phút đến 11h
 Chiều có mặt từ 13h45phút đến 16h30phút hoặc 17h
 Tiêu chí 2: Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập trước khi đến lớp.
 Tiêu chí 3: Trang phục gọn gàng sạch sẽ.
 Tôi đã xây dựng biểu mẫu để trong lớp có bốn tổ giao cho bốn tổ trưởng theo 
 dỗi hoạt động học tập trong ngày của từng thành viên trong tổ của mình cuối 
 tuần vào giờ sinh hoạt báo cáo. Thực hiện theo đúng thông tư 30 học sinh được 
 bình xét đánh giá chính bạn của mình và bạn lại được đánh giá mình
 VD: Tên quyển sổ:
 Sổ theo dõi tổ: 1
 Chuyên Đồng Đạo Nói Phiếu Ghi Tổ xếp GV xếp 
STT Họ và tên
 cần phục đức chuyện khen chú loại loại
1 Nguyễn Bảo Hân Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm của giáo viên lớp 3
học sinh lớp 3C của tôi thi tiếng Anh qua mạng một giải nhất, một giải nhì và 
một giải khuyến khích.
 Đây là hình ảnh tôi kèm các học sinh giải toán qua mạng và tiếng Anh qua 
mạng.
 Giao lưu viết chữ đẹp cấp trường lớp tôi đạt một giải nhất và một giải ba trong 
khối.
 Để đạt được kết quả trên buổi họp phụ huynh đầu năm rất quan trong. Một số 
phụ huynh có tư tưởng là họp đầu năm chỉ đóng tiền nhưng không phải. Đây là 
buổi họp mà giáo viên chủ nhiệm phải thông báo kế hoạch năm học, chỉ tiên 
phấn đấu thi đua của lớp cả năm và giao trách nhiệm cho từng người và có biện 
pháp cụ thể.
 VD: Đối với giáo viên.
 + Đổi mới phương pháp dạy học.
 + Quan tâm sát sao từng học sinh
 + Tích cực học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn.
 + Có thông tin hai chiều giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh
 * Đối với học sinh.
 + Tích cực tự giác học tập.
 + Hoàn thành bài ngay trên lớp.
 + Học sinh giỏi sưu tầm thêm các bài tập nâng cao
 + Rèn luyện đức, thể, mỹ tốt.
 * Đối với phụ huynh.
 + Kiểm tra việc học tập của con ở lớp cũng như ở nhà.
 + Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập cho con.
 + Những học sinh được cô chọn đi thi toán + tiếng anh, sân chơi trí tuệ phụ 
huynh mua thêm sách tham khảo cho các con.
 Giải pháp 3: Ngay từ sau buổi học nhiệm vụ năm học tôi lập kế hoạc công 
tác chủ nhiệm cho cả năm học theo kế hoạch của phòng của nhà trường 
theo từng tháng. Phát động phong trào thi đua trong ba đợt:
 + Đợt 1: Từ tháng 9 đến tháng 11.
 + Đợt 2: Từ tháng 12 đến tháng 2.
 + Đợt 3: Từ tháng 3 đến tháng 5.
 Tháng 9: Ổn định tổ chức – điều tra lý lịch, học tập của học sinh.
 + Phân loại học sinh. Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm của giáo viên lớp 3
 + Họp phụ huynh cuối năm.
 + Tổng kết thi đua đợt ba trong lớp.
 - Do việc lập kế hoạch cho cả năm nhờ vậy để thay cho sổ chủ nhiệm trước kia 
nên rất tiện cho tôi theo dõi và tiến hành hoạt động của lớp.
 Giải pháp 4: Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”
 Năm học 2008-2009, Bộ giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây 
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng cao chất lượng giáo 
dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học 
sinh. Qua 2 năm thực hiện, phong trào đã có sức lan tỏa mạnh mẽ cả chiều sâu 
lẫn chiều rộng, mang lại hiệu quả thiết thực cho ngành giáo dục và cho xã hội. 
Ngay từ năm đầu tiên Bộ phát động phong trào, tôi đã tích cực hưởng ứng. 
Muốn phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở mỗi 
trường đạt hiệu quả thì mỗi giáo viên chủ nhiệm phải tích cực “xây dựng lớp 
học thân thiện, học sinh tích cực”. Có nhiều “lớp học thân thiện, học sinh tích 
cực” thì mới có “trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
 “Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an 
toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là 
một niềm vui”. Xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ có “học sinh tích 
cực”. Xây dựng được lớp học thân thiện, học sinh tích cực thì sẽ hạn chế được tỉ 
lệ học sinh lưu ban, bỏ học, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho 
học sinh.
 Công việc “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được tôi tiến 
hành từng bước như sau: 
 **Trang trí lớp học xanh- sạch- đẹp
 Lớp học thân thiện phải có cây xanh, phải luôn sạch sẽ, ngăn nắp và được 
trang trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Do vậy, tôi hướng dẫn 
và cùng với học sinh thực hiện các công việc sau đây: 
 - Trồng cây xanh trong lớp bằng cách: cho dây trầu bà, cây trường sinh vào 
con tôm hoặc con cá bằng sành, đổ nước vào rồi treo trên vách tường. Dây trầu 
bà và cây trường sinh chỉ sống bằng nước và rất ưa rợp, lại không có lá úa, rụng 
nên rất sạch. Chỉ cần đổ nước thường xuyên là cây sống, dây trầu bà lá xanh rủ 
xuống từng dây dài rất đẹp.
 - Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Phần 
trang trí lớp, tôi giao trực tiếp cho từng tổ: mỗi tổ phải sưu tầm tranh ảnh liên 
quan đến các môn học và chọn 5 bài vẽ đẹp nhất để trưng bày. Tranh, ảnh các 
em sưu tầm được dán vào giấy khổ lớn theo từng môn học (Lịch sử, Địa lí, Khoa 
học, Mĩ thuật) và được bao bên ngoài bằng giấy bóng trong suốt. Sau đó đóng 
lên vách tường xung quanh lớp.
 - Khi nhận xét hạnh kiểm của học sinh, giáo viên chủ nhiệm phải căn cứ vào 
5 nhiệm vụ của học sinh. Nhưng 5 nhiệm vụ đó chỉ có ở Sổ Chủ nhiệm của giáo 
viên nên không có học sinh nào nhớ được đầy đủ 5 nhiệm vụ, thậm chí có nhiều 
em không nhớ nổi nhiệm vụ nào cả. Mà không biết nhiệm vụ cụ thể của mình là 
gì thì làm sao các em làm đúng? Do đó, tôi phải viết 5 nhiệm vụ của học sinh lên 
giấy A0, trang trí, đóng khung thật đẹp treo lên tường để hàng ngày các em nhớ