Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tích cực để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp trong trường Tiểu học tại tỉnh Vĩnh Phúc

 PHÒNG GD&ĐT VĨNH YÊN
 TRƯỜNG TIỂU HỌC NGÔ QUYỀN
 HỒ SƠ ĐỀ NGHỊ
CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN CẤP THÀNH PHỐ
Tác giả sáng kiến: ĐẶNG THỊ PHƯỢNG
 Chức vụ: Giáo viên tổ 4 + 5
 Đơn vị: Trường Tiểu học Ngô Quyền
 HỒ SƠ GỒM:
 1. Đơn đề nghị công nhận Sáng kiến cấp thành phố.
 2. Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến.
 Ngô Quyền, năm 2019 
 Tam Dương, năm 2019 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 ----------------
 ĐƠN ĐỀ NGHỊ 
 CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN CẤP THÀNH PHỐ
 Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến thành phố Vĩnh Yên.
 (Cơ quan thường trực: Phòng kinh tế thành phố Vĩnh Yên)
 Tên tôi là: Đặng Thị Phượng
 Chức vụ: Giáo viên tổ 4 + 5
 Trường: Tiểu học Ngô Quyền
 Điện thoại: 035 6371385Email: huydongthvp@gmail.com
 Tôi làm đơn này trân trọng đề nghị Hội đồng Sáng kiến thành phố Vĩnh 
Yên xem xét và công nhận sáng kiến cấp thành phố cho tôi như sau: 
 1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp tích cực để làm tốt công tác chủ 
 nhiệm lớp trong trường tiểu học tại tỉnh Vĩnh Phúc”.
 2. Lĩnh vực áp dụng:
 - Sáng kiến này được đưa ra, nghiên cứu và thực hiện trong quá trình 
giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm lớp tại trường tiểu học tôi đang công tác và 
được áp dụng thử tại một số trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.
 - Sáng kiến này được áp dụng với mục đích: Công tác chủ nhiệm lớp là 
một trong những hoạt động quan trọng trường xuyên trong trường tiểu học. Nếu 
có các biện pháp phù hợp sẽ giúp công tác chủ nhiệm lớp đạt hiệu quả, từ đó góp 
phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục 
toàn diện của nhà trường.
 3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 
Tháng 10/2018
 4. Nội dung cơ bản của sáng kiến
 4.1. Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp
 4.1.1. Mục đích trường Tiểu học Ngô Quyền. Khi áp dụng sáng kiến này, lớp 5A4 đã đạt được 
hiệu quả cao trong các phong trào của lớp. 
 8. Các thông tin cần được bảo mật( nếu có): Không
 Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật, 
không xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác và hoàn toàn chịu trách 
nhiệm về thông tin đã nêu trong đơn.
 Xác nhận Ngô Quyền, ngày tháng năm 2019
 của Lãnh đạo nhà trường Người nộp đơn
 Đặng Thị Phượng - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Tiểu học Ngô Quyền, thành phố Vĩnh 
Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.
 - Số điện thoại: 035 6371 385
 - Email: huydongthvp@gmail.com
 4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Đặng Thị Phượng
 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
 - Sáng kiến này được đưa ra, nghiên cứu và thực hiện trong quá trình 
giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm lớp tại trường tiểu học tôi đang công tác và 
được áp dụng thử tại một số trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.
 - Sáng kiến này được áp dụng với mục đích: Công tác chủ nhiệm lớp là 
một trong những hoạt động quan trọng trường xuyên trong trường tiểu học. Nếu 
có các biện pháp phù hợp sẽ giúp công tác chủ nhiệm lớp đạt hiệu quả, từ đó góp 
phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục 
toàn diện của nhà trường.
 6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 
01/10/2019
 7. Mô tả bản chất của sáng kiến
 7.1. Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp
 7.1.1. Mục đích 
 Tìm hiểu thực trạng về hoạt động của giáo viên chủ nhiệm lớp tại một số 
trường tiểu học trong tỉnh Vĩnh Phúc để có căn cứ đề ra các biện pháp giúp làm 
tốt công tác chủ nhiệm lớp trong trường tiểu học.
 7.1.2. Nội dung nghiên cứu
 Để xác định đúng thực trạng của đội ngũ giáo viên làm công tác chủ 
nhiệm lớp, tôi đã nghiên cứu về: Hoạt động của đội ngũ giáo viên làm công tác 
chủ nhiệm lớp ở một số trường tiểu học trong tỉnh Vĩnh Phúc (nội dung công 
việc và biện pháp mà các giáo viên đang áp dụng trong thực tiễn)
 7.1.3. Phương pháp nghiên cứu thực trạng
 - Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
 - Phương pháp quan sát Bảng 3: Bảng khảo sát về thực trạng giáo dục kĩ năng sống và kĩ năng thích 
 ứng của học sinh trước khi áp dụng sáng kiến
 Mức độ đạt được
 Đối tượng 
 TT Tốt Khá Trung bình Chưa đạt
 khảo sát
 SL % SL % SL % SL %
 1 Cán bộ QL 2 16,7 6 50 3 25 1 8,3
 2 Giáo viên CN 2 33,3 3 50 1 16,7 0 11,1
 3 Học sinh 10 33,3 20 66,7 0 0 0 0
 4 Phụ huynh 12 50 8 33,3 3 12,5 1 4,2
 Bảng 4: Bảng khảo sát về thực trạng phối hợp chặt chẽ với các lực lượng 
 giáo dục trong và ngoài nhà trường trước khi áp dụng sáng kiến
 Mức độ đạt được
 Đối tượng 
TT Tốt Khá Trung bình Chưa đạt
 khảo sát
 SL % SL % SL % SL %
1 Cán bộ QL 5 41,7 4 33,3 2 16,7 1 8,3
2 Giáo viên CN 1 16,7 2 33,3 3 50 0 0
3 Phụ huynh 15 62,5 5 20,8 3 12,5 1 4,2
 Bảng 5: Bảng khảo sát về thực trạng đổi mới kiểm tra đánh giá trong công 
 tác chủ nhiệm lớp trước khi áp dụng sáng kiến
 Mức độ đạt được
 Đối tượng 
TT Tốt Khá Trung bình Chưa đạt
 khảo sát
 SL % SL % SL % SL %
1 Cán bộ QL 2 16,7 6 50 3 25 1 8,3
2 Giáo viên CN 2 33,3 2 33,3 1 16,7 1 16,7
 - Qua nghiên cứu thực trạng về công tác chủ nhiệm lớp tôi thấy rằng mặc 
dù có rất nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn, hạn chế cần được giải 
quyết như: Kế hoạch hóa công tác chủ nhiệm là chương trình hành động tương lai 
của giáo viên chủ nhiệm về vấn đề chủ nhiệm lớp. Xây dựng kế hoạch giúp giáo 
viên chủ nhiệm xác định được một cách chính xác công việc họ phải làm trong 
từng giai đoạn của năm học và lớp do mình quản lý. 
 b. Nội dung biện pháp
 - Kế hoạch thời gian: kế hoạch chiến lược, kế hoạch theo gian đoạn, kế 
hoạch năm học, kế hoạch học kì, kế hoạch tháng, kế hoạch tuần; 
 - Kế hoạch theo nội dung: kế hoạch phát triển, kế hoạch dạy học, kế hoạch 
chuyên môn, kế hoạch ôn tập, kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu, phụ đạo 
học sinh yếu kém, kế hoạch theo dõi học sinh khuyến tật, kế hoạch hoạt động 
phong trào theo từng thời điểm
 Trong quá trình quản lý điều hành hoạt động của lớp, giáo viên chủ nhiệm 
phải hướng tới đạt những mục tiêu nhất định nên xây dựng kế hoạch 
luôn có mục tiêu, chỉ tiêu phấn đấu cụ thể
 c. Cách thức tiến hành
 Bước 1: Nhận nhiệm vụ
 Đầu năm học giáo viên chủ nhiệm lớp nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng 
phân công để biết năm học này mình chủ nhiệm lớp nào.
 Bước 2: Lập kế hoạch
 - Lập kế hoạch chủ nhiệm là một trong những phương án hành động trong 
tương lai cho toàn bộ hoặc từng bộ phận của bộ máy quản lý để đạt được mục 
tiêu mong đợi trên cơ sở khả năng hiện tại;
 - Xây dựng cấu trúc bản mẫu kế hoạch chủ nhiệm lớp theo nguyên tắc cấu 
trúc nội dung bản kế hoạch chủ nhiệm lớp bao giờ cũng phải tương xứng với 
nhiệm vụ công tác, nên khó có một cấu trúc chung. Song từ thực tiễn, tác giả 
tổng hợp và xây dựng cấy trúc kế hoạch chủ nhiệm mẫu gồm 9 nội dung cơ bản 
như sau: 
 1. Đặc điểm môi trường (thuận lợi, khó khăn, cơ hội, thách thức);
 2. Phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu, chỉ tiêu và danh hiệu phấn đấu;
 3. Các biện pháp thực hiện chính; Giáo viên chủ nhiệm lớp phải là người có kiến thức, có kỹ năng vững 
vàng về lập kế hoạch cũng như các kỹ năng làm công tác chủ nhiệm; nhiệt huyết 
với công việc, luôn là “con chim đầu đàn” trong mọi phong trào, là người khơi 
dậy cảm hứng cho học sinh của lớp mình chủ nhiệm. 
 7.2.2. Tổ chức bồi dưỡng, tự bồi dưỡng kỹ năng chủ nhiệm lớp 
 a. Mục đích và ý nghĩa
 Bồi dưỡng, tự bồi dưỡng các kiến thức, kỹ năng chủ nhiệm lớp là việc 
thiết thực nhằm tăng cường nhận thức về vai trò, trách nhiệm, năng lực; củng cố 
những kiến thức kỹ năng cần thiết về chương trình chủ nhiệm lớp; ứng dụng 
công nghệ thông tin trong học tập, tự học tập, trong việc quản lý học 
sinh, quản lý hồ sơ chủ nhiệm; tổ chức các hoạt động giáo dục đáp ứng yêu 
cầu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện;
 Giáo viên coi trọng và thực hiện tốt việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng kỹ năng 
chủ nhiệm lớp sẽ có cơ hội học hỏi, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm về công tác 
chủ nhiệm lớp; tăng động cơ, hứng thú học tập và tự học tập bồi dưỡng.
 b. Nội dung biện pháp
 Giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải xác định nhu cầu, nội dung, hình thức, 
phương pháp bồi dưỡng, tự bồi dưỡng kiến thức; kỹ năng chủ nhiệm lớp cho 
mình. Đó là việc làm hết sức cần thiết từ đó đề ra kế hoạch bồi dưỡng: nên bồi 
dưỡng thêm phần nào? Cách thức bồi dưỡng ra sao? Kiểm tra đánh giá thế 
nào?...
 c. Cách thức tiến hành
 Bước 1: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, tự bồi dưỡng
 - Xác định những nội dung cần bồi dưỡng, tự bồi dưỡng để từ đó xác định 
nội dung, phương pháp bồi dưỡng.
 - Chuẩn bị các điều kiện phục vụ cho các đợt bồi dưỡng, tự bồi dưỡng 
như: tài liệu, phòng học, trang thiết bị, máy móc cần thiết kết hợp với tài liệu 
điện tử và tài liệu in. - Giáo viên chủ nhiệm vận dụng những nội dung được bồi dưỡng vào 
thực tế lớp mình chủ nhiệm, công tác quản lý học sinh, quản lý hồ sơ đánh giá 
học sinh theo Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 của 
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy định đánh giá học 
sinh tiểu học.
 - Thực hành các kỹ năng làm chủ nhiệm lớp, áp dụng các kỹ năng đã được 
bồi dưỡng vào thực tiễn.
 - Giáo viên chủ nhiệm lớp cần nắm bắt những ưu điểm, hạn chế của 
những nội dung hình thức bồi dưỡng để rút kinh nghiệm hay điều chỉnh bổ
sung vào kế hoạch cho phù hợp.
 Bước 4: Kiểm tra đánh giá kết quả bồi dưỡng, tự bồi dưỡng.
 - Giáo viên chủ nhiệm tự đánh giá kết quả bồi dưỡng, tự bồi dưỡng về kỹ 
năng chủ nhiệm lớp và việc áp dụng vào thực tiễn của lớp chủ nhiệm.
 - Rút kinh nghiệm những việc đã làm được và những việc cần bổ sung, 
khắc phục để thực hiện tốt công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng.
 d. Điều kiện thực hiện biện pháp.
 - Tài liệu là các văn bản chỉ đạo của Bộ GDĐT, Sở GD&ĐT cung cấp 
hoặc sưu tầm hoặc có thể tự biên soạn.
 - Cơ sở vật chất, máy móc khác phục vụ cho công tác tập huấn.
 7.2.3. Chú trọng giáo dục kỹ năng sống và khả năng thích ứng của học 
sinh
 a. Mục đích và ý nghĩa
 - Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là hoạt động có ý nghĩa quan trọng 
trong quá trình giáo dục học sinh của các nhà trường nhất là trong bối cảnh hiện 
nay. Việc giáo dục kỹ năng sống được thực hiện khoa học, bài bản, đạt hiệu quả 
cao sẽ giúp cho các em học sinh đang trong quá trình phát triển, hoàn thiện nhân 
cách dễ dàng vượt qua, thích nghi được với những khó khăn trong cuộc sống, 
tăng cường năng lực tâm lý - xã hội và xây dựng lối sống lành mạnh, tích cực 
cho học sinh. - Qua tư vấn, tham vấn trực tiếp đối với cá nhân hoặc nhóm học sinh. 
 - Tạo cơ hội cho học sinh học qua trải nghiệm. 
 - Cung cấp kiến thức vừa đủ, tránh mang tính hàn lâm.
 - Tập trung vào những thông điệp tích cực, rất hạn chế sử dụng những 
thông điệp mang tính đe dọa để động viên sự thay đổi hành vi. 
 - Triển khai theo nhóm nhỏ, cần đủ thời gian để trải nghiệm và củng cố 
hành vi. 
 - Khuyến khích tư duy phê phán trong các tình huống lựa chọn. 
 - Sử dụng tác động của người có uy tín và phương pháp đồng đẳng. 
 - Phối hợp với gia đình, cộng đồng để tạo ra môi trường giáo dục khuyến 
khích sự thay đổi hành vi tiêu cực, rủi ro. 
 - Phòng ngừa sự lặp lại thói quen cũ. 
 d. Điều kiện thực hiện biện pháp
 - Giáo viên chủ nhiệm phải nhận thức sâu sắc về vai trò, tầm quan trọng 
của hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh nhất là trong bối cảnh hiện 
nay. Thực tế giáo dục kỹ năng sống đang được thực hiện phổ biến trong các cơ 
sở giáo dục và ngoài xã hội, đã đến lúc mỗi nhà trường phải thấy rằng đây là 
hoạt động bắt buộc và trong các lực lượng tham gia giáo dục kỹ năng sống cho 
các em học sinh của nhà trường thì đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp là lực 
lượng có vai trò quan trọng nhất. 
 - Giáo viên chủ nhiệm lớp cần học tập nâng cao trình độ, tham dự đầy đủ 
các lớp tập huấn đặc biệt là tập huấn giáo dục kỹ năng sống, tích cực tự học, tự 
bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn cũng như hiểu biết xã hội. 
 7.2.4. Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà 
trường
 a. Mục tiêu và ý nghĩa
 Để giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm một cách hiệu quả, toàn diện giáo 
viên chủ nhiệm không thể thực hiện một mình mà cần có sự phối, kết hợp với 
các lực lượng giáo dục khác trong và ngoài nhà trường. Hoạt động đó sẽ giúp