Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp sáng tạo và hiệu quả tại trường THCS Lê Quý Đôn

 Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp sáng tạo và hiệu quả tại trường THCS Lê Quý Đôn
 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Hoạt động giáo dụcngoài giờ lên lớp là một hoạt động giáo dục cơ bản, được 
thực hiện một cách có mục đích, kế hoạch, tổ chức, nhằm thực hiện quá trình đào tạo 
nhân cách học sinh, đáp ứng nhu cầu đa dạng của đời sống xã hội.
 Hoạt động này do nhà trường quản lý và được tiến hành ngoài giờ dạy học trên 
lớp, theo chương trình kế hoạch dạy học hoặc trong đời sống xã hội do nhà trường chỉ 
đạo. Hoạt động ngoài giờ lên lớpdiễn ra trong suốt năm học để khép kín quá trình giáo 
dục, làm cho quá trình đó có thể thực hiện được mọi nơi, mọi lúc.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là cầu nối tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa 
nhà trường với xã hội, góp phần điều chỉnh và định hướng quá trình giáo dục đạt hiệu 
quả.
 Hiện nay, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được coi như một nội dung học 
tập ở trường THCS, có chương trình chính thức và tài liệu hướng dẫn giảng dạy. Bởi 
vậy, việc tổ chứccác hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường THCS là thực sự cần thiết 
và là một bộ phận không thể thiếu của quá trình giáo dục sư phạm.
 Hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường THCS là nơi giúp giáo viên và học sinh trải 
nghiệm và vận dụng, củng cố tri thức trên lớp. Là cơ hội để học sinh tự bộc lộ nhân 
cách toàn vẹn, từ đó khẳng định vị trí của mình. Là môi trường nuôi dưỡng và phát 
triển tính chủ thể cho học sinh: chủ động, tích cực, độc lập và sáng tạo. Là dịp tốt để 
thu hút cả ba lực lượng giáo dục cùng tham gia giáo dục.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có phạm vi rộng (trong và ngoài nhà 
trường) phong phú đa dạng; được tổ chức dưới sự hướng dẫn của Ban chỉ đạo, trên cơ 
sở tạo điều kiện phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh; được tiến hành tập thể 
trong đó mỗi học sinh tham gia hoạt động với tư cách, ý thức của một thành viên trong 
tập thể nhất định.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp mang tính chất tự nguyện, tự giác phục vụ 
hoàn toàn lợi ích tập thể, lợi ích xã hội chứ không vì lợi ích cá nhân.
 Việc thực hiện chương trình, kế hoạch hoạt độngngoài giờ lên lớp phải đảm bảo 
tính năng động tuỳ thuộc vào điều kiện từng trường, từng địa phương; đồng thời ban 
chỉ đạo cũng cần vận dụng linh hoạt các chức năng quản lý trong công tác này, đặc 
biệt chú trọng chức năng kiểm tra, cần đảm bảo nguyên tắc đánh giá: chính xác, công 
bằng, động viên.
 Là một giáo viên Tổng phụ trách Đội, được Nhà trường phân công nằm trong ban 
chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của nhà trường. Tôi luôn mong muốn các 
tiết hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớpcủa nhà trường phát huy hiệu quả nhất.Giúp 
hóc sinh củng cố và khắc sâu kiến thức các môn học, mở rộng và nâng cao hiểu biết 
cho học sinh về các lĩnh vực của đời sống xã hội, làm phong phú thêm vốn tri thức, 
kinh nghiệm hoạt động tập thể của học sinh. Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng cơ 
Giáo viên: Nguyễn Thị Thương – Trường THCS Lê Quý Đôn, KrôngAna, ĐăkLăk Trang 1 Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp sáng tạo và hiệu quả tại trường THCS Lê Quý Đôn
 Mở rộng và nâng cao hiểu biết cho học sinh về các lĩnh vực của đời sống xã hội, 
làm phong phú thêm vốn tri thức, kinh nghiệm hoạt động tập thể của học sinh. 
 Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi học sinhTHCS 
 như: kỹ năng giao tiếp ứng xử có văn hoá; kỹ năng tổ chức quản lý và tham gia các 
 hoạt động tập thể với tư cách là chủ thể của hoạt động; kỹ năng phòng chống xâm hại 
 tình dục; kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản
 Bồi dưỡng thái độ tự giác tích cực tham gia các hoạt động tập thể và hoạt động 
 xã hội; hình thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc sống, với quê 
 hương đất nước; có thái độ đúng đắn đối với các hiện tượng tự nhiên và xã hội.
 b. Nhiệm vụ của đề tài
 Tìm hiểu về hiện trạng các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường 
THCS Lê Quý Đôn. Cách thức hoạt động của Ban chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài 
giờ lên lớp trường THCS Lê Quý Đôn.
 Tìm hiểu các phương pháp tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp 
trong trường THCS.
 Tìm hiểu về nội dung giáo dục ngoài giờ lên lớp theo quy đinh 2 tiết/ tháng của 
các giáo viên chủ nhiệm và các hoạt động ngoài giờ lên lớp của trường như: các 
chuyên đề giáo dục kỹ năng sống, các chương trình, hội thi theo chủ điểm hoạt động 
hàng tháng. 
 Tìm hiểu về những yêu cầu, nhiệm vụ của hoạt động ngoài giờ lên lớp trong kế 
hoạch của Phòng GD & ĐT huyện Krông Ana.
 Tìm hiểu chương trình hoạt động và phong trào thiếu nhi từng năm học để nắm 
bắt các yêu cầu và hoạt động chính của Đội TNTP trong năm học.
 Xác định những yêu cầu về kỹ năng sống cần thiết cho thanh thiếu nhi ngày nay.
 Xây dựng kế hoạch hoạt động và phân phối chương trình hoạt động giáo dục 
ngoài giờ lên lớpxuyên suốt trong năm học để thực hiện có hiệu quả.
 3. Đối tượng nghiên cứu
 Các kiến thức thuộc nội dung chương trình giáo dục ngoài giờ lên lớp của các 
khối lớp lớp 6, lớp7, lớp 8 và lớp 9 tại trường THCS.
 Các hoạt động, chương trình, chuyên đề giáo dục kỹ năng sống phù hợp với 
chương trình năm học, đối tượng và đặc điểm của nhà trường.
 Các biện pháp tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp hiệu quả, phù 
hợp với đặc điểm trường THCS Lê Quý Đôn.
 4.Giới hạn của đề tài
 Sử dụng các biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp hiệu quả tại 
 trường THCS Lê Quý Đôn, xã Dray Sáp, huyện Krông Ana trong năm học 2016 - 
 2017.
 Các biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp diễn ra trong thời 
 gian làm việc theo năm học.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thương – Trường THCS Lê Quý Đôn, KrôngAna, ĐăkLăk Trang 3 Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp sáng tạo và hiệu quả tại trường THCS Lê Quý Đôn
hương đất nước; có thái độ đúng đắn với các hiện tượng tư nhiên, xã hội hướng tới 
mục tiêu: chân, thiện, mĩ;
 Rèn luyệnmột số kĩ năng sống phù hợp lứa tuổi học sinh THCS.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một mặt hoạt động giáo dụccơ bản được 
thực hiện một cách có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm góp phần hình thành 
nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng nhu cầu đa dạng của xã hội. 
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được phân chia hai mức độ do phạm vi tác 
động của lực lượng tổ chức các hoạt động chi phối.Đó là hoạt động giáo dục ngoài giờ 
lên lớp và hoạt động giáo dục ngoài nhà trường. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp 
do nhà trường quản lý chỉ đạo, với sự tham gia của các lực lượng xã hội. Nó được tiến 
hành xen kẽ hoặc tiếp nối hoạt động dạy học trong phạm vi nhà trường hoặc trong đời 
sống xã hội. Hoạt động này diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép 
kín quá trình đào tạo, làm cho quá trình này được thực hiện mọi nơi mọi lúc. 
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp do nhà trường phối hợp với các lực lượng 
giáo dục trong và ngoài nhà trường tổ chức, bao gồm các hoạt động ngoại khoá về 
khoa học, đố vui qua các môn học, thể dục thể thao nhằm phát triển năng lực toàn diện 
của học sinh và bồi dưỡng học sinh có năng khiếu, các hoạt động vui chơi, tham quan, 
du lịch, giao lưu văn hoá, các hoạt động giáo dục môi trường, hoạt động công ích, các 
hoạt động xã hội, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí của học sinh. 
 Về phương diện thực tiễn, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có vị trí là cầu 
nối hai chiều giữa nhà trường và xã hội. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớptạo điều 
kiện cho nhà trường phát huy vai trò của mình với đời sống xã hội, mở ra khả năng 
thuận lợi để gắn học với hành, nhà trường với xã hội. Hoạt động giáo dục ngoài giờ 
lên lớp là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng tham gia vào quá 
trình giáo dục học sinh.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp giúp học sinh bổ sung, củng cố và hoàn 
thiện những tri thức đã học trên lớp, đồng thời giúp các em có những hiểu biết mới, 
mở rộng nhân sinh quan với thế giới xung quanh, cộng đồng và xã hội. Giúp học sinh 
có điều kiện vận dụng tri thức vào hoạt động hằng ngày, biết tự điều chỉnh hành vi đạo 
đức,lối sống cho phù hợp.Qua đó từng bước làm giàu thêm những kinh nghiệm thực 
tế, xã hội cho các em.
 Học sinh có định hướng chính trị,xã hội, có những hiểu biết nhất định về truyền 
thống đấu tranh cách mạng, truyền thống xây dựng và bảo vệ tổ quốc, truyền thống 
văn hoá tốt đẹp của dân tộc, đất nước, địa phươngQua đó tăng thêm hiểu biết, thái 
độ đối với Bác Hồ, về Đảng, về Đoàn, về Đội. 
Giáo viên: Nguyễn Thị Thương – Trường THCS Lê Quý Đôn, KrôngAna, ĐăkLăk Trang 5 Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp sáng tạo và hiệu quả tại trường THCS Lê Quý Đôn
 Chương trình hoạt động ngoài giờ lên lớp đã được thực hiện trong nhiều năm, có 
tính ổn định, giáo viên giảng dạy đã có sự tích lũy về kinh nghiệm.Cơ bản giáo viên và 
học sinh đã có nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động ngoài giờ lên lớp. Một số 
hoạt động thông thường trong nhà trường được giáo viên và học sinh tham gia và đánh 
giá cao. Từ đó nâng cao được ý thức về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà 
trường.
 Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở nhà trường THCS Lê Quý Đôn có sự 
chỉ đạo và thực hiện đúng với nội dung chương trình của Bộ GD&ĐT ban hành. Trong 
quá trình thực hiện thường xuyên có sự đổi mới về hình thức và phương pháp tổ chức 
hoạt động, tạo sự phong phú về nội dung và từng bước rút kinh nghiệm nâng cao chất 
lượng hoạt động.
 Tổng phụ trách Đội tham mưu, xây dựng kế hoạch hoạt động cho từng năm 
học, phân công con người, tổ chức, trực tiếp phụ trách hoạt động trong năm học. Bên 
cạnh đó thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, rút kinh nghiệm để 
không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động.Nhờ đó, các em học sinh có thêm nhiều 
kỹ năng để tổ chức, xử lý các vấn đề học tập và trong cuộc sống.
 Tuy nhiên, trong thực tế hoạt động, việc thực hiện hoạt động giáo dục ngoài giờ 
lên lớptrong nhà trường chưa đồng bộ, khả năng tổ chức hoạt động của giáo viên còn 
nhiều hạn chế. Giáo viên khi thực hiện còn mang tính hình thức, chưa hiệu quả. Kế 
hoạch tổ chức thực hiện của các bộ phận chưa cụ thể, khả thi. Kinh phí cho hoạt động 
này chưa thực sự được chú trọng.... Điều đó ít nhiều ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo 
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của các nhà trường.
 Điều kiện dân sinh, dân trí trên địa bàn tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn gặp 
nhiều khó khăn; một bộ phận không nhỏ phụ huynh học sinh chưa thực sự quan tâm 
đến việc học của con em gây không ít khó khăn cho nhà trường trong quá trình giáo 
dục học sinh.
 Điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn nhiều thiếu thốn, thiếu đồ dùng, 
thiết bị hỗ trợ cho hoạt động.
 Vẫn còn một vài giáo viên vẫn còn quan niệm cho rằng hoạt động giáo dục 
ngoài giờ lên lớp chỉ là một hoạt động hỗ trợ không mang tính quyết định đến chất 
lượng giáo dục toàn diện học sinh.
 Ngoài ra, các tiết hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp do các giáo viên chủ 
nhiệm tổ chức tại lớp chưa thực sự phát huy hết khả năng, năng khiếu của học sinh. 
Còn mang tính chất hình thức, chưa có nhiều đổi mới. Bởi vậy chưa thu hút và đem lại 
kết quả cao đối với học sinh.
 Trước khi thực hiện đề tài, rất khó để có thể tìm kiếm 1 học sinh tham gia dẫn 
chương trình, tham gia các tiết mục văn nghệ đột xuất hoặc tham gia chương trình phát 
Giáo viên: Nguyễn Thị Thương – Trường THCS Lê Quý Đôn, KrôngAna, ĐăkLăk Trang 7 Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp sáng tạo và hiệu quả tại trường THCS Lê Quý Đôn
 Kết quả câu hỏi 2
 Lớp Sĩ số
 Không thu hút Bình thường Hấp dẫn
 6A 32 7 20 5
 7A 29 6 16 7
 8A 31 9 18 4
 9D 33 4 21 7
 Từ kết quả khảo sát trên, cũng như qua thực tế hoạt động trong ban chỉ đạo hoạt 
động giáo dục ngoài giờ lên lớp của nhà trường, tôi đã suy nghĩ, cần có hình thức tổ 
chức nào để có thể thu hút các em học sinh hơn khi tham gia các hoạt động, làm thế 
nào để các hoạt động này hấp dẫn hơn. Tạo sân chơi, học tập giúp các em phát huy 
được khả năng của mình. Rèn luyện được sự tự tin, các kỹ năng mềm trong cuộc sống, 
góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện học sinh.
 Vì vậy trong quá trình thực hiện, cần có kế hoạch rõ ràng, cụ thể xuyên suốt năm 
học. Đổi mới phương pháp và hình thức hoạt động phong phú hơn, tạo nhiều sân chơi, 
điều kiện để giúp các em học sinh phát huy hết khả năng, năng khiếu của bản thân.
 Phối hợp với các bộ phận, tổ chuyên môn để thực hiện các chuyên đề ngoài giờ 
lên lớp. Giúp nâng cao chất lượng đối với các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp.
 Tạo môi trường thi đua sôi nổi trong nhà trường để các em học sinh phấn đấu, 
xây dựng tập thể vững mạnh, đoàn kết qua đó đưa các phong trào của nhà trường đi 
lên.
 3. Nội dung và hình thức của giải pháp
 a. Mục tiêu của giải pháp
 Xây dựng các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đa dạng, 
phong phú, hấp dẫn, thu hút được đông đảo số học sinh tham gia góp phần nâng cao 
hiệu quả các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường. 
 Phát huy được tính sáng tạo, khả năng tự tin trước đám đông của giáo viên, tinh 
thần làm việc nhóm, sự đoàn kết, phối hợp giữa các giáo viên trong nhà trường trong 
các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
 Tạo sân chơi, giúp học sinh vừa rèn luyện được các kiến thức, kỹ năng cơ bản 
phù hợp với lứa tuổi học sinh THCS như: kỹ năng phòng chống tai nạn thương tích, 
đuối nước, kỹ năng và hiểu biết để phòng tránh hiện tượng nghiện game online, kỹ 
năng tự tin trước đám đông
Giáo viên: Nguyễn Thị Thương – Trường THCS Lê Quý Đôn, KrôngAna, ĐăkLăk Trang 9